121. Co to jest przedawnienie? Jakie rodzaje przedawnienia występują w k.k.?
Przedawnienie - instytucja polegająca na tym, że po upływie wskazanego w ustawie czasu nie można sprawcy pociągnąć do odpowiedzialności karnej. Ma zarówno znaczenie materialnoprawne jak również procesowe.
KK wyróżnia 3 rodzaje przedawnienia
- przedawnienie ścigania - karalność przestępstwa ustaje jeśli od czasu jego popełnienia upłynął odpowiedni okres czasu
- przedawnienie wyrokowania - jeżeli w czasie przewidzianym w art. 101 wszczęto postępowanie to karalność przestępstwa mija z upływem 10 lat od upływu tego okresu jeśli chodzi o zbrodnie i występki, a z upływem 5 lat jeśli chodzi o pozostałe występki .
- przedawnienie wykonania kary - jeżeli od wydania prawomocnego wyroku skazującego w podanych terminach minie określony czas nie można wykonać określonej kary
30 lat -kara pozbawienia wolności powyżej 5 lat
15 lat -w razie skazania na karę pozbawienia wolności do 5 lat
10 lat -w razie skazania na inną karę
122. Podaj terminy przedawnienia ścigania przestępstw.
Przedawnienie ścigania następuje jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło
30 lat - w przypadku zbrodni zabójstwa
20 lat - inna zbrodnia
10 lat - występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata
5 lat - gdy czyn jest zagrożony karą pozbawienia wolności nie przekraczającą 3 lat.
3 lata - gdy czyn jest zagrożony karą ograniczenia wolności lub grzywną
Przedawnienie ścigania przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego ustaje z upływem roku od czasu , gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia .
123. Na czym polega instytucja tzw. spoczywania biegu przedawnienia? Na czym polega zasada nieprzedawnienia przestępstw i z czego wynika?
Instytucja spoczywania biegu przedawnienia -polega na tym że przedawnienie nie biegnie jeżeli przepis ustawy nie pozwala na wszczęcie lub dalsze prowadzenie postępowania karnego. Bieg przedawnienia wykonania kary ulega wstrzymaniu w razie zawieszenia postępowania wykonawczego wobec niemożności ujęcia skazanego , który uchyla się od wykonania kary (okres wstrzymania nie może przekroczyć 10 lat)
Zasada nieprzedawnienia przestępstw - polega na niestosowaniu przedawnienia w stosunku do przestępstw wskazanych w przepisach i wynika przede wszystkim z art. 43 Konstytucji , który stanowi że zbrodni wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości nie podlegają przedawnieniu. Przedawnienie nie ma też zastosowania do umyślnego zabójstwa, ciężkiego uszkodzenia ciała lub uszczerbku na zdrowiu , pozbawienia wolności łączonego ze szczególny udręczeniem popełnionego przez funkcjonariusza publicznego w związku z pełnieniem obowiązków służbowych.
124. Na czym polega instytucja zatarcia skazania i jakie możliwości zatarcia skazania przewiduje k.k.?
Instytucja zatarcia skazania polega na uznaniu skazania za niebyłe przez przyjęcie pewnej fikcji prawnej, iż skazany spełniający określone w ustawie przesłanki nie jest już traktowany jako osoba karana . Konsekwencją uznania skazania za niebyłe jest usunięcie wpisu o skazaniu z rejestru skazanych.
KK przewiduje 2 możliwość zatarcia skazania
-z mocy prawa
-i na wniosek skazanego
125. Kogo dotyczy zasada narodowości podmiotowej i na czym polega?
Zasada narodowości podmiotowej dotyczy obywatela polskiego , który popełnił przestępstwo za granicą. Odpowiedzialność na podstawie tej zasady uzależniona jest od dodatkowego warunku podwójnej przestępności czynu. Warunkiem tym jest uznanie czynu sprawcy za przestępstwo również przez ustawę obowiązująca w miejscu jego popełnienia.
126. Jakie rozwiązania przewiduje zasada narodowości podmiotowej?
Zasada narodowości podmiotowej (obywatelstwa) - polega na generalnym założeniu , że obywatel polski powinien stosować się do prawa obowiązującego w swoim kraju , nawet wówczas gdy przebywa za granicą. KK przewiduje że obywatel polski odpowiada za wszystkie czyny które popełnił za granicą pod warunkiem że są przestępstwami według prawa polskiego i prawa obowiązującego w miejscu ich popełnienia. Wymagany jest tu warunkiem podwójnej przestępności czynu. Nie stosuje się tego warunku w dwóch przypadkach
- nie dotyczy polskiego funkcjonariusza publicznego , który pełniąc służbę za granicą gdy popełnił tam przestępstwo w związku ze swoją funkcja,
- ani do osoby , która popełniła przestępstwo w miejscu nie podlegającym żadnej władzy państwa.
127. Omów zasadę odpowiedzialności zastępczej.
Zasada odpowiedzialności zastępczej -dotyczy cudzoziemca , popełniającego za granicą przestępstwo inne niż przeciwko interesom RP, obywatela polskiego, polskiej osoby prawnej lub polskiej jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, jeżeli przestępstwo to jest w ustawie karnej zagrożone karą przekraczającą 2 lata pozbawienia wolności, sprawca przebywa na terytorium RP, nie postanowiono go wydać oraz zachodzi warunek podwójnej przestępności czynu.
128. Jak podzielimy zasadę narodowości przedmiotowej? Omów zasadę narodowości przedmiotowej.
Zasadę narodowości przedmiotowej dzielimy na
-zasadę narodowości przedmiotowej ograniczoną - czyny popełnione przez cudzoziemców za granicą sa przestępstwami w Polsce tylko wtedy gdy godzą w interesy państwa lub są przestępstwami o charakterze terrorystycznym.
- zasadę narodowości przedmiotowej nieograniczoną - przewiduje ona w pewnych sytuacjach zastosowanie polskiej ustawy karnej bez względu na obywatelstwo i bez ograniczenia warunkiem podwójnej przestępności. (np. gdy przestępstwo przeciwko polskim urzędnikom lub funkcjonariuszom publicznym)
Zasada narodowości przedmiotowej polega na …………………………………………………………………………………..
129. Czego dotyczy warunek podwójnej przestępności czynu i których zasad dotyczy?
Warunek podwójnej przestępności czynu dotyczy faktu ,iż warunkiem odpowiedzialności za czyn popełniony za granica jest uznanie takiego czynu za przestępstwo również przez ustawę obowiązującą w miejscu jego popełnienia. Jeżeli zachodzą różnice między ustawą polską a ustawą obowiązującą w miejscu popełnienia czynu, stosując ustawę polską, sąd może uwzględnić te różnice na korzyść sprawcy.
Warunek podwójnej przestępności czynu nie dotyczy polskiego funkcjonariusza publicznego , który pełniąc służbę za granicą popełnił tam przestępstwo w związku ze swoją funkcją, ani do osoby , która popełniła przestępstwo w miejscu nie podlegającym żadnej władzy państwa.
130. Podaj przesłanki odpowiedzialności na podstawie represji wszechświatowej i jakich przestępstw dotyczy ta zasada?
Zasada represji wszechświatowej - stanowi że niezależnie od przepisowo owiązujących w miejscu popełnienia przestępstwa , ustawę karną polską stosuje się do
- obywatela polskiego oraz cudzoziemca
- którego nie postanowiono wydać
- w razie popełnienia przez niego za granicą przestępstwa
- do którego ścigania RP jest zobowiązana na mocy umów międzynarodowych
Zasada represji wszechświatowej odnosi się do przestępstw zwanych delicja Iuris gentium. Są to przestępstwa określone na mocy przepisów międzynarodowych , których ściganiem zainteresowana jest cała społeczność międzynarodowa , są one ujęte w konwencjach międzynarodowych.
131. Na czym polega instytucja ekstradycji?
Instytucja ekstradycji polega na wydaniu przez państwo władzom innego państwa osoby przebywającej na terytorium państwa wydającego , dokonywane w sytuacji , gdy osoba ta podejrzana jest o popełnienie na terytorium państwa zwracającego się z wnioskiem o ekstradycję czynu przestępnego lub w celu odbycia kary. Ekstradycja jest dokonywana na podstawie umowy międzynarodowej o ile państwo zwracające się z wnioskiem o ekstradycję zapewnia wzajemność.
# Podstawę ekstradycji stanowić może tylko czyn zagrożony karą w obu państwach (tzw. zasada podwójnej karalności.)
# Osobę wydaną można ścigać wyłącznie za przestępstwa , które były podstawą wydania , jak również wykonywać wobec niej tylko taką karę do wykonania której została wydana (tzw. zasada specjalności)
# Nie podlegają wydaniu osoby które w państwie pobytu korzystają z prawa azylu .
132. Wyjaśnij pojęcie immunitetu. Jaka jest różnica między immunitetem materialnym a immunitetem formalnym?
Immunitet to czasowe lub stałe wyłączenie możliwości pociągnięcia osoby należącej do określonej kategorii osób do odpowiedzialności karnej.
Immunitet materialny to stałe wyłączenie przestępności czynu. Osoby mające taki immunitet nie mogą być w ogóle pociągnięte do odpowiedzialności karnej , nawet po jego wygaśnięciu lub w wypadku jego uchylenia,
Natomiast immunitet formalny - to tylko czasowe wyłączenie możliwości wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego. Osoby posiadające immunitet formalny nie mogą być pociągnięte do odpowiedzialności karnej wyłącznie przez pewnie czas w którym pełnią określoną funkcję.
133. Występek o charakterze chuligańskim.
Występek o charakterze chuligańskim - polega na umyślnym zamachu na zdrowie , wolność, cześć, nietykalność cielesną, bezpieczeństwo powszechne ,działalność instytucji państwowych lub samorządowych , porządek publiczny.
Może również polegać na umyślnym niszczeniu , uszkodzeniu lub czynieniu niezdatną do użytku cudzej rzeczy, jeżeli sprawca działał publicznie i bez powodu albo z błahego powodu okazując rażące lekceważenie porządku prawnego.