Produkcja potencjalna
PP - produkcja, którą w danym kraju możnaby wytworzyć przy PEŁNYM/RACJONALNYM wykorzystaniu czynników produkcji (praca, ziemia, kapitał).
DETERMINANTY PP:
wielkość zasobów czynników produkcji
efektywność ich wykorzystania
Krótkookresowy wzrost: inwestycje> konsumpcja <.
Długookresowy wzrost: skłonność do oszczędzania (z oszczędności inwestycje/kredyty etc).
Produkcja faktyczna
PF - produkcja, która została wytworzona w danej gosp. w ciągu roku. Określa ją poziom popytu. Popyt wysoku = PF osiąga poziom PP.
DETERMINANTY PF:
opłacalność sprzedaży danej produkcji
Luka PKB = PP - PF
Zasada substytucyjności = przy danym potencjale produkcyjnym wzrost produkcji dóbr konsumpcyjnych następuje kosztem spadku prod. dóbr inwestycyjnych (krzywa możliwości produkcyjnych).
Globalny popyt
Globalny popyt - łączna ilośc dóbr, jaką nabywcy chcą nabyć w danych warunkach.
DETERMINANTY:
przeciętny poziom cen towarów
wysokość dochodów
AD=K+I+G+Ex
Globalna podaż
Globalna podaż - łączna ilość dóbr, jaką producenci decydują się dostarczyć na rynek w określonych warunkach.
DETERMINANTY:
koszty produkcji
ogólny poziom cen towarów
zasoby czynników produkcji i efektywnośc ich wykorzystania
Krzywa agregatowej podaży i popytu w 3 ujęciach
Adam Smith |
Keynes |
Kompromisowe |
Duża giętkość cen PP=PF AS=AD stała równowaga |
Brak giętkości cen PP!=PF AS!=AD rynek niedoskonały |
PP~PF Rynek zawsze niedoskonały |
|
|
|
Siła rynku
Siła rynku - uruchamia procesy dostosowawcze, które wywołują równowagę rynkową.
Popyt konsumpcyjny
PK - ukazuje wydatki na dobra konsumpcyjne gospodarstw domowych.
Konsumpcja indywidualna:
dobra jednorazowej konsumpcji
dobra trwałej konsumpcji
usługi materialne
usługi niematerialne
DETERMINANTY:
wielkość dochodów rozporządzalnych
zasoby majątkowe gosp. dom
wielkość dóbr trwałego użytku
kredyty konsumpcyjne
TEORIE DOCHODU
Absolutnego (Keynes) |
Relatywnego (Dusenberry) |
Permanentnego (Friedmann) |
Bieżące wydatki konsumpcyjne G.D. ~ bieżących dochodów GD. |
Wydatki konsumpcyjne G.D. ~ standardu życia otoczenia.. |
Planowane wydatki konsumpcyjne = lata akt zawod/dłg życia * wys dochodu C=(N/L * Z) |
Efekt majątkowy - przesunięcie funkcji konsumpcji GD w górę pod wpływem wzrostu zasobów majątkowych.
Funkcja konsumpcji
F. kons ukazuje związek między bieżącymi wydatkami a dochodami.
C=CA+KSK*Y
CA - popyt autonomiczny
KSK=deltaC/deltaY krańcowa skłonność do konsumpcji
Funkcja oszczędności
F. oszczędn - ukazuje związek między bieżącymi oszczędnościami a dochodami
S=-SA+KSO*Y
Popyt inwestycyjny
Inwestycje - utrzymanie/powiększanie zasobów kapitału rzeczowego i zapasów.
Krótkookresowo: są częścią składową popytu globalnego na towary
Długookresowo: przyczyniają się do wzrostu PP i możl. prod. gospodarki
DETERMINANTY:
stopa procentowa
przewidywane rozmiary popytu konsumpcyjnego
koszty i efektywność wyposażenia
oczekiwania co do koniunktury gospodarczej
Popyt globalny
AD=IA+CA+KSK*Y
IA - inwestycje autonomiczne
Y - DN
Mnożnik inwestycyjny
Mnożnik inwestycyjny - jak zmieni się dochód, gdy inwestycje wzrosną o jednostkę
mi=1/(1-KSK) = 1/KSO
Zawsze przyrost produkcji > przyrostu inwestycji, Gdy mi maleje, maleje DN.
Paradoks zapobiegliwości
Wiąże się z oszczędnościami. Oszczędności są czymś dobrym zarówno dla GD jak i dal gospodarki. Są motorem inwestycji. Natomiast Keynes uważał, że działają na niekorzyść wzrostu gosp.
Zasada akceleracji
Wraz ze wzrostem popytu konsumpcyjnego rosną inwestycje, umożliwiające jego pokrycie.
Zależności I~O
EX POST I=O
EX ANTE I!=O (I>O I<O)
Państwo
Państwo - złożona, zróżnicowana wewnętrznie, wieloszczeblowa struktura administracyjna społeczeństwa, zamieszkującego określone terytorium i dysponujące władzą wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą.
Państwo (ekon) - podmiot gospodarczy, aktywny uczestnik procesu gospodarowania.
Cechy państwa:
samodzielnośc decyzyjna
samodzielność dochodowa
odrębność majątkowa
Koncepcja państwa MINIMUM:
bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne
system sądowniczy
oświata
ewidencja ludności
polityka celna
infrastruktura
Interwencjonizm państwowy
ZA |
PRZECIW |
Dobra publiczne Rola opiekuńcza państwa Regulowanie różnic majątkowych Konieczność zabezpieczenia syst. gospodarczego Niedoskonałośc rynku i konkurencji
|
Zniekształcone informacje Niereprezentatywność państwa Ograniczone swobody jednostki Osłabienie bodźców związanych z rynkiem Wysokie koszty interwencjonizmu Mała skuteczność interwencjonizmu |
Aspekt REALNY i REGULACYJNY roli państwa
ASPEKT REALNY
- urzędy państwowe
- działalność gospodarcza w sferze realnej
- praca w sektorze publicznym
ASPEKT REGULACYJNY
- wpływ i kontrola pozostałych podmiotów gosp
- normy prawne etc.
Polityka ekonomiczna państwa
bezpośrednie instrumenty P.E
- administracyjny nakaz ograniczenia produkcji
- minimalna płaca
- normy zanieczyszczenia
- określenie ……….. importowanego produktu
pośrednie instrumenty P.E
- zmiana stopy redyskontowej przez Bank Centralny
- zmiana stopy opodatkowania dochodów
- zmiany kursu walutowego
Fukcje państwa
społeczne
lokacyjna
redystrybucyjna
stabilizacyjna
tworzenia norm prawnych
ekonomiczne
polityczne
Funkcja ALOKACYJNA:
- wspieranie działania mechanizmu rynkowego
- ochrona własności prywatnej
- określenie rozmiarów własności publicznej
- usprawnianie obiegu informacji rynkowej
- zwalczanie praktyk monopolistycznych
Funkcja REDYSTRYBUCYJNA:
- system podatkowy
- system wypłat różnych form pomocy (np. zasiłki)
- nieodpłatne świadczenia (np. medyczne)
Funkcja STABILIZACYJNA:
- stabilizacja cen
- przeciwdziałanie bezrobociu
- przeciwdziałanie kryzysowi gospodarczemu
Budżet państwa
Budżet państwa - plan finansowy, zawierający zestawienie dochodów i wydatków państwa, związany z realizacją przyjętej polityki.
ELEMENTY TWORZĄCE:
budżet centralny - wydatki centralnych władz na
administracje państwową
obronę narodową
wymiar sprawiedliwości
budżety lokalne - budżety władz lokalnych, finansują:
gospodarkę mieszkaniowo-komunalną
ochronę zdrowia
oświatę
kulturę
porządek publiczny (policja)
infrastrukturę
budżet ubezpieczeń społecznych