SprzężZwrot-VreakcKatlizoPrzezEzmieniaSięDziękiEfekto(inhiIakty)

wSzlakMetabolProdKońcoCzęstoHamowaNaDrodzeSprzężZwrotDe-

cydująEtap;zapobiegaToNagromadzeniuIntermediatówIniepotrzebZu-

żywaEnImetabolitów;etapDecydującyJestPierwszym,naKtPowstInter-

medDlategoOnWymuzaPrzemianyZwiązkWzdłużDanegoSzla;Sek-

wencyj-wSzlaRozgałęzio;PjednegoRozgałęzieSzlaHamu1Edziałają

pozaMsc'emRozgałęzie;GdyTenIntermedNagromadziSię,wtedyHamu

1,decydująEtapSzla;Alloster-zmiaKonformacŁańcuPolipeptyDużych

cząsteBiałkPodWpłPrzyłączeMałejCząstS;oddziaływaKooperatywMię

mscWiążącyS(antrakt),mscWiążąEfek(cntrAlloster),tymItym;Ealloste-

ZwiązZwięcejNiż1msceAktyw,kt.kooperatywWiążąCząsteS.ZwiązaS

w1mscAktywIndukujeWenzZmiaKonformacyj,zmieniaPowinowactDo

SwInnychMscachAkt.MogąToByćBiałkaZłożoZwieluPodjednost(struk.

4rzędo),zKt.każdaMaMsceAkt;mogąByćKontrolPrzezCząsteczEfekto

(aktyIinhibi),kt.WiążąSięDoIn.mscNiżMscaAkt.iZmieniaVaktywEnzym;

CntrAllosterCzęstoWystNaInPodjednostNiżCntrAktyw;biorąUdzWre-

gulacVprzepływuMetabolitówPrzezSzlakiMetabolicz;ulegająProc:Sty-

mulac(aktywac)przezS,inhibicPrzezSprzężZwrot,inhibicPrzezSprzZw;

Fosfory-regAktEprzezOdwracalModyfikacKowalen-dziękiFosfatazom;

synteATPsprzężoZenzymatPrzemiaS,dostarczaEn.DoTejSynt;wGliko

2reakSynteATP:1,3-bisfosfoglicery->3-fosfoglicery(kinazFosfoglicery);

fenolopirogro→pirogro(kinaPirogro);SynteGTPkatalizoPrzezDehydro-

genaBursztyWckc-bursztynian→fumaran(FAD,FADH₂);wFosfoOksydac

wymagająŁąńcuTransporElektr,wytwarzaATPjestZwiązaZutleniaNADH

doNAD⁺iFADH₂doFAD;K_m-st.Michaeli;oceniaStopWysyceEnzymuS

przydanym[S];wyznaczaDoświadzalZwykreZależnośVreakcOd[S]opie-

rającSięNaOdwrotnośRównaMichaeli-Men(LiB);K_m=[S],przyKt.V=

=V_max/2,aNachyleProstZrówLiB,określaStosuK_mdoV;przecina”y”wPkt

Wyznaczają1/V,a”x”wPkt(-1/K_m);stądWyznaczaK_m­;1/V=(K_m/V_max*1/[S])+

1/V_max;regAktywEprzezBialRegulat-CntrAktPodjednoKatalityczBloku

FragmŁańcuPolipepty,ulegającFosforylac;Glikoli-procEnzymatyczRoz-

kłaCukrDoPirogronia;zachoWcytoplaz;wytwarzaATP,dostarczaSdoCKC

iFosforylacOksydac,wytwaIntermediaty(prekursoWszlakBiosyntetycz,

np.CoA);ogólReak-C₆H₁₂O₆+2Pi+2ADP+2NAD⁺→2pirogroniany+2ATP+

+2NADH+H⁺+2H₂O;bilans-ATP(-1heksokina)+(-1fosfofruktokina)+2kina

Fosfogliceryniano+2kinaPirogronia=+2/1glukozę;zużywa-gluko+ATP->

->gluko-6-fosfo+ADP+H⁺(heksokina-transfera);fruk-6-fosf+ATP->fruk-1,6-

bisfosfo+ADP+H⁺(fosforofruktokina-transfe);zysk-1,3-bisfosfoglicery+

+ADP->3-fosfoglicery+ATP(kinaFosfoglicerynia-transfe);fosfoenylopiro+

+ADP+H⁺->pirogo+ATP(kinaPirogronia-trans); ATCaza-Eallostery;synte

Pirymidyn;katalizuTworzeN-karbamoiloasparagi,zAsparaginiaIkarbamo-

ilofosfora,łączącJeKooperatyw;złożoZ6podjednosKatalityczI6regulatoro;

podlegaInhibWdrodzeSprzężZwrotPoprzezCTP,kt.HamujeAktywATCazy

ZmniejszaPowinowactPodjednosKatalityczDoS;ATPdziałaJakoAtywat,

zwiększaPowinowact,powodującWzrostAktywnoś;wysokiATP-jestEnDo

ReplikacDNA;gdyDużoPirymidyn,CTPhamujeATC-azęZapobiegaZbędnej

SynteN-karbamoiloasparagiItd;Vreak-mierzoIlośWytworzoPbądźUbytSw

JednostCzasu;proporcjonalDoAktywnEnzy;[S],tTrwaniaReak,temp,pH,

efekto;fosfata-hydrol(natS-estryFosforanoCuk,fosfosery);naĆw.4-nitro-

fenyloP;sztucz:2-gliceroP,Pfenoloftalei,fenyloP;aktywMierzySięIlość

UwolnioFosforaLubCzęśOgraniczEstruPoInkubacEzSwŚciśleOkreśloWar

;miarąNaĆw4-nitrofenol;węglanŻebyPrzerwaćDziałanieE;wyznaK_mnaĆw-

-obliczIlμgUwolnione4-nitroDzielącAbsorbanPrzezWspółczynAbsorbanDla

1μg4nitro(0,002);wykresZależnośVod[S];naOsi”x”μmole4nitro,aNa”y”,mlE;

Objaśnienia niektórych znaków: ;)

E - ezym

S - Substrat

P - produkt

2-gliceroP - 2-glicerofosforan

4-nitrofenyloP - 4-nitrofenylofosforan

Pfenoloftalei - fosforan fenoloftaleiny

fenyloP - fenylofosforan

---