Jednoosobowa spółka skarbu państwa, spółka utworzona w wyniku komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego; jej udziały bądź akcje zostają udostępnione na rynku publicznym w 80%. Pozostałe 20% zostaje sprzedane pracownikom zakładu po preferencyjnych cenach (zwykle około 50% ceny rzeczywistej).
Tworzenie jednoosobowych spółek skarbu państwa jest etapem przejściowym w procesie prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego.
Prywatyzacja, proces przekazywania majątku państwowego podmiotom prywatnym, przekształcania gospodarki państwowej w gospodarkę prywatną, ograniczania roli państwa w gospodarce. Proces prowadzący do zmiany kontroli nad gospodarką i zmiany własności społecznej w prywatną.
Spośród różnorodnych motywów prywatyzacji najczęściej wymieniane są: efektywnościowy (podniesienie ekonomicznej sprawności, czyli efektywności przedsiębiorstw i całej gospodarki), ekonomiczny (podniesienie dochodowości przedsiębiorstw i bogactwa państwa oraz społeczeństwa), ideologiczny (ograniczenie roli państwa w życiu gospodarczym na korzyść instytucji prywatnych), społeczny (podniesienie poziomu życia społeczeństwa, jego upodmiotowienie, ograniczenie biurokracji, większa swoboda gospodarcza zapewniająca demokrację gospodarczą i polityczną).
Prywatyzować gospodarkę można w różny sposób: poprzez sprzedaż przedsiębiorstw państwowych, reprywatyzację czyli zwrot mienia przejętego przez państwo na podstawie aktów prawnych, prywatyzację założycielską polegającą na wspieraniu powstawania i rozwoju prywatnych podmiotów gospodarczych, przekazywanie majątku państwowego samorządom lokalnym.
W krajach Europy Środkowo-Wschodniej procesy prywatyzacyjne w ostatnich latach odbywają się na bardzo dużą skalę, stały się one ekonomiczną, społeczną i polityczną koniecznością przy zmianie systemu gospodarczego i politycznego, jaka się w tych krajach dokonuje.
W Polsce uregulowania prawne doprowadziły do ukształtowania się typowych form prywatyzacji, do których należą: prywatyzacja kapitałowa - polegająca na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę skarbu państwa, a następnie na jego właściwej prywatyzacji, oraz prywatyzacja likwidacyjna - polegająca na faktycznym bądź tylko formalnym zlikwidowaniu przedsiębiorstwa państwowego po to, by sprzedać jego majątek, wnieść go do spółki lub oddać w użytkowanie spółce pracowniczej.
Wykorzystując te formy prywatyzacji realizowanych jest w Polsce szereg różnorodnych programów prywatyzacyjnych, jak np.: prywatyzacja sektorowa, szybka sprzedaż małych przedsiębiorstw, prywatyzacja restrukturyzacyjna, Program Powszechnej Prywatyzacji.
Komercjalizacja,
2) pierwszy etap prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych dokonywanej drogą kapitałową, polegający na przekształceniu przedsiębiorstw w jednoosobowe spółki akcyjne skarbu państwa.
Procedura przekształcenia regulowana jest szczegółowo przepisami ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego, wymagającymi przedstawienia oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa, projektu aktu założycielskiego spółki oraz projektu preferencji dla pracowników uczestniczących w spółce. Komercjalizacją objęte są przedsiębiorstwa o dobrej kondycji finansowej
Osoba fizyczna, w obowiązującym prawie każdy człowiek. Osoba fizyczna przysługuje tzw. zdolność prawna - może ono mieć prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa cywilnego (np. być dłużnikiem czy spadkobiercą). W Polsce zdolność prawna osób fizycznych rozpoczyna się z chwilą narodzin urzędowo stwierdzonych w akcie urodzenia i trwa do momentu śmierci oznaczonej w akcie zgonu. Zdolność prawną mają zarówno dorośli, jak i dzieci, które np. mają prawo do dziedziczenia majątku po zmarłych krewnych.
Od zdolności prawnej należy odróżnić zdolność do czynności prawnych. Posiadanie jej uzależnione jest od wieku. Pełną zdolność do czynności prawnych mają tylko pełnoletni oraz osoby małoletnie, które zawarły związek małżeński. Osoba całkowicie ubezwłasnowolniona decyzją (orzeczeniem) sądu wojewódzkiego (np. z powodu choroby psychicznej, narkomanii czy alkoholizmu) oraz dziecko do lat 13 nie może samo zaciągać zobowiązań, ponieważ nie ma zdolności do czynności prawnych. Może natomiast dokonywać czynności prawnych tylko w drobnych sprawach (np. kupna artykułów żywnościowych, prasy itp.). Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają osoby, które ukończyły 13 lat oraz te, które zostały, orzeczeniem sądu, częściowo ubezwłasnowolnione (np. mogą rozporządzać swoim zarobkiem).
Osoba prawna, podmiot stosunków cywilnoprawnych. Na gruncie polskiego kodeksu cywilnego z 1964 osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Osobowość prawną przyznaną szczególnymi przepisami posiadają m.in. przedsiębiorstwa państwowe, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, spółdzielnie, fundacje.
Osobowość prawna, zdolność jednostki organizacyjnej do bycia podmiotem praw i obowiązków w stosunkach cywilnoprawnych. Osobowość prawną nabywają jednostki organizacyjne w drodze aktu właściwego organu państwowego, koncesji, wpisu do odpowiedniego rejestru.
Postępowanie układowe, postępowanie, które przeprowadza się w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo na skutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności zaprzestało lub przewiduje, że w najbliższym czasie zaprzestanie płacenia długów.
Postępowanie układowe prowadzone jest w celu zawarcia układu z wierzycielami przedsiębiorstwa, przez który rozumie się wzajemne porozumienie przedsiębiorstwa i jego wierzycieli, prowadzące do polubownego zaspokojenia wierzytelności, osiągniętego w rezultacie wzajemnych ustępstw i kompromisu.
Propozycje układowe mogą obejmować m.in.: odroczenie spłaty długów, rozłożenie spłaty długów na raty, zmniejszenie sumy długów, wskazanie zabezpieczenia wykonania zobowiązań dłużnika, zamianę wierzytelności na udziały w przedsiębiorstwie. Postępowanie układowe jest przeprowadzane przez sąd i może być wszczęte przed ogłoszeniem upadłości przedsiębiorstwa lub w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości.
Układ przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli powinien być zatwierdzony przez sąd. Sąd wydaje również postanowienie o ukończeniu postępowania układowego po stwierdzeniu, że wszystkie zobowiązania wynikające z układu zostały wykonane. Postępowanie układowe może zapobiegać powstawaniu upadłości przedsiębiorstwa.
Wierzyciel, osoba fizyczna lub prawna, uprawniona na podstawie powstałego zobowiązania, do otrzymania świadczenia pieniężnego lub rzeczowego od dłużnika. Uprawnienie wierzyciela nosi nazwę wierzytelności, a zobowiązanie dłużnika - długu. W obrocie gospodarczym wierzycielem jest podmiot oczekujący na przychód środków pieniężnych od dłużnika.
Wierzytelność, przysługujące wierzycielowi uprawnienie do domagania się od dłużnika spełnienia świadczenia pieniężnego lub rzeczowego, w obrocie gospodarczym - wszelkie przewidywane przychody środków pieniężnych z różnych tytułów, np. wypłaconych zaliczek, sprzedaży produktów, wykonanych robót i usług, rozliczeń z budżetem, pracownikami. Powstanie wierzytelności poprzedza przypływ środków pieniężnych do podmiotu gospodarczego. Niektóre wierzytelności korzystają z przywileju pierwszeństwa zaspokojenia przed innymi wierzytelnościami (np. wierzytelności Skarbu Państwa) oraz z różnorodnych form zabezpieczenia i egzekucji.
Dłużnik, osoba prawna lub fizyczna obowiązana do uregulowania wobec innej osoby prawnej lub fizycznej (wierzyciela) zobowiązania (długu) pieniężnego lub rzeczowego, wynikającego z istniejącego między nimi stosunku prawnego.
Syndyk masy upadłościowej, osoba fizyczna bądź prawna wyznaczona przez sąd do zarządzania majątkiem osoby bądź instytucji postawionej w stan upadłości. Zadaniem syndyka jest przeprowadzenie postępowania zmierzającego do zaspokojenia roszczeń wierzycieli(przeprowadzenie postępowania upadłościowego). Upadły dłużnik jest zobowiązany wskazać i wydać cały swój majątek syndykowi, który przeprowadza likwidację aktywów i ustala listę wierzycieli oraz przygotowuje podział pomiędzy nich sumy uzyskanej z likwidacji.
Upadłość, sytuacja związana ze stanem niewypłacalności osoby prowadzącej przedsiębiorstwo, potwierdzona prawomocnym postanowieniem sądu gospodarczego. Upadłość oznacza pozbawienie osoby prowadzącej przedsiębiorstwo prawa zarządzania i dysponowania majątkiem na rzecz wyznaczonego przez sąd syndyka masy upadłościowej, którego celem jest przeprowadzenie postępowania zmierzającego do zaspokojenia roszczeń wszystkich wierzycieli upadłego przedsiębiorstwa (przeprowadzenie postępowania upadłościowego). Upadły dłużnik jest zobowiązany wskazać i wydać cały swój majątek syndykowi, który przeprowadza likwidację aktywów i ustala listę wierzycieli oraz przygotowuje podział pomiędzy nich sumy uzyskanej z likwidacji. Ogłoszenie upadłości oznacza odwołanie z zajmowanego stanowiska osób zarządzających dotychczas przedsiębiorstwem oraz rozwiązanie z mocy prawa wszystkich organów samorządu załogi. Upadłość przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej i innej osoby prawnej będącej podmiotem gospodarczym, jak również spółki jawnej znajdującej się w stanie likwidacji, powinna być ogłoszona również wówczas, gdy ich majątek nie wystarcza na zaspokojenie długów.
Postępowanie upadłościowe, postępowanie, które toczy się po ogłoszeniu upadłości przedsiębiorstwa. Toczy się ono w sądzie, który ogłosił upadłość, i ma na celu równomierne zaspokojenie wszystkich wierzycieli upadającej spółki. Przeprowadza się je w trybie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z 24 X 1934 Prawo upadłościowe. Czynności postępowania upadłościowego pełni sędzia - komisarz, który kieruje tokiem postępowania oraz nadzoruje czynności wyznaczonego przez sąd syndyka masy upadłościowej obejmującego majątek upadłego przedsiębiorstwa, zarządzającego tym majątkiem i przeprowadzającego likwidację przedsiębiorstwa. Po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu zobowiązań masy upadłościowej i wierzytelności uprzywilejowanych sąd wydaje postanowienie o ukończeniu postępowania upadłościowego. Sąd może umorzyć postępowanie upadłościowe wtedy, gdy majątek masy upadłościowej nie wystarcza nawet na pokrycie kosztów tegoż postępowania.
Zastaw, ruchomość (rzecz, przedmiot) przekazana wierzycielowi w celu zabezpieczenia zwrotu długu. Wierzyciel może odstąpić od fizycznego przejęcia w posiadanie zastawionej ruchomości i pozostawić ją u dłużnika wówczas, gdy jest ona narzędziem pracy dłużnika nieodzownym do gromadzenia środków na spłatę długu. Zastaw oznacza też ograniczone prawo rzeczowe, mające na celu zabezpieczenie wierzytelności na majątku dłużnika, polegające na możliwości zaspokojenia wierzytelności z rzeczy lub prawa, na którym został ustanowiony zastaw, bez względu na to, czyją własnością jest rzecz lub komu przysługuje prawo. Jest, obok hipoteki, najczęściej stosowanym w bankowej praktyce zabezpieczeniem spłaty kredytu o charakterze rzeczowym. W odróżnieniu od hipoteki, zastaw można ustanowić tylko na rzeczach ruchomych lub prawach zbywalnych.
Hipoteka, forma zabezpieczenia wierzytelności, polegająca na ustanowieniu rzeczowego prawa na nieruchomości dłużnika na rzecz wierzyciela w postaci aktu notarialnego wpisanego do księgi wieczystej. W przypadku nie wywiązania się dłużnika ze zobowiązania wobec wierzyciela, ten ostatni ma prawo do przejęcia nieruchomości (lub jej części) na własność (wyłącznie na drodze egzekucji sądowej). Wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki.
Prokura, szczególny rodzaj pełnomocnictwa przewidziany w kodeksie handlowym. Prokura jest umocowaniem prokurenta do dokonywania wszystkich czynności sądowych i pozasądowych, związanych z prowadzeniem jakiegokolwiek przedsiębiorstwa zarobkowego. Jednak do zbycia przedsiębiorstwa, wydzierżawienia i ustanowienia na nim prawa użytkowania oraz do nabywania i obciążania nieruchomości potrzebne jest wyraźne upoważnienie.
Holding, grupa spółek, z których jedna (spółka dominująca) posiada udziały w innych spółkach (spółkach zależnych), samodzielnych pod względem organizacyjno-prawnym, ale finansowo uzależnionych od spółki dominującej, która zapewnia sobie tę dominację poprzez posiadanie odpowiednich udziałów w spółkach zależnych, pozwalających kontrolować skład organów zarządzających i działalność tych spółek. Zgodnie z tą definicją grupa spółek uznawana za formę związku przedsiębiorstw typu holdingowego wyróżnia się następującymi cechami: powiązania kapitałowe między spółkami polegające na posiadaniu przez jedne spółki udziałów (akcji) innych spółek, relacja zależności polegająca na dominacji jednej spółki wobec spółek pozostałych, podmiotowość prawna polegająca na zachowaniu przez każdą ze spółek pełnej niezależności prawnej (każda spółka jest odrębnym, z punktu widzenia prawa, podmiotem gospodarczym). W zależności od celu funkcjonowania, zakresu i rodzaju działalności, stopnia centralizacji zarządzania oraz siły uzależnienia spółek zależnych od spółki dominującej wyróżnia się następujące typy holdingów: finansowe i zarządzające, te ostatnie dzieli się na strategiczne i operacyjne.
Biznes plan jest koncepcją działania opartą o realistyczną ocenę dotychczasowych wyników, potencjału przedsiębiorstwa, warunków konkurencji oraz tendencji rozwojowych rynku i postępu techniczno organizacyjnego, mającą przyczynić się do wzrostu jego wartości rynkowej. Biznes plan określa zadania, środki oraz niezbędne sposoby działania zwiększające wartość rynkową przedsiębiorstwa.
Biznes plan jest zestawem dokumentów (analiz i programów), w których na podstawie oceny sytuacji strategicznej firmy oraz danych historycznych zawarta jest projekcja celów firmy i sposobów ich osiągania, przy uwzględnieniu wszystkich istniejących uwarunkowań natury finansowej, rynkowej, marketingowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl