OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ:

1. Przedmiot prawa autorskiego.

Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej spełniający kryteria 3 przesłanek:

1. indywidualności - samodzielności, np. komputer nie jest twórcą bo nie działa indywidualnie.

2. twórczość - zakaz naśladownictwa, to nie koniecznie oryginalność, przykładem jest twórczość paralelna, niezależna od siebie, brak naśladownictwa, jest natomiast powtarzalność (np. Darwin i Wallace). Twórczość jest szerszym pojęciem niż oryginalność, niepowtarzalność - jeżeli coś jest twórczością nie musi być oryginalnością, natomiast jeżeli jest oryginalnością to musi być twórczością. Oryginalność stanowi większy wymóg względem twórczości.

3. ustalenia w jakiejś postaci, a więc przyjmuje względnie trwałą formę, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

Domniemanie twórczości: kiedy widzimy nazwisko osoby na utworze domniemywujemy, że on jest jego autorem.

Przedmiotem prawa autorskiego jest rezultat pracy twórcy. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego jest utwór fotograficzny. Fotografia nie jest przedmiotem prawa autorskiego jeżeli jest odtwórcza, tzn. wyłącza inwencje twórczą autora (np. zdjęcie paszportowe - algorytm, wyłączona jest inwencja twórcza)

Fotografia jest przedmiotem prawa jeżeli jest utworem, spełnia 3 przesłanki bycie utworem.

Pojęcie nowości przedmiotowej : ustawa nie wymaga nowości przedmiotowej, lecz twórczości (oryginalności)

Utwór spełniający wyżej wymienione przesłanki nie potrzebuje dodatkowych zabezpieczeń .

2. Co jest przedmiotem własności intelektualnej?

Przedmiotem własności intelektualnej jest każdy przedmiot intencjonalny, który możemy wyróżnić w następującym podziale dychotomicznym, dotyczącym ontologii formalnej przedmiotu:

• przedmiot intencjonalny: ustalony będący tylko wymogiem ustalenia, oraz który ma walory bycia projektem. (????)

• przedmiot namacalny

Te przedmioty ustalają z kolei 2 rodzaje praw je chroniących:

• prawa autorskie (osobiste i majątkowe)

• prawa własności przemysłowej

3. Dualizm praw autorskich, czym się różnią prawa majątkowe od osobistych?

Twórcy przysługuje pełnia praw autorskich, czyli:

• autorskie prawa osobiste - mające wymiar niemajątkowy, są szczególnym rodzajem więzi niezbywalnej łączą w ten sposób trwale ( w wymiarze czasowo nieograniczonym) twórcę, z jego dziełem, nie podlegają zbyciu, zrzeczeniu, wygaszeniu po czasie.

Nie podlegają dziedziczeniu.

Celem autorskich praw osobistych jest ochrona nieograniczonej w czasie więzi twórcy z utworem (np. Homer), oraz ochrona niematerialnych interesów twórcy.

Autorskie prawa osobiste wyrażają się w prawie:

• autorstwa utworu - oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo - prawo do anonimatu

• nienaruszalności, integralności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania

• decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności

• nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.

• autorskie prawa majątkowe - prawo do eksploatowania utworu i czerpania z niego korzyści finansowych.

Posiadają wymiar finansowy, materialny, są zbywalne.

Prawa majątkowe wygasają po 70 latach od daty śmierci twórcy (autor zbiorowy - data śmierci ostatniego z nich, anonimowy - od daty pierwszego upublicznienia)

Jeżeli umowa milczy w sprawie wynagrodzenia to wynagrodzenie należy się, jeżeli mówi, ze się nie należy, to się nie należy.

4. Przejście autorskich praw majątkowych.

Przejście autorskich praw majątkowych.

W przypadku rażącej niezgodności między wynagrodzeniem autora a wydawnictwa możn a po czasie egzekwować wypłacenie rekompensaty.

Jeżeli umowa milczy na ten wyłączności, bądź niewyłączności traktujemy ją jako niewyłączną.

Prawo autorskie mówi, że jeśli umowa milczy w sprawie wynagrodzenia wynagrodzenie należy się.

Autor w świetle prawa traktowany jest jako strona słabsza -> Arystoteles:

ZASADA RÓWNOŚCI:

równych traktujemy równo, nierównych nierówno

Jeżeli umowa nie stanowi inaczej twórcy przysługuje odrębne wynagrodzenie za korzystanie z utworu na każdym odrębnym polu eksploracji.

Nie każde przejście jest przeniesieniem, ale każde przeniesienie jest przejściem.

5. Utwór zależny.

Jest utworem stworzonym na bazie utworu pierwotnego (adaptacja, tłumaczenie).

Prawo autorskie mówi, że musi być zgoda autora utworu pierwotnego do jego przeróbki. Jeżeli autor już nie żyje, decyzje podejmuje ten, do kogo należą prawa majątkowe.

Mamy tutaj do czynienia z brakiem rygorystycznego określenia jak daleko może odejść w swojej interpretacji autor utworu zależnego, od treści utworu pierwotnego. Istnieje tutaj wolność interpretacji, autor utworu zależnego, jeżeli posiada zgodę może z nim zrobić wszystko, lecz musi zaznaczyć, że to już jego dzieło - podpisuje się pod nim swoim nazwiskiem. Z punktu widzenia praw autorskich oba podlegają ochronie.

6. Podział plagiatu (4 grupy: jawny, ukryty, częściowy, całkowity)

PLAGIAT:

• jawny - narusza zarówno oryginalność zewnętrzną (sekwencja słów) jak i wewnętrzną (kradzież intelektualna, kradzież treści), polega na przejęciu całości lub fragmentu cudzego utworu i opatrzenia go własnym nazwiskiem.

• ukryty - kradzież tylko oryginalności wewnętrznej, np. czyjaś wypowiedź ubrana we własne słowa

• częściowy - dotyczy jakiegoś fragmentu utworu (np. jedno zdanie, jeden akapit)

• całkowity - to kradzież całości utworu.

7. Sankcje z tytułu naruszenia autorskich praw osobistych i majątkowych.

PRAWO MAJATKOWE:

W przypadku naruszenia Autorskich Praw Majątkowych złodziej musi wypłacić odszkodowanie wyższe niż 1:1, kara ta ma pełnić funkcję represyjną, odstraszającą innych od powtórzenia tego czynu. Jest to odszkodowanie, grzywna.

Jeżeli naruszenie było niezawinione autor może domagać się podwójnego wynagrodzenia, jeżeli zawinione potrójnej wysokości stosowanego wynagrodzenia w chwili dochodzenia (aktualna wartość rynkowa towaru).

ZAWINIENIE:

CULPA - nieświadoma, nieumyślna, bez złego zamiaru, wina cywilistyczna w szerokim znaczeniu, nie przestrzeganie staranności dobrego zachowania

cywilna odpowiedzialność odszkodowawcza, ma charakter „in abstracto” (wina niestarannego człowieka)

DOLUS - świadoma, wina karnistyczna, zły zamiar - forma myslowa, wina umyślna, ma charakter „in concreto” - konkretne predyspozycje

• ewentulanis - wina umyślna

• directus - ja chce, np. celuje z broni, jest zamiar, intencja.

dolus directus - zamiar bezpośredni

PRZESTĘPSTWO (ujęcie cywilno-prawne) TO BEZPRAWOŚĆ + WINA - dolus

PRAWO OSOBISTE:

Dopuszczenie się przywłaszczenia A.P.O (plagiat) jest przestępstwem karanym z urzędu

Zadośćuczynienie za naruszenie A.P.O. ma wymiar niemajątkowy.

W przypadku naruszenia A.P.O sankcja jest jednolita:
- przeprosiny, zadośćuczynienie (na cele charytatywne lub osobiste) - oświadczenie o odpowiedniej treści i formie, mające na celu usunięcie jego skutków (publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie, przeprosiny, np. konieczność wykupienia przeprosin w mediach - tutaj już mamy do czynienia z wymiarem finansowym)

- w przypadku zagrożenia naruszenia istnieje konieczność zaniechania

Jeżeli naruszenie było zawinione (wina culpa - cywilna) należy zadośćuczynić za krzywdę moralną, niemajątkową.

Za naruszenie A.P.O. obowiązuje taka sama kara jak za naruszenie innych praw osobistych. Działania mają mieć charakter rekompensacyjny, umożliwić przywrócenie stanu pierwotnego, stanu takiego, jakby naruszenie nie miało miejsca.

Jeżeli naruszenie było zawinione sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pienięzną tytułem zadośćuczynienia za krzywdę moralną, albo na żądanie twórcy nakazać umieszczenie określonej kwoty na wskazany cel społeczny, na instytucje o charakterze charytatywnym.

8. Ochrona własności przemysłowej.

Utwór, który posiada cechy wynalazku chroniony jest przez prawo własności przemysłowej.

Prawo patentu wchodzi w skład prawa własności przemysłowej.

Utwór mający cechy wynalazku jest chroniony przez prawo własności przemysłowej. W Urzędzie Patentowym sprawdza się czy wynalazek spełnia formalny wymóg rejestracyjny.

Na mocy decyzji administracyjnej UP przyznaje twórcy PATENT, będący wyrazem ochrony przedmiotów intencjonalnych ustalonych. Sam wyrazek nie korzysta z prawa ochrony do momentu wydania decyzji przez Urząd Patentowy.

Zgodnie z polskim prawem do przedmiotów własności przemysłowej zaliczamy:

1. projekty wynalazcze, w tym:

• wynalazki,

• wzory użytkowe,

• wzory przemysłowe,

• topografia układu scalonego,

• projekty racjonalizatorskie,

znaki towarowe,

oznaczenia geograficzne,

ochrona konkurencji,

zwalczanie nieuczciwej konkurencji.

W przypadku prawa autorskiego nie trzeba żadnych ustaleń, wystarczy przejaw działalności. Wszelkie wyrazki mające wymiar materialny podlegają ochronie na podstawie prawa własności przemysłowej (patentu) zawartego w Ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r.

W Polsce patenty udziela Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.

PIEROWTNE PRZEDMIOTY WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ:	OCHRONA PRAWNA PRZEZ URZĄD PATENTOWY:
Wynalazki	patent
Wzory użytkowe	Prawo ochrony
Wzory przemysłowe	Prawo z rejestracji
Znaki towarowe	Prawo ochronne na znak towarowy
Oznaczenia geograficzne	Prawo z rejestracji
Topografia układów scalonych	Prawo z rejestracji

DZIEDZICZENIE

ex lege - z mocy ustawy

pracodawca zawłaszcza sobie efekty czyjejś pracy, moment przejęcia, odebrania pracy z mocy prawa jest przejściem na stałe (akceptacja przejęcia utworu) A.P.M przechodzą na pracodawcę

UMOWA

PRZENIESIENIE

na stałe, prawo do korzystania z nich przenoszę na kogoś innego, przypomina umowę kupna.

ważna tylko na piśmie!

Ratio legis polega tutaj na przejściu A.P.M. Pracodawca ma obowiązek dostarczyć wszystkich narzędzi do pracy, ekwiwalent

Honoraria autorskie należy zawrzeć w umowie.

LICENCJA

korzystanie na jakiś czas, potem A.P.M. wracają do autora.

jeśli licencja jest na czas nieokreślony można ją wypowiedzieć z rocznym wyprzedzeniem, jeżeli umowa milczy licencja wygasa po 5 latach

WYŁĄCZNA

np. tylko jedno wydawnictwo ma prawo do wydania danej książki, obowiązuje tylko umowa pisemna

NIEWYŁĄCZNA

wiele wydawnictw niezależnie od siebie wydaje tą samą książkę, może być ustna

PRZEJŚCIE

PRZENIESIENIE

PRZEJŚCIE

PRZENIESIENIE

---