SOCJOLOGIA- nauka o społeczenstwie, nauka o strukturze, o prawach struktury, rozwoju społeczenstwa, o funcjonowaniu grup społecznych
def.wg Jana Szczepańskiego- przedmiotem badań socjologi są zjawiska i procesy tworzenia się różnych form tworzenia zbiorowości, struktury tych zbiorowości, oraz zjawiska i procesy zachodzące między ludźmi będące wyrazem wzajemnego oddziaływania, siły skupiajace i rozbijające te zbiorowości, oraz zmiany i przekształcenia jakie w tych zbiorowościach zachodzą.
def.wg Tadeusza Szczunkiewicza- jest nauką, która zajmuje się badaniem rozwoju współżycia społecznego, jego materialnych i niematerialnych wytworów, zasadniczych form czyli struktur oraz czynników powodujących zmienność bądź względną niezmiennośc, tych zasadniczych form i wytworów, a osobnikiem ludzkim o tyle o ile on jest przez to współżycie wyznaczony f.poznawcza (teoretyczna)- polega na opisie i wyjaśnieniu badanej rzeczywistości,
Funkcje socjologi:
f. poznawcza (teoretyczna)-która polega na opisie i wyjasnieniu badanej rzeczywistości, wyraża się również w orientacji metodologicznej, procesy i zjawiska zaleca się rozpatrywać w aspekcie genetycznym, również w aspekcie strukturalnym, oraz w aspekcie funkcjonalnym
f.praktyczna:
-podfunkcja diagnostyczna- dostarcza wiedzy na temat badanej rzezcywistości, bądź wycinka tej rzeczywistości (w praktyce np. diagnozowanie zatrudnienia w zakładzie pracy)
-podf prognostyczna- dostarcza wiedzy o nastepstwach działań, ułatwia podejmowanie decyzji np. ustalenie prac na cały tydzień
-podf sogotechniczna- służy do wykorzystywania poprzez badacza wiedzy potrzebnej do formułowanie reguł i zaleceń praktykom,
Rys historyczny socjologi:
1)etap przednaukowy(nieusystematyzowana wiedza)
-okres starożytności- Platon zajmował się problematyką państwa, etyka Platona głosiła pryzmat szczęscia żsieckiego, polegającego na intelektualnym kontakcie człowieka z dobrem, pięknem, trandesnscentalne idee, sprawowanie władzy; Arystoleles- zajmował się polityką, mechanizmami sprawowania i zdobywania władzy, obowiązek służenia dobru, etyka zachecająca się do łączenia; Seneka- pozapolityczna myśl, indywidualistyczna etyka
-okres średniowiecza- autorytet teologii i ideologii chrzescijańskiej, orientacja światopoglądowo- skrajny realizm pojęciowy Platona tzw neoplatonizm, koncepcja dusz, efekt boski, koncepcja dwóch państw, koncepcja dziejów,- sw.Tomasz z Akwinu- wiara jest regulatorem norm, zachowań ludzkich, poznając rzecz poznajemy Boga, byty samodzielne i byty niesamodzielne
-okres odrodzenia- Niccolo Machiavelli- nawiązywał do starozytności, teoria państwa,aby dobrze zaspakajać potrzeby potrzebna jest władza, kojarzy się z przemocą, podporządkowani;
nurt utopijny- XVII/ XVIII w reprezentanci: Tomasz Morus- idealne państwo „utopia” nie potrzebna jest własność prywatna; Batista Vico- rozwój społeczeństwa bez pewnych faktów; Con Orce- postęp społeczny, musi się rozwijać, Sait Simon- wiedza usystematyzowana, chciał zjednoczyć wszystkich utopistów, mówił o strukturach społecznych i postępie
2)etap naukowy
-XVIII w- Contea- chciał stworzyć naukę o społeczeństwie, nadał nauce łatwą nazwę, określił jej przedmiot badawczy, zaoferował speczyficzne metody badawcze (obsewrwacja,,eksperyment, metoda porównawcza, analiza historyczna). W 1837r w dziele „Kurs filozofii pozytywnej” uzyto poraz pierwszy słowa socjologia
-XIX w- FRYDERYK LPLAY- zajmował, metoda porównawcza, analiza historyczna). W 1837r w dziele „Kurs filozofii pozytywnej” uzyto poraz pierwszy słowa socjologia
-XIX w- FRYDERYK LPLAY- zajmował się grupami społecznymi (duże); SPENCER- rozwinął dzieło Contea, próbował wyjaśnić porządek i zmiany społeczne, porównywał społeczeństwo do żywego organizmu
-XX w -nurt amarykański- rozwijała się szkoła ekologiczna, współżycie społ powiązane jest ze środowiskiem; PARK i BURGESS- szczególnego rodzaju rozbudowa urbanizacji, rozwój miast w USA, społeczne skutki tego rozwoju; PARETO- „krążące elity”; WEBER-typ idealny, SIEMEN- podst socjologii, światem rządzi pieniądz, pieniądz regulatorem ukł społ; TONNIES- opisał społeczenstwo uwzględniając formalny i nieformalny podział; ZNANECKI- ojciec socjologiipolskiejjako dyscypliny akademickiej, stw humanistyczna socjologie indukcyjną (stany emocjonalne); SZCZURKIEWICZ- uczen znzneckiego, opisywał wpływ warunków demograficznych i gegraficznych na zachowanie człowieka; SZCZEPAŃSKI- historia socjologi, zmiany społeczne
Grneralnie dwie postawy: a) praktyk b) teoretyk
Podstawowa praktyka w ocenie rzeczywistości społecznej:
1)subiektywne wartościowanie zgodnie z własną postawą - tworzenie za pomocą emocji, dla praktyka rzeczywistośc jest albo albo zło. Praktyk obserwując dana rzeczywistość, nie patrzy na nia pod kątem ludzi, nie wchodzimy w rzeczowe składniki strukturalne. Oceniona z własnego punktu widzenia, a nie z punktu innych ludzi
2)aktualistyczna perspektywa-praktyk widzi tylko to co waktualnie w danej chwili zayuważy, działa pod wpływem impulsu
3)przesadny optymizm-powoduje iż maleje albo zanika to co jest niewygodne
4)mechanizm przyczynowy i myslowy- polega na każdorazowym budowaniu odmiennych wyjaśnień momistycznych bez prób ich hierarchicznego ustopniowania. Mechan przyczynowo-myślowy spowodowany jest z jednej strony inercją czyli najlepsza jest teoria której nie trzeba uzasadniać a z drugiej strony z tzw bezrefleksyjnością
5) wieloznocznośc terminów- polega na tym że bezwiednie pojęcia które początkowo rozumielismy w jednym znaczeniu zaczynamy rozumieć w innym
6) rutyniarstwo w działaniu- praktyk b.rzadko potrafi powiedzieć coś konkretnego, coś inteligentnego, o swojej działalności, jest osoba chaotyczną.
Przeciwstwawności w odbieraniu rzeczywistosci przez praktyka:
1)bezbarwna czyli ascetycznie wygładzona abstrakcja- bujna wielobarwna rzeczywistość (ocena praktyka)
2)świat martwych konstrukcji poznawczych teoretyka- żywy puls kryjącego w sobie impulsywne niespodzianki życia praktyka
Praktyk posługuje się w swoim działaniu silnym kontrastem. Silny kontrast jest najłatwiejszym
chwytem, a zarazem najbardziej demagagicznym środkiem lenistwa umysłowego
Wszelka działalnosc praktyka zmierza do przekształcenia zastanej rzeczywistości wg idealnego projektu subiektywnie wytworzonego przez działającego
-praktyk ocenia zastana rzeczywistość wg świadomie lub nieświadomie przyjętego projektu i ściśle związany z okresloną skalą wartosciowania
-z ujemnej oceny zastanej rzeczywistości zaczyna kształtować się w umyśle praktyka idealny projekt (tzw prajekt oprzyszłej rzeczywistości)
-niebezpieczeństwoi jest takie, że ten idealny projekt jest przedmiotem marzeń ale jest nierzeczywisty
-człowiek praktyk jest człowiekiem czynu
-szybciaj mówi niż myśli
Cechy:
-jednostronność opisu- opis praktyka jest zabarwiony i zniekształcony
-bardzo często w życiu potocznym operuje steoretypami, znaczeniami ustalonymi konwencjonalnie, podejściami obserwacyjnymi oraz różnymi perspyktywami widzenia oraz automatyzowanymi oodpowiedziami sytuacyjnymi
Postawa teoretyka:
1)dąży do adekwatnego przedstawienia rzeczywistości, jego postawa jest postawą b.poznawczą, w swojej postawie musi się podprzakować szeregowi norm
2)uswiadomić i uwolnić się od schematów obiegowych fikcji, opis rzeczywistości badanej przez teoretyka jest naukowy, o ile opis naukowy jest również opisem jednostronnym, możliwe dokładnym, możliwie rzeczywistym, możliwie przedmiotowym i wyzbytym z emocji, opis jest dokonywany z możliwie ściśle okreslonego pkt widenia, bierze pod uwagę ściśle okreslone właściwości i stosunki
3)chłodna postawa badawcza-wyzbyta emocji
4)transaktualna postawa- postawa, która burzliwie oderwana od aktualnych prądów
5)jednoznaczność terminów- konkretne wartości rzeczowe
Społeczeństwo:
Zbiór ludzi
Zbiorowiska społeczne terytorialne- ramy przestrzenne, przebywanie, styczność
Kategorie społ eczne członkowstwa- cechy wyznaczające funkcje społeczną; cech wyznaczajęce pozycje społecz.czlonków, wydzielone wg płci, wieku, zawodu, wykształcenia, stanu cywilnego, pokrewienstwa
Indywidualne typy psychospołeczne:cechy osobowości ocenianych poztyywnie lub negatywnie: bierni, aktywni, odważni, władczy
Grupy społeczne: małe, duże pierwotne, wtórne, formalne, nieformalne
Oparte na więzach kulturowych: grupt etniczne, plemiona,ludy, narody
Oparte na więzach zachowawczych: zbiegowisko, , tłum, publiczność
Rodzina: mała, duza, patriarchat, matriarchat, inteligencka, robotnicza, chłopska
Inne grupy: stowarzyszenie, grupy interesu i nacisku, kliki, gangi, kasty społ, warstwy społ
SPOŁECZEŃSTWO (wg Znaneckiego)- zespół grup współdziałających i krzyzujących się, podporządkowanych jednej grupie jaką jest naród, klasa społ, państwo. Jest zatem wielką zbiorowością terytorialną, stanowiacą ukł zamkniety posiadający własne odrebne cechy charakterystyczne. A tym samym dostepna badaniom historycznym i empirycznym.
Społeczeństwo państwa polskiego- zespół wszystkich tych grup występujacych w ramach państwa polskiego, rozpatrywany w całym bogactwie i róznorodności procesów, stosunków społecznych, zbiezności i rozbieżności wzorów oraz skali ich wartosciwoania, wystepujacych we wszystkich tych grupach
Ponieważ społeczenstwa nie są jednolite, ale wew.zróznicowane pod względem:
Ekonomicznym, kulturowym, politycznym, demograficznym, zawodowym dlatego tworza specyficzna strukture społeczna.
Struktura społeczna- 1def, trwały ukł elementów-relacji miedzy elementami społeczeństwa. Do tych elementów należą: status, rola, grupy, organizacje, instytucje społ, wspólnoty terytorialne. 2def. Wg.Szczepańskiego- Struktura społeczna to sposób ułozenia i podporządkowania sobie członków, instytucji i podgrup, składajacych się na grupe, oraz innych elementów tj.: -elementy materialne- symbole, wartości, wzory zachowań; - elementy składowe grupy łączą się w kregi, małe grupy nieformalne i tworzą kategorie zawodowe
Struktura społ oznacza wiec układ róznych grup społecznych, instytucji, ról i pozycji zajmowanych przez członków oraz układ związku miedzy nimi tworzący system jednostronnych bądź wzajemnych nierówności społecznych wynikajacych z róznicy miejsca w podziale pracy, funkcji i władzy, sprzeczności interesów.
Innymi słowy- struktura społeczna to układ części składowych ich rozmieszczenie i powiązanie miedzy soba i społeczeństwem jako całoscią.
Ocena struktury społecznej wg. Osowskiego:
1.str spol jest składnikiem społecznej sytuacji, która wyznacz stosunki miedzyludzkie
2.ujmowanie strukt społ przez pewne klasy środowiska pozwala dostrzec nam zainteresowanie ludzi tych srodowisk, klas oddnosnie ważnych w ich oczach stosunków społ, poprzez środowiskowe obrazy możemy dotrzeć do żywych zagadnień
3.głebsze wniknięcie w system stosunków miedzyludzkich jest możliwy dzięki porównaniom w danym okresie, lub róznych okresach historycznych przeciwnych sobie lub róznych aspektów tej samej strukt społecz
4.dzieki wyjasnieniom róznic aspektów strukt społ i ich przyczyn występowania nastepuje pogłebienie wiedzy na ten temat
5.strukt społ które egzystuja w społ wpływają na wystepujace w tym społeczeństwie ideologie i programy społeczne. Natomiast wyjasnienie aprobaty, dezaprobaty dla istniejacych w społeczęstwie idei jest możliwe dzięki analizie strukt społecz
Trzy wymiary podziału społeczeństw wg Osowskiego:
1.dwudzielny podział społeczeństwanp.na biednych i bogatych
2.gradacji prostej- gradacja prosta przyjmuje ilościowe kryteria róznicowania społeczeństwa na grupy
3.gradacja syntetyczna-uwzględnia ilosciowe mierniki podziału społecznego w połaczeniu z wartosciami jakosciwoymi
Klasa społeczna- jest określona obiektywnie poprzez stosunek do wartości srodków produkcji. Jednakze sam ten narzut nie tworzy grupy społ lecz zbiorowośc, która ma poczucie pewnej wspolnoty, losu poprzez tożsamosc sytuacji społ-ekonomicznej. Grupą społ staje się wówczas, jeśli dołączy się pełna świadomość swojej sytuacji społ-gospodarczej ..............
Struktura społ-zawodowa - jest kategoria społeczno-zawodową. Teoria ta polega na wyróznieniu w każdym społeczeństwie okreslonych zawodów, analizie ich właściwości i wyodrebnieniu kategorii społ-zawodowych
Lipset i Bendix dziela ogól zawodów na:1. zawody pracowników fizycznych, 2.zawody pracow umysłowych, 3.zawody rolnicze
Warner dzieli na 6 zawodów w społ lokalnej:1.profesjonalisci i własciciele, 2.urzednicy i pokrewni pracownicy, 3.wykwalifikowani robotnicy, 4.półwykwalifikowani robotnicy, 5.niewykwalifikowni robotnicy, 6.kupcy hurtowi i detaliczni
RODZINA- grupa osób połączonych ze soba więziami małżeństwa, rodzicielstwa, pokrewieństwa, powinowactwa, adopcji.
Czynnikiem wyboru partnera może być:
1.bliskość przestrzenna, 2.wyobrażenie o idealnym partnerze, 3.wyobrażenia wzorowane na obrazach rodziców, 4.wyobrazenia o przyszłym partnerze kształtowane własnymi osobistymi ocenami i dążeniami
Zawarcie małzeństwa tzn.uzyskanie sankcji społecznej, prawnej bądź religijnej na wspólne pozycie jest zazwyczaj aktem tworzacym umowę. Małżenstwo jest społecznie unormowanym stosunkiem w którym uczuciowe lub osobiste zaangażowanie zostaje przekształcone w trwałe przystosowanie i wspóldziałanie dla wykonania zadania małżenstwa tzn prowadzenia gospodarstwa domowego, płodzenie i wychowywanie dzieci.
Funkcje rodziny:
1.materialno-ekonomiczna- wyrażona w podfunkcjach produkcyjnej, zarobkowej, gospodarczej i usługowo-konsumcyjnej, polega na prowadzeniu gospod domowego, gromadzeniu majatku, zabezpieczeniu bytu dzieci i zabezp starości
2.opiekuńczo-zabezpieczająca- polega na materialnym i fizycznym zaopatrzeniu jej członków w niezbędne środki do życia
3.prokreacyjna- wyznacza potrzebę utrzymania ciągłości biologicznej społeczeństwa
4.seksualna- oddzielenie aktywności płciowej od spraw rozrodczości
5.legalizacyjno-kontrolna- wyraża się w sankcjonowaniu szeregu działań i zachowań uznawanych za niewłaściwe, zapobieganiu ewentualnym odstepstwom od norm i wzorów przyjetych w rodzinie za obowiązujące
6.uspołeczniajaca- przekazywanie wartości kulturalnych, poprzez f.społeczną rodzina przygitowuje dzieci do ełnienia ról społecznych
7.stratyfikacyjna- polega na zdeterminowaniu pozycji społecznej
8.kulturalna- przekazywanie treści, wzorów kulturowych, obyczajowych
9.rekreacyjno-towarzyska- zaspakajanie potrzeby wypoczynku, towarzyskiego obcowania
10.emocjonalna- zaspokajanie potrzeb bezpieczenstwa, miłosci, więzi, uznania i kontaktu społecz. Rola rodziny sprowadza się do ciagłego, pozytywnego oddziaływania na psychike dziecka.
Rodzaje rodzin: 1.jednopokoleniowa, 2.wielopokoleniowa, 3.patrircharna, 4.matrarchalna, 5.wiejska, 6.chłopska, 7.chłopsko-robotnicza, 8.robotnicza, 9.inteligencka
Zbiorowość społeczna- śa to wszelkie zbiory ludzi, w których pomiędzy poszczególnymi członkami należącymi do tych zbiorowści zachodzą jakieś więzi społeczne, wzajemne oddziaływania, chociazby przez krótki okres tworzące z nich względnie wydzieloną całośc. Podstawą istnienia zbiorowości z reguły są grupy społeczne. Duże zbiorowości społeczne są wew zróżnicowane pod wzg ekonomicznym, etnicznym, kulturowym. Zróznicowanie to stanowi kryterium ich podziału/ Naprzykład zbiorowościami społ wydzielonymi ze wzg na wspólna kulture sa grupy etniczne, plemienne narody. Zbiorowościami opartymi na podobieństwie zachowań są tłum, publicznośc, zbiegowisko.
ZBIEGOWISKO- to przelotne skupienie od kilku do kilkudziesięciu osób zainteresowanych jednym zdarzeniem. Przyczyna zbiegowiska jest ciekawość, nagła silnie działajaca podnieta będąca podstawą tworzenia więzi społecznych, chęc wymiany informacji, spostrzerzenie podobnych reakcji emocjonalnych. W zbiegowisku wystepuje skłonność do podobnego działania, udzielania pomocy, porad
TŁUM- krótkotrwałe zgromadzenie dużej liczby ludzi na przestrzeni, lecz nie powiązaną więzami społecznymi.
Rodzaje tłumów: 1.agresywny, 2.nabywający (grabiacy), 3.uciekajacy, 4.demastrujący
PUBLICZNOŚĆ- jest pewną społeczną całością, która jest nieograniczona w swoim składzie, która poprzez swój stosunek do jakiejs wartosci, zjawiska, jako środka zainteresowania przez pewien czas powiazana jest wieziami psychicznymi i emocjonalnymi.
Publiczność zebrana- jest to publiczność intencjonalna skupiajaca pewna liczbe osób przejawiajaca zainteresowanie tym samym przedmiotem, czujaca podobne przezywanie pewnych boddców. Cechą tej publicznosci jest gotowość do podobnego zachowania, reagowania na te same zdarzenia, dzięki którym może przekształcic się w tłum
Publiczność rekreacyjna- publiczność szukajaca rozrywki
Publiczność rozproszona- przeciwnosć publ zebranej, brak jest tutaj bezposredniej styczności przestrzennej, łaczności psychicznej, emocjonalnej i procesu dezindywidualizacji. Jest to wielka zbiorowośc ludzi, która wykazuje podobne a nawet wspólne zainteresowania ze wzg na identyczne bodżce np. słuchanie tej samej audycji radiowej
Kategorie społeczne- zbiór ludzi wydzielonych w praktyce życia społecznego w obrebie zbiorowości ze wzg na okreslone cechy demograficzne i zawodowe : kategoria płci, stanu cywilnego, wieku, wykształcenia, zawodu
NARÓD- jest to zbiorowość terytorialna o okreslonym składzie etnicznym, który w procesie dziejowym urzeczywistnia się jako wspolnota o podłożu gospodarczym, politycznym, społ, i kulturowym i wyraza się w świadomosci swoich obywateli
Czynniki narodowościowe:
1.naród jest historycznym efektem procesu przemian, zachodzących we wszystkich dziedzinach życia społecznego
2.przemiany społ-polityczne zachodzące w Europie w okresie przechodzenia z feudalizmu do kapitalizmu
3.środowisko geograficzne, terytorium
4.język- rodzima mowa jest elementarnym wskażnikiem przynależności narodowej
5.starania o przekształcenie narodu w jednolita organizację polityczno-administracyjną- państwo musi istniec jako oś koordynujaca narodowe poczynania zbiorowosci
6.gospodarka- siec stosunków i współzależności ekonomicznych tw organizm gospodarczy narodu i jego wew rynek
7.elementy społeczno-kulturowe integracji narodowej- każdy naród wytwarza wspólna kulture, przekazywana i dzidziczona z pokolenia na pokolenie i tw własna świadomośc narodową( skł się na nią różne elementy:przekonania, wartości, oceny. Wyraża się w niej poczucie wspólnoty solidarności z narodem, oraz towarzyszące mu poczucie odrebnosci z innym narodzem
8.do świadomościowych czynnkiów narodowościowych zalicza się charakter narodowy- pewne właściwości psychiczne, osobowościowe, polityczne, kulturowe, pewne nawyki i sposoby reagowania na rózne bodżce powstałe na gruncie wspólnoty losów społeczności narodowej
9.mniejszości narodowe- grupa etniczna, która żyje w narodzie majacym inna większość etniczną.
Elementy składowe narodu: rodzina, warstwy społ, zrzeszenia, zbiorowosci lokalne, kregi społecz
Plemię- jest to wieksza liczba rodów i klanów. Plemiona te wyodrebniaja się na podst posiadania własnego języka czy dialektu, własnej kultury materialnej, własnej obyczajowości i religii, charakterystycznych nazw. Plemie posiada zazwyczaj pewna organizacje formalna, władcę lub zespół władców, rady plemienne, które orzekaja o waznych sprawach plemiennych, oraz podgrupy tj. wojowników
Lud- forma rozwojow zbiorowości oparta na podobieństwach kultur. Lud jest zbiorowością szerszą niż plemie, lepiej roziniętą, bardziej zoorganizowana posiadajaca wyzszy stopień rozwoju kulturowego, wyodrebniajacą się na podst własnej kultury przede wszystkim w odrebnosci kultury materialnej. Lud jest ogniwem pomiedzy plemieniem a narodem. Cecha odrózniajaca od narodu jest stopien zaawansowania kulturowego lub kulturalnego. Ludy mogą mieć kulture bez pisma, ale narod bez pisma istnieć nie może. Ludy posiadają tylko zaczątkowe formy organizacji politycznych, natomiast narody musza opierać się na sformalizowanych organizacjach politycznych.
Polonia zagraniczna- skupiska ludnosci polskiej poza granicami państwa polskiego, wyodrebniajacy się z szerszego odłamu życia społecznego jako względnie zitegrowanej zbiorowości. W jej skład wchodza te osoby, całe rodziny , które zachowały łączność duchową i kulturalna z Polska jako krajem macierzystym niezaleznie od miejsca swojego urodzenia i przynależności narodowej- do Polonii należą
Geneza skupisk polonijnych jest złożona i różnorodna, najczęsciej są one następstwem ruchów migracyjnych. Ze wzg na przyczyny i motywację można wtróżnic migrację zarobkową i polityczną. We wszystkich zbiorowościach polonijnych nastepuje proces asymilacji do kultury miejscowej, zespolenie się z struktura społeczną, zespolenie się z nowym poczuciem obywatelskim
Asymilacja-jest to proces wzajemnego przenikania się i zlewania w wyniku, którego jednostki i drupy pod wpływem wspólnych doświadczeń, historii oraz uczestnictwa w życiu społ-ekonomicznym intermalizuja czyli wchłaniaja pamięć, uczucia, postawę innych jednostek i grup. Zasadniczy kierunek asymilacji to stopniowe zanikanie odrebności kulturowej imigrantów oraz ich potomkóworza wchłanianietejże zbiorowości poplijnych przez system społ-kulturowy kraju osiedlenia.
Rodzaja asymilacji:
1.asymilacja kulturowa- polegajaca na przyjmowaniu centralnych dla społeczeństwa kraju osiedlenia wzorów kulturowych i wartości, 2.asymilacja strukturalna- polega na wchłanianiu ludności polonijnej poprzez zewn w stosunku do własnej grupy etnicznej mikrostrukturę społeczną, zwłaszcza przez grupy pierwotne, 3.asym analgomacyjna- wyraża się w zawieraniu małżeństw mieszanych pod wzg etnicznym, 4.asymilacja identyfikacyjna- polega na kształtowniu się poczucia przynależności do społeczeństwa asymulującego, 5.asymulacja osobowościowa- wyraza się w unikaniu wzajemnych uprzedzeń między ludnością polonijna a asymilującą się w tym srodowisku 6.asymilacja behawioralna- charakteryzuje się zanikiem działań dyskryminacyjnych, 7.asymilacja obywatelska- to zanik konfliktów między wyznaniami
Prawa asymilacji:
I-prawo asymilacjii- przebieg asymilacji uzależniony jest od stosunku ilościwego
II-prawo asymilacji- proces asymil uzależniony jest od tła ekologicznego
III-prawo- proces asymilacji jest odwrotnie proporcjonalny do wielkości różnic między dana zbiorowością a asymilujacym społeczeństwem
IV- proces asymilacji zależy od poziomu dynamiki społ-kulturowej i ekonomicznej
V- proces asymil uzalezniony jest od siły ideologii
VI- szybkośc asymilacji uzalezniona jest od struktury klasowo-warstwowej
Fazy asymilacji: 1.charakter się przekształceniem tej napływajacej ludnosci, 2.polega na tzw obronie członków polonii , 3.przystosowanie się do nowej sytuacji i zanikanie odrebnosci
Swiadomosć narodowa- jest zjawiskiem wew złożonym. Skł się na nia róznorodne elementy: przekonania, wartości, oceny. Wyraża się w niej poczucie wspólnoty i solidarności z okreslonym narodem. U podstaw tworzenia się świadomosci narodowej tkwi również poczucie wspólnoty losów, doswiadczeń histor, oraz wynikajacy z niej emocjonalny stosunek do dziejów własnej grupy narodowej. Swiadomosć narodowa może wyrażać się również w postawach ideologicznych, poltycznych i emocjonalnych.
Zbiorowość społeczna- jest to dowolne skupienie ludzi, w którym utworzyło się i utzrymuje chociazby przez kt\rótki czas pewna więź społeczna.
Zbiorowościa jest grupa społeczna- to pewna ilość osób powiązanych systemem stosunków uregulowanych poprzez instytucje, posiadających pewne wspólne wartości i oddzielonych od innych zbiorowosci wyrażną zasadą odrebności. Grupą społ nie może być para, ani dwójka ludzi. Jeżeli grupa składa się z wielu uczestników wtedy stosunki pomiedzy dwoma jej członkami są wyznaczona także poprzez stosunki każdej z nich a szerszym układem.