WEGETATYWNY UKŁAD NERWOWY

Wegetatywny lub autonomiczny układ nerwowy kontroluje i reguluje funkcje narządów wewnętrznych i nie podlega naszej woli.

Składa się z układu

• sympatycznego ( współczulnego )

• parasympatycznego ( przywspółczulnego )

Oba te układy działają antagonistycznie.

Sympatyczny układ nerwowy ma swoje ośrodki w rogach bocznych substancji szarej piersiowego i lędźwiowego odcinka rdzenia kręgowego. Z ośrodków tych wychodzą neurony przedzwojowe, tworzące synapsy z neuronami zwojów sympatycznych leżących po obu stronach kręgosłupa. Z tych zwojów biegną długie wypustki zazwojowe, kierujące się do zwojów obwodowych albo bezpośrednio do unerwianego narządu. Pobudzenie sympatycznej części układu wegetatywnego daje prawie takie same efekty, jak wydzielanie adrenaliny do krwi w sytuacji stresowej.

Parasympatyczny układ nerwowy ma ośrodki zlokalizowane w międzymózgowiu i rdzeniu przedłużonym oraz w krzyżowej części rdzenia kręgowego. Z ośrodków biegną długie wypustki przedzwojowe, które w pobliżu unerwianego narządu wchodzą do zwoju. Ze zwoju wybiegają krótkie wypustki zazwojowe, unerwiające narządy docelowe. Jak z tego wynika, wegetatywny układ nerwowy różni się od układu somatycznego budową i czynnościami. Jedną z zasadniczych różnic jest to, że w układzie wegetatywnym droga odśrodkowa ( ruchowa ) składa się z co najmniej dwóch neuronów.

WSPÓŁCZULNY

PRZYWSPÓŁCZULNY

---