Pracownik w wieku przedemerytalnym nie zawsze może być zwolniony
Jesteś w wieku przedemerytalnym? Sprawdź, jak wygląda obecnie Twoja ochrona przed zwoilnieniem. Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. W praktyce powstał problem, czy przytoczony przepis prawa chroni przed wypowiedzeniem tylko te osoby, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn), czy również te osoby, którym - z uwagi na staż lub warunki pracy - brakuje nie więcej niż 4 lata do uzyskania wcześniejszego świadczenia. Kwestia ta - w dobie coraz liczniejszych redukcji zatrudnienia - przybiera na znaczeniu. Niedawno po raz kolejny zabrał w tej sprawie głos Sąd Najwyższy - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych, który w wyroku z dnia 8 lipca 2008 r. (I PK 309/2007) orzekł, że „nie można zwolnić z pracy ani tego pracownika, który jest przed powszechnym wiekiem emerytalnym, ani tego, który ma 4 lata do uzyskania wcześniejszego świadczenia. Dotyczy to także urodzonych w latach 1949-1968, jeśli spełnili dodatkowe kryteria. Pracownik, który spełnił do 31 grudnia 1998 r. warunek stażu emerytalnego (w tym okresu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze), uprawniający go do emerytury w obniżonym wieku i który osiągnie go po 31 grudnia 2008 r., ma możliwość nabycia uprawnień do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Podlega zatem ochronie z art. 39 Kodeksu pracy”. Warto w tym miejscu wskazać na podstawowy wyjątek od ochrony trwałości zatrudnienia osób w wieku przedemerytalnym. Chodzi tu o ogłoszenie upadłości lub likwidację pracodawcy, kiedy to przytoczonego przepisu art. 39 Kodeksu pracy nie stosuje się (art. 411 Kodeksu pracy). Przepis art. 411 Kodeksu pracy bywa tymczasem nadużywany przez pracodawców, czemu sprzyja niestabilne orzecznictwo sądów powszechnych, które raz przez „likwidację” pracodawcy rozumieją całkowite, stałe, faktyczne unieruchomienie zakładu pracy jako całości (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 1990 r. - III PZP 4/90, OSP 1991, nr 5, poz. 124), innym zaś razem art. 411 K.p. znajduje zdaniem sądów zastosowanie już od chwili zarządzenia likwidacji pracodawcy (bez względu na to, czy procedura doprowadziła lub doprowadzi w przyszłości do unieruchomienia, choćby częściowego, zakładu pracy), chyba że czynność ta jest nieważna lub pozorna (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 1998 r. - I PKN 455/98, OSNAPiUS 2000, nr 1, poz. 24). Karol Jokiel |