Podstawy zarządzania

Działanie zorganizowane

Zachowanie się - znajdowanie się w określonym stanie.

Zachowanie się bierne - relacje względem otoczenia nie ulegają zmianie.

Zachowanie się czynne - relacje w stosunku do otoczenia ulegają zmianie.

Działanie to dowolne zachowanie się, zmierzające do osiągnięcia określonego celu.

Dowolne zachowanie to zachowanie świadome i podświadome, oparte na wolnym wyborze.

Działanie zorganizowane prowadzi do osiągnięcia celu w pełni, przy najmniejszym nakładzie sił i środków. Działanie zorganizowane to działanie racjonalne (poprzedzone logicznym myśleniem), sprawne i efektywne. Działanie zorganizowane jest świadome lub podświadome, oparte na wolnym wyborze i zmierza do osiągnięcia określonego celu.

Instytucja i przedsiębiorstwo funkcjonuje, człowiek działa !!!

Praca to w ujęciu prakseologicznym splot czynów mających charakter pokonywania trudności w celu zaspokojenia własnych lub cudzych potrzeb istotnych

Klasyfikacja działań

• Jednopodmiotowe

• Kierownicze

• Niekierownicze (wykonawcze)

• Wielopodmiotowe

• Zespołowe

• Grupowe

Działanie kierownicze - kierownik ma władzę wobec innych i określa wobec nich cele.

Działanie zorganizowane obejmuje 3 główne fazy

• Preparacji

• Realizacji

• Kontroli

Cykl działania zorganizowanego wg Le Chatelieu

1. Obranie sobie jednego ścisłego, niepodzielnego i głównego celu

2. Zbadanie warunków i środków działania

3. Przygotowanie środków i warunków działania

4. Realizacja

5. Kontrola

Cykl działania zorganizowanego wg Zieleniewskiego

1. Uświadomienie sobie celów działania i wzajemnych zależności między nimi (działanie wielopodmiotowe

2. Planowanie działania (obejmuje obmyślenie celów, środków ich realizacji i zasobów w określonym przedziale czasowym i przestrzennym)

3. Pozyskanie zasobów i dokonanie ich alokacji

4. Realizacja

5. Kontrola

Cel

Istotnym elementem diagnozy jest uświadomienie sobie priorytetu potrzeb, których zaspokojeniu ma służyć działanie. Cel powinien być sformułowany możliwie ściśle przed przystąpieniem do działania, tak aby można było z kolei sposób działania przystosować do celu i do przewidywanych warunków. Cel powinno się także dostatecznie zrozumiale skomunikować zespołowi.

Planowanie

Projekt działania to obmyślenie sposobu działania. Projekt działania uzupełniony decyzją wykonania to plan.

Pozyskiwanie zasobów

Oznacza to takie dobieranie i wzajemne wiązanie zasobów, aby w sposób jak najlepszy współprzyczyniały się do powodzenia całości.

Realizacja planu

Ta faza polega na stosowaniu kolejno lub równolegle środków działania w sposób przewidziany w planie.

Tak jak we wszystkich fazach, tak i w tej pewne okoliczności mogą powodować potrzebę rewizji planu. Najważniejszą sprawą nie jest przecież wykonanie planu, lecz osiągnięcie celu.

Kontrolowanie

Ostatni etap cyklu działania polega na skontrolowaniu wykonania, czyli porównaniu wykonania z odpowiednim wzorcem i wyciągnięcie z tego porównania wniosków na przyszłość. Kontrolę należy dokonywać nie tylko na końcu, lecz w różnych przedziałach działania. Chodzi o nadzór, czyli kontrolę na bieżąco wykonywanych czynności.

Cechy działania zorganizowanego

• Celowość

• Działanie zorganizowane jest organizacją

• Hierarchiczność (etapów) - każdy etap wynika z poprzedniego i się z nim łączy

• Elastyczność

• Racjonalność

• Uniwersalność

• Cykliczność - każdy etap cyklu podlega takiemu samemu cyklowi

Zespół i grupa

Pracownikom należy uświadamiać, że to co jest dobre dla firmy, jest równie dobre dla nich. Kierownictwo musi poświęcać swoim pracownikom czas i energię. Z pracownikami należy spotykać się, rozmawiać, przekonywać, ale także słuchać ich potrzeb, ich racji, ich pomysłów. Konflikty w firmie muszą być ujawnione. Trzeba dać pracownikom poczucie związania z firmą i poczucie realnego wpływu na to co się dzieje w firmie, nie tylko poprzez wykonywaną pracę, np. poprzez częściową partycypację w zarządzaniu. !!!

Grupa

• Członkowie grupy mają podobne cele indywidualne

• Nie ma podziału pracy

• Nie ma kierownika, ale jest lider

• Lider nie ma władzy, chyba, że da mu ją grupa

• Mały stopień sformalizowania

Zespół

• Jeden cel, który łączy członków

• Cele indywidualne są podporządkowane celowi zespołu

• Podział pracy - członkowie realizują różne zadania, które współprzyczyniają się do osiągnięcia celu

• Efekt synergii - członkowie zespołu pracując razem osiągają większe efekty, niż pracując osobno

• W zespole jest kierownik

• Zespól jest sformalizowany, ma sformalizowane procedury

Zespół funkcjonalny jest stworzony przez organizację dla osiągnięcia pewnej liczby celów organizacji, horyzont czasowy tych celów nie jest jednak określony.

Zespół zadaniowy jest powołany przez organizację dla realizacji względnie wąskiego zakresu celów w określonym horyzoncie czasu.

---