Szewcy
Autor: Witkacy
Utwór powstał w epoce dwudziestolecia międzywojennego. Jego treść dotyczy sytuacji społeczno-politycznej, jaka miała miejsce w Polsce, w latach trzydziestych. Typowe dla tego okresu były między innymi zmiany w gospodarce, wszechobecny kryzys, powstawał system totalitarny, jaki doprowadzał ludzi do wielu buntów i rozterek. W społeczeństwie panowało pełne niepokoju oczekiwanie, czyli nastrój katastroficzny. Głównymi bohaterami dramatu są Sajetan Tempe, majster szewski, oraz jego czeladnicy, a także Robert Scurvy - prokurator, księżna Zbereźnicka-Podberezka, Hiper-Robociarz i Dziarscy Chłopcy - organizacja społeczna. Zajęciem osób pracujących w zakładzie szewskim jest oczywiście produkcja i naprawa butów, ale praca ta nie opłaca się szewcom, są oni niezadowoleni ze swoich zarobków i irytują ich krzywdy, jakich doznają od władz, pracując w pocie czoła i nie mając wystarczających dochodów. W międzyczasie istniejąca organizacja "Dziarscy Chłopcy" przewiduje, że niedługo wiele rzeczy się zmieni, prawdopodobnie dzięki ich działaniom. Kiedy do warsztatu szewskiego przychodzą prokurator Robert Scurvy i księżna Zbereźnicka-Podberezka, szewcy atakują kobietę, gdyż mają bardzo złe zdanie na temat arystokracji. Po tym czynie szewcy zostają aresztowani przez Dziarskich Chłopców i rozpoczyna się rewolucja. Przesiadujący w więzieniu szewcy nie mają nic do roboty, muszą wysłuchiwać za to opowieści o problemach prokuratora oraz księżnej. Zirytowani długotrwałą nudą, burzą ściany więzienia oraz tym śmiałym czynem dokonują drugiej rewolucji, po czym zaczynają rządzić w swoim warsztacie. Ich władza to system twardej ręki, istny terror. W wyniku rywalizacji między szewcami dochodzi do morderstwa - ginie Sajetan. Sytuację zmienia Hiper-Robociarz, dzięki któremu kolejnym ustrojem staje się anarchia. Nie podoba się to zmarłemu Sajetanowi. Następnymi na "placu boju" są Towarzysze: Abramowski oraz X. Wprowadzają m.in. totalitaryzm.