GEOLOGIA
PODSTAWY
Skała - zespół osobników jednego lub wielu minerałów powstały na skutek procesów naturalnych
monomineralne
wielomineralne
Minerał - najmniejsza jednostka geologiczna
pierwiastek, mieszanina, związek pierwiastków
w warunkach normalnych (w litosferze i na niej) występuje w stanie stałym
powstaje w efekcie procesów naturalnych
w większości są to struktury krystaliczne (mają ściśle określony porządek sieci krystalicznej)
Cechy diagnostyczne:
Pokrój kryształów
Gdy minerał ma warunki do swobodnego wzrostu ogranicza się w charakterystyczny sposób
izometryczny (a≈b≈c)
tabliczkowy (a≠b≠c)
płytkowy (a≈b»c)
słupkowy (a≈b«c)
Łupliwość
Skała pęka w charakterystycznych odstępach i zachowuje określony wzór powierzchni.
Równoległe, płaskie powierzchnie
Może być wykazywana w wielu kierunkach
Przełam - nieregularne pęknięcia
Barwa
minerały barwne - zawsze mają swoją charakterystyczną barwę
minerały niebarwne
przeźroczyste bezbarwne (rysa biała)
zabarwione (rysa biała)
RYSA - barwa sproszkowanego minerału. Wyznacznik barwy - podstawa odróżniania barwnych od zabarwionych. W większości rysa takiej samej barwy
co barwa dużego kryształu (wyjątki: np. piryt, hematyt)
Trzeba sprawdzić czy to proszek ze skały czy ze startego rylca.
Twardość - opór stawiany rysującemu powierzchnie kryształu ostrzu
Skala Mohsa |
||
1 |
Talk |
Paznokciem |
2 |
Gips |
|
3 |
Kalcyt |
Rylec |
4 |
Fluoryt |
|
5 |
Apatyt |
|
6 |
Ortoklaz |
Nie porysujesz rylcem |
7 |
Kwarc |
|
8 |
Topaz |
|
9 |
Korund |
|
10 |
Diament |
|
Połysk
szklisty ( ≈ świeżo umyta szyba) - b.mocny
tłusty (nieco głębszy, słabszy) - mocny
metaliczny
perłowy
jedwabisty
Gęstość
Smak
Zapach
Przewodnictwo