Analiza wskaźnikowa.

Jest najczęściej stosowanym działem analizy ekonomicznej, bo jest to narzędzie dosyć uniwersalne i proste w stosowaniu, umożliwia wysnuwanie wniosków. Zaletą analizy wskaźnikowej jest to, że większość wskaźników jest jakościowych, przedstawiają relację - można je porównywać między różnymi firmami i okresami. Budowa wskaźników jest również prosta, jakoż interpretacja. Można je podzielić na wskaźniki:

1. Płynności - odpowiedzieć mają na pytanie czy podmiot gospodarczy jest w stanie spłacić zaciągnięte zadłużenie bieżące (w ciągu jednego dnia i w całości).

Płynność majątku jest to szybkość z jaką możemy zamienić różne składniki majątkowe na gotówkę lub środki pieniężne i ich ekwiwalenty (np. papiery wartościowe).

Płynność określa się dla części majątku, porządkuje się też majątek według stopnia jego płynności, odpowiada temu uporządkowanie według stopnia wymagalności kapitału. Majątek obrotowy lub bardziej płynny jest odnoszony do zadłużenia bieżącego lub tych elementów tego zadłużenia, które uważamy za bardziej wymagalne. Najbardziej powszechne są takowe wskaźniki płynności (przyjęło się nie wyrażać ich w procentach):

• wskaźnik płynności bieżącej - relacja majątku obrotowego do zadłużenia bieżącego. Zadłużenie bieżące obejmuje zobowiązania krótkoterminowe wraz z kredytami krótkoterminowymi. Pozwala określić czy jesteśmy w stanie spłacić zadłużenie bieżące z posiadanego majątku obrotowego. Powinien zawierać się w przedziale od 1.2 do 2.0. Czasem uznaje się, że dolna granica to 1.5, a nawet 2.0. Przedziały te wychodzą z założeń teoretycznych, musi być on na pewno większy od 1. Krańce przedziałów ukształtowała praktyka, różne są one dla poszczególnych przedsiębiorstw. Firma może być zadowolona z płynności na poziomie niższym od 2, wyższy poziom wskaźnika oznaczałby dla niej niewłaściwą strukturę finansowania. Kredytodawcy natomiast dążą do tego, by kredytobiorcy mieli maksymalnie dużą płynność finansową. Z brakiem płynności lub niedopłynnością mamy do czynienia, gdy wskaźnik jest poniżej dolnego krańca przedziału, jeżeli jest znacznie powyżej górnego krańca przedziału - występuje nadpłynność gwarantująca całkowite pokrycie zadłużenia bieżącego majątkiem obrotowym, przypuszczać jednak należy, że nie jest on efektywnie wykorzystywany. Wskaźnik płynności może być poddany licznym modyfikacjom (częściej licznika) by wyodrębnić różne stopnie płynności:

• wskaźnik płynności szybki - relacja majątku płynnego do zadłużenia bieżącego. Majątek płynny nie obejmuje rozliczeń międzyokresowych i zapasów (zależnych od cyklu produkcyjnego). To środki pieniężne + krótkookresowe papiery wartościowe + należności krótkoterminowe. Wskaźnik powinien być większy od 1, by zapewnić pokrycie zadłużenia majątkiem płynnym, azali weselej nam, gdy wskaźnik oscyluje wokół 1.2.

• wskaźnik wypłacalności środkami pieniężnymi to relacja środków pieniężnych (mogą być rozszerzone o papiery wartościowe lub zawężone do gotówki) do zadłużenia bieżącego. Rzadko wymienia się wartości optymalne dla tego wskaźnika, mówi się o jego wartości wokół 0.2.

• wskaźnik kapitału pracującego - jest to jedyny tuke wskaźnik ilościowy, wyrażany w jednostkach pieniężnych, różnica między majątkiem obrotowym a zadłużeniem bieżącym. Dotyczy tak naprawdę majątku pracującego (zaangażowanego) i obejmuje tą wartość majątku obrotowego, która nie jest przeznaczona na spłatę zadłużenia bieżącego, lecz na działalność bieżącą przedsiębiorstwa i przyczyniać się powinna do uzyskiwania dodatnich efektów finansowych działalności. Kapitał pracujący może być równy 0 (nie ma go), może być ujemny lub dodatni. Gdy jest zerowy znaczy to, że od majątku obrotowego odjęto wartościowo równe zadłużenie bieżące. Wskaźnik płynności bieżącej jest tedy równy 1. Gdy kapitał pracujący jest ujemny jest jeszcze gorzej - by pokryć zadłużenie bieżące trzeba będzie się posiłkować upłynnianiem majątku trwałego, nie jest to wielki problem, gdy można upłynnić np. długoterminowe papiery wartościowe, ale gorzej, gdy np. budynki. Wielka radość nasza, gdy kapitał pracujący dodatni. Firmie zależy na tym, by wzrastał, bo wtedy istnieje coraz większa masa majątku przeznaczona na kreowanie przychodów, które też powinny rosnąć. Może istnieć sytuacja, gdy maleją przychody lub rosną wolniej niż przyrost kapitału pracującego - istnieje wtedy nieefektywność wykorzystania majątku. By to sprawdzić należy posłużyć się innymi wskaźnikami. Warto sprawdzić udział kapitału pracującego w majątku obrotowym.

1. Wspomagania finansowego - możemy je podzielić na dwie podgrupy:

Wskaźniki struktury - najczęściej zawężone do wskaźników struktury kapitału (bez majątku). To relacja wybranego elementu kapitału do całości kapitału:

• np. zadłużenie bieżące do zadłużenia ogółem, kapitał akcyjny do kapitału ogółem itd.

• można porównywać składniki tworzące większą całość np. kapitał własny do kapitał obcy (tworzą kapitał ogółem).

• wskaźnik ogólnego zadłużenia: zobowiązania do aktywów ogółem - mówi ile jest kapitałów obcych w kapitałach ogółem. Gdy jest równy 30% mówi: kapitały obce stanowią 30% kapitału, majątek ogółem jest w 30% finansowany kapitałami obcymi. By spłacić ten kapitał obcy musimy na ten cel przeznaczyć 30% posiadanego majątku.

Finansowanie majątku - relacje jakiś kapitał / jakiś majątek. Lub odwrotnie.

• kapitał własny / majątek trwały - to wskaźnik finansowania majątku trwałego kapitałami własnymi lub inaczej pokrycia majątku trwałego kapitałami własnymi. Nie powinien być mniejszy niż 1. Może być mniejszy od 1 pod warunkiem, że relacja kapitały stałe / majątek trwały jest większa lub równy 1. Cel poznawczy tych wskaźników to sprawdzenie czy posiadany przez nas majątek trwały jest finansowany ze stabilnego źródła, ewentualnie, czy jest finansowany z kapitałów o względnie stałym charakterze. Kapitały stałe obejmują kapitał własny i zadłużenie długoterminowe.

M.t. K.wł. M.t. K.wł.

Z.dł.

M.o. K.o. M.o. Z.bi.

• wskaźnik pokrycia odsetek i spłaty kredytu zyskiem przed spłatą odsetek i opodatkowaniem (EBIT)

• wskaźnik pokrycia zobowiązań nadwyżką finansową, odmiana wskaźnika rentowności - czy z wygospodarowanej nadwyżki finansowej jesteśmy w stanie pokryć nasze zadłużenie. Nadwyżka finansowa to zysk netto powiększony o amortyzację. Z reguły dotyczy zobowiązań ogółem. Można jednak oczywiście wydzielić zobowiązania.

1. Obrotowości (aktywności).

2. Rentowności (zyskowności).

3. Rynku kapitałowego - obejmują odpowiednie wskaźniki z poprzednich.

---