Zakład Górniczo Energetyczny Jaworzno wrzesień 2001r.

Sobieski Jaworzno III Sp. z o.o.

I N S T R U K C J A NR .................................

obsługi kombajnu ścianowego ELECTRA LS 3300 V/W

1. POSTANOWIENIA OGÓLNE .

1. Instrukcja przeznaczona jest dla operatorów maszyn urabiających (górników - kombajnistów), elektromonterów i ślusarzy oraz osób dozoru nadzorujących prace w ścianie wyposażonej w kombajn ELECTRA LS 3300V/W.
   Obsługę kombajnu stanowi kombajnista przodowy wraz z pomocnikiem wyznaczenia przez osobę dozoru ruchu górniczego na danej zmianie.

2. Pracownicy zatrudnieni w ścianie przy obsłudze kombajnu ELECTRA powinni:

• znać jego zasadę działania oraz być zapoznani z budową i DTR producenta kombajnu,

• być zapoznani z postanowieniami niniejszej instrukcji,

• posiadać aktualne uprawnienia - kwalifikacje do obsługi kombajnów ścianowych,

• stosować bezwzględnie ochronniki wzroku(okulary) i ochronniki słuchu.

3. Za stan techniczny kombajnu odpowiada górnik kombajnista obsługujący dany kombajn.

4. Zabrania się eksploatować kombajn niesprawny technicznie w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek usterek w sygnalizacji, systemie blokad, układu sterowania lub z wyłączonym zraszaniem i chłodzeniem silników.

5. Zabrania się urabiania kombajnem, jeżeli brakuje kompletu noży, są one stępione (nadmiernie zużyte) lub uszkodzone. W tym przypadku należy noże natychmiast wymienić - zignorowanie ww. zalecenia może doprowadzić do uszkodzenia organów urabiających.
   UWAGA: Przed przystąpieniem do sprawdzania stanu noży lub ich wymiany należy wyłączyć spod napięcia kombajnu i zabezpieczyć stan jego wyłączenia oraz zablokować ruch przenośnika ścianowego.

6. Za stan techniczny układaka i kabla kombajnowego oraz węża zasilającego kombajn w wodę na części ruchomej odpowiadają kombajniści obsługujący dany kombajn.

7. Zabrania się eksploatować kombajn w miejscach gdzie brak jest odpowiednich gabarytów do przejazdu kombajnem oraz przy uszkodzonej trasie Eicotracku lub listwach ociosowych.

8. Zabrania się eksploatacji kombajnu w warunkach ograniczonej widoczności ( zbyt duże zapylenie lub zadymienie).

2. PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE KOMBAJNU .

Wymiary gabarytowe:

• długość pomiędzy osiami organów przy poziomych ramionach - 10966 mm

• szerokość - 1443 mm

• minimalna wysokość od spągu -ok.1993 mm

• masa - 60 ton

Parametry ruchowe;

• zabiór - 800 mm

• maks. wysokość urabiania (przy organach φ 2000) - 4000 mm

• zagłębienie w spąg - 300 mm

• średnica organu urabiającego - 2000 mm

• prędkość urabiania (max) - 12,5 m/min

• manewrowa prędkość posuwu (max) - 14,0 m/min

• max siła uciągu - 600 kN

• dopuszczalne nachylenie podłużne - do 12 ⁰
  poprzeczne - do 10 ⁰

• napięcie zasilania - 3,3 kV

• moc zainstalowana - 849 kW

Zastosowanie :

Kombajn stosuje się do jedno lub dwukierunkowego , bezwnękowego urabiania
i ładowania węgla w ścianowym systemie eksploatacji pokładów o wysokości do 4,0 m nachylonych podłużnie do 12⁰ i poprzecznie do 10⁰ , wyposażony jest w automatyczną regulację prędkości posuwu realizowanego przy pomocy napędu elektrycznego z przemiennikiem częstotliwości, zraszanie zanożowe z wewnątrz organu. Sterowanie realizowane jest lokalne oraz zdalnie-systemem radiowym, funkcjonuje system kontroli parametrów pracy i diagnostyki uszkodzeń.

3. PODSTAWOWE OBOWIĄZKOWE CZYNNOŚCI PRZED URUCHOMIENIEM KOMBAJNU .

1. Na początku każdej zmiany roboczej obsługa kombajnu przed podjęciem regularnego urabiania kombajnem musi:

• dokonać kontroli :
  - przez oględziny - ogólnego stanu technicznego, kompletności, połączeń podzespołów kombajnu oraz poziomów płynów smarujących, stan osłon zabezpieczających i mocowanie przewodu kombajnowego oraz stan wyposażenia w sprzęt p.poż. na kombajnie.
  - przez próbne załączenie - prawidłowości pracy poszczególnych podzespołów kombajnu,

• skontrolować urządzenie kontroli stanu izolacji w stacji transformatorowej zasilającej kombajn - tzn. upewnić się o pozytywnym wyniku przeprowadzonej kontroli przez elektromontera zatrudnionego do obsługi ściany - jeżeli wynik jest negatywny NIE WOLNO załączać wyłącznika mocy - powyższy fakt zgłosić osobie dozoru odpowiedzialnej za daną zmianę oraz poinformować kombajnistę następnej zmiany.

• stwierdzić prawidłowość zadziałania poszczególnych układów zatrzymania awaryjnego ;
  * zatrzymanie kombajnu -STOP(machine stop)
  * linka bezpieczeństwa (wzdłuż kombajnu) - zintegrowana z układem STOP.
  zadziałanie ww. układów powodować powinno zatrzymanie kombajnu i przenośnika
  UWAGA: nie zaleca się używać (poza uzasadnionymi przypadkami) przycisków zatrzymania awaryjnego STOP do wyłączania kombajnu.

2. Przed każdym uruchomieniem kombajnu , należy bezwzględnie :

• upewnić się, czy osoby przebywające w ścianie znajdują się w bezpiecznej odległości od kombajnu i organów urabiających, oraz skontrolować pozycję ładowarek czy nie są zablokowane skałami i mogą swobodnie zmieniać pozycję.
  Dla orientacji i właściwej oceny zagrożeń ze strony pracującej maszyny zaleca się sprawdzić czy organy są zasprzęglone - w jakiej pozycji znajduja się dźwignie zasprzęglania organów?,
  dla zapobiegnięcia awariom należy pilnować aby dźwignie zasprzęglania znajdowały się ZAWSZE w pozycjach skrajnych.
  
  W przypadku uruchamiania kombajnu do urabiania należy organy zasprzęglić - dźwignie lewego i prawego organu przestawić w pozycję skrajną w kierunku „na ocios” - przestawiania dźwigni bezwzględnie dokonywać zawsze na zanikających obrotach silników organowych.

• włączyć dopływ wody chłodzącej do silników i zespołów kombajnu,
  UWAGA: nie wolno odłączać dopływu wody podczas pracy silników - grozi to uszkodzeniem uszczelnień silnika.

• skontrolować czy nie występują okoliczności i warunki określone jako zabronione w postanowieniach ogólnych nin. instrukcji a następnie wykonać odpowiednie zalecenia.

• dzwignie wyłącznika bezpieczeństwa STOP ustawić pionowo.

• wyłącznik rodzaju sterowania ustawić w żądanym położeniu ;
  sterowanie lokalne ( z pulpitu ręczne)

sterowanie radiowe (z pilotów lub ze stacji końcowej-adaptera)

• sprawdzić czy rączka głównego rozłącznika kombajnu znajduje się w pozycji <WYŁ>
  - jeżeli nie zmienić pozycję na <WYŁ>

• Przełącznik testy „A” ustawić w pozycji <TEST> i przeprowadzić procedurę „TEST NISKONAPIĘCIOWY” - przez wciśnięcie przycisku <ZAŁ>, po ukazaniu się na wyświetlaczu PLC komunikatu : „SYSTEM ZDROWY _ BRAK USTEREK PRĄDOWYCH” , przełącznik testu <A> ustawić w pozycji <PRACA>.

• Rączkę rozłącznika głównego w kombajnie przestawić w pozycję <ZAŁ>- kombajn jest przygotowany do pracy.

4. URUCHAMIANIE KOMBAJNU.

Dla załączenia kombajnu należy wykonać następujące czynności:

1. otworzyć zawór dopływu wody do kombajnu, po otwarciu zaworu uruchomić się powinien sygnał ostrzegawczy.

2. po upływie ok. 7 sekund wcisnąć przycisk <ZAŁ> - nastąpi załączenie wyłącznika kombajnowego i tym samym uruchomienie silników głowic oraz podanie napięcia do pozostałych obwodów 3,3 kV.

3. załączyć zasilanie silnika pompy hydraulicznej i układu posuwu wciskając przycisk <START- pompa / posuw > znajdujący się w zespole przycisków na czołowej płycie zespołu sterowniczego
   Dalsza obsługa kombajnu zależy od wybranej pozycji rodzaju sterowania i odbywać się powinna zgodnie z DTR.

4. po uruchomieniu kombajnu przeprowadzić kontrolę ładowarek i ustawić w odpowiedniej do kierunku urabiania pozycji.
   UWAGA: ładowarki są wahliwe i swobodnie opadają w dolne położenie - silniki ładowarek nie utrzymują ich w żądanym położeniu.

5. CZYNNOŚCI PODCZAS RUCHU KOMBAJNU

1. Podczas ruchu kombajnu w trakcie urabiania należy stale sprawdzać ze znacznym wyprzedzeniem, czy nie występują jakieś przeszkody ,złe warunki spągowe lub stropowe w stosunku do położenia kombajnu, aby podjąć działania zapobiegające uszkodzeniu kombajnu
   lub uszkodzeniu przewodu kombajnowego i układaka oraz węża zasilającego kombajn w wodę.

Bezwzględnie należy kontrolować poziom wypływu wody ze wszystkich kanałów chłodzących, jeżeli z jakichkolwiek powodów nastąpi zanik wypływu wody z któregokolwiek kanału, może dojść do uszkodzenia silnika.

2. Linia skrawania powinna być regularnie sprawdzana pod względem prostoliniowości - dla jej zachowania należy wykonywać częściowe (odcinkami) skrawy,

3. kombajnista przodowy podczas dojeżdżania kombajnem do skrzyżowania z wyrobiskami przyścianowymi lub przy przejeżdżaniu ścianą przez stare wyrobiska, zobowiązany jest do :
   

- zatrzymania kombajnu w odległości min. 10m przed skrzyżowaniem,
- sprawdzenia usunięcia łuków ociosowych i wykładki wyrobiska ,
- wycofania z rejonu skrzyżowania wszystkich innych pracowników na bezpieczną odległość przed front ściany lub do ściany,

zgodę na podjęcie urabiania ww. rejonach wydaje przodowy ściany.

6. SAMOCZYNNE-AWARYJNE WYŁĄCZENIE KOMBAJNU.

Samoczynne wyłączenie kombajnu może nastąpić w przypadku gdy nastąpi:

1. zanik napięcia zasilającego

2. usterka w obwodach sterowniczych kombajnu

3. zadziałanie zabezpieczeń zwarciowych lub przeciążeniowych kombajnu

4. przy sterowaniu radiowym-zbyt dalekie odejście kombajnisty od kombajnu

5. brak wody lub spadek ciśnienia albo zbyt mały przepływ wody

6. zadziałanie zabezpieczenia przed zerwaniem przewodu zasilającego - należy skontrolować trasę i stan układaka, wezwać elektromontera oraz wyeliminować przyczynę zadziałania ww. zabezpieczenia

7. rozładowanie się baterii nadajnika radiowego

8. usterki w układzie posuwu.

9. zadziałanie zabezpieczeń termostatowych lub temperaturowych silników kombajnu lub zabezpieczeń ziemnozwarciowych kontrolujących obwody silnoprądowe .

UWAGA: jeżeli nastąpi samoczynne wyłączenie wskutek „upływu” - nie wolno podejmować próby ponownego załączania - załączanie powinno zostać wykonane przez wykwalifikowaną osobę dozoru lub elektromontera.

Po każdym zadziałaniu zabezpieczenia upływowego lub ziemnozwarciowego w instalacji
3,3 kV po usunięciu uszkodzenia należy przeprowadzić próbę napięciem testującym.
Przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac związanych z lokalizacją usterek i ich usuwaniem należy po wyłączeniu napięcia 3,3kV sprawdzić stan beznapięciowy i zabezpieczyć stan wyłączenia.

Urządzenia mogą być po naprawie podane pod napięcie 3,3 kV po odbiorze technicznym dokonanym przez osobę dozoru elektrycznego - powyższe powinno być odnotowane w książce raportowej oddziału ED1

7. ZATRZYMANIE I WYŁĄCZENIE KOMBAJNU-po zakończeniu pracy.

*W celu zatrzymania i wyłączenia kombajnu należy

1. zredukować prędkość kombajnu do zera

2. wcisnąć przycisk <STOP> - jeżeli nie nastąpiłoby wyłączenie kombajnu z nadajnika należy użyć dźwigni wyłącznika <bezpieczeństwaSTOP>.

3. przy sterowaniu radiowym należy wyłączyć zasilanie nadajnika radiowego , co

spowoduje wyłączenie kombajnu.

*W razie wyłączenia kombajnu na dłuższy okres należy ponadto :

4. dźwignię głównego rozłącznika kombajnu przestawić w położenie <WYŁ>.

5. zamknąć doprowadzenie wody do instalacji wodnej kombajnu dźwignią zaworu odcinającego oraz wyłączyć pompę zasilającą ( pod ścianą)

6. zablokować napęd kombajnu i przenośnika dźwignią wyłącznika awaryjnego-pociągnąć za linkę bezpieczeństwa,
   UWAGA: dla pozostawienia stanu blokady na kombajnie a w przypadku potrzeby odblokowania przenośnika PZS należy :
   - odblokować - odciągnąć linkę bezpieczeństwa na kombajnie
   - wcisnąć przycisk awaryjnego zatrzymania <STOP>.

7. wysprzęglić organy przez odciągnięcie dźwigni w skrajne położenie w kierunku „na zawał”.

*W razie potrzeby odłączenia kombajnu spod napięcia dodatkowo wykonać należy czynności do których upoważniony jest tylko uprawniony elektromonter lub osoba dozoru elektrycznego:

8. przełączyć rozłącznik wyłącznika kombajnowego w pozycję <WYŁ> i zabezpieczyć go w tej pozycji ( zabezpieczyć stan wyłączenia),

9. odłączyć przewód zasilający kombajn przy wyłączniku kombajnowym, poprzez rozłączenie sprzęgła lub wyłączyć wyłącznik mocy w stacji transformatorowej zasilającej kombajn i przełączyć odłącznik stacji w pozycję <WYŁ> - zabezpieczyć urządzenia zasilające zgodnie z obowiązującymi przepisami - obowiązkowo wywiesić tablice ostrzegawcze <NIE ZAŁĄCZAĆ>.

8. POSTANOWIENIA KOŃCOWE I UWAGI DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA PRACY .

1. zabrania się
   *pracy kombajnem :

• przy wadliwym lub niesprawnym układzie sterowania , sygnalizacji ,blokad ,

• przy niesprawnych czujnikach przepływu oraz zbyt częstym zadziałaniem zaworów bezpieczeństwa w układach hydraulicznych kombajnu ,

• w przypadku stwierdzenia braku noży w organach ,

*samowolnego usuwania osłon, zdejmowania pokryw lub napraw urządzeń elektrycznych , hydraulicznych i sterowniczych kombajnu.

2. Wszelkie naprawy kombajnu mogą wykonywać tylko ślusarze i elektrycy przeszkoleni w tym zakresie, posiadający znajomość DTR kombajnu lub serwis producenta.
   W czasie usuwania awarii kombajnu lub montażu i demontażu jego podzespołów kombajnista zobowiązany jest do ścisłej współpracy ze ślusarzami , elektromonterami i innymi specjalistami w zakresie swoich obowiązków.

WAŻNE! - przed przystąpieniem do robót konserwacyjno remontowych lub do usuwania awarii przodowy ściany po rozeznaniu potrzeb zobowiązany jest do odpowiedniego-zgodnie z ustalonym z osobą dozoru górniczego sposobem- zabezpieczenia stropu i ociosu przy kombajnie, oraz skontrolowania stanu rozparcia obudowy zmechanizowanej.
Osoba dozoru górniczego po otrzymaniu informacji o awarii w pierwszej kolejności ma obowiązek określić zakres i sposób oraz zadbać o odpowiednie zabezpieczenie miejsca pracy i zapewnienie podstawowych narzędzi niezbędnych do usunięcia awarii.

3. Podczas napraw należy kombajn odłączyć spod napięcia i zabezpieczyć stan wyłączenia. Należy również zablokować przenośnik ścianowy i zabezpieczyć stan wyłączenia .

4. W czasie pracy i urabiania kombajnem zabrania się :

• smarowania,

• usuwania usterek,

• zbliżania się do organów,

• regulowania zaworów bezpieczeństwa w układach hydraulicznych,

• zasprzęglania i wysprzęglania organów,

5. W czasie wykonywania prac remontowych na kombajnie osłony uchylne musza być bezwzględnie podparte podporami stałymi będącymi na wyposażeniu kombajnu a przy pracy w obrębie i przy ładowarkach należy ładowarki zabezpieczyć(podeprzeć) przed swobodnym opadnięciem

6. W przypadkach koniecznych prace w sąsiedztwie kombajnu mogą być wykonywane pod warunkiem jego zatrzymania, wyłączenia i zablokowania możliwości załączenia.
   pozostałe roboty w ścianie związane z cyklem technologicznym ( zabudowa sekcji, przekładka trasy PZS, czyszczenie przejścia, bieżący remont hydrauliki itp.) może odbywać się w odległości nie mniejszej niż 10 m od urabiającego kombajnu, przy zachowaniu szczególnej ostrożności.

7. W przypadku stwierdzenia zagrożenia podczas przygotowywania kombajnu do pracy, w trakcie eksploatacji-urabiania, konserwacji lub prac remontowych, albo w przypadku niezrozumienia postanowień niniejszej instrukcji, osoby obsługujące lub usuwające usterki w kombajnie zobowiązane są do przerwania czynności i powiadomienia najbliższej osoby dozoru która zadecyduje o dalszym sposobie postępowania i doprowadzi do usunięcia zagrożenia.

8. Osoby obsługujące i prowadzące prace oraz nadzorujące eksploatację kombajnu powinny stosować się do postanowień niniejszej instrukcji i instrukcji producenta zawartych w DTR kombajnu oraz przestrzegać warunków określonych dopuszczeniem WUG.
   

Instrukcję opracował :

MNM........................................... MNE...........................................
przy współudziale pracowników :

1. .............................................................. .........................................

2. .............................................................. .........................................

sprawdzili:

Główny Mechanik Urządzeń Dołowych ...................................			Główny Elektryk ...................................	Kierownik Działu Robót Górniczych ...................................
Główny Inżynier Górniczy: .....................................	Główny Inżynier Energomechaniczny: ...................................................			B H P : ........................................
Z A T W I E R D Z A M: .............................................................. Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego

6

---