Wielka Emigracja

Wielka Emigracja - ruch emigracyjny o podłożu patriotyczno-politycznym po upadku powstania listopadowego, jeden z największych ruchów emigracyjnych ówczesnej Europy. Do emigrantów należała głównie szlachta polska, żołnierze powstańczy, członkowie Rządu Narodowego, politycy, pisarze, artyści, inteligencja. W późniejszym czasie dołączyli do nich także inni uchodźcy, głównie z zaboru rosyjskiego. Ośrodkiem emigrantów była Francja (głównie Paryż), pomniejsze znajdowały się też w Saksonii, Belgii, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii. Wśród Polaków byli: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Józef Bem, książę Adam Jerzy Czartoryski, Ernest Malinowski i inni.

Główne ośrodki emigracji polskiej:

• Francja - ok.5 tys. ludzi; głównie Paryż i okolice

• Niemcy (Saksonia) - ok. 3 tys. ludzi; gł. Drezno, Lipsk

• Belgia (gł. Bruksela) - ok. 200 osób

• Anglia - ok.700 osób - gł. Londyn, wyspa Jersey

• Szwajcaria - ok. 50 osób

• Stany Zjednoczone

• również: Norwegia, Algieria i Turcja

Na Wielkiej Emigracji istniało wiele zrzeszeń, stowarzyszeń, instytucji i organizacji, takich jak:

• Towarzystwo Demokratyczne Polskie

• konserwatywny Hotel Lambert (od rezydencji księcia Adama Czartoryskiego, od lat 30. do 60. kierującego obozem)

• Komitet Narodowy Polski

• Lud Polski

• Zemsta Ludu

• Młoda Polska

• Zjednoczenie Emigracji Polskiej

• Towarzystwo Litewskie i Ziem Ruskich

• Towarzystwo Historyczno-Literackie

• liceum polskie w Batignolles

• Biblioteka Polska

• liczne księgarnie i drukarnie

Głównym problemem politycznym Emigracji było ustosunkowanie się do upadku powstania listopadowego. Streszczało się to w odpowiadaniu kolejnych organizacji na trzy fundamentalne pytania: Dlaczego upadło powstanie? Co teraz? Czy jest sens jeszcze walczyć?

Wydawano wiele czasopism i periodyków, m.in.: Le Polonais, Kraj i Emigracja, Trzeci Maj, Czwarty Maja, Piąty Maja, Szósty Maja, Wiadomości Polskie, Pielgrzym Polski, Ideologia Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, Postęp, Demokrata Polski, Pismo TDP, Pszonka "Przegląd Dziejów Polski".

Z emigracją związani byli m.in. Fryderyk Chopin, Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Cyprian Kamil Norwid, Joachim Lelewel, Maurycy Mochnacki, Seweryn Goszczyński, Jan Czyński

---