INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY
MASZYNISTA LOKOMOTYWY NA BOCZNICY
I. Uwagi ogólne
Warunki dopuszczenia pracownika do pracy:
Do samodzielnej pracy jako maszynista lokomotywy (parowej, spalinowej, elektrycznej) można przystąpić tylko wtedy, jeżeli posiada się:
Ukończoną, co najmniej Kolejarską Zasadniczą Szkołę Zawodową.
Przeszkolenie (kurs) z zakresu obsługi lokomotywy (parowej, spalinowej, elektrycznej).
Przeszkolenie wstępne ogólne i instruktaż stanowiskowy.
Przeszkolenie w zakresie ochrony ppoż.
Odpowiednią kategorię zdrowia (ważną kartę badania okresowego) przystosowaną do obsługi lokomotywy, potwierdzoną świadectwem lekarskim.
Ukończony 18-ty rok życia.
Złożone i udokumentowane egzaminy wymagane przepisami PKP w szkoleniu na stanowisku maszynisty lokomotywy.
Nigdy nie podejmować pracy, jeżeli ma się jakiekolwiek wątpliwości, co do jej bezpiecznego wykonywania.
Do wykonywania powierzonego zadania przystąpić punktualnie, będąc wypoczętym, trzeźwym i właściwie ubranym.
II. Podstawowe czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy
Maszynista lokomotywy powinien:
Sprawdzić stan techniczny lokomotywy, a w szczególności: układ hamulcowy, sygnał dźwiękowy, oświetlenie (przednie, tylne), prawidłowość działania lokomotywy (układów zasilania lub układów elektrycznych w zależności od rodzaju lokomotywy).
Każdorazowo przemyśleć bezpieczny przebieg zadany na dany dzień pracy.
Porozumieć się z manewrowymi (kierownikami manewrów), celem ustalenia bezpiecznego przebiegu powierzonej pracy.
Uzupełnić wszystkie płyny do stanu normalnego.
Wszystkie zauważone usterki i wynikające stąd zagrożenia natychmiast usuwać, a o takim fakcie powiadomić swojego przełożonego.
III. Zasadnicze czynności pracownika w czasie obsługi lokomotywy
Maszynista lokomotywy powinien:
Wjeżdżać lokomotywą na tory bocznicowe tylko do tablicy z napisem „Wjazd lokomotyw PKP zabroniony".
Ruchy manewrowe wykonywać tylko pod nadzorem ustawiacza bocznicy (kierownika manewrów).
Pracę taborem manewrowym realizować tylko za pomocą właściwych sygnałów (przepisy sygnalizacji PKP).
Honorować tylko sygnalizację nie zagrażającą bezpieczeństwu (chorągiewką i gwizdkiem w porze dziennej, latarką i gwizdkiem w porze nocnej).
Honorować zawsze podawany sygnał „stój” niezależnie czy jest podawany „słuchowo” czy „wzrokowo”.
Znajdować się zawsze po tej stronie lokomotywy, po której jest ustawiacz wagonów, dla właściwego porozumiewania się.
Dla bezpieczeństwa ruchu, utrzymywać następującą szybkość jazdy w czasie manewrów:
1 km/h - przy wyjazdach do hal produkcyjnych, magazynów, składowisk, przez przejazdy drogowe, skrzyżowania torów, do zajezdni lokomotyw.
3 km/h - na torach o łukach przy małych promieniach przez pomost drogowy, pomost obrotnicy, w warunkach złej widoczności.
5 km/h - po wszystkich pozostałych torach bocznicowych wyłącznie z torami zdawczo-odbiorczymi.
Dokonywać rozrządu (sortowania) wagonów zdawanych i zabieranych przez PKP.
Obsługiwać poszczególne punkty ładunkowe.
Dokonywać przewozów wewnętrznych w zależności od potrzeb.
Wiedzieć, że lokomotywa może znajdować się między wagonami w czasie manewrów pod warunkiem, że na jednym końcu przed lub za lokomotywą będzie znajdowało się nie więcej niż 3 wagony.
W przypadku pchania wagonów, przetaczać je z szybkością do 3 km/h z tym, że wagony muszą być ze sobą sprzęgnięte.
Jazdę, jak podano wyżej, dokonywać tylko wtedy, gdy na stopniu pierwszego wagonu znajduje się manewrowy lub poprzedza cały skład idąc z boku, w kierunku jazdy po stronie stanowiska maszynisty, zaopatrzony w przybory sygnałowe dla ewentualnego podania sygnału „stój” lub ostrzeżenia ludzi znaj- dujących się w pobliżu o nadjeżdżającym taborze.
Zachować szczególną ostrożność przy wykonywaniu manewrów w rejonie zabudowanym, przy dojeżdżaniu do hal fabrycznych, magazynów, punktów ładunkowych.
Zachować szczególną ostrożność przy przetaczaniu przedmiotów o przekroczonej skrajni lub wyjątkowo ciężkich.
Ostrożnie dojeżdżać do miejsc, gdzie zatrudnieni są pracownicy (rampy, magazyny, place składowe i ładunkowe itp.).
Dokonywać wszelkie manewry w sposób bezpieczny, po upewnieniu się, że ludziom nie grozi niebezpieczeństwo.
Przetaczać wagony tylko w granicach możliwości pociągowych lokomotywy.
Do hamowania składu manewrowego używać hamulca ręcznego i zespolonego.
Każdorazowo w razie zaistnienia wypadku na torach powiadomić przełożonego np. o:
Wszelkie zderzenia i wykolejenia taboru.
Wypadki przy pracy z ludźmi.
Uszkodzenie torów i rozjazdów.
„Zbiegnięcie” się wagonów.
Pożary wagonów lub obiektów przylegających do torów.
Wyjazd lokomotywy do wyznaczonej pracy dokonywać tylko przy jej dobrym stanie technicznym i z kompletnym wyposażeniem.
Znać dokładnie warunki techniczne rejonu, w którym będzie realizowana praca.
Podczas wykonywania pracy manewrowej, należy przede wszystkim:
Obserwować drogę jazdy i podawane na niej sygnały.
Znać dokładnie plan i cel każdej jazdy.
Natychmiast reagować na podawane sygnały.
Stosować się do przepisów ppoż.
Podawać sygnały dźwiękowe „baczność” przy stwierdzeniu, że na torze znajdują się ludzie.
Zwracać uwagę na szybkość jazdy oraz sygnały podane przez ustawiacza (manewrowego).
Przestrzegać postanowienia o ograniczeniach prędkości przetaczania.
Znać dokładnie lokalizację wszystkich tarcz zaporowych.
W przypadku zagrożenia wypadkowego, wyczerpać wszystkie dostępne środki zmierzające do zapobieżenia lub zmniejszenia skutków wypadku.
W przypadku zauważenia uszkodzenia sygnałów, torów lub innych urządzeń technicznych zagrażających bezpieczeństwu ruchu, przerwać pracę i niezwłocznie powiadomić o tym fakcie swojego bezpośredniego przełożonego.
Posiadać na lokomotywie co najmniej dwie rezerwowe płozy hamulcowe.
Powodować, aby lokomotywa posiadała urządzenia do sygnalizacji dźwiękowej tak silne, aby sygnały słyszane były w odległości 100 m.
Powodować, aby lokomotywa posiadała z obu stron po jednej latarni oświetlenia elektrycznego o napięciu nie przekraczającym 24V.
W czasie przetaczania wagonów, lokomotywę umiejscawiać na początku lub na końcu taboru.
Konserwację i przeglądy, dokonywać tylko w wyznaczonym miejscu postoju lokomotywy.
W czasie jazdy lokomotywą stosować się do wszystkich obowiązujących zasad i przepisów.
Zawsze zachowywać szczególną ostrożność przy przejazdach przez przejścia dla pieszych i pojazdów samochodowych.
Wykonywać tylko przejazdy zlecone przez przełożonego.
Pracę (przejazdy) realizować rzetelnie, dokładnie, zgodnie zobowiązującymi zasadami i przepisami (bezpiecznie), nie stwarzając żadnych zagrożeń dla siebie i osób postronnych.
Podczas operacji przejazdu, koncentrować swoją uwagę wyłącznie na zasadniczych czynnościach dotyczących obsługi lokomotywy.
Każdy zaistniały wypadek przy pracy, natychmiast zgłaszać swojemu bez- pośredniemu przełożonemu.
W razie zaistnienia wypadku przy pracy, pozostawić stanowisko (miejsce) w takim stanie, w jakim wypadek nastąpił, aż do przybycia zespołu powypadkowego, rannym udzielić pierwszej pomocy.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do bezpiecznego wykonania polecenia (przejazdu) wysłuchać instruktażu udzielonego przez przełożonego i dostosować się do jego poleceń.
IV. Czynności zakazane maszyniście lokomotywy
Maszyniście lokomotywy zabrania się przede wszystkim:
Przewożenia w kabinie lokomotywy osób postronnych.
Dopuszczania do takiej sytuacji, aby ładunek na wagonie ograniczał pole widzenia podczas manewrów i przemieszczania taboru.
Dopuszczania do prowadzenia lokomotywy osobom postronnym, nieupoważnionym.
Prowadzenia lokomotywy będąc w stanie nietrzeźwym.
Używania lokomotywy niesprawnej technicznie.
Stosowania niebezpiecznych manewrów, zagrażających życiu pracowników.
Dokonywania napraw i przeglądów w miejscach do tych celów nie przeznaczonych.
Wjeżdżania z ciężarem na obrotnicę, przekraczającym jej wytrzymałość.
Wykonywania manewrów bez kierownika manewrów (manewrowych).
Uruchamiania taboru kolejowego nie według obowiązujących sygnałów.
Wyjeżdżania lokomotywą poza tereny (rejony) wyznaczone.
Prowadzenia manewrów systemem „odrzutowym”.
Pchania wagonów z większą szybkością niż 3 km/h.
Przy złej widoczności przekraczać szybkość przetaczania 3 km/h.
Przetaczać wagony, gdy są na nich ładunki: z przekroczoną skrajnią lub bardzo ciężkie.
Przekraczania szybkości 1 km/h przy przejazdach drogowych, skrzyżowaniach torów, obok ramp, magazynów, składowisk i hal produkcyjnych.
Ruszania z miejsca, gdy pracownicy obsługujący tabor znajdą się jeszcze między wagonami a rampą, magazynem a ładunkiem, nie opuścili wagonów i nie usunęli się poza skrajnię itp., oraz gdy drzwi wagonów nie są zamknięte, lub z wagonów wystają przedmioty mogące zaczepić o ludzi lub budowle itp.
Przekraczania siły pociągowej lokomotywy podczas manewrów.
Opuszczania lokomotywy bez wiedzy i zgody kierownika manewrów.
Picia alkoholu, brania udziału w niebezpiecznych zabawach czy żartach itp.
V. Czynności maszynisty lokomotywy po zakończeniu pracy
Maszynista lokomotywy powinien:
Odstawić lokomotywę do miejsca jej stałego postoju.
Wpisać swoje uwagi do książki napraw, a przy odbiorze lokomotywy dokładnie sprawdzić ich realizację.
Zabezpieczyć lokomotywę przed jej uruchomieniem przez osoby trzecie.
Uporządkować kabinę lokomotywy i jeżeli zachodzi taka konieczność, oczyścić ją wewnątrz.
Upewnić się, że pozostawiona lokomotywa nie stworzy żadnych zagrożeń.
Nie opuszczać stanowiska przed zakończeniem dnia pracy.
VI. Uwagi końcowe
Maszynista lokomotywy powinien:
Zawsze dbać o higienę osobistą.
Szanować przydzieloną odzież, wyposażenie i powierzoną pieczy obsługi lokomotywę.
Utrzymywać lokomotywę zawsze w dobrym stanie technicznym, przy jej prawidłowym i pełnym wyposażeniu.
Nie stwarzać żadnych zagrożeń dla siebie i współpracowników.
Przestrzegać zasady i przepisy ujęte w niniejszej instrukcji oraz w „Regulaminie pracy transportu kolejowego na bocznicy kolejowej normalnotorowej”, gdyż niezastosowanie się do tych przepisów może spowodować pociągnięcie maszynisty lokomotywy do odpowiedzialności.
Wiedzieć, że w razie zaistnienia sytuacji nie wymienionej w wyżej wymienionej instrukcji, należy bezzwłocznie zwrócić się do swojego bezpośredniego przełożonego o wytyczne co do dalszego postępowania.
W razie zaistnienia wypadku
Udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.
W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.
Powiadomić przełożonych.
Miejsce pracy, gdzie doszło do wypadku, zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych
W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).
Specjalista ds. BHP
.................................
5