ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE FUNKCJĘ WZROKOWĄ
I KOORDYNACJĘ WZROKOWO-RUCHOWĄ
FUNKCJA WZROKOWA OBEJMUJE:
-analizę wzrokową - umiejętność wyodrębniania pojedynczego elementu z całości,
-syntezę wzrokową - zdolność do składania podanych elementów w całość,
-spostrzegawczość wzrokową- umiejętność wyszukiwania braków, różnic w obserwowanym materiale,
-pamięć wzrokową - zdolność do zapamiętywania obserwowanego materiału.
KOORDYNACJA WZROKOWO-RUCHOWA- umiejętność wykonywania czynności ruchowych pod kontrolą wzroku.
OBJAWY ZABURZEŃ :
niechęć do rysowania, malowania, wycinania, lepienia,
brak umiejętności rysowania podstawowych figur (koła w wieku 3 lat, kwadratu i krzyża w wieku 4 lat, trójkąta w wieku 5 lat oraz rombu w 6 roku życia),
rysunki są bogate pod względem treści ale wykonane w bardzo prostej formie,
trudności w budowaniu z klocków, szczególnie wg podanego wzoru,
problemy w wyszukiwaniu różnic na obrazkach,
trudności z układankami, puzzlami i innymi zadaniami wymagającymi składania podanych elementów w całość,
kłopoty z wyszukiwaniem określonego elementu na obrazku,
szlaczki literopodobne wykonywane są nieporadnie,
trudności z zapamiętaniem kształtu figur geometrycznych, liter (szczególnie podobnych do siebie np. d-b-p l-ł-t m-n-u-w) oraz cyfr.
ZESTAW ĆWICZEŃ USPRAWNIAJĄCYCH W/W FUNKCJE
Wiek 3-5 lat
Wskazywanie przez dziecko zmian zachodzących w jego najbliższym otoczeniu.
Omawianie obrazków. Wskazywanie jak największej ilości szczegółów.
Zapamiętywanie jak największej ilości eksponowanych przedmiotów i określanie dokonywanych zmian ich położenia. Dziecko obserwuje 3-5 zabawek ułożonych na stole. Dorosły zakrywa zabawki a dziecko ma wymienić ukryte przedmioty. Następnie odkrywamy zabawki i sprawdzamy poprawność odpowiedzi. Trudniejsza wersja tego zadania polega na wskazywaniu zmian położenia przedmiotów.
Dobieranie w pary takich samych obrazków początkowo bez ograniczeń czasowych a później w krótkich ekspozycjach np. domina, gra w „Czarnego Piotrusia”, memory . Obrazki powinny przedstawiać przedmioty naturalne, znane np. zabawki, owoce, przedmioty codziennego użytku.
Układanie obrazka z części według, wzoru , w oparciu o zapamiętany wzór i bez wzoru. można wykorzystać gotowe układanki, puzzle lub pociąć widokówkę lub obrazek.
Układanie obrazków z klocków sześciennych.
Budowanie z klocków wg wzoru.
Zachęcanie do rysowania przez : rysowanie z użyciem szablonów, kończenie zaczętych rysunków, przerysowywanie oraz do wycinania(na początku powinny to być obrazki o pogrubionych konturach).
Wiek 6-7 lat (klasa 0)
Oprócz w/w należy stosować następujące ćwiczenia:
Wyszukiwanie braków na obrazkach np. kotek bez ogona, lub niedorzeczności np. kot z kręconym świńskim ogonkiem.
Dobieranie brakującej części obrazka.
Rozpoznawanie figur geometrycznych, odtwarzanie wzorów z figur geometrycznych.
Wyszukiwanie szczegółów różniących dwa obrazki. Wskazywanie części wspólnych.
Rysowanie z pamięci.
Wyszukiwanie wzorów graficznych wśród innych o bardzo zbliżonym kształcie.
Wyróżnianie figur, konturów znanych przedmiotów wśród ich plątaniny.
Labirynty, plątaninki.
Obserwowanie przedmiotów w ruchu
śledzenie wzrokiem poruszającej piłki lub końca poruszanej wstążeczki,
śledzenie wzrokiem piłeczki określonego koloru lub wielkości wśród wielu poruszających się piłek,
rzucanie i chwytanie piłki,
rzucanie piłki do celu,
Utrwalanie kształtu liter i cyfr przez :
obrysowywanie,
lepienie z plasteliny lub masy solnej,
rysowanie palcem w powietrzu, na stole , tablicy, w dużej liniaturze,
składanie pociętych liter i cyfr wg wzoru i bez,
wyszukiwanie określonej litery wśród zdecydowanie różniących się liter (m ||a j m d m m k l m),
wyszukiwanie litery wśród liter o podobnym kształcie (m|| m n u m m w M m),
łączenie w pary liter małych i dużych, pisanych i drukowanych,
wyszukiwanie liter w sylabach, wyrazach, zdaniach, krótkich tekstach,
sporządzanie albumów liter z liter wycinanych z różnych czasopism,
Loteryjki sylabowe i wyrazowe. Dziecko nakłada kartoniki z sylabą lub wyrazem na odpowiednie miejsce na loteryjce.
la |
tu |
łu |
to |
ła |
ło |
lu |
lo |
ta |
bat |
dym |
|
dom |
bal |
|
bak |
but |
Wyszukiwanie wyrazów:
takich samych wśród innych podobnych graficznie
lato|| lata lato tato lato
z określoną samogłoska lub spółgłoską (wyrazy z literą s)
sok kok kos koc sala lasy sałata cebula
o takiej samej liczbie liter,
różniących się tylko jedną literą np. lis-las, kosa-koza;
Uzupełnianie brakujących liter lub sylab w wyrazach.
Zestaw gier i pomocy, które można wykorzystać do zabaw i ćwiczeń usprawniających funkcje wzrokowe i koordynację wzrokowo-ruchową..
1. Patyczaki-Granna.
2. Gacek, gdzie jesteś?-Granna.
3. Misie i rysie- Granna.
4. Mozaika-Trefl.
5. PUS-Trefl (zestaw kontrolny z książeczkami m.in. Abecadło, Od gwiazdki do bajki, Rusz głową, Skoncentruj się).
6. Pracuję z 6 latkiem -E. Waszkiewicz, WSiP1992.
7. Od punktu do punktu. Malowanki dla dzieci od lat 5, Siedmioróg 1999
8. Wzory i obrazki. Program rozwijający percepcję wzrokową (trzy poziomy)- M Frostig, D. Horn.
9. Trudne litery. M. Bogdanowicz, Wydawnictwo „Fokus” 1999.
10. Ćwiczenia służące doskonaleniu percepcji wzrokowej. Zeszyt pracy z uczniem. MAC 1995.
Zestaw ćwiczeń, zabaw i pomocy dydaktycznych dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnym opracowała mgr Małgorzata Latecka pedagog-terapeuta Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna we Włocławku, członek Włocławskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Dysleksji.
1