SOCJOLOGIA na kierunku Administracja 2 rok (30 godz. ćw.)

mgr Krystyna Dzwonkowska-Godula

Wykaz treści zajęć oraz literatury

1. Socjologia jako nauka

Zagadnienia: potoczne wyobrażenia o socjologii, przedmiot zainteresowania socjologii, potoczna i naukowa wiedza o społeczeństwie, „socjologiczna świadomość”, „socjologiczna wyobraźnia”

• Giddens A., 2005, Czym zajmują się socjologowie, (w:) P. Sztompka, M. Kucia (red.), Socjologia. Lektury, Wyd. Znak, Kraków, s. 17-27

2. Socjologiczne badanie rzeczywistości

Zagadnienia: różne podejścia badawcze w socjologii (wyjaśnianie idiograficzne i nomotetyczne, rozumowanie indukcyjne i dedukcyjne, wykorzystywanie danych ilościowych i jakościowych), praktyczna użyteczność badań socjologicznych, etyka badań socjologicznych, polityczne aspekty badań

• Babbie E., 2008, Podstawy badań społecznych, PWN, Warszawa, (Fragment Roz.1. „Działalność człowieka a nauka” - „Trochę dialektyki badań społecznych” oraz Roz.3. „Etyka i polityka w badaniach społecznych”), s. 36-43 oraz 77-102

3. Metody w socjologii

Zagadnienia: proces badawczy, rozumienie związków przyczynowo-skutkowych, metody badawcze, trudności i dylematy związane z realizacją badań socjologicznych; przykłady badań o charakterze ilościowym i jakościowym

• Giddens A., 2004, Socjologia, PWN, Warszawa, s.658-681 (Roz.20. „Socjologiczne metody badawcze”)

• Titkow A., Duch-Krzystoszek D., Budrowska B., 2004, Nieodpłatna praca kobiet, Wyd. IFiS PAN, Warszawa, s. 37-45, 69-79, 86-97

4. Człowiek istotą społeczną. Proces socjalizacji

Zagadnienia: „człowiek nie rodzi się ludzkim tylko się nim staje”, przypadki „dzikich dzieci”, proces socjalizacji - nabywane kompetencje, mechanizmy i czynniki socjalizacji, socjalizacja pierwotna i wtórna, socjalizacja - perspektywa jednostkowa i społeczna

• Sztompka P., 2003, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wyd. Znak, Kraków, s. 390-406 (fragm. Roz.17. Socjalizacja i kontrola społeczna)

• Berger P. L., Luckmann T., 2005, Internalizacja rzeczywistości (w:) Socjologia. Lektury (red.) P. Sztompka, M. Kucia, Wyd. Znak, Kraków, s. 568-579

5. Role społeczne. Tożsamość społeczna

Zagadnienia: analogia świata społecznego do teatru, status społeczny i rola społeczna, statusy przypisane i osiągane, rodzaje oczekiwań wpisanych w rolę społeczną, nadawcy roli, konflikt ról, rola a tożsamość, test TST, tożsamość jednostkowa (osobista)
i społeczna

• Dahrendorf R., Homo sociologicus. O historii, znaczeniu i granicach kategorii roli społecznej, (w:) Socjologia. Lektury, (red.) P. Sztompka, M. Kucia, Wyd. Znak, Kraków 2005, s. 305-316

• Babbie E., 2007, Istota socjologii. Krytyczne eseje o krytycznej nauce, PWN, Warszawa, Roz.2. „Tożsamość”, s. 33-45

6. Kontrola społeczna, konformizm, dewiacje społeczne

Zagadnienia: konformizm, system normatywny, normy prawne i obyczajowe, ewolucja kontroli społecznej, rodzaje sankcji, problem konfliktu norm, pojęcie dewiacji i anomii

• Aronson E., 1987 (lub inne wydania), Człowiek - istota społeczna, PWN, Warszawa, Roz. II. „Konformizm”

• Siewierski J., 1999, Kontrola społeczna, (w:) Socjologia ogólna. Wybrane problemy, (red.) J. Polakowska-Kujawa, SGH, Warszawa, s. 50-65

• Babbie E., 2007, Istota socjologii. Krytyczne eseje o krytycznej nauce, PWN, Warszawa, Roz. 8. „Wolność a porządek”

7. Kultura polskiego społeczeństwa

Analiza wybranych aspektów (obyczaje, system wartości, religia) kultury polskiego społeczeństwa w oparciu o wyniki badań empirycznych.

Do wyboru - podział na grupy:

• Łaciak B., 2005, Obyczajowość polska czasu transformacji czyli wojna postu z karnawałem, Wyd. Trio, Warszawa - wybrane fragmenty (np. „Obyczajowość małżeńsko-rodzinna”, „Obyczajowość dotycząca ciała”, „Obyczajowość świąteczna”)

• Ziółkowski M., Zmiany systemu wartości (w:) Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian, Wyd. Scholar, Warszawa 2006

• Borowik I., 2002, Przemiany religijności polskiego społeczeństwa, (w:) Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku, M. Marody (red.), Wyd. Scholar, Warszawa

8. Interakcje społeczne

Zagadnienia: pojęcie interakcji, dramaturgiczna wizja społeczeństwa E.Goffmana, manipulowanie wrażeniami - sztuka autoprezentacji, porządek i ramy interakcji, rytuały interakcyjne, interakcje a porządek społeczny

• Turner J.H., 1998, Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie, Zysk i S-ka, Warszawa,
  s. 68-82 (Roz.5. Interakcja społeczna)

• Leary M.R., 2002, Wywieranie wrażenia na innych: o sztuce autoprezentacji, GWP, Gdańsk, Roz.2. „Taktyki”

9. Grupy społeczne

Zagadnienia: cechy grupy, grupy pierwotne i wtórne, grupa odniesienia, grupy własna i obca (my-oni), wpływ grupy na jednostkę, grupy „rzeczywiste” a wirtualne

• Babbie E., 2007, Istota socjologii. Krytyczne eseje o krytycznej nauce, PWN, Warszawa, s. 48-61 (Roz.3. Grupy)

• Szpunar M., 2004, Społeczności wirtualne jako nowy typ społeczności - eksplikacja socjologiczna, (w:) „Studia Socjologiczna” nr 2 / 2004, s.104-120

10. Organizacje formalne. Kultura organizacyjna. Kultury organizacyjne w różnych krajach - przykłady

Zagadnienia: cechy organizacji formalnych, biurokracja - idealny typ biurokracji wg Webera, „patologie” biurokracji; pojęcie kultury organizacyjnej, funkcje kultury organizacyjnej, przykłady kultur organizacyjnych

• Babbie E., 2007, Istota socjologii. Krytyczne eseje o krytycznej nauce, PWN, Warszawa, Roz.4. „Organizacje”, s. 62-74

• Łucewicz J., 1999, Organizacyjne zachowania człowieka, Wrocław: Wyd. AE im. O.Langego, fragment roz.5. („Kulturowe ujęcie organizacji”), s. 61-74

• Hampden-Turner Ch., Trompenaars A., 1998, Siedem kultur kapitalizmu: USA, Japonia, Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Szwecja, Holandia, Wyd. ABC, Warszawa, s. 15-25 oraz do wyboru (podział na grupy)

• kultura amerykańska s.26-32, 50-54, 84-92

• kultura japońska s.101-106, 142-154

• kultura niemiecka s.180-189, 199-206

• kultura szwedzka s.212-219, 222-231

11. Władza

Zagadnienia: władza, formy i relacje władzy, formy legitymizacji władzy, pojęcie przywództwa, rodzaje przywództwa

• Sztompka P., 2005, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wyd. Znak, Kraków, Roz.16. Władza i autorytet

• Beetham D., 1998, Legitymizacja władzy, (w:) Władza i społeczeństwo, T. 1,
  J. Szczupaczyński (red.), Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa, s.288-301

12. Struktura społeczna. Nierówności społeczne

Analiza struktury społecznej i różnych wymiarów nierówności społecznych
w społeczeństwie polskim.

• Szacka B., 2003, Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa, Roz. XIV. „Zróżnicowanie społeczne, nierówności i ruchliwość społeczna w Polsce”

• Wybrane komunikaty CBOS

3

---