8201


Rozdział 11

CŁA I PROCEDURY CELNE

Cło jest jednym z najważniejszych narzędzi polityki handlowej. Jest to opłata pobierana przez państwo w określonej z góry wysokości w związku z przewiezieniem towaru przez granicę. [ważne: jest pobierana w momencie przekroczenia granicy celnej (np. w urzędzie we Wrocławiu), a nie fizycznie na przejściu granicznym]. Cło wpływa na podwyższenie ceny towaru co w konsekwencji wpływa na kształtowane się popytu i podaży na ten towar.

Wyróżnia się cła: importowe, eksportowe i tranzytowe. Największe znaczenie mają importowe i ich celem jest ochrona produkcji krajowej oraz poziomu cen wew. czy też poprawa bilansu płatniczego i handlowego. Cła eksportowe stosuję się rzadko, gdy na rynku krajowym występuje niedobór towarów i należy ograniczyć ich eksport lub państwo chce uzyskać dodatkowe korzyści z ich eksportu. Cła tranzytowe już właściwie nie istnieją.

Innym kryterium podziału ceł jest sposób ustalanie ich wysokości. Wyróżniamy cła: ad valorem - w procentach w stosunku do ceny towaru; specyficzne - w stosunku do ilości towaru wyrażonej w odpowiednich jednostkach miary i wagi; kombinowane - ustalane zarówno od wartości jak i ilości towarów.

REGULACJE PRAWNE W OBSZARZE CELNYM OBOWIĄZUJĘCE W PL PO AKCESJI DO UE

Podstawy prawne

Podstawowym dokumentem ustawodawstwa celnego w UE jest Wspólnotowy Kodeks Celny (dalej WKC) przyjęty 12.10.1992 r.

Struktura WKC

Elementy kalkulacyjne

Należności celne są ustalane wg: stanu towaru, jego wartości celnej, stawki celnej

Do elementów kalkulacyjnych zaliczmy:

Taryfa celna i rodzaje stawek celnych

W celu przejrzystości taryfy celnej należy sklasyfikować towary. Wyróżnia się 3 systemy klasyfikacji towarów:

Istnieją towary wolne od cła:

Najczęsciej wystepują taryfy celne wielokolumnowe, w tym dwukolumnowe. W jednej są stawki autonomiczne dla wszystkich krajów, w drugiej stawki dla krajów, z którymi są podpisane odpowiednie porozumienia handlowe i są to stawki preferencyjne (konwencyjne).

Wspólna taryfa celna UE

Przystąpienie PL do UE równało się likwidacji cła w handlu między jej członkami oraz z nakazem przyjęcia i stsowania Wspólnej Taryfy Celnej UE ( Common Custom Tariff - CCT) oraz jej rozszerzonej wersji - Zintegrowanej Taryfy Celnej Wspólnoty Europejskiej (TARIC)

Każdy towar jest oznaczony odpowiednim kodem cyfrowym na podstawie osmiocyfowej scalonej nomenklatury (combined nomenclature - CN), która jest rozwinięciem ONZ-owskiego szesciocyfrowego Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów - HS. Kod ten pozwala na sklasyfikowanie towaru i nadanie mu odpowiedniej stawki celnej. Taryfa celna Unii określa głównie stawki konwencyjne, czyli te wynikając z porozumień wielostronnych (na forum WTO), które są stosowane wobec wszystkich państw objetych klauzulą najwyższego uprzywilejowania. Poziom tych stawek jest zazwyczaj niższy niż w PL.

TARIC

Jest ona traktowana jako baza danych obejmujących taryfę wspólnotową oraz całe ustawodawstwo handlowe. Do gł. zadań należy transmisja ustawodawstwa UE do administracji członków. Baza danych jest udostępniona do powszechnego uzytku (nawet dla prywatnych podmiotów gospodarczych i państw trzecich). Oprócz stawek celnych obejmuję ona: preferencje taryfowe, zawieszenie stawek, kontyngenty taryfowe, cła antysubwencyjne i antydumpingowe, opłaty wyrównawcze itd.

Wartość celna towaru

Jest to wartośc transakcyjna towaru czyli cena faktycznie zapłacona lub nalezna za towar, gdy został on przeznaczony do wwozy na obszar celny wspólnoty. Obejmuje m. in.:

Nie wlicza się następujących kosztów:

Bywa tak że podmiot zgłaszający import towarów nie jest w stanie podać ostatecznej wartości celnej towaru. Aby wprowadzić towar na rynek Może przyjąc wartośc prowizoryczną, która musi być zaakceptowana prze urząd celny. Termin na przekazanie brakujących danych czy dokumentów nie może ostatecznie przekroczyć miesiąca od dnia przyjęcia towaru.

Pochodzenie towarów

Jest to inaczej określona narodowość ekonomiczna towarów i określa się przez nią kraj któremu można przypisać najbardziej znaczny udział w wytworzeniu towaru, a nie kraj wywozu. Ogólnie powinien być to 60% udział w wytworzeniu produktu

Istnieją reguły niepreferencyjnego pochodzenia - towar nie podlega preferencyjnemu traktowaniu we wspólnocie (w celu stosowania pozataryfowych środków polityki handlowej np. cła antydumpingowe). Jednoznacznie określa to pochodzenie towarów, gdzie produkt musiał być całkowicie uzyskany lub wyprodukowany w danym kraju. Takie towary to:

Gdy w produkcję jest zaangażowany więcej niż jeden kraj towar jest uznawany za pochodzący z kraju gdzie podlegał ostatniej istotnej obróbce lub przetworzeniu.

Reguły preferencyjnego pochodzenia - mówią czy dany towar może korzystać we Wspólnocie z preferencyjnych stawek w imporcie na jej terytorium. Preferencje mogą zostać przyznane jednostronnie przez Wspólnotę (GSP - generalny system preferencji) lub na podstawie indywidualnych porozumień z poszczególnymi państwami. Reguły te są określane indywidualnie w poszczególnych regulacjach, nie ogólnie. Towarami pochodzącymi z danego kraju są towary tam całkowicie uzyskane lub wyprodukowane oraz towary wystarczająco przetworzone z materiałów niepochodzących z krajów objętych preferencją. Istnieją 3 kryteria wystarczającego przetworzenia:

Rozszerzeniem stosowania preferencji taryfowych są tzw. kumulacje pochodzenia - zwalniają one materiały z określonych państw ze spełnienia wymogu przetworzenia. Występują:

Inne środki taryfowe

Oprócz stawek, wysokość ceł mogą regulować inne środki taryfowe:

WIAŻĄCA INFORMACJA TARYFOWA (WIT)

Wiążące informacje taryfowe (WIT) są decyzjami rozstrzygającymi o klasyfikacji taryfowej towarów, tj. ustalającymi właściwy kod Taryfy celnej dla określonego towaru. Aby ją uzyskać należy złożyć odpowiedni wniosek, który musi zawierać informacje o produkcie. WIT musi zostać wydana w przeciągu 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku i jest ważna 6 lat od daty wydania. Traci ona ważność gdy: nastapi zmiana przepisów prawa wspólnotowego lub zmiana jego interpretacji; została wydana na podstawie złych danych. W przypadku zmiany WIT podmiot, któremu jej udzielono może korzystać ze starej WIT jeszcze przez 6 miesięcy.

Ponadto Komisja Europejska zadecydowała o utworzeniu komputerowego Systemu Europejskiej Wiążącej Informacji Taryfowej (EBTI). Głównym celem tego jest wspólnotowe zarządzanie WIT. EBTI umożliwia dostęp do wszystkich WIT ze wszystkich krajów członkowskich w językach członków.

WIĄŻACA INFORMACJA O POCHODZENIU (WIP)

Jest wydawana przez Izbę Celną w Warszawie na wniosek zainteresowanej osoby. Dotyczy towaru klasyfikowanego wg jednego kodu taryfy celnej i jednego kraju pochodzenia. Jest ważna 3 lata od jej wydania i nie zastępuje dokumentów o pochodzeniu towarów. Traci ważność gdy:

W przypadku zmiany WIP podmiot, któremu jej udzielono może korzystać ze starej WIP jeszcze przez 6 miesięcy.

USTALENIE KWOTY I POBÓR NALEZNOŚCI CELNYCH

Powstanie długu celnego i zabezpieczenie kwoty z niego wynikającej

Dług celny powstaje z chwilą objęcia towarów procedurą celną powodującą powstanie obowiązku uiszczenia cła oraz dopuszczenie do obrotu na obszarze Wspólnoty. Organ celny może zażądać złożenia zabezpieczenia gwarantującego pokrycie kwoty wynikającej z długu. Może ono być w postaci depozytu w gotówce lub w postaci gwarancji, powinno jednak być zgodne z przepisami państwa gdzie jest ono wymagane.

Dłużnikiem jest osoba uprawniona do dokonania zgłoszenia do procedury celnej lub osoba, w której imieniu zgłoszenie zostało dokonane.

W momencie przyjęcia długu celnego następuje obliczenie wartości celnej towaru, ustalenie jego klasyfikacji w taryfie oraz pochodzenia w celu doboru stawki. Organ celny nie pobiera nalezności przewozowych gdy suma tych nalezności w imporcie nie przekracza w ruchu podróżnych 1 EURO a w innych przypadkach 3 EURO oraz jeżeli upłynął termin powiadomienia dłużnika (5 lat)

Zaksięgowane kwoty długu

Zaksięgowanie powinno zostać dokonane niezwłocznie po obliczeniu kwoty długu i nie później niż 2 dni od dnia w którym towar został zwolniony.

Powiadomienie o długu celnym

Niezwłocznie po zaksięgowaniu kwoty długu, dłużnik powinien zostać o niej poinformowany. Należy tez zwrócić zainteresowanemu jeden egzemplarz zgłoszenia celnego. Ten moment jest też uważany za podanie do wiadomości dłużnika o zaległej kwocie.

Płatnośc długu celnego

W normalnym trybie powinna zostać ona zrealizowana w terminie 10 dni od dnia powiadomienia dłużnika o kwocie należności. Za termin dokonania zapłaty uważa się:

Dłużnik może skorzystać z odroczenia terminu płatności (płaci w innym terminie) gdy:

W obrocie towarowym z krajami trzecimi wobec wybranej grupy towarów (których wprowadzenie lub wyprowadzenie z rynku wspólnotowego może powodować konieczność opłacenia kwot wynikających z przepisów o ochronie rynku) stosuje się podatek akcyzowy. W imporcie podstawą opodatkowania wtedy jest wartość celna powiększona o należne cło oraz akcyzę. Występuje tutaj też podatek VAT, którego stawka w eksporcie towarów wynosi 0% gdy podatnik przed złożeniem deklaracji podatkowej otrzyma dokument potwierdzający wywóz towaru za granicę.

PRZEZNACZENIE CELNE

Towary po wprowadzeniu na obszar celny Wspólnoty muszą otrzymać przeznaczenie:

PROCEDURY CELNE W WKC

Zawieszające procedury celne odnoszą się do towarów niewspólnotowych, które są poddanie następującym procedurom:

Objęcie towarów procedurą zawieszającą wymaga złożenia zabezpieczenia.

Gospodarcze procedury celne:

Tu jest z kolei potrzebne pozwolenie organu celnego.

Procedura tranzytu

WKC wyróżnia tranzyt wewnętrzny i zewnętrzny. Procedura tranzytu wewnętrznego umożliwia przemieszczanie towarów wspólnotowych między dwoma punktami znajdującymi się na terytorium obszaru celnego Wspólnoty Europejskiej przez terytorium kraju trzeciego (np. Szwajcaria - kraj EFTA). Towary wtedy nie tracą swojego statusu celnego.

Procedura tranzytu wewnętrznego pozwala na przemieszczanie z jednego do drugiego miejsca na obszarze celnym Wspólnoty (generalnie dot. Towarów, które przyjechały z zagranicy do nas i bez wprowadzania do obiegu lecą dalej poza obszar Wspólnoty):

Główny zobowiązany musi złożyć gwarancję pokrycia długu celnego np. poprzez zryczałtowaną opłatę 7000 EUR lub 30% tej kwoty dla stale korzystających z tej procedury.

Skład celny

Może być rozumiany jako procedura lub obiekt. Jako procedura oznacza możliwość przetrzymywania towarów w obiekcie składu. Mogą to być towary niewspólnotowe, które podczas składowania nie podlegają należnością przywozowym ani środkom polityki handlowej, lub towary wspólnotowe, którym przepisy dają możliwość korzystania w związku z ich umieszczeniem w składzie ze środków stosowanych przy wywozie tego rodzaju towarów. Termin składowania nie jest ograniczony w czasie.

Jako obiekt oznacza określone miejsce podlegające dozorowi celnemu, gdzie towary są przetrzymywane na określonych warunkach. Obiekty dzielą się na prywatne i publiczne. Prywatny służy do przechowywania towarów służących prowadzącemu ten skład, a publiczny przechowuje towary każdej osoby krajowe. Pozwolenie na skład jest udzielane tylko osobom mającym swoją siedzibę we Wspólnocie. 3 składy publiczne to:

3 składy prywatne (korzystającym i odpowiedzialnym jest prowadzący):

W składach przykładowo mogą być umieszczane towary objęte subwencjami. Dzięki temu eksporterzy już w momencie umieszczenia ich w składach otrzymują dopłaty.

Przetwarzanie pod kontrolą celną

Jest realizowane poprzez wprowadzenie towarów niewspólnotowych na obszar celny Wspólnoty bez stosowania wobec nich cła i środków polityki handlowej, poddanie ich procesom przetwarzania i dopuszczenie do obrotu uzyskanych w ten sposób produktów z zastosowaniem wobec nich nalezności wg stawek dla produktów przetworzonych. Aby pozwolenie na tą procedurę zostało wydane musza być spełnione warunki:

Odprawa czasowa

Pozwala na wykorzystanie w obszarze celnym wspólnoty towarów niewspólnotowych przeznaczonych do powrotnego wywozu. WKC rozróżnia odprawę czasową z całkowitym lub częściowym zwolnieniem z cła. Stosuję się to dla towarów pozostających własnością osoby zagranicznej, przeznaczonych do powrotnego wywozu a wykorzystywanych w celach gospodarczych. Organ celny wyznacza termin do kiedy towar ten musi zostać wywieziony.

Uszlachetnienie czynne

Pozwala na poddanie towarów na obszarze Wspólnoty procesom uszlachetniania:

Procesami uszlachetniania są:

Uszlachetnianie bierne

Procedura ta pozwala na czasowy wywóz towarów poza obszar celny w celu poddania go procesom uszlachetniania, a następnie dopuszczenie go do obrotu z całkowitym lub częściowym zwolnieniem od opłat przywozowych. Przewiduje też system wymiany towarów polegający na zastąpieniu towaru innym towarem już naprawionym (dotyczy tylko towarów wspólnotowych).

FORMY ZGŁOSZEŃ CELNYCH I ICH DOKUMENTACJA

Każdy towar podlegający procedurze celnej powinien zostać zgłoszony:

Zgłoszenie następuje na odpowiednim formularzu - Jednolity Dokument Administracyjny (SAD). Służy on do zgłaszania towarów sklasyfikowanych w jednej pozycji celnej lub pochodzących z jednego kraju. SAD-Bis natomiast jest dokumentem uzupełniającym służącym w przypadku zgłoszenia do odprawy produktów z więcej niż jednej taryfy celnej nie więcej jednak niż 99 pozycji produktów.

WOLNE OBSZARY CELNE (WOC) I SKŁADY WOLNOCŁOWE (SWOC)

Są one częściami obszaru celnego Wspólnoty w których:

WOC i SWOC mogą być zniesione na wniosek zarządzającego lub z urzędu gdy:

Mogą do nich być wprowadzane towary wspólnotowe oraz pozawspólnotowe. Generalnie nie wymaga to przedstawienia ich organowi celnemu chyba, że towary:


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
8201
8201
8201
8201

więcej podobnych podstron