Kadencja (łac. cadentia - upadek) określony przez prawo okres pełnienia danej funkcji (urzędu) przez urzędnika lub organ pochodzący z wyboru. Na przykład określona w konstytucji kadencja prezydenta w Polsce trwa 5 lat, a Sejmu i Senatu - 4.
DEFINICJA PAŃSTWA
Cechy państwa:
-samowystarczalność
-wspólnota moralna(wspólne dążenie do cnoty)
b)prof. Jelinga-trójelementowa koncepcja państwa
państwo to:
-terytorium
-ludność
-władza
c)współczesna(3 elementy Jelinga + suwerenność)
suwerenność:-władzy
-terytorialna
suwerenność:-zewnętrzna(państwo jako reprezentant w stosunkach międzynarodowych)
-wewnętrzna(nikt z zewnątrz nie będzie stanowił prawa wewnątrz)
WADY OŚWIADCZENIA WOLI:
1) nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę w stanie wyłączającym świadome lub swobodne podjęcie decyzji.
2) pozorność- nieważne jest pozorne oświadczenie woli.
3) błąd- stanowi wadę, gdy jest to błąd istotny (np. mylimy mniemanie co do treści umowy). Błąd musi być wywołany przez drugą stronę, bądź strona ta o błędzie wiedziała lub mogła go zauważyć. Względna nieważność- składający może uchylić się od skutków prawnych swojej czynności w ciągu roku od wykrycia błędu.
4) groźba- zapowiedź zastosowania bezprawnych zachowań, które mogą budzić obawy u osoby składającej oświadczenie. Groźba musi być poważna. Skutek groźby jest taki sam jak przy błędzie- względnie nieważnych osoba składająca może uchylić się od skutków swojego oświadczenia.
5. podstęp osoby trzeciej (celowe, świadome działanie osoby, która ten błąd wywołuje)
Zgromadzenie Narodowe to forma wspólnych obrad obu izb parlamentarnych: Sejmu i Senatu.Nie są Zgromadzeniem Narodowym wspólne posiedzenia Sejmu i Senatu zwoływane w innych przypadkach, np. z okazji wizyt szefów państw.
PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ:
Skutki prawne wiązane są z upływem czasu.
Roszczenie- możliwość domagania się określonego zachowania od określonej osoby/ osób. Roszczenie staje się wymagalne po upływie jakiegoś terminu (np. płatności). Wierzyciel, który uzyskał prawo zaskarżenia drugiej strony do sądu musi to zrobić w określonym czasie, bo roszczenie ulega przedawnieniu.
Termin przedawnienia roszczeń- wtedy można dochodzić swoich praw, później dłużnik może odmówić spełnienia świadczenia. Jeżeli dojdzie do rozprawy to dłużnik musi powiadomić sąd o przedawnieniu, jeśli tego nie zrobi, to może się zdarzyć, że będzie musiał zapłacić. Terminy ogólne 10 i 3 lata (o roszczenia dochodzone periodycznie/ związane z prowadzoną działalnością gospodarczą), pozostałe 10 lat. Szczególne- przewidziane dla różnych roszczeń, nie więcej niż 10 la, najem 5 lat, umowa przewozu 1 rok, termin szczególny wyłącza termin ogólny. Terminów nie można zmieniać w umowie.
Przedawnienie (prawo cywilne) instytucja prawa cywilnego, jedna z postaci dawności służąca stabilizacji obrotu prawnego poprzez ograniczenie lub wyłączenie możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej po upływie określonego czasu.
Przedawnienie w prawie karnym dotyczy dwóch aspektów odpowiedzialności karnej - karalności przestępstwa oraz wykonania orzeczonej kary. Kompletna regulacja przedawnienia w zakresie przestępstw zawarta jest w rozdziale XI kodeksu karnego.
Przedawnienie (prawo karne) karalności
Upływ terminów powoduje ustanie karalności czynu, co oznacza że w tej dacie nie można wszcząć postępowania karnego o dane przestępstwo, zaś postępowanie już prowadzone należy umorzyć(tzw. ujemna przesłanka procesowa).
Przedawnienie wykonania kary
Upływ terminów powoduje ustanie wykonalności wyroku, co oznacza że nie można wykonać kary orzeczonej wobec skazanego za przestępstwo.
Przestępstwo jest zbrodnią albo występkiem.
§ 2. Zbrodnią jest czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą.
§ 3. Występkiem jest czyn zabroniony zagrożony grzywną powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc.
Sędziowie są powoływani przez Prezydenta Rzeczypospolitej, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, na czas nieoznaczony.
Spółka akcyjna - rodzaj spółki kapitałowej. W Polsce spółki akcyjne działają obecnie na podstawie kodeksu spółek handlowych, wcześniej regulował ją kodeks handlowy. Kapitał akcyjny spółek akcyjnych podzielony jest na akcje o równej wartości. Akcje te mogą być notowane (kupowane i sprzedawane) na giełdzie.Może być założona w każdym celu, nie tylko gospodarczym, posiada osobowość prawną, wyłączona jest odpowiedzialność osobista wspólników.
Nazwa dowolna - musi zawierać „SA”.
Podział spółek:
1. Osobowe:
o spółka jawna
o spółka partnerska
o spółka komandytowa
o spółka komandytowo-akcyjna
2. Kapitałowe
o spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
o spółka akcyjna
Ad 1. - trwały skład osobowy, reprezentacja przez wspólników którzy prow. prawa spólki i korzystają z równych praw i obowiązków - współwłasność łączną, odp. osobista za zobowiązania spółki.
Ad 2. - stały kapitał, organy zarządzania (zgromadzenie wspólników, rada nadzorcza, zarząd), majątek należy do spółki. Odpowiada spółka swoim majątkiem.
Rodzaje umów:
* umowa adhezyjna
* umowa kauzalna
* umowa konsensualna
* umowa losowa
* umowa mieszana
* umowa nazwana
* umowa nienazwana
* umowa nieodpłatna
* umowa odpłatna
* umowa realna
* umowa rozporządzająca
* umowa wzajemna
* umowa zobowiązująca
Umowy regulowane przez Kodeks cywilny
* umowa sprzedaży
* umowa zamiany
* umowa dostawy
* umowa kontraktacji
* umowa o dzieło
* umowa o roboty budowlane
* umowa najmu
* umowa leasingu
* umowa użyczenia
* umowa pożyczki
* umowa rachunku bankowego
* umowa zlecenia
* umowa agencyjna
* umowa komisu
* umowa przewozu
* umowa spedycji
* umowa ubezpieczenia
* umowa przechowania
* umowa składu
* umowa spółki
* umowa poręczenia
* umowa darowizny
* umowa renty
* umowa adhezyjna
* umowa o dożywocie
* umowy w zakresie czynności bankowych
Prawo handlowe - jest to zespół norm z natury rzeczy należących przede wszystkim do dziedziny prawa cywilnego (prywatnego), które reguluje organizację (ustrój) podmiotów gospodarczych oraz stosunki zobowiązaniowe powstające pomiędzy tymi podmiotami oraz tymi podmiotami a innymi osobami, obrocie gospodarczym wewnętrznym (krajowym) jak i międzynarodowym (handel zagraniczny).
Prawo handlowe - prawo o spółkach handlowych
S P Ó Ł K A
Spółka - umownie i trwale wyodrębniona przez wspólników struktura prawa prywatnego prowadząca działalność zmierzającą do osiągnięcia określonego celu w oparciu o wyodrębniony majątek.
Podział spółek:
1. Osobowe:
a.) jawna
b.) komandytowa
2. Kapitałowe
a.) s z oo.
b.) s akcyjna (sa)
Ad 1. - trwały skład osobowy, reprezentacja przez wspólników którzy prow. prawa spólki i korzystają z równych praw i obowiązków - współwłasność łączną, odp. osobista za zobowiązania spółki.
Ad 2. - stały kapitał, organy zarządzania (zgromadzenie wspólników, rada nadzorcza, zarząd), majątek należy do spółki. Odpowiada spółka swoim majątkiem.
REJESTR HANDLOWY - wykaz spółek prowadzony przez sądy, do którego wpis nakazany jest przepisami prawa
Rejestr handlowy jest jawny
Dział A - jawne i komandytowe
Dział B - z o.o. i sa
Dział C - z o.o. i sa z udziałem kapitału zagranicznego
Obowiązuje rejonizacja: sądy wojewódzkie.
Spółka jawna nie ma obowiązku wpisu do rejestru
SPÓŁKA JAWNA
We własnym im. przedsiębiorstwo o większym rozmiarze. Wytwórcze, usługowe. rolne
Ta forma nie odgrywa większej roli. bo jest podobna do sp. cywilnej
Powstaje w drodze umowy wspólników, solidarna odp. za zobowiązania. Nie jest osobą prawną chociaż ma szereg jej cech. Stosunek między wspólnikami reguluje umowa. Duża swoboda przy zawieraniu tej umowy. Nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobom trzecim - robi to jeden lub kilku wspólników. Pozbawić wspólnika prawa prowadzenia spółki można tylko z bardzo ważnych powodów sądownie.
Prokura wymaga zgody wszystkich wspólników
Może funkcjonować bez wyodrębnionego majątku. Wkład: gotówka, rzeczy, prawa, usługi. Rzeczy wnoszone do spółki stają się jej własnością (majątkiem), podobnie jak rzeczy nabyte w inny sposób w czasie trwania
Udział w zyskach i stratach - wg umowy każdy wspólnik na mocy prawa ma prawo do prowadzenia spraw spólki.
SPÓŁKA KOMANDYTOWA
Ma na celu prowadzenie działalności w większym rozmiarze pod wspólną firmą. Za zobowiązania wobec wierzycieli przynajmniej jeden ze wspólników (komplementariusz) odpowiada całym swoim majątkiem, i przynajmniej jeden w sposób ograniczony (komandytariusz). Suma komandytowa określona jest w umowie spółki. Zawarcie umowy wymaga zachowania formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności
Obowiązkowy wpis do rejestru handlowego (konstytutywny - spółka powstaje w momencie wpisu) - firma, siedziba, przedmiot, im. i nazwiska wspólników, wkłady, wys. odpowiedzialności komandytariusza.
SPÓŁKA Z O.O.
Spółka z oo. [zoo] ma osobowość prawną. Jej ciągłość istnienia jest niezależna od zmian składu wspólników (wspólnikiem może być osoba fizyczna i prawna). Może być założona jedynie w celach gospodarczych (pojęcie szersze niż cel zarobkowy). Zoo może być jednoosobowa - wówczas funkcję zgromadzenia wspólników pełni wspólnik.
PREZYDENT - przedstawiciel RP, czuwa nad przestrzeganiem konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezp. RP, zwierzchnik sił zbrojnych, nadaje stopnie wojskowe, Uprawnienia osobiste (prerogatywy): zarządza wybory do Sejmu i Senatu i zwołuje pierwsze posiedzenia, skraca kadencje; inicjatywa ustawodawcza; zarządza referendum ogólnokrajowe; podpisuje (lub nie) ustawy; zarządza ogłoszenie ust. w DU, składa wnioski do TK, do NIK, do TS (na ministra); desygnuje i powołuje premiera; przyjmuje dymisję RM; odwoływanie ministra na wniosek sejmu, zwołuje Radę Gabinetów (prezydent + rząd), nadaje ordery i odznaczenia, powołuje Pierwszego Prezesa SN i sędziów, prezesa TK, NSA, członków RPP, RBN, KRRiT, szefa Kancelarii Prez.; Wybierany w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, tajnych, ponad 50% głosów (ew. 2. runda), wybory zarządza Marszałek Sejmu; wiek: min. 35 lat; kadencja: 5 lat (max. dwie); Marszałek pełni f. prezydenta, gdy ten: umrze, zrzeka się urzędu, został nielegalnie wybrany, uznany jest za niezdolnego przez ZN, zwolni go TS; Marszałka Sejmu zastępuje Marsz. Senatu (nie mogą oni skrócić kadencji sejmu);
Zdolność prawna to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków prawnych. Zdolność prawna jest atrybutem podmiotów prawa:
osób fizycznych, którym służy od urodzenia
jednostek organizacyjnych, którym ustawa przyznaje tę zdolność (w tym osób prawnych.
Zdolność prawna jest na gruncie polskiego prawa niestopniowalna. Można ją mieć lub nie. Zakres, w jakim można z niej korzystać, definiuje osobny atrybut podmiotu prawa - zdolność do czynności prawnych.
Doktryna przyjmuje, iż płód posiada zdolność prawną ograniczoną warunkiem, że urodzi się żywy. Płód posiada "kuratora brzucha( curator ventris)", który w jego imieniu dokonuje czynności prawnych niebędących rozporządzeniem ani zobowiązaniem, np. darowizny na rzecz płodu. Jeżeli dziecko urodzi sie martwe czynność prawna jest nieważna od początku.
Sankcja jest określona w normie prawnej, konsekwencja naruszenia prawa. Rozróżnia się m.in.:
sankcje karne (np. kara pozbawienia wolności)
sankcje egzekucyjne (np. związana z prawem administracyjnym i cywilnym)
sankcje nieważności czynności prawnej (np. związana z prawem cywilnym i rodzinnym)
Sankcja to także nadanie mocy prawnej, zatwierdzenie jakiegoś aktu przez wyższą instancję.
Jest to negatywna reakcja ze strony państwa na złamanie obowiązujących norm prawnych. Jest trzecią częścią budowy norm, nie zawsze występującą.
Rodzaje sankcji:
represyjna - polega na pozbawieniu podmiotu ważnych dla niego dóbr egzekucyjna - polega na przymusowym wykonaniu zachowania wymaganego przez normę prawną
nieważności - polega na unieważnieniu działań niezgodnych z prawem:
Rodzaje współwłasności
Polskie prawo zna dwa rodzaje współwłasności: współwłasność w częściach ułamkowych i współwłasność łączną (art. 196 § 1 kc). Współwłasność w częściach ułamkowych, w której każdemu współwłaścicielowi przysługuje udział w prawie własności określony ułamkiem, jest samoistnym stosunkiem prawnym, regulowanym wyłącznie przez prawo rzeczowe.
Natomiast współwłasność łączna, w której nie wyróżnia się udziałów, jest zawsze stosunkiem prawnym związanym z innym stosunkiem prawnym - jego prawną konsekwencją. Współwłasność łączna nie jest instytucją jednolitą, każdy jej przypadek regulują przepisy szczególne, które ją ustanawiają. Najbardziej typowymi podstawami współwłasności łącznej są małżeńska wspólność majątkowa (art. 31-46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) i wspólność majątku wspólników spółki cywilnej (art. 863 kc). Współwłasność łączna z mocy prawa powstaje i ustaje wraz z powstaniem i ustaniem tych stosunków prawnych. Należy zwrócić uwagę, że i w jednym, i w drugim przypadku, wbrew nazwie, w istocie nie jest to współwłasność, lecz wspólność, skoro obejmuje nie konkretną rzecz, lecz masę majątkową
Osobowość prawna to pojęcie określające zdolność osób prawnych do bycia podmiotem praw i obowiązków oraz do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych. Jest immanentnie związane z powstaniem osoby prawnej, gdyż bez osobowości prawnej osoba prawna przestaje istnieć.
Zgodnie z treścią art. 37 Kodeksu cywilnego. osoby prawne zyskują osobowość prawną z chwilą wpisania ich do właściwego rejestru
Oskarżyciel prywatny — osoba pokrzywdzona w wyniku przestępstwa, która wnosi i popiera akt oskarżenia w sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego.
- jeden ze znanych polskiemu prawu karnemu rodzajów oskarżycieli; organ państwowy, który we własnym imieniu wnosi lub popiera oskarżenie w sprawach o czyny zabronione, które ustawa nakazuje lub zezwala ścigać skargą publiczną. W szeroko rozumianym postępowaniu karnym jest stroną, która reprezentuje interes społeczeństwa (interes publiczny) w ściganiu przestępstw. Ze względu na brak prywatnego interesu celem działania oskarżyciela nie jest ukaranie za wszelką cenę, naprawienie szkody itp., lecz uzyskanie sprawiedliwego i zgodnego z prawem rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu. Dlatego oskarżyciel publiczny ma prawo działać również na korzyść oskarżonego.
W Polsce oskarżycielem publicznym przed wszystkimi sądami jest prokurator (nie prokuratura), a przed sądami wojskowymi - prokurator wojskowy. Inne organy mogą sprawować funkcję oskarżyciela publicznego tylko na podstawie konkretnego przepisu i w ograniczonym zakresie, zaś wstąpienie do procesu prokuratora powoduje przejście na niego tego uprawnienia. Innymi niż prokurator oskarżycielami publicznymi są:\
Policja, Straż Miejska, państwowi inspektorzy pracy i niektóre inne organy administracji państwowej - w sprawach o wykroczenia,
urzędy celne, urzędy skarbowe, inspektorzy kontroli skarbowej, Straż Graniczna, Policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Żandarmeria Wojskowa - w sprawach karnych skarbowych,
organy Straży Granicznej, Inspekcji Handlowej, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, urzędy skarbowe i inspektorzy kontroli skarbowej oraz prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej - w sprawach o określone przestępstwa rozpoznawane w postępowaniu uproszczonym,
Straż Leśna,strażnicy Państwowej Straży Łowieckiej, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, organy gminy w zakresie przestępstwa z art. 45(2) - w sprawach o przestępstwa leżące w zakresie ich działalności.