Cel ćwiczenia
Wykreślenie krzywej rozszerzalności,
Wyznaczenie średniego współczynnika rozszerzalności liniowej dla danego materiału.
Wzory
Liniowy współczynnik rozszerzalności liniowej jest określony wzorem:
Δl - wydłużenie pręta od temperatury t do t1,
l - długość w temperaturze t,
Tabela pomiarowa
Pręt miedziany
Wielkość mierzona |
wymiar |
Pomiar 1 |
Pomiar 2 |
Pomiar 3 |
Pomiar 4 |
Pomiar 5 |
Przyrost Δt |
[oC] |
0 |
5 |
5 |
5 |
5 |
Temperatura t |
[oC] |
40 |
45 |
50 |
55 |
60 |
Wskazania n1 |
[mm] |
640 |
640,07 |
640,11 |
640,16 |
640,20 |
Wskazania n2 |
[mm] |
640 |
640,06 |
640,10 |
640,15 |
640,19 |
Wskazania n3 |
[mm] |
640 |
640,05 |
640,09 |
640,14 |
640,185 |
Przyrost Δl |
[mm] |
0 |
0,05 |
0,04 |
0,05 |
0,045 |
Długość l |
[mm] |
640 |
640,05 |
640,09 |
640,14 |
640,185 |
Wartość λ |
[1/oC]
|
0 |
1,562 *10-5
|
6,249 *10-6
|
6,207 *10-6
|
3,515 *10-6
|
Wartość λśr |
[1/oC] |
6,3182*10-6
|
Obliczenia
Liniowego współczynnika rozszerzalności liniowej dla pręta miedzianego
λ 1=0[1/oC]
λ 2=1,562*10-5[1/oC]
λ 3=6,249*10-6[1/oC]
λ 4=6,207*10-6[1/oC]
λ 5=3,515*10-6[1/oC]
Wartości średnie obliczamy ze wzoru:
tśr=50[oC]
λśr=6,3182*10-6[1/oC]
n1śr=640,1[mm]
n2śr=640,1[mm]
n3śr=640,093[mm]
Błąd poszczególnego pomiaru ε1=xi-xśr
∆t1=10[oC]
∆t2=5[oC]
∆t3=0[oC]
∆t4=5[oC]
∆t5=10[oC]
∆ λ1=-6,3182*10-6[1/oC]
∆ λ2=9,3018*10-6[1/oC]
∆ λ3=6,95*10-8[1/oC]
∆ λ4=1,112*10-7[1/oC]
∆ λ5=2,80232*10-6[1/oC]
Odchylenie standardowe
ς λ =2,5136*10-3[1/oC]
ςt=7,071[oC]
ς n1=25,3[mm]
ς n2=25,3[mm]
ς 3=25,33[mm]
Wnioski:
W doświadczeniu okazało się , że miedziana rurka zwiększa swoją długość pod wpływem temperatury. W przypadku jednakowych zmian temperatury miedziana rurka liniowo zwiększała swoją długość. Udowodniono tym samym, że istnieję współczynnik rozszerzalności liniowej którą można wyznaczyć. W tym ćwiczeniu średnia rozszerzalność liniowa wyniosła 6,3182*10-6 [1/oC].
Z wykresu można zauważyć że rośnie ona liniowo.
2