Rachunkowość 27.10.2010

Bilans jest podstawowym a zarazem najstarszym sprawozdaniem finansowym które prezentuje wartość i strukturę majątku jednostki gospodarczej ,czyli aktywa, z drugiej zaś źródła finansowania tych zasobów czyli pasywa na pewien określony moment zwany dniem bilansowym. Nazwa bilans wywodzi się z języków romańskich po włosku bilancia oznacza wagę. W łacinie to dwie szalki wagi. Bilans spełnia kilka ważnych funkcji:

1.Stanowi podstawę do oceny majątku podmiotu gospodarczego, źródeł pochodzenia tego majątku a także sytuacji finansowej.

2.Bilans stanowi metodę konkretyzacji zapisów księgowych, polegających na zbilansowania aktywów z pasywami jednostki. Sporządzając bilans jesteśmy w stanie określić czy wartość aktywów bilansuje się z wartościami pasywów.

3.Bilans jest częścią sprawozdawczości finansowej, którą jednostka ma obowiązek sporządzać w myśl przepisów, a także jest bardzo ważnym dokumentem, który powinien być przechowywany w jednostce.

4.Bilans sporządzony na dzień 31.12 zwany bilansem zamknięcia jest jednocześnie bilansem otwarcia, sporządzonym na dzień 01.01 roku następnego.

5.Bilans powinien zawierać szereg elementów i są nim:

a)powinien dokładnie określać jednostkę gospodarcza, dla której został sporządzony

b)powinien wyszczególniać przewidziane pozycje i wartości w zakresie aktywów i pasywów

c)powinien zawierać łączną sumę bilansową zgodną po stronie aktywów i po stronie pasywów

d)powinien wskazywać datę, dzień na który został sporządzony.

e)powinien zawierać podpisy osób odpowiedzialnych za rzetelne i prawidłowe jego sporządzenie: głównej księgowej, księgowej, dyrektora, zarządu jednostki gospodarczej

Jak wygląda układ bilansu zgodnie z prawem bilansowym?

BILANS

Aktywa Pasywa

1.Aktywa Trwałe 1.Kapitał własny

2.Aktywa obrotowe 2.Zobowiązania i rezerwy na

zobowiązania

Mamy podział w zakresie aktywów dokonany pod względem czasu realizacji korzyści ekonomicznych, wynikających z ich posiadania.

Pasywa ułożone są pod względem stopnia wymagalności źródeł finansowania. Pasywa są ułożone wg rosnącego stopnia wymagalności.

Aktywa

Mamy korzyści o charakterze długoterminowym, które charakteryzują aktywa trwałe i korzyści o charakterze krótkoterminowym, które dotyczą aktywów obrotowych. Aktywa, które będą wykorzystywane w jednostce w okresie powyżej 12 miesięcy, a zatem jeśli pojawiają sie w bilansie otwarcia to pojawią się również w bilansie zamknięcia. Choć ich wartość nie zawsze ale większości przypadków będzie niższa, ze względu na ich zużycie. Są to aktywa trwałe. Z kolei majątek krótkoterminowy czyli aktywa obrotowe to ta część zasobów, które w ciągu jednego roku przyniosą jednostce korzyści, co oznacza , że będzie ona mogła je wykorzystać na finansowanie działalności w ciągu bieżącego roku.

Struktura aktywów:

A.AKTYWA TRWAŁE

1.Wartości niematerialne i prawne (WNIP)

2.Rzeczowe aktywa trwałe. RAT

3.Należności długoterminowe.ND

4.Inwestycje długoterminoweID

5.Dlugoterminowe rozliczenia międzyokresowe DRM

B.AKTYWA OBROTOWE

1.Zapasy.

2.Należności krótkoterminowe.NK

3.Inwestycje krótkoterminowe.IK

4.Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.KRM

PASYWA

A.Kapitał własny.

1.Kapitał podstawowy.KP

2.Kapitał zapasowy.KZ

3.kapitał rezerwowy.KR

4.Zysk bądź strata netto

5.Nierozliczony wynik z lat ubiegłych.NWzLU

B.ZOBOWIĄZANIA I REZERWY

1.Rezerwy na zobowiązania.

2.Zobowiązania długoterminowe.ZD

3.Zobowiązania krótkoterminowe.ZK

4.Rozliczenia międzyokresowe.RM

Wartości niematerialne i prawne-możliwe do zidentyfikowania niepieniężne składniki aktywów trwałych, nie mające postaci fizycznej. Obejmują one nabyte przez jednostkę,przywileje i prawa majątkowe(znaki towarowe, patenty, koncesje, kontyngenty importowe,prawo autorskie, prawo do projektów, wynalazków, oprogramowanie komputerowe.

Chodzi o wszytki wartości z których jednostka czerpie korzyści ekonomiczne w okresie dłuższym niz. 12 miesięcy.

Ad.2

Rzeczowe aktywa trwałe są to grunty, budynki i budowle, maszyny i urządzenia, środki transportu, meble, sprzęt komputerowy a także środki trwałe w budowie.Środki trwałe w budowie to przedsięwzięcia inwestycyjne w wyniku których powstanie nowy środek trwały bądź też ulepszony zostanie już istniejący.

Czy samochód osobowy jest aktywem rzeczowym???

Zależy od charakteru działalności podmiotu, jest to środek trwały stanowi składnik aktywów trwałych.

Hurtownia Samochód osobowy

Samochody stanowią składnik zapasów hurtowni. Samochód dostawczy jest środkiem trwałym dla piekarni ale dla fabryki samochodów jest składnikiem dostawczym.

Rzeczowe aktywa trwałe muszą spełniać następujące warunki:

1.Czas ich użytkowania musi być dłuższy niż 1 rok.

2.W momencie przyjęcia do użytkowania rzeczowe aktywa trwałe muszą być kompletne i mogą być użyte zgodnie z ich przeznaczeniem.

Jak kupujemy sprzęt komputerowy, najpierw np kupiliśmy klawiaturę to nie możemy jej samej przyjąć na stan aktywów trwałych bez monitora i kompa. Rzeczowe aktywa trwałe muszą być kompletne.

3.Muszą stanowić własność lub współwłasność jednostki gospodarczej. Wyjątkiem jest obiekt używany w przedmiocie leasingu kapitałowego.

4.Rzeczowe aktywa trwałe muszą być przeznaczone na potrzeby własne jednostki lub czerpie ona z nich korzyści na podstawie umowy najmu bądź dzierżawy.

Należności długoterminowe-Są to należności których termin spłaty nastąpi po upływie jednego roku od dnia bilansowego. Np. należności leasingowe dla strony finansującej.

Należności długoterminowe dzielą się na:

1.Należności od jednostek powiązanych-relacje między jednostkami kapitałowymi lub relacje między spółkami siostrzanymi

2.Należności od pozostałych jednostek

Inwestycje długoterminowe-Inwestycje to różnego rodzaju przedsięwzięcia związane z nabywaniem aktywów, które nie będą użytkowane przez jednostkę, natomiast osiągnie ona w przyszłości korzyści ekonomiczne wynikające z przyrostu ich wartości bądź też uzyskania z nich przychodów w postaci odsetek, dywidend lub innych pożytków. Jest to jakby zamrożenie pewnych aktywów przez jednostkę okres pewnego roku i zostanie ono zrekompensowane w postaci odsetek dywidend i innych pożytków. To są inwestycje powyżej 12 miesięcy.

Długoterminowe rozliczenia okresowe-są to pewne kwoty, wartości, które zostaną rozliczone w wyniku finansowym jednostki w okresie powyżej 12 miesięcy od momentu ich prezentacji w bilansie. Rozliczenia międzyokresowe są swego rodzaju magazynem wartości, określające przyszłe korzyści związane z ich wykorzystaniem.

Mamy w ramach długoterminowych rozliczeń okresowych :aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego i inne rozliczenia międzyokresowe.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego-występują różnice przejściowe pomiędzy podatkową i bilansową wartością aktywów i pasywów. W przypadku wystąpienia różnic okaże się że powstaje należność w zakresie podatku dochodowego. Ta należność będzie prezentowana w aktywach z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Różnice przejściowe powodują obowiązek zapłacenia podatków w następnym roku obrotowym.

Rozliczenia międzyokresowe to długoterminowe prenumeraty, rozliczenia międzyokresowe, czynsze.

Zapasy-obejmują następujące kategorie:

1.Materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby.

2.Wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe, które nadają się do sprzedaży, znajdują się w toku produkcji(produkcja niezakończona) oraz półprodukty.

3.Zapasy tworzą również towary które nabyte zostały w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym. Towary z którymi jednostka nic nie robi tylko nabywa aby sprzedać dalej.

4.Zaliczki otrzymane na poczet dostaw.

Należności krótkoterminowe-wszystkie należności których spłata nastąpi w ciągu roku od dnia bilansowego. Dzielą się na należności od jednostek powiązanych i należności od pozostałych jednostek.

Należności z tytułu dostaw i usług bez względu na termin ich spłaty, bez względu czy to okres 12mcy czy powyżej 12mcy są zawsze prezentowane w należnościach krótkoterminowych.

Należności krótkoterminowe od pozostałych jednostek dzielimy:

1.Należności bezsporne z tytułu dostaw i usług.

1.Z tytułu rozliczeń z budżetem i zakładem ubezpieczeń społecznych.

3.Z tytułu rozliczeń z pracownikami, towarzystwami ubezpieczeniowymi, udziałowcami, akcjonariuszami.

4.Należności dochodzone na drodze sądowej czyli takie co do których do dnia bilansowego nie zapadł jeszcze prawomocny wyrok.

Inwestycje krótkoterminowe obejmują:

1.udziały

2.Akcje

3.Bony skarbowe.

4.Obligacje.

Wszystko wymagalne w okresie 12mcy.

5.Udzieolone pożyczki.

6.Weksle.

7.Czeki obce.

8.Środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych.

9.Bony oszczędnościowe.

10.Lokaty terminowe.

11.Odsetki naliczone od tych lokat.

12.Środki pieniężne w drodze.

Krótkoterminowe rozliczenia okresowe-są to pewne wartości, które zostają rozliczone w wyniku finansowym jednostki w okresie do 12 miesięcy od ich prezentacji w bilansie.Są to poniesione z góry koszty operacyjne, zarachowane z góry odsetki które my musimy zapłacić, ubezpieczenia majątkowe, roczna prenumerata pism branżowych.

PASYWA

A. Kapitał własny

1.Kapitał podstawowy-udział właścicieli wniesiony w momencie założenia jednostki gospodarczej ewentualnie podwyższonym lub obniżonym w trakcie ich działalności. Wartość tego kapitału powinna być zgodna z danymi w krajowym rejestrze sądowym, z umową spółki lub jej statutem.

Może się zdarzyć ta że jak jednostka zostaje właściciele zadeklarowali wartość muszą to uzupełnić do końca roku bilansowego. Jest to pozycja ujemna. kapitał podstawowy prezentujemy zawsze w pełnej zadeklarowanej kwocie, nawet jeśli praktycznie tego nie wnieśli.

2.kapitał zapasowy-odzwierciedla własne źródła sfinansowania aktywów, które osiąga jednostka w trakcie swojej działalności. Kapitał zapasowy powstaje z podziału zysków. Część zysku zostaje przeznaczona przez właścicieli na kapitał zapasowy. W przypadku spółek akcyjnych kapitał zapasowy powstaje z nadwyżki ceny emisyjnej nad ceną nominalną akcji. Jednostka emituje akcje, wypuszcza akcje których wartość nominalna wynosi X, cena jest wyższa, różnica ponad cenę nominalną tworzy kapitał zapasowy.

3.Przanaczenie kapitału zapasowego: przeznacza się go na pokrycie strat bilansowych, podwyższenie kapitału podstawowego, umorzenie własnych udziałów lub pokrycie straty z ich sprzedaży.

4.Kapitał rezerwowy-oznacza kapitały celowe, które tworzone są zysku netto bądź też z dopłat wspólników na określone cele, z określonym przeznaczeniem.

5.Zysk lub strata netto/wynik finansowy netto-pozycja łącząca kapitał własny w pasywach bilansu, rachunek zysków i strat przedstawiający rentowność wykorzystania tego kapitału w danym okresie obrotowym.

6.Nierozliczony zysk strata lat ubiegłych- nierozdysponowana część lub całość zysków z lat poprzednich lub jeszcze nie pokryta strata zgodnie z decyzją właścicieli.

Np. jeśli poprzedni rok obrotowy jednostka zakończyła zyskiem, właściciele zastanawiają się co z tym zyskiem zrobić. Nie było jednomyślności więc jest to nierozliczony wynik z lta ubiegłych. Tak samo strata nie ma decyzji jak zostanie ona pokryta.

B. Zobowiązania i rezerwy

1.Rezerwy na zobowiązania-zobowiązania co do których kwota bądź termin wymagalności nie są pewne. Rezerwy tworzy się w myśl zasady ostrożności. Szacując wartość rezerwy należy wyobrazić sobie kwotę środków, jaką trzeba by było dziś wyłożyć aby wypełnić w przyszłości spodziewany obowiązek. rezerwy tworzy się w sytuacji gdy sa przesłanki o ich utworzeniu.

Np w wyniku niepomyślnej koniunktury musimy zwalniać ludzi i wypłacić odszkodowania od pracy. Sytuacja się poprawia, nie musimy wypłacić odpraw, odszkodowań. Jeśli przesłanki znikną o utworzeniu rezerwy to rezerwę likwidujemy. Utowrzenie rezerwy to koszty, rozwiązanie rezerwy to przychód. Ważne jest aby rezerwę utworzoną na jakiś cel wykorzystywać zgodnie z danym tytułem. Nie można nowo utworzonej rezerwy powiązać z tamtą na koniec ostatniego roku.