Modelowanie i analiza systemów - wykład VI
Modelowania stanów i zdarzeń - techniki ELH i STD
I. Model ELH
ELH - stanowi trzecią płaszczyznę widzenia systemu informatycznego opartą na zdarzeniach zdefiniowanych na diagramie DFD, które oddziałują na obiekty zdefiniowane na diagramie ERD.
Pojedynczy diagram ELH koncentruje się na jednym wybranym obiekcie zdefiniowanym przy pomocy technik modelowania i przedstawia jego „losy”. Umożliwia szczegółowy opis wszystkich operacji w odpowiedniej kolejności związanych z obiektem i wyklucza ominięcia zdarzeń, które nie zawsze mają odbicie w diagramie DFD (spojrzenie całościowe). Historię danego obiektu tworzą zdarzenia, które zachodzą w zależności od pewnych warunków.
Diagram ELH ma strukturę drzewa, którego korzeń stanowi dany obiekt, a węzły stanowią zdarzenia oddziałujące na ten obiekt (proste i złożone). W celu identyfikacji zdarzeń oddziałujących na dany obiekt na podstawie DFD bierze się pod uwagę procesy aktualizujące składnicę reprezentującą dany obiekt. Dla każdego takiego procesu rozważa się przepływy aktualizujące składnicę oraz identyfikuje wszystkie zdarzenia, których rezultatem jest dany przepływ.
Składowe diagramu:
Obiekt (elipsa):
Zdarzenia (prostokąt):
Sekwencyjne - gałąź zdarzeń, gdzie warunkiem wykonania następnego jest wykonanie poprzedniego (wykonywane od lewej do prawej):
Selektywne - gałąź zdarzeń, wśród których wykona się tylko jedno zdarzenie
Iteracyjne - zdarzenie wykona się wiele razy - przynajmniej raz
Budowanie modelu ELH:
budowanie tabeli krzyżowań obiekt-zdarzenie
Wybór obiektu z tabeli
Przyporządkowanie zdarzeń z modelu DFD do tego obiektu
utworzenie tablicy pokazującej wszystkie obiekty i wszystkie zdarzenia na nich oddziałujące
dla każdego obiektu budowanie diagramu ELH
Normalny cykl życia obiektu
Uzupełniamy o wyjątkowe zdarzenia
Zdarzenie błędne i awaryjne
Pierwszy poziom modelu jest sekwencją podstawowych zdarzeń:
II. Diagram STD
Technika STD polega na budowie jednego diagram zmian stanów dla całego systemu. Ukazuje przede wszystkim zmiany stanów, jakie następują w odpowiedzi na zdarzenia. System identyfikuje zdarzenie i przechodzi do innego stanu, czemu towarzyszy wykonanie określonych czynności. Każdy stan jest stanem stabilnym, w którym system może pozostawać aż do momentu wystąpienia zdarzenia, które spowoduje jego zmianę.
Ogólne założenia i zasady tworzenia diagramów STD sprowadzają się do spełnienia takich podstawowych warunków:
System zawsze musi znajdować się w jakimś stanie ( projektant musi zamodelować wszystkie możliwe stany jakie może przyjąć system)
Na diagramie musi być jeden i tylko jeden sprzęg wejściowy i wyjściowy
Każdy stan musi być dostępny ze stanu startowego bezpośrednio lub przez skończoną liczbę stanów pośrednich
Z każdego stanu musi być możliwość osiągnięcia stanu końcowego bezpośrednio lub przez skończoną liczbę stanów pośrednich
STD jest deterministyczny. Z jednego stanu pod wypływem określonego zdarzenia system musi przejść tylko i wyłącznie do jednego stanu następnego
Diagram STD może być używany jako dobre uzupełnienie DFD poprzez ukazanie następstw czasowych poszczególnych procesów z DFD. Przepływy danych wejściowych mogą być warunkami powodującymi zmianę stanu, a dane wyjściowe z procesu można traktować jako akcję.
Składowe diagramu:
Stan systemu w danym momencie czasowym (np. czekanie na naciśnięcie klawisza, zapisywanie transakcji)
Zmiana stanu - przejście z jednego stanu w drugi. Parametry przejścia stanów: c (ang. condition) - warunek powodujący przejście, a (ang. action) - czynności z niego wynikające; opis warunku powinien znajdować się nad opisem akcji
Sprzęgi wejścia i wyjścia: