Zespół roś- (Ass.) podst jedn roślin. Typ zbiorow o określ skł gat, budowie, wyglądzie oraz wymaganiach siedlisk, który gat char odróznia się od innych ugrupowań roś wyst na określ terenie. Do oznaczenia zesp dodajemy końcówkę -etum.
Podzespół-(Subass.) zawiera gat roś char dla zesp i wyraźnie do niego przynależy, wyodrębnia się w skutek obecności gat wyróżniających, których brak w pozostałych podzesp danego zesp, natomiast spotyka się je w innych zesp. (-etosum)
Związek- (All.) tworzą je zesp zbliżone do siebie swym skł florystycznym, mające wspólne gat char.(-ion)
Rzędy zespołów-(O.) tworzą je związki zespołów, podstawą są wspólne gatunki charakterystyczne.(-etalia)
Klasy- (Cl.) tworzą je rzędy zesp połączonych na podstawie wspólnych gat charakterystycznych (-etea) Grupy klas (-ea)
Zespoły leśne w Pl wykazują dużą ekspansję. Ich płaty powst w wyniku natj sukcesji niemal wszystkich zbiorowisk roś. Zbiorowiska krzewiaste mogą stanowić fazy degeneracyjne lub stadia sukcesyjne zbiorowisk leś. Roś nieleśną cechuje duża dynamika zmian, zarówno jeżeli chodzi o rozmieszczenie różnych typów zbiorowisk, jak i strukturę i skład gat, będących wypadkową zmieniających się warunków środowiska i w znacznym stopniu działalności człowieka.
Regresja- proces upraszczania fitocenozy; zanik lub zastąpienie przez fitocenoze o niższym poziomie organizacji i mniejszej trwałości. Zanik produkcji i krążenie prapagul wskutek wycofania się komponentów fitocenozy.
Degeneracja- względnie krótkotrwały proces zniekształcenia struktury zbiorowisk i zaburzeń w ich funkcjonowaniu pod wpływem czynników degeneracji (naturalnych, częściej antropogenicznych)
Regeneracja- odtwarzanie fitocenozy np. po zaburzeniu przez propagule pochodzące z tej samej fitocenozy.
Sukcesja- tworzenie lub odtworzenie całej fitocenozy przez gatunki pochodzące z innej fitocenozy
fluktuacje- trwałość fitocenozy i powtarzalność kombinacji gat zapewnione przez krążenie propagul wewnątrz fitocenozy.
sukcesja pierwotna- dotyczy terenów dotąd niezmienionych przez działalność org żywych, a więc terenów niekorzystnych dla zycia: pustynie, skały. jest procesem bardzo powolnym
sukcesja wtórna- wiele szybsza od sukc pierw, zach na obsz wcześniej zajętych przez inną biocenozę, tam gdzie znajdują się war sprzyjające rozwojowi innych org, np. sukc łaki, stawu
Flora- wykaz gat roś wyst na określonym obszarze, Zakres flory może być ograniczany do określonego biotopu (np. flora górska) lub określonej formacji roś (np. flora lasu deszczow).
Roślinność- w ścisłym znaczeniu jest to ogół zbiorowisk roślinnych na określonym obszarze, np. roślinność Pojezierza Lubuskiego. Badaniem roślinności zajmuje się fitosocjologia.
Flora naczyn gat - 2,5k, rodz - 722, rodzin - 124, rzędy - 80
Roś Pl: zespoły 500, kl 40 Lasy 13% zesp rośl
Asteraceae - 265, Poaceae - 160, Rosaceae - 160, Cyperacee - 125, Caryophylaceae - 100
Gat przechodnie: Eurosyberyjskie 53,7%, z granicą częściową 45,3%, endemity 1% Gat obce 12%
Frekwencja: Gat posp 500, posp regionalne 500, dość częste 1000, rzadkie 500
Najliczniejsze kl: trawiaste 46, chwasty 34, szuwary 33, roś wodna 33, ruderalna 32, lasy liś 31
Szata niżu i gór: 3% obsz-góry, w górach-20% gat, 20% zesp
Bśw Vaccinio pinetum - obszary piaszcz, polodow, sandry, w.g <5m, GL Bielicowe i rdzawe, moder, Cały kraj, zw <60% So, Św, Db, Brz, krzewy słabo 20%, Jrz, Krusz, Dbs, Jł (uboższe) runo krzewinkowo-trawiaste: brusznica, czernica, wrzos, kostrzewa owcza, siódmaczek Leś, pszeniec z, orlica posp, mchy często 100% rokietnik posp, widłoząb falisty (So), miotłowy, ogólno borowe gat Bogactwo gat 25-30
Subkont Bśw Peucedano - Pinetum bogatszy florystycznie: gorysz Pag, nawłoć posp, wężymord niski
Subocean Bśw Leucobrio - pinetum krzewy Bk, runo łanowo śmiałek pogięty, mchy: modrzaczek siny, ubóstwo gat.
Grądy zajmują 10% pow (mogło by 40% ale grunty rolne), na uworach moreny dennej, gliniasto-piaszcz, GL Brunatne, mull-moder, d-stan 2-warst, 100% zw, grab w 2-war, 1-war-Kl, Lp,Db, krzewy: Leszcz, podrost, trzmielina, cecha grądu-aspektowość, od stopienia śniegu do końca maja aspekt wiose. Gat geofitów: kłączowe, cebulowe, zawilec gaj, zdrojówka rutewkowata (wsch), przylaszczka posp, w pełni lata (tylko 10% światła), gat cienio znośne: gwiazdnica wielk, gajowiec ż, pszeniec gaj, turzyca palcz. Do 40 gat/1ar, zbiorowiska klimaksow srod. Pl
Suchszy Grąd wys Tilio Carpinetum-Calamagrostietosum, subkont trzcinnikowy, GL brunatne, kwaśniejsze, moder, w.g <5m, d-stan: domieszka So, zw 100%, runo: gat ogólno grądowe, nieco skromniej, dom i El BM (liczne) i BMśw (nieliczne), krzewy: 30-50%, runo do 100%, ziołoroślowe, niskie do 0,5m, mchów brak.
Grąd niski Tilio Carpinetum-Stachietosum, subkont, czyśćcowy, w.g <1m utwory moreny dennej, bardziej zasobne, d-stan: dom Wz, Js, runo: b silnie aspektowe, z El łęgu: ziarnopłon, zawilec, kokorycz, w pełni lata: czyściec Leś, gwiazdnica gaj, podagrycznik
BM Pinio Quercetum twory moreny dennej, piaszczyste z ilastymi, GL Brunatne, ubogie, moder, Ph 5,5, w.g <5m 80% So i Db dominujące, krzewy: dobrze rozw. Leszcz, trzmielina, Brod, grab(nie wchodzi w d-stan) do 50%, runo: zielno krzewinkowe, niskie, gat ogólno bor, ogólno grądowe (mniej ale też wyraźne), kosmatka ow, perłówka , konwalia, konwalijka, kokoryczka, poziomka, szczawik
BMśw Serratulo-Pinetum subborealny, Pl wsch, płn. Wsch, bogatsze >50gat/1ar, sierpik barwierski, malina kamionka, miodownik melisowaty, pierwiosnek lek, lilia złotogłów, dzwonki pokrzywolistne
BM kont Querco Roburis-Pinetum uboższy, o gat kont ciepłol
Łęgi przystrumykowy, Js-Ol Fraxino Alnetum w dolinach niewielkich rzek, GL Hydrogeniczne murszowe, mul, d-stan: Ol cz z dom Js, zw do 70%, krzewy: dobrze rozw, Czeremcha, kalina kor, bez cz, trzmielina, dereń >50%, runo bujne ziołoroślowe, 3-warst, najwyższa do 2m, pokrzywa, wiązówka, ostrożeń warzywny, >30/1ar, 2-war do 1m, niecierpek, w.g 0,5-0m czartawa bł, 3-war, geofity, turzyca odległokłosowa, kościenica wodna, gwiazdnica gaj, mchy: do 30%, merzyki, krótkosze, dzióbkowce
Łęgi wierzb-top Salicetum Albe/Populetum Albe w dolinach wielkich rzek, 2-3 tarasy corocznie zalew, GL Mada, zwykle brak ściółki, w.g (-1)-(+1)m, d-stan: wierzba b, krucha, topola b, cz, szara, krzewy: wierzby wąskolist (pas między łęgiem a nurtem), runo: gat szuwarowe, wilgociolubne: krwawnica posp, sadziec konopiasty, żywokost lek, trzcina, gat ruderalne: bylica posp, pokrzywa zwycz., chmiel na granicy wody, zbiorowiska welonowe, kielisznik zaroś, kamionka
Łęg Js-Wz Ficario ulmetum sporadycznie zalewane, gl zasobne, brunatne, mull, w.g 2m, zbiorowiska rzadkie, doliny wielkich rzek, (2-tarasy) poza wałami powodziowymi, d-stan: Wz, Js, w zaburzeniach Ol cz, Podszyt krzewy: Jabłoń dzika, dereń świdwa, Leszcz sporadycznie, runo: silna aspektowość, wiosna: ziarnopłon, kokorycz pusta/pełna, zawilec ż, złoć ż, lato: dominacja grądowych, czworolist, jeżyna, przytulia czep
Olsy, typowe lasy bagienne, ze stojącą wodą (ruch w kier pion) lokalne bezodpływowe obniżenia terenu, pośród grądów, żyzne podłoże, na glinach, woda z opadów (mało odżywcza), w.g (-0,5)-(+0,5)m, od wiosny do ½ VII woda opada, latem dno przesuszone, w zw z tym nie tworzy się GL, torf olszowy, drzewa są od siebie oddalone równomiernie, zw 60%, siewki kiełkują na butwiejących pniach, ukł kępowo- dolinkowy, na kępach tworzy się gl b kwaśna, d-stan: Ol cz, Js, Brz omsz, Św, Krzewy: wierzba szerokolist, szara, uszata- tym różni się od łęgu, grądowe: Leszcz, łęgowe: kalina, dziki bez, czeremcha, porzeczka runo: w obniżeniach Runo bujne 80-90% kosaciec ż, El Szuwarowe: trzcina posp, turzyce zaostrzona, bł, knieć bł, psianka słodkogórz brzegowa roś pływające: żęsa, okrężnica bag, turzyca długo kłosa (diagnostyczna), na kępach El Ogólno borowe: zawilce, duży udział paproci: wietlica samicza bujnie, zachylnik bł, zachyłka oszczepowata, śledziennica, gwiazdnica
Ols żyzny porzeczkowy Ribeso nigri-Alnetum 80% Ol w Pl
Uboższy Sphagno squarrasi-Alnetum w m-scach uboższych, pośród BM, d-stan z dom So (brak El Grądow), przewężający udział El B, mniej szuwarowych (brak otwartego lustra wody), zarośnięte torfowcem, gruszyczki, pięciornik bł, El. Torfowisk, przejściowych: czerwień bł, bobrek3-listkowy, Olsy w fazie regresji przez melioracje przekształcają się w łęgi potem grądy>BMw>BM
Grąd- Querco- Carpinetum
Siedliska świeże i słabo wilgotne, na gliniastych, pyłowych i piaszczysto- gliniastych glebach brunatnych, płowych i rdzawych; d-stan- Quercus robur, Carpinus betulus, Tilia cordata; podszyt- Corylus avellana, Sambucus nigra, Euonymus (oba); runo- Viola reichenbachiana, Polygonatum multiflorum, Melica nutans, Aegopodium podagraria, Hepatica nobilis; mchy- b. mało; są 2 zespoły:
-grąd subkontynentalny- Tilio cordate- Carpinetum betuli
Występuje w śr i wsch Pl; Euonymus verrucosa, Ranunculus cassubicus, Galium Schultesi -grąd środkowoeuropejski- Galio sylvatici- Carpinetum Wyst w Zach i pł- zach Pl; Acer campestre, Ranunculus auricomus, Galium sylvaticum
Łęg js-ol-Fraxino-Alnetum płaskie doliny wolno płynących małych rzek, gl hydrogen, gł mułowe, murszowe lum murszowa te, mady rzeczne; d-stan- Alnus glutinosa, Fraxinus Excelsior podszyt- Sambucus nigra, Viburnum opulus, runo- Ranunculus repens, Caltha palustris, Filipendula ulmaria, Iris pswudocorus, Geum urbanum; mchy- b mało
Łęg wierzbowo- topolowy- Salici- Populetum
Występuje na piaszczystych aluwiach dużych rzek niżowych, na madach rzecznych; d-stan- Salix alba, Salix fragilis, Populus alba; podszyt- Salix purpurea; runo- Urtica dioica, Humulus lupulus, Stachys palustris, Rubus caesius, Galium palustre; mchy- brak
Ols torfowcowi- Sphagno sqarrosi- Alnetum
Wyst- na terenie wyżynnym i niżynnym kraju, na GL- torfowy torfowisk przejściowych; d-stan- Alnus glutinosa, Betula pubescens; podszyt- Frangula alnus, Sorbus aucuparia; runo- Vaccinium myrtillus, trientalis europaea, os munda regalis, Carex elongata, Solanum dulcamara; mchy- Pleurozium Schreberi, Hylocomnium splendens
Ols porzeczkowy- Ribeso nigri- Alnetum
Wyst na całym niżu, w zagłębieniach terenu o utrudnionym odpływie wody, gleby mokre, torfowe lub torfowo- mineralne; d-stan- Alnus glutinosa, Betula pubescens; podszyt- Padus avium, Ribes nagrum; runo- Athyrium filix-femina, Urtica dioica, Maianthemum biforium, Carex elongata, Oxalis acetosella; mchy- Climacium dendroides, Mnium undulatum
Świetlisa Db- Potentillo albae- Quercetum Wyst od zach do wsch w śr pasie kraju, na gl rdzawych, płowych, prarędzianch wytworzonych na piaszcz- żwir podłożu przewarstwionym gliną; d-stan- Pinus sylvestris, Carpinus betulus, Tilia cordata; podszyt- Corylus avellana, Euonymus verrucosa; runo- Convalaria maialis, Maianthemum biforium, Vaccinium myrtillus, Pteridium aquilinum, Calamagrostis arundinacea; mchy- Atrichum undulatum, Pleurozium Schreberi
Kwaśna buczyna niżowa- Luzulo luzuloidis- Fagetum
Wyst na Pomorzu, zach części kraju oraz pasie środkowym, na gl rdzawych, płowych lub brunatnych wytworzonych z piasków gliniastych lub glin lekkich; d-stan- Fagus sylvatica, Carpinus betulus; podszyt- brak; runo- Maianthemum bifolium, Oxalis acetosella, Deschampsia flexuosa, Viola reichenbachiana, Anemone nemorosa; mchy- Dicranum scoparium, Polytrichum formosum
Bór suchy- Cladonio- Pinetum
Skrajnie ubogie i suche piaski z b niskim poziomem wody gruntowej; wystepuje cała Pl prócz Karpat i Pobrzeża Bałtyku; d-stan- Pinus sylvestris, Betula pendula; podszyt- Pinus sylvestris, Juniperus communis; runo- Cladonia rangiferina, Cladonia arbuscula, Cladonia mitis, Calluna vulgaris, Festuca ovina; mchy- Dicranum undulatum, Dicranum scopaium
Bśw- Vaccinio myrtilli- Pinetum Gl ubogie, przepuszczalne, piaszczyste, gł typu bielicowego; d-stan- Pinus sylvestris, Betula pendula, Picea abies; podszyt- Juniperus communis, Sorbus aucuparia, Frangula alnus; runo- Vaccinium myrtillus, Vaccinium vitis-idaea, Calluna vulgaris, Festuca ovina, Deschampsia flexuosa,Trientalis europaea; mchy- Pleurozium Schreberi, Dicranum scoparium; są 2 odmiany: -Kont Bśw- Peucedano- Pinetum Wyst- płn-wsch część Pol; Pl Polygonatum odoratum, Peucedanum oreosolinum, Scorzonera humilis, Solidago virgaulea, Convallaria maialis -Oceaniczny Bśw- Leucobrio- Pinetum Wyst- zach, śr i pd Pl; Fagus sylvatica- w podszycie, Deschampsia flexuosa, Leucobrymu glaucum
Bw- Molinio- Pinetum Ubogie, piaszczyste, ale wilgotne siedliska z wysokim i zmiennym w ciągu roku poz wody gruntowej, gl bielicowe i gruntowoglejowe; wyst pd, wsch i płn-wsch część obszaru niżynno- wyżynnego kraju; drzewa- Pinus sylvestris, Betula pendula, Picea abies; podszyt- Frangula alnus, Sorbus auccinium myrtillus, Vaccinium vitus- idea, Pteridium aquilinum, Luzula pilosa, Trientalis europaea; mchy- Polytrichum commune, Sphagnum
Bb-Vaccinio uliginosi-Pinetum Gl ubogie i b wilgotne, mniej podmokłe niż na torfowiskach, kwaśne z piaszczystym podłożem, gł torfiaste, występuje w całym kraju oprócz gór; d-stan- Pinus sylvestris, Betula pubescens podszyt- prawie brak; runo- Vaccinium (wszystkie 3), Molinia caerulea, Trientalis europea, Melampyrum pratense; mchy- Sphagnum, Aulacomnium palustre
BM- Pino- Quercetum Śr żyzne, świeże, gliniasto- piaszcz gl ochrowe i rdzawe; d-stan- Pinus sylvestris, Quercur robur i petraea; podszyt- Corylus avellana, Frangula alnus; runo- Vaccinium myrtillus, Trientalis europea, Ajuga reptans, Viola reichenbachiana, Anemone nemorosa; mchy- Pleurozium Schreberi, Hylocomium splendens; są 2 zespoły:kont BM- Querco roboris- Pinetum Wyste w całym kraju prócz Pomorza, gór i płn- wsch Pl; brak gat char -subborealny BMśw- Serratulo- Pinetum Płn- i śr- wsch Pl; Pyrola secunda, Betonica officinalis, Serratula tinctoria, Scorzonera humilis
Dąbrowa świetlista Potentillo Albe Quercetum nie występuje na pojezierzach, d-stan: Db zw 50-60%, gł bezszyp. Czasem, So, Krzewy: dobrze rozw gat okrajkowe głogi, róże, berberys, grusza p. runo: b bogate, 100gat/ar żyzne El grądowe, siedliska suche-dużo El ogólno B, z BM, od 20-30lat przekszt się masowo w grądy- wchodzi grab, Cień: ustępują gat światłolubne, powstają grądy wysokie(bo większość tych zbiorowisk jest poch antropogenicznego, wypas bydła), w latach 70 wycofano wypas z lasów, niektóre płaty utrzymują się-na płd. Zboczach, na luźnym podłożu z dużą zaw. Węglanu wapnia, stabilne na płd Eur, u nas granica zasięgu.
BM niski Querco-Picaetum w.g 1-2m,, GL. Glejobielice, brunatne oglejone, higromoder, lokalne obniżenia, piaszczyste, płn-wsch Pl d-stan: Db, Św, So, Osika, zw >80%, Krzewy: Leszcz, Gb, Krusz, bez sucho znośnych, El Borowe, Runo:El. Ogólno borowe, krzewinkowo-zielne, podst El grądowe mezotroficzne: gwiazdnica, prosownica, dużo wilgociolubnych paproci: zachyłka trójkątna, wietlica samicza, Mchy: płonnik posp, podobne do Molinio-Pinetum
Sphagno-Picaetum świerczyna na torfie d-stan: Św, Runo: El. Bb, krzewinkowo zielne, w.g 0-0,5m Trzcinnik Leś, torfowce, wątrobowiec, biczyca trój wrębna, rzadkie zbiorowisko
Kwaśna dąbrowa zastępuje BM, war analogiczne do BM wys, nie ma So, jest Db(zakwasza ściółkę ale mniej), Runo: gł. Gat grądowe, mniej borowe, zielno-krzewinkowe, dom Bk w d-stanie. Krzewy: El atlantyckie, El. BM, grądowe mezotroficzne Mchy: w typie BM. W górach dom Św, Bk, gat górskie jakieś 40 gat, więcej niż na niżu. Ma aż 6 zesp w zal od siedliska: świeże i wilg, i położenia: płn, pogórze, oznacza to że dąbrowy mają duże znaczenie w Pl, przystosowują się.
Żyzna buczyna niżowa Melico-Fagetum wyst na Pomorzu zachi Wlkp. Niewymyte młode utwory morenowe, Gl. Glina piaszczysta, dobry drenaż, wykazuje cechy GL brunatnych, Klim zbliżony do atlantyckiego zwykle 1-gat (Bk) czasem z Db bezszyp. Gb, Kl jawor, w płatach uboższych też So. Brak Św, Jd wyróżnia go od buczyny karpackiej brak gat górskich,
Żyzna bucz karp Dentario glandulosae-Fagetum Nat lasy dawniej zajmowały całe piętro regla dolnego(600-1200mnpm) obecnie w Karp, d-stan: Bk, Jd, Św, Jawor, Wz górski, im wyżej to struktura lasu się zmienia, maleje udział Jd, na rzecz Św, Bk stają się niskie, Krzewy: słabe, Runo 30-60% mchy: b nielicznie, Gl gł z piaskowców, łupków, GL płytkie gliniaste lub glin-piaszcz, pod wpływem zesp kształtują się GL brunatn górski lub skryto bielicowe. Płaty można spotkać na Pogórzu, w pasie wyżyn Płd, W G świętokrzyskich, i na roztoczu.
Żyzna Bk sud Dentario enneaphyllidis-Fagetum 550-1000 mnpm, żyzne podłoże i GL brunatne, zajmują mniejsze przestrzenie niż kwaśne buczyny, od buczyny karp odróżnia je częste wyst kostrzewy Leś oraz sporadyczny udział Jd,
Uboga buczyna górsk Luzula nemorosae-Fagetum Bk z małą dom Jawora, Św, Jd wyst w Sudetach i Karpatach, Runo: ubogie, trawiasto mszyste, gat wyróżn jest kosmatka gajowa,
Uboga buczyna niżowa Luzulo pilosae-Fagetum ubogie siedlisko często wyst na Pomorzu, rzadziej gdzie indziej, na ubogim kwaśnym podłożu gł na GL brunatnych kwaśnych i zbielicowionych, i ubogich kwaśnych GL płowych Bk, min dom Db szyp, Krzewy: słabo, Runo wąskolistne trawy oraz gat mezotroficzne. Są El BM, i kwaśnej dąbrowy, kosmatka owłosiona i siódmaczek odróżnia go od ubogiej Bk górskiej
Bs Cladonio - Pinetum na wydmach w.g <10m, GL. Inicjalne, b słabe bielicowe, kseromor, d-stan luźny zw. 50-60%, wys do 20m, słabo oczyszczone, krzywe strzały, tylko So. Runo luźne, porostowo mszyste, El. Ogólno borowe, skąpo, kserofity mchy: chrobotki, płucnica, zbiorowisko zanikające, wyst-ło pod wpływem działalności czł. (grabiono ściółkę) dla zwierz na podściółkę do 50 lat, zaprzestano trofia podnosi się, były to B antropogeniczne.
Bw Molinio Pinetum na piaskach, w nieckach deflacyjnych w całym kraju, w.g <1m, GL. Glejobielicowe, higromor, d-stan 60-70%, drzewa dobrze wykształcone, domiesz. Brz omsz, Krzewy: obfita Krusz, Św. Runo trawiasto-krzewinkowe, trzęślica, trzcinnik, El Bb, liczne El ogólno Bor, płonnik posp.
Bb Vaccinio-uliginosi-Pinetum niecki deflacyjne, między wydmami, bezodpływowe, na piaskach, w.g 0m (woda kwaśna, fizjologicznie niedosyt) torf torfowcowi (pH<4), d-stan b luźny, rachityczny, so kilkanaście m, zw <50%, domieszka Brz omsz (świadczy o przesuszeniu), runo krzewinkowe kseromorficzne (tylko woda opadowa) krzewy: podrost So, Krusz, runo: El. Ogólno borowe, skąpo, bagno zwycz., borówka bag, żurawina bł, wełnianka poch, modrzewnica zwycz., rosiczki, torfowce, próchniczek bag.
Wsch-Subk B sosn św Peucedano-pinetum, Subbor BM Serratulo-pinetum,grąd subk Tilio mordate-carpinetum
Płn-Brzezina bag Vaccinio uliginosi-Betuletum, Nadm B baż Empetro-nigri-pinetum, Pomorsk L Bk-Db Fago quercetum-petraeae, Pom L brz-Db Betulo Pendulae-quercetum
Centr-Świetl Db Potentillo albea-quercetum,
Zach-grąd śreur Galio sylvatici carpinetum,
Pd-podg łęg js carici remotae-fraxinetum, Nadrz olsz g Alnetum incanae, Kw Bk g Luzulo luzuloidis-fagetum