TERMINOLOGIA PRZYDATNA PRZY PISANIU PRACY MAGISTERSKIEJ:

CEL BADAŃ - polega na uświadomieniu sobie, po co podejmujemy badania i do czego mogą być przydatne uzyskane w nich wyniki. Cele badań dzielimy na:

• cele poznawcze - ustalenie, zbadanie jakiegoś zjawiska,

• cele teoretyczne - sformułowanie ogólnych założeń koncepcji; opracowanie modelu itd.,

• cele praktyczne - ustalenie dyrektyw pedagogicznych; ustalenie przydatności jakiejś metody.

DEFINICJA - to wypowiedź określająca językowe znaczenie pewnego terminu. Definicje są potrzebne w przypadku posługiwania się nowymi, niejasnymi terminami, a szczególnie wtedy, gdy są one różnie rozumiane przez poszczególnych autorów.

KONCEPCJA PRACY - krótkie opracowanie zawierające wyszczególnienie kluczowych elementów rozpoczynającego się badania, z uwzględnieniem tematu i problemów badawczych, celu pracy i jego uzasadnienia subiektywnego.

METODY BADAŃ PEDAGOGICZNYCH

POJĘCIE - to znaczenie terminów; myślna reprezentacja rzeczy powstała w wyniku poznawania rzeczywistości świata. Mieć pojęcie o czymś, tzn. umieć to nazywać, zdefiniować.

PROBLEM - to znaczenie pytań; poważne zagadnienie, zadanie wymagające rozwiązania, kwestia do rozstrzygnięcia; PYTANIE - to językowe sformułowanie problemu, zdanie (lub równoważnik zdania) mające intonacje pytajną, wypowiedziane w zamiarze dowiedzenia się czegoś.

PROBLEM BADAWCZY - pytanie (zbiór pytań) na które szukamy odpowiedzi na drodze badań naukowych. Zadajemy te pytania „przyrodzie” i „otoczeniu”, a nie drugiej osobie. Szukamy na nie odpowiedzi poprzez własny wysiłek. Problem badawczy jest przedmiotem naszych wysiłków badawczych. Stanowi konkretyzację tematu, często poprzez rozbicie tematu badań na zagadnienia szczegółowe.

PROBLEM GŁÓWNY - (ogólny) jest zbliżony do tematu i celu badań. Nie jest on bezpośrednio rozwiązywany i aby go rozwiązać, należy „rozbić” go na problemy szczegółowe.

PROBLEMY SZCZEGÓŁOWE - ich formułowanie polega na precyzyjnym rozbiciu tematu na mniejsze zagadnienia, na które szuka się odpowiedzi. Problemy szczegółowe mają pomóc wyczerpać zakres niewiedzy zawarty w temacie badań.

PRZEDMIOT BADAŃ - to zadanie które należy wykonać; zagadnienie związane z tematem pracy. Wynika on z tematu pracy i jego treści. Bardzo ważne jest wyznaczenie zakresu badanych zjawisk i procesów.

PYTANIE PROBLEMOWE - to takie, które spełnia podstawowy warunek poprawności - musi być rozstrzygalne. Pytania problemowe mogą dotyczyć opisu, klasyfikacji, poznaniu przebiegu danego procesu, jego różnych przyczyn, właściwości zmiennych i zależności miedzy nimi. Nie są to zwykłe pytania, ale takie na które można odpowiedzieć dopiero po przeprowadzeniu badań.

SYTUACJA PROBLEMOWA - jest punktem wyjścia przy formułowaniu problemu. Jest to swoisty stan niepokoju spowodowany uświadomieniem sobie własnej niewiedzy, zaciekawienia oraz chęci uzupełnienia brakującej wiedzy.

TEMAT PRACY - podstawowa myśl ograniczająca zebraną treść potrzebną do opracowanie zamierzonego zadania. Wprowadza ład w nagromadzonych wiadomościach. Zakres tematu określa bliżej treść przedmiotową pracy. Prawidłowo sformułowany temat pracy powinien wskazywać na problem, którego rozwiązaniu ma służyć praca. Temat określony jest w tytule pracy

TEMATYKA PRACY - cześć znanej wiedzy na dany temat, ustalona na podstawie literatury przedmiotu.

TEORETYCZNA WIEDZA PEDAGOGICZNA - uporządkowana, uogólniona wiedza będąca wynikiem badań służących opisowi, wyjaśnianiu, rozumieniu i interpretowaniu faktów, zjawisk i procesów z dziedziny wychowania, kształcenia i samokształcenia osoby; jest wynikiem badań jakościowych i ilościowych.

TEORIA PEDAGOGICZNA - układ rzeczowo i logicznie powiązanych twierdzeń, stanowiących próbę wyjaśnienia faktów, zjawisk czy procesów związanych z wychowaniem, nauczaniem, kształceniem (M. Łobocki); uporządkowany zbiór ogólnych twierdzeń odnoszących się do dziedziny pedagogiki i pełniących funkcję wyjaśniająco - eksplikacyjną (S. Palka); narzędzie którym posługuje się praktyk.

TYTUŁ PRACY - to nazwa pracy wyróżniająca ją od innych prac o tej samej tematyce. To także „informacja” o temacie pracy. Tytuł powinien łączyć się z podjętym problemem jaki ma być wyjaśniany w toku badań. Dobrze sformułowany tytuł służy sprecyzowaniu tematu pracy. Tytuł pracy stanowi nazwę problemu lub wąsko rozumianego tematu. Powinien informować o treści zawartej w rozprawie, informacje o przedmiocie badań. Tytuł pracy powinien być krótki, językowo poprawny, informacyjnie nośny, poznawczo intrygujący. Dobry tytuł zwięźle, trafnie i jednoznacznie określa temat pracy. Jego sformułowanie jest początkiem, a zarazem niezbędnym warunkiem powstawania tekstu.

Większość definicji zaczerpnięta jest z monografii F. Bereźnickiego: Praca dyplomowa na studiach I i II stopnia nauk społecznych, Kraków, „Impuls”, 2010.

Zob. D. Kubinowski, Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia-metodyka-ewaluacja, Lublin, Wyd. UMCS, 2011, s. 274.

Zob. tamże.

Zob. J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając, K. J. Szmidt (red.), Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice, Kraków, „Impuls”, 2010.

Zob. R. Głogowska, Teoretyczna wiedza pedagogiczna w praktyce edukacyjnej, Kraków, Wyd. UJ, 2004,

s. 33nn.

2

---