FORMY OCHRONY PRZYRODY.
Parki narodowe
To obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi o powierzchni nie mniejszej niż 1000ha,na którym ochronie podlega całość przyrody oraz walory krajobrazowe.
Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, zwierząt i grzybów.
Park narodowy jest państwowa jednostką budżetową w rozumieniu przepisów o finansach publicznych zatem jego koszt utrzymania ponosi Skarb Państwa.
Statut parku narodowego ustala minister właściwy do spraw środowiska w drodze rozporządzenia.
Utworzenie, zmiana granic lub likwidacja parku narodowego następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów ,wymaga ona uzgodnienia z właściwymi miejscowo organami uchwałodawczymi samorządu terytorialnego oraz opinii zainteresowanych organizacji pozarządowych.
Nieruchomości będące własnością Sk Państwa położone w granicach parku narodowego oddaje się w trwały zarząd parku narodowego.
Wokół parku narodowego konieczne jest wyznaczenie otuliny.
Za wstęp do parku narodowego lub na niektóre jego obszary mogą być pobierane opłaty.
Dla parku narodowego sporządza się i plan ochrony -,projekt planu dla parku narodowego sporządź dyrektor parku narodowego a minister właściwy do spraw środowiska w drodze rozporządzenia ustanawia plan ochrony parku w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania projektu planu lub odmawia jego ustanowienia jeżeli projekt planu jest niezgodny z celami ochrony przyrody.
Rezerwat przyrody
Obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska roślin ,siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.
Ustawa nie określa minimalnej powierzchni rezerwatu .Uznanie za rezerwat przyrody następuje w drodze rozporządzenia wojewody.
Wojewoda w drodze rozporządzenia ,za zgoda ministra właściwego do spraw środowiska po zasięgnięciu opinii wojewódzkiej rady ochrony przyrody, może zmniejszyć lub zwiększyć obszar rezerwatu przyrody ,zmienić cele ochrony a w razie bezpowrotnej utraty wartości przyrodniczych dla których rezerwat został powołany-zlikwidować rezerwat przyrody.
Na obszarach graniczących z rezerwatem przyrody może być wyznaczona otulina.
Dla rezerwatów przyrody sporządza się plan ochrony .Wojewoda ustanawia w drodze rozporządzenia plan ochrony dla rezerwatu przyrody w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania projektu od organu który uznał dany obszar za rezerwat przyrody.
Zakazy i nakazy . np. zakaz budowy lub rozbudowy obiektów budowlanych, rybactwa, polowania, zmiany stosunków wodnych, zbiorów dziko rosnących roślin i grzybów, wprowadzania psów, zakłócania ciszy, organizacji imprez rekreacyjno -sportowych. Zakazy te nie dotyczą jednak działań wynikających z planu ochrony, likwidacji nagłych zagrożeń, prowadzenia akcji ratowniczych.
Obszar Natura 2000
Sieć obszarów Natura 2000 obejmuje obszary specjalnej ochrony ptaków i specjalne obszary ochrony siedlisk. Obszar Natura 2000 może obejmować część lub całość obszarów i obiektów objętych formami ochrony przyrody np. parki narodowe, rezerwaty przyrody ,parki krajobrazowe. Wyznaczenie zmiana lub likwidacja obszaru Natura 2000 następuje w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw środowiska w porozumieniu z :ministrem właściwym do spraw rozwoju wsi, ministrem właściwym do spraw rolnictwa, ministrem właściwym do spraw gospodarki wodnej. minister właściwy do spraw środowiska w drodze rozporządzenia ustala plan ochrony na okres 20 lat. Zabrania się podejmowania działań ,które mogą w istotny sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt, jak również mogą negatywnie wpłynąć na gatunki ,dla których został wyznaczony obszar Natura 2000.
Parki Krajobrazowe - jest to obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne lub kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju wokół którego może zostac wyznaczona otulina.
Utworzenie parku krajobrazowego następuje w drodze rozporządzenia wojewody. Likwiduje lub zmniejsza obszar Parku Krajobrazowego następuje w drodze rozporządzenia wojewody po uzgodnieniu z właściwymi miejscowo Radami Gmin. Statut parku nadaje w drodze zarządzenia wojewoda.
są tworzone plany ochrony takie na okres co najmniej 20 lat.
Obszary Chronionego Krajobrazu - obejmują tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, który zaspokaja w zakresie turystyki i wypoczynku lub pełni funkcję korytarzy ekologicznych. Wyznaczenie obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze rozporządzenia wojewody. Likwidacja bądź zmiana obszaru granic obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze rozporządzenia wojewody po zaopiniowaniu przez Wojewódzką Radę Ochrony Przyrody oraz właściwe miejscowo Rady gmin.
Pomniki przyrody - są to przede wszystkim twory żywej i nieożywionej o szczególnej wartości przyrodniczej, kulturowej, edukacyjnej, historycznej. Minister wyznacza kryteria do ustanowienia pomników przyrody i następuje w drodze rozporządzenia wojewody albo w drodze uchwały Rady Gminy jeżeli wojewoda nie ustanowił tych form ochrony przyrody.
Lasy ochronne(ustawa o lasach 28 wrzesień 1991 )
Za lasy szczególnie chronione, zwane dalej "lasami ochronnymi", mogą być uznane lasy, które:
1)chronią glebę przed zmywaniem lub wyjałowieniem, powstrzymują usuwanie się ziemi, obrywanie się skał lub lawin;
2) chronią zasoby wód powierzchniowych i podziemnych, regulują stosunki hydrologiczne w zlewni oraz na obszarach wododziałów;
3) ograniczają powstawanie lub rozprzestrzenianie się lotnych piasków;
4) są trwale uszkodzone na skutek działalności przemysłu;
5) stanowią drzewostany nasienne lub ostoje zwierząt i stanowiska roślin podlegających ochronie gatunkowej;
6) mają szczególne znaczenie przyrodniczo-naukowe lub dla obronności i bezpieczeństwa Państwa;
7) są położone:
a) w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic administracyjnych miast liczących ponad 50 tys. mieszkańców,
b) w strefach ochronnych uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych
c) w strefie górnej granicy lasów.
Forma prawna
Minister właściwy do spraw środowiska, w drodze decyzji, uznaje las za ochronny lub pozbawia go tego charakteru, na wniosek Dyrektora Generalnego, zaopiniowany przez radę gminy - w odniesieniu do lasów stanowiących własność Skarbu Państwa.
2.Starosta, po uzgodnieniu z właścicielem lasu i po zasięgnięciu opinii rady gminy, w drodze decyzji, uznaje las za ochronny lub pozbawia go tego charakteru - w odniesieniu do pozostałych lasów.
Ustawa o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych.
Status uzdrowiska nadaje się gminom ,miastom lub jedn. pomocniczym gmin, gdy spełniają one określone kryteria np. posiadają naturalne surowce lecznicze, klimat o właściwościach leczniczych, infrastrukturę-te właściwości potwierdza się na podstawie przeprowadzonych badań.
Uzdrowisko tworzy się w drodze rozporządzenia - Rada Ministrów uznaje daną miejscowość za uzdrowisko. Status uzdrowiska nadaje organ gminy. Projekt statusu organ gminy uzgadnia z Ministrem Zdrowia i Ministrem Edukacji i Sportu oraz Ministrami właściwymi ze względu na zagospodarowanie obszaru ochrony uzdrowiskowej.
Zwierzchni nadzór sprawuje Minister Zdrowia. Jeżeli chodzi o strefę specjalną status ustala granice uzdrowiska i obszar ochrony uzdrowiskowej. Ważnym organem jest Naczelny Lekarz Uzdrowiska, jest on organem gminy, który sprawuje nadzór nad poziomem świadczeń. Z tytułu nadzoru nad zakładami, urządzeniami lecznictwa uzdrowiskowego Naczelnemu Lekarzowi Uzdrowiska przysługuje prawo przeprowadzenia lustracji i żądania wyjaśnień, żądania usuwania wadliwości stwierdzonych w toku lustracji oraz zgłaszania do Ministra Zdrowia wniosków w sprawie eksploatacji naturalnych zasobów leczniczych. Decyzje podejmowane na podstawie tej ustawy wymagają opinii Naczelnego Lekarza Uzdrowiska, bez zasięgnięcia opinii wydana decyzja jest nieważna.
ustawa o ochronie granicy państwowej 12.październik 1990r.
Pas strefy granicznej i nadgranicznej
Pasem drogi granicznej jest obszar o szerokości 15 metrów, licząc w głąb kraju
od linii granicy państwowej lub od brzegu wód granicznych albo brzegu morskiego.
Zakazy.
wojewoda może, na wniosek lub po zaopiniowaniu przez właściwy organ ochrony granicy państwowej, wprowadzić zakaz przebywania na niektórych odcinkach pasa drogi granicznej.
Zakazu, o którym mowa, nie stosuje się do właścicieli lub użytkowników gruntów położonych w pasie drogi granicznej.
Zakaz, o którym mowa, nie może być ustanawiany na oznakowanych szlakach turystycznych, brzegu morskim i w kąpieliskach.
-W pasie drogi granicznej umieszcza się w dobrze widocznych miejscach tablice
informacyjne z napisem „Granica państwa przekraczanie zabronione”.
-Pas drogi granicznej w miejscach, w których jest wprowadzony zakaz przebywania,
oznacza się w dobrze widocznych miejscach tablicami z napisem „Pas drogi granicznej - wejście zabronione”.
- Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
wzór tablic oraz sposób ich utrzymywania przez właściwych komendantów oddziałów Straży Granicznej, uwzględniając konieczność należytego oznaczenia przebiegu granicy państwowej oraz pasa drogi granicznej.
- W pasie drogi granicznej grunty i lasy przylegające do granicy państwowej lub
do brzegów rzek granicznych powinny być utrzymywane w stanie zapewniającym
widoczność linii granicy państwowej i znaków granicznych.
- Właściciele i użytkownicy gruntów i lasów, są obowiązani do oczyszczania, odpłatnie na warunkach uzgodnionych z właściwymi organami Straży Granicznej, tych gruntów i lasów z drzew i krzewów oraz innych zarośli na szerokość ustaloną w umowach międzynarodowych zawartych przez Rzeczpospolitą Polską.
Strefa nadgraniczna obejmuje cały obszar gmin przyległych do granicy państwowej,
a na odcinku morskim - do brzegu morskiego. Jeżeli określona w ten
sposób szerokość strefy nadgranicznej nie osiąga 15 km, włącza się do strefy
nadgranicznej również obszar gmin bezpośrednio sąsiadujących z gminami
przyległymi do granicy państwowej lub brzegu morskiego.
- Zasięg strefy nadgranicznej oznacza się tablicami z napisem „Strefa nadgraniczna”.
- Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
wykaz gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa
położonych w strefie nadgranicznej, a także wzór tablicy, o której mowa -oraz sposób utrzymywania tablic przez właściwych komendantów oddziałów Straży Granicznej, uwzględniając konieczność należytego oznaczenia strefy
nadgranicznej.
-Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, warunki
uprawiania turystyki, sportu, polowań i połowu ryb w strefie nadgranicznej,
uwzględniając w szczególności możliwość wprowadzenia stałych lub czasowych
ograniczeń w zakresie korzystania z wód granicznych oraz nałożenia obowiązku
powiadomienia organów Straży Granicznej o planowanych czynnościach
ustawa Prawo wodne Wody podlegają ochronie, niezależnie od tego, czyją stanowią własność.
Celem ochrony wód jest utrzymywanie lub poprawa jakości wód, biologicznych stosunków w środowisku wodnym i na obszarach zalewowych, tak aby wody osiągnęły co najmniej dobry stan ekologiczny i w zależności od potrzeb nadawały się do:
1) zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia,
2) bytowania ryb w warunkach naturalnych oraz umożliwiały ich migrację,
3) rekreacji oraz uprawiania sportów wodnych.
3. Ochrona wód polega w szczególności na:
1) unikaniu, eliminacji i ograniczaniu zanieczyszczenia wód, w szczególności zanieczyszczenia substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego,
2) zapobieganiu niekorzystnym zmianom naturalnych przepływów wody albo naturalnych poziomów zwierciadła wody.
Wyróżnia się 2 strefy ochronne
-strefa ochronna ujęc wody
-obszar ochronny zbiornika wód śródlądowych
Strefa ochronna ujęć wody dzieli się na
-teren ochrony bezpośredniej
-teren ochrony pośredniej
Na terenie ochrony bezpośredniej ujęć wód podziemnych oraz powierzchniowych zabronione jest użytkowanie gruntów do celów niezwiązanych z eksploatacją ujęcia wody.
2. Na terenie ochrony bezpośredniej ujęć wód należy:
1) odprowadzać wody opadowe w sposób uniemożliwiający przedostawanie się ich do urządzeń służących do poboru wody,
2) zagospodarować teren zielenią,
3) odprowadzać poza granicę terenu ochrony bezpośredniej ścieki z urządzeń sanitarnych, przeznaczonych do użytku osób zatrudnionych przy obsłudze urządzeń służących do poboru wody,
4) ograniczyć do niezbędnych potrzeb przebywanie osób niezatrudnionych przy obsłudze urządzeń służących do poboru wody.
3. Teren ochrony bezpośredniej należy ogrodzić, a jego granice przebiegające przez wody powierzchniowe oznaczyć za pomocą rozmieszczonych w widocznych miejscach stałych znaków stojących lub pływających; na ogrodzeniu oraz znakach należy umieścić tablice zawierające informacje o ujęciu wody i zakazie wstępu osób nieupoważnionych.
.Na terenach ochrony pośredniej może być zabronione lub ograniczone wykonywanie robót oraz innych czynności powodujących zmniejszenie przydatności ujmowanej wody lub wydajności ujęcia, a w szczególności:
1) wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
2) rolnicze wykorzystanie ścieków,
3) przechowywanie lub składowanie odpadów promieniotwórczych,
4) stosowanie nawozów oraz środków ochrony roślin,
5) budowa autostrad, dróg oraz torów kolejowych,
6) wykonywanie robót melioracyjnych oraz wykopów ziemnych,
7) lokalizowanie zakładów przemysłowych oraz ferm chowu lub hodowli zwierząt,
8) lokalizowanie magazynów produktów ropopochodnych oraz innych substancji, a także rurociągów do ich transportu,
9) lokalizowanie składowisk odpadów komunalnych lub przemysłowych,
10) mycie pojazdów mechanicznych,
11) urządzanie parkingów, obozowisk oraz kąpielisk,
12) lokalizowanie nowych ujęć wody,
13) lokalizowanie cmentarzy oraz grzebanie zwłok zwierzęcych.
2. Na terenach ochrony pośredniej ujęcia wody podziemnej, oprócz zakazów lub ograniczeń, o których mowa w ust. 1, może być zabronione lub ograniczone:
1) wydobywanie kopalin,
2) wykonywanie odwodnień budowlanych lub górniczych.
Strefę ochronną, ustanawia, w drodze rozporządzenia, dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej, na wniosek i koszt właściciela ujęcia wody, wskazując zakazy, nakazy, ograniczenia oraz obszary, na których obowiązują.
Obszary ochronne zbiorników wód śródlądowych, zwane dalej "obszarami ochronnymi", stanowią obszary, na których obowiązują zakazy, nakazy oraz ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów lub korzystania z wody w celu ochrony zasobów tych wód przed degradacją.
2. Na obszarach ochronnych można zabronić wznoszenia obiektów budowlanych oraz wykonywania robót lub innych czynności, które mogą spowodować trwałe zanieczyszczenie gruntów lub wód, a w szczególności lokalizowania inwestycji zaliczonych do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Obszar ochronny ustanawia, w drodze rozporządzenia, dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej, na podstawie planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza, wskazując zakazy, nakazy lub ograniczenia oraz obszary, na których obowiązują.
Specjalna Strefa ekonomiczna.
Def.strefy ek.
Strefa jest wyodrębniona zgodnie z przepisami ustawy niezamieszkała czesc terytorium RP na terenie której może być prowadzona działalnośc gospodarcza na zasadach określonych ustawą.
Celem jest przyspieszenie rozwoju gospodarczego na danym terytoriu. Zazwyczaj tworzy się je na terenach objętych bezrobociem. Rozwój strefy ma polegać na rozwoju określonych dziedzin działalności gospodarczej, rozwoju nowych rozwiązań technicznych i technologicznych, zwiększenie konkurencyjności wytwarzanych wyrobów i usług, zagospodarowanie istniejącego majątku przemysłowego i infrastruktury gospodarczej, tworzenie nowych miejsc pracy, zagospodarowanie niewykorzystanych zasobów naturalnych.
Tryb adm prawny tworzenia st..
Rada Ministrów na wniosek właściwego ministra do spraw gospodarki uzgodniony z ministrem do spraw rozwoju regionalnego ustanawia strefę w drodze rozporządzenia.
Minister właściwy do spraw gospodarki przedstawia wniosek po uzyskaniu opinii wojewody oraz zgody Rady Gmin właściwej ze względu na położenie strefy.
Ważny jest plan rozwoju strefy.
Minister właściwy do spraw gospodarki dołącza do wniosku założenia planu rozwoju strefy ,który obejmuje w szczególności analizę przewidzianych skutków społecznych i ekonomicznych ustanowienia strefy.
Strefa może być ustanowiona wyłącznie na gruntach stanowiących własność zarządzającego, skarbu państwa, gminy bądź związku komunalnego lub będących w użytkowaniu wieczystym zarządzającego.
Plan rozwoju strefy
Ustala Minister właściwy do spraw gospodarki w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego w drodze rozporządzenia
Plan rozwoju strefy okresla:
-cele ustanowienia strefy oraz działania
-środki techniczne i organizacyjne służące osiągnięciu tych celów
-obowiązki zarządzającego dotyczące działań zmierzających do osiągniecia celów ustanowienia strefy
Prywatyzacja władztwa państwowego w specjalnych strefach ekonomicznych
Na wniosek zarządzającego starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, właściwy ze względu na położenie strefy może, za zgodą wojewody, powierzyć zarządzającemu prowadzenie, w tym wydawanie decyzji administracyjnych w pierwszej instancji, następujących spraw z zakresu prawa budowlanego dotyczących terenu strefy: wydawanie decyzji o pozwoleniu na budowę, przenoszenie pozwolenia na budowę na inną osobę, orzekanie o utracie ważności pozwolenia na budowę, przyjmowanie zawiadomień o zakończeniu budowy, wydawanie pozwoleń na użytkowanie obiektu budowlanego, udzielanie pozwolenia na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, nakazanie przeprowadzenia kontroli obiektu budowlanego i żądanie przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu budowlanego.
2. Na wniosek zarządzającego rada gminy właściwej ze względu na położenie strefy może upoważnić zarządzającego do wydawania decyzji w sprawach ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dotyczących terenów położonych w strefie.
Zezwolenie na prow.dz.w strefie
Jest podstawą do korzystania z pomocy publicznej,
2. Zezwolenie określa przedmiot działalności gospodarczej oraz warunki dotyczące
w szczególności:
- zatrudnienia przez przedsiębiorcę przy prowadzeniu działalności gospodarczej
na terenie strefy przez określony czas określonej liczby pracowników,
- dokonania przez przedsiębiorcę inwestycji na terenie strefy o wartości
przewyższającej określoną kwotę.
3. Zezwolenie może być udzielone, jeżeli:
1) na terenie strefy istnieją warunki do prowadzenia działalności, którą zamierza
podjąć przedsiębiorca ubiegający się o zezwolenie, w szczególności zakres
zamierzonej działalności jest zgodny z planem rozwoju strefy, a zarządzający strefą dysponuje wolnymi terenami, obiektami lub pomieszczeniami, które są niezbędne do prowadzenia takiej działalności,
2) podjęcie działalności na terenie strefy jest uzasadnione stopniem przyczynienia
się zamierzonej działalności do osiągnięcia celów określonych w
planie rozwoju strefy
4. Minister właściwy do spraw gospodarki udziela, cofa i zmienia zezwolenie.
Tryb udzielenia zezwolenia
Ustalenie przedsiębiorców, którzy uzyskują zezwolenie, następuje w drodze
przetargu lub rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia.
Zezwolenie wygasa z upływem okresu, na jaki została ustanowiona strefa.
Działalności w strefie które nie wymagają zezwolenia:
-usługi w zakresie handlu
-usługi hotelowe
-usłuhgi restauracyjne
-komunalne,
-Socjalne