Marketing to celowy sposób postępowania na rynku oparty na zintegrowanym zbiorze instrumentów i działań oraz orientacji rynkowej. W taki sposób funkcjonują z powodzeniem w gospodarce rynkowej przedsiębiorstwa (produkcyjne, handlowe, banki, instytucje użyteczności publicznej, społecznej, politycznej).
Pojęcie marketingu jest ściśle związane z pojęciem rynek, który stanowi ogół stosunków wymiennych między podmiotami sprzedającymi (wytwarzającymi) produkty i reprezentującymi podaż a kupującymi reprezentującymi popyt rynkowy.
Konieczność stosowania działań marketingowych przez przedsiębiorstwo wiąże się z:
pozyskaniem klienta
osiąganiem ustalonych celów działania (sprzedaż, zysk)
użytkowaniem określonej wielkości i struktury zasobów
funkcjonowaniem przedsiębiorstwa na rynku
kierowaniem się przez przedsiębiorstwo określonym typem orientacji oraz związanymi z nią regułami
Podstawą prawidłowego funkcjonowania stosowanych przez przedsiębiorstwo instrumentów marketingowych jest orientacja rynkowa.
Na prawidłowe funkcjonowanie marketingu wpływ wywiera wiele wzajemnie na siebie oddziałujących czynników.
Czynniki mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie marketingu:
makrootoczenie
system gospodarki narodowej, polityka rządu, przepisy prawne, postęp techniczny, środowiska międzynarodowe, kultura i społeczeństwo
mikrośrodowisko
konkurencja, dostawcy, banki, związki zawodowe
przedsiębiorstwo
misja, cele, strategia, struktura organizacyjna, posiadane zasoby, marketing
rynek docelowy
konsumenci, pośrednicy handlowi, inne przedsiębiorstwa, instytucje, agencje rządowe
Sektorowe uwarunkowania marketingu:
1. Marketing dóbr konsumpcyjnych.
Cechy:
pierwotny charakter popytu generowany potrzebami konsumentów
duża ilość podmiotów na rynku
wysoki udział indywidualnych decyzji zakupu
wieloszczeblowa dystrybucja
duża anonimowość w kontaktach rynkowych
2. Marketing dóbr produkcyjnych.
Cechy:
wtórny charakter popytu
zespołowy tryb podejmowania decyzji o zakupie
ograniczona liczba nabywców
dystrybucja bezpośrednia lub przy wykorzystaniu krótkich kanałów
duże powiązania z rynkami międzynarodowymi
3. Marketing usług.
Cechy (usług):
niematerialny charakter (poznajemy w czasie konsumpcji)
usługi nie mogą być magazynowane, a konsumpcja występuje wraz ze świadczeniem usługi
nie mogą być przemieszczane w przestrzeni
zazwyczaj mają charakter osobisty
PRZEDSIĘBIORSTWO I JEGO MISJA
Przedsiębiorstwo to jednostka gospodarcza (wyodrębniona pod względem ekonomicznym), której celem jest osiągnięcie zysku.
Każde przedsiębiorstwo korzystające z zasad, reguł i instrumentów marketingowych ma swoją misję.
Misja firmy jest racją bytu firmy na rynku. Każda misja musi zmieniać się w miarę, jak:
zmieniają się warunki wewnętrzne i zewnętrzne
zmienia się personel
zmieniają się inne elementy
Misja wyraża się w sposób syntetyczny, jaką przedsiębiorstwo chce spełniać rolę na rzecz otoczenia.
Treścią misji jest:
określenie, jaka jest dziedzina działalności firmy
kto jest klientem tej firmy
wskazanie, jakie wartości ceni klient
Misja zadeklarowana działa jak „zaczarowana ręka”, która kieruje geograficznie rozproszonymi pracownikami tak, by pracowali niezależnie a jednak zespołowo, zgodnie z celami organizacji.
Otoczenie przedsiębiorstwa
Wartość dostarczana klientowi - to różnica pomiędzy całkowitą wartością produktu dla konsumenta oraz kosztem, jaki musiał on ponieść na jego zakup.
Całkowita wartość wyrobu dla konsumenta jest sumą korzyści, jakich oczekuje on od danego produktu lub usługi.
Zadowolenie to stan odczuć klienta związany z porównaniem postrzeganych cech produktu i oczekiwań jednostki dotyczących tych cech.
Poziom zadowolenia jest różnica pomiędzy cechami produktu postrzeganymi oraz oczekiwanymi. Trzy poziomy zadowolenia:
niezadowolenie
satysfakcja
zachwyt
RYNEK I JEGO SEGMENTACJA
Rynek to całokształt transakcji kupna i sprzedaży oraz warunków, w jakich te procesy zachodzą. W celu jak najpełniejszego dostosowania wyrobów do oczekiwań dostawców, dokonuje się jego podziału na możliwie jednorodne części (segmenty). Każdy segment rynku obejmuje swoim zasięgiem konsumentów o najbardziej zbliżonych wymaganiach produktowych.
Segmentacja rynku użyteczna jest w:
dostosowywaniu produktów do potrzeb nabywców, co powoduje wzrost sprzedaży i wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa
dotarcie do konsumentów, których cechy były brane pod uwagę przy kształtowaniu produktu.
efektywniejsze wydatkowanie środków finansowych, gdyż adresat jest znany wytwórcy
możliwość szybkiego zauważenia zmian na rynku
możliwość wcześniejszego przygotowania się do tych zmian
KRYTERIA SEGMENTACJI RYNKU
↓
KONSUMENT PRODUKT
↓ ↓
* społeczno- ekonomiczne * wzorce konsumpcji
(dochód, zawód, wykształcenie, (częstotliwość zakupów, inne produkty,
kryt. geograf., miejsce zamieszkania) lojalność wobec marki)
* demograficzne * warunki zakupu
(wiek, płeć, wielkość rodziny (rodzaj sklepu, czas zakupu, charakter
narodowość, status rodzinny) zakupów, wielkość zakupu)
* psychograficzne * oferowane korzyści
(styl życia, aktywność, opinie, (wiedza o produkcie, postrzegane
zainteresowania) korzyści, predyspozycje)
Procedura segmentacji rynku:
etap badań - ankiety, wywiady
etap analizy uzyskanych wyników
etap profilowania
Ocena segmentacji rynku:
wielkość i dynamika segmentu (zmian w nich zachodzących)
atrakcyjność strukturalna segmentu
Przedsiębiorstwo ma do wyboru:
skoncentrować się na jednym segmencie
wyselekcjonować kilka segmentów
specjalizacja produktowa (selektywna - 1 produkt)
specjalizacja rynkowa
pełne pokrycie rynku.
1
2
4
3
CZYNNIKI SPOŁECZNO-KULTUROWE
PRZEDSIĘBIORSTWO
CZYNNIKI GOSPODARCZE
SYSTEM WSPOMAGANIA
CZYNNIKI POLITYCZNO-PRAWNE
CZYNNIKI TECHNOLOGICZNE
CZYNNIKI KONKURENCJI