RAKI SKÓRY

1. CA. IN SITU /nie przekraczają bł podstawnej

1. na skórze - Ca Bowen = choroba Bowen

•histologicznie: atypie, mitozy, zab architektoniki

•klinicznie: płasko-wyniosłe, wyraźnie odgraniczone, bez widocznego wału, szerzą się pełzakowato, zazwyczaj barwy brunatnej, ogniska rumieniowo-złuszczające, nierówna, guzowata pow, czasem strup,

•lokalizacja na zakrytych pow skóry może być rewelatorem nowotworu narz wew/płuca, GI/ - wyjątek wśród rewelatorów, bo sam jest nowotw.

•etiopatogeneza - HPV? - przeniesienie z narz płciowych, nadekspresja p53

•różnicować z :

• ca basocell - ten ma wał na obwodzie

• lichen planus pigmentosus atrophicans

• psoriasis inveterata

•leczenie - azot, laser, chirurgia,

1. na sluzówkach - erytroplasia Queyrat

•hist - to samo co Bowen

•klinicznie - ogniska rumieniowe /sinawo-czerwone/, pow ślniąca lub lekko `groszkowana', niewielki naciek podstawy

•lokalizacja - żołądź, napletek, wargi sromowe

•etiopatogeneza - HPV 16, 18, 31, 33, 35,

•różnicować - balanitis, vulvitis

••••oba mogą przejść w inwazyjnego - powiększenie zmiany, wzrost nacieku, przerost /bujanie/, powierzchniowy rozpad /owrzodzenie/

2. CA IVASIVUM

1. Ca bazo

2. Ca spino

3. Rak Pageta

rozwojowi nowotw sprzyjają:

•koloryt skóry /pięć klas?/ - 1kl rudzi i piegowaci

- 2 kl jasnobląd,b.jasna skóra,'opalają się na czerwono'

1i2 powinni unikać przedłurzonej ekspozycji na słońce

•kimat-Irlandczycy w Australii, biali w Afryce

•ostatnie badania - b.niebezpieczne krótkotrwałe, masywne expozycje na słońce /Skandynawowie na wakacjach na safari/

•niska liczba limf /NK/

•HPV

•mutacja protoonkogenów - UV, HPV

Ad 1. Ca baso

• częstszy niż spino około 20/100 tyś (Australia, RPA 110/ 100tyś)

• najczęstsza lokalizacja

• skrzydełka nosa

• kat między nosem a dolną powieką

• okolica przed- i zauszna

• miejscowo złośliwy - przerzutuje poniżej 1%

• etiopatogeneza - promienie słoneczne, na podłożu stanów przedrakowych lub de novo, uwarunkowania gen??

•klinicznie - wykwit, guzek cielisty o φ kilku mm - ca baso nodosum

Formy kliniczne

• ca baso ex ulcerans(postać wrzodziejąca):-w środku owrzodzenie

-na obwodzie wałeczek z

guzków cielistych

-szczególnie agresywna postać ULCUS RODENS(drąży głęboko)

• ca baso planum cicatricans:- w środku blizna,niekoniecznie po owrzodzeniu

• na brzegu blizny-wałeczek z guzków

• ca baso pigmentosum:-może być mylony z melanoma

• ca baso cysticum:-najczęściej na powikach,drobne guzki jak pęcherzyki z treścią płynną

• ca baso sclerodermiforme(morpheiforme):-podobna do twardziny, białawy, twardy, nie da się ująć w fałd

• ca baso superficiale:-często na tułowiu, rumieniowa plama, płaski naciek, trudno znaleźć brzeg perełkowy, szczególnie przewlekły przebieg

• ca baso vegetans

DIAGNOSTYKA

Wszystkie bazaliomaty -rozpoznanie hist-pat.

Mały guzek(do 5 mm)-często od razu wycina się w całości →histo-pat.

Duży/średni guzek :ambulatoryjnie wycinek do diagnostyki

+ → wycięcie-najczęstrza forma leczenia

_→powtórzenie wycinka

Ca baso jest miejscowo złośliwy -przerzutuje <1%

-rośnie jeśli nie wycięty

RÓŻNICOWANIE(zależy od typu):-tbc luposa

-DLE

-ca spino

-naevus pigmentosus

-melanoma

-morbus Bowen

-psoriasis inveterata

-lichen planus pigmentosus

Ad 2 ca spinocellulare

•rzadszy 1:20 w stosunku do baso

•często w przejściach skóry w śluzówki(dolna warga-ten daje najczęściej przerzuty do w.chłonnych, genitalia)

•najczęściej na podłożu stanów przedrakowych

Formy kliniczne:

-exulcerans:-naciek u podstawy owrzodzenia/guzka

-vegetans:-twardsza konsystencja od otoczenia(badanie-ucisnąć 2 palcami u podstawy

•daje przerzuty (zależy od st. złośliwości ,głębokości wzrostu inwazyjnego, umiejscowienia)

•histologicznie-widoczne perły rakowe (rogowe perły Waldeyera,im kom. rakowe mniej złośliwe→większe rogowacenie→koncentryczne kule , perly rogowe;im kom. bardziej atypowe -mniej pereł.

HISTOLOGICZNIE - stopnie Brodersa

1 - kom atypowe do 25%, dużo perełek

2 - kom atypowe do 50%, dużo perełek

3 - kom atypowe do 75%, dużo perełek

4 - kom atypowe do 100%, mało perełek-anaplastyczny

RÓŻNICOWANIE:-keratoacanthoma

-ca baso

-melanoma amelanoticum

Ad.3 Rak Pageta

•lokalizacja - na skórze sutka=m.Paget mammaris - rak przewodu wyprowadzającego gr mlecznego,

•kom raka - epidermotropizm - wypełzają na skórę brodawki sutkowej, potem całego sutka

•jest to car in situ bo nie przekracza bł podstawnej ale leczenie to odcięcie całego sutka

•KLINICZNIE : zmiany rumieniowo-złuszczające, czasem sączące, wyst w 1 sutku, niszczy brodawkę sutkową,brodawka często ulega wciągnięciu

Może być mylony z eczema mamme - zazwyczaj obustronne zmiany rumieniowo-złuszczające, nigdy nie niszczą brodawki sutkowej

•histologicznie : kom w naskórku charakt.-kom Pageta - jakby puste

•••ca Paget extramammalis

• rzadko

• na genitaliach, rzadziej pod pachą - tam gdzie gr apokrynowe

• w około 90%przypadków wykryto równoczesne występowanie raka z gr potowych (więc bywa rewelatorem)

-rzadko związany z adenoca.(stercza, odbytu, pęcherz moczowego)

RÓŻNICOWANIE:-m.Bowen

-przewlekły wyprysk

-wyprzenia o różnej etiologii

3. CHŁONIAKI SKÓRY LYMPHOMA CUTIS

1. Mycosis fungicoides (granuloma fungicoides) - ziarniniak grzybiasty

• złośliwy chłoniak wywodzący się z limf Th, należy do chłonniaków NHL

• wstępna faza - proliferacja Th1→↑INFγ→epidermotropizm, potem proliferacja Th2→↑IL4→↓INFγ→→przechodzenie kom.nowotworowych do głębszych warstw skóry

• Th2 produkują IL4,5,10→ ↓odp.kom.T na Ag i mitogeny

→↓aktywości NK

→↑IgE i IgA oraz eozynofilię

• być może podłoże wirusowe HTLV5

• najczęściej starsi ludzie, silny świąd

KLINIKA-3FAZY:1-stadium premycoticum

Zmiany łuszczyco lub wyprysko podobne, hist nie jest diagnostyczny, nie ma zmian typowych, są ewentualnie nacieki zap, silny świąd

2-stadium infiltrativum

Wykwity wyniosłe, silny świąd, hist diagnostyczny.

3-stadium tuberosum

Często wrzodziejące guzy na szerokiej podstawie.

Zlewne zmiany guzowate na twarzy-facies leontina

*B.rzadko w/w fazy idą od 3 do 2,lub od razu 3-varietas inversa

• rokowanie - stosunkowo dobre, po różnym czasie nacieki do narz wew (najczęściej wątroba, śledziona).

ROZNICOWANIE:-eczema disseminatum

-psoriasis

-parapsoriasis en plaques

-m.Hodgkin

-inne lymphoma

1. Zespół Sezary'ego

• naciek hist jak w mycosis f.+erytrodermia (zap + złuszczanie otrębiaste delikatne)+powiększenie w.chł.+nasilony świąd

• rokowanie - złe, oporny na leczenie

• hist - we krwi kom Sezary'iego (duże kom limfoidalne z dużym jądrem o b.pofałdowanej powierzchni), jeśli więcej niż 10% tych kom - uznaje się za wynik +.

• Mikroropnie Poutriera w naskórku (limf Th1 produkują IFNγ-wzrost ekpresji ICAM_-1 na keratynocytach -limfocyty z LFA-1 są przyciągane do naskórka)

RÓŻNICOWANIE:-erytrodermie w przebiegu innych dermatoz

4. PRZERZUTY DO SKÓRY - metastases carcinomates ad cutem

• przez :

• 1 ciągłość

• 2 krew

• 3 limfe

• erisipelas carcinimatosus = ca erisipelatoides

•najczęściej z sutka, w raku sutka rozprzestrzenianie się kom nowotworu nacz limf

•najczęściej na skórze tułowia

•udaje róże

•bez gorączki

• z dowolnych nowotworów narz wew - najczęściej z sutka

• mogą to być guzki, nacieki, owrzodzenia,

• rzadko cała kl piersiowa w „pancerzu” - nacieku

---