Hipoteza o czynnikach zależnych od zagęszczenia wychodzi z założenia, że tempo śmiertelności (wraz z emigracją) i tempo rozrodu (wraz z imigracją), albo jeden z tych czynników, zależą od liczebności populacji. Wówczas może wystąpić takie zagęszczenie, przy którym oba te tempa się równoważą - a populacja uzyskuje stałą liczebność. Jest to efekt sprzężenia zwrotnego: im większe zagęszczenie, tym wolniej rozmnażają się (albo tym szybciej giną) poszczególne osobniki.
Czynniki zależne od zagęszczenia - choroby, konkurencja o miejsce do osiedlenia się, wyczerpywanie wspólnie eksploatowanych zasobów, pasożyty, drapieżnictwo (są to na ogół czynnikami o charakterze biotycznym).
Czynniki niezależne od zagęszczenia to te, które prowadzą do powiększenia lub zmniejszenia liczby osobników, bez względu na to ile tych osobników jest i jakie łączą je stosunki. Poziom przeciętnego zagęszczenia populacji nigdy nie może się ustalić pod wpływem czynników niezależnych od zagęszczenia . Liczebność populacji może osiągnąć punkt równowagi tylko wtedy, gdy linia śmiertelności jest pochyła (co oznacza że śmiertelność jest zależna od zagęszczenia).
Czynniki niezależne od zagęszczenia - takie jak klimat, spadający meteor, dziura ozonowa, potop, susza, nowe prawo łowieckie itp. (maja charakter abiotyczny).
Model tolerancji (Connel, Slatyer 1977)
/ Sekwencja początkowego składu florystycznego (Egler 1954)
- Sukcesje może rozpocząć każdy gatunek. Obecność gatunków wczesnych stadiów sukcesji nie ma
zasadniczego znaczenia.
- Gatunki są wymieniane przez inne, które lepiej tolerują działanie czynników ograniczających.
- Niektóre gatunki mogą uzyskać przewagę w konkurencji i właśnie one będą dominować w biocenozie klimaksowej.
Model tolerancji zakłada, że na wymianę gatunków w toku sukcesji nie mają wpływu wcześniejsi kolonizatorzy, a gatunki późniejszych stadiów sukcesji to te, które są w stanie tolerować niższy poziom zasobów, niż gatunki wczesnych faz sukcesji.
Model tolerancji zaproponowali Connel i Slatyer (1977). Jest to model pośredni między modelem ułatwiania i modelem hamowania. Według modelu tolerancji obecność gatunków wczesnych stadiów sukcesji nie ma zasadniczego znaczenia - sukcesję może rozpocząć każdy gatunek. Niektóre gatunki mogą jednak uzyskać przewagę w konkurencji i właśnie one będą dominować w biocenozie klimaksowej Gatunki są wymieniane przez inne, które lepiej tolerują działanie czynników ograniczających. W zależności od początkowych warunków, sukcesja przebiega albo na skutek inwazji gatunków późniejszych stadiów, albo ubywania początkowych kolonistów.
Model tolerancji: zróżnicowana strategia eksploatacji siedliska przez różne gatunki daje w efekcie określone ich następstwo.
Sztafeta florystyczna- gatunki pionierskie na samym początku, potem wchodzą następne gatunki
Inna koncepcja
Wszystkie gatunki pojawiają się jednocześnie, ale w różnym tempie się rozwijają