Sprawdzian a

Imię i nazwisko	Klasa
Liczba punktów	Ocena

Test podsumowujący dział VII

Ochrona

Masz przed sobą test składający się z 10 zadań.

Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwych do uzyskania.

Na rozwiązanie testu masz 35 minut.

1. Oceń prawdziwość zdań dotyczących funkcji skóry, wpisując w kwadraty literę „P”, (0-2)

gdy zdanie jest prawdziwe, lub literę „F”, gdy jest ono fałszywe.

• Stanowi barierę oddzielającą organizm od środowiska zewnętrznego. ÿ

• Wytwarza witaminę D. ÿ

• Pobiera substancje odżywcze z otoczenia. ÿ

• Odbiera bodźce z otoczenia, np. dotykowe i cieplne. ÿ

2. Wpisz nazwy struktur skóry oznaczonych w poniższym tekście literami. (0-2)

Zbudowany z wielu warstw komórek nabłonkowych A wytwarza włosy i paznokcie. W B znajdują się

włókna białkowe oraz liczne naczynia krwionośne. Grubość C, którą tworzy głównie tkanka tłuszczowa,

zależy między innymi od wieku i płci człowieka.

A - , B - ........................................., C - .........................................

3. Zaznacz nazwy wytworów naskórka. (0-2)

receptor dotyku gruczoł łojowy nerw w skórze właściwej

paznokieć receptor ucisku włos

4. Wpisz nazwy wskazanych elementów skóry, wybierając z podanych niżej. (0-2)

włos, gruczoł łojowy, gruczoł potowy, receptor dotyku, receptor zimna, naczynie krwionośne,

naskórek, skóra właściwa, warstwa podskórna

Literą A oznaczono ....................................... .

Literą B oznaczono ....................................... .

Literą C oznaczono ....................................... .

Literą D oznaczono ....................................... .

1a

5. Na podstawie poniższego opisu doświadczenia wykonaj polecenie. (0-2)

Problem badawczy: Który fragment skóry jest najbardziej wrażliwy na dotyk?

Przygotowanie: Kartoniki z wystającymi dwiema szpilkami w odległości: 2,5 cm, 2 cm, 1,5 cm, 1 cm,

0,5 cm, 0,2 cm.

Przebieg doświadczenia: Uczniowi zasłonięto oczy i przykładano kolejne kartoniki do skóry w różnych

miejscach, dopóki badany nie odczuwał tylko jednego ukłucia.

Skóra opuszka Skóra wnętrza Skóra grzbietu Skóra wewnętrznej części Skóra zewnętrznej części

palca dłoni dłoni przedramienia przedramienia

Próba I Próba II Próba III Próba IV Próba V

Obserwacja: Najmniejszą odległość między szpilkami odczuwaną jako jedno ukłucie odnotowano

na opuszkach palców, a największą - na zewnętrznej stronie przedramienia.

Zaznacz prawidłowe wnioski wynikające z tego doświadczenia.

1. Najwięcej receptorów dotyku znajduje się na zewnętrznej części przedramienia. ÿ

2. Najwięcej receptorów dotyku znajduje się na opuszkach palców. ÿ

3. Najmniej receptorów dotyku znajduje się na zewnętrznej części przedramienia. ÿ

4. Najmniej receptorów dotyku znajduje się na opuszkach palców. ÿ

6. Przyporządkuj nazwom gruczołów odpowiednie opisy. (0-2)

1. gruczoł potowy

2. gruczoł mlekowy

3. gruczoł łojowy

1. Jego wydzielina chroni skórę przed wysychaniem i pękaniem oraz ma właściwości bakteriobójcze.

2. Jego wydzielina bierze czynny udział w termoregulacji i wydalaniu zbędnych produktów

przemiany materii oraz ma właściwości bakteriobójcze.

3. Jego wydzielina zawiera przeciwciała oraz substancje niezbędne do przeżycia noworodka.

A) ........................................, B) ........................................, C) ...........................................

5

5

7. Stwierdzono, że włosy na głowie rosną w tempie 0,2-0,4 mm/dobę. Oblicz, o ile (0-2) (0-2)

zwiększy się długość włosów po miesiącu. Do obliczeń przyjmij miesiąc, który ma 30 dni, i wybierz jedną z wartości tempa wzrostu włosów. Odpowiedź podaj w cm.

...........................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................

2a

8. Zaznacz punkt, w którym wymieniono tylko schorzenia skóry. (0-1)

1. Trądzik pospolity, angina, bulimia.

2. Wszawica, grypa, grzybica.

3. Grzybica, opryszczka wargowa, świerzb.

4. Świerzb, alergia pokarmowa, opryszczka wargowa.

9. Zaznacz wyrażenia, które określają przyczyny dolegliwości skórnych. (0-2)

1. Mycie włosów tak często, jak tego wymagają.

2. Przebywanie na słońcu bez odpowiedniej ochrony.

3. Używanie luźnej bawełnianej odzieży.

4. Unikanie przegrzania organizmu i jego nadmiernego oziębienia.

E) Używanie przez domowników wspólnych ręczników, obuwia i grzebieni.

F) Stosowanie kosmetyków niedobranych do rodzaju skóry.

10. Zadanie na ocenę celującą (0-3)

Na podstawie analizy poniższych rysunków pewnego zjawiska wykonaj polecenia.

A. promieniowanie ultrafioletowe B. promieniowanie ultrafioletowe

- ozon

a) Zaznacz w poniższym zdaniu właściwy termin.

Zjawisko przedstawione na powyższym schemacie to dziura ozonowa/efekt cieplarniany.

2. Zaznacz wyrażenia, które określają przyczyny zjawiska przedstawionego na powyższym schemacie.

• Wykorzystywanie paliw kopalnych jako źródła energii pojazdów.

• Używanie freonów, np. w urządzeniach chłodniczych i do produkcji tworzyw sztucznych.

• Rozpad trójatomowych cząsteczek tlenu (ozonu) do cząsteczek dwuatomowych.

• Spalanie paliw kopalnych w celu ogrzewania domów.

• Gromadzenie się dwutlenku węgla i metanu w atmosferze.

• Stałe podwyższanie się temperatury powietrza.

3a

---