Podział pierwiastków ze względu na funkcję w organizmie.
1. Niezbędne
2. Pierwiastki o określonym znaczeniu
3. Pierwiastki toksyczne
Podział pierwiastków występujących w organizmach zwierzęcych i roślinnych pod względem zawartości :
1. Podstawowe pierwiastki biogenne
granica zawartości : >1
C, H, O, N
2. Makroelementy ;
granica zawartości : 1-1x10^-2, Ca, Cl, K, Mg, Na, P, S
3. Mikroelementy ; 1x10^-2- 1x10^-4,, Al., As, B, Ba, Br, Co, Cr, Cu, F, Fe, J, Li, Mn, Mo, Ni, Pb, Rb, Si, Sn, Sr, Ti, V, Zn.
4. Ultramikroelementy;
<1x10^-4, Ag, Au, Bi, Cd, Cs, Ga, Ge, Hg, La, Nb, Ra, Rb, Sb, Se, Te, Th, Tl, W, U.
Metale ciężkie to wszystkie pierwiastki metaliczne, których gęstość jest większa niż 4,5g/cm³, których liczba atomowa jest większa od 20.
Zagrożenia metalami ciężkimi .




gdzie : C_Ś - zawartość pierwiastków w ściekach komunalnych i przemysłowych
C_t - średnia zawartość pierwiastków w litosferze .Brak zagrożenia jeśli stosunek C _Ś:Ct jest równy lub mniejszy od jedności Al., Fe, Si, Ti, Mn, Sr, Zr, V, Rb, Co, Sc, Cs, Ta
Zagrożenie jeśli stosunek C_Ś : C_t jest większy od jedności : Ba, Cr, Zn, Cu, Pb, B, Be, Br, Sn, As, W, Sb, Cd, Bi, Ge, Mo, In, Hg, Ag, Se.
Opcjonalnie : Ba, Ni, Ga, Hf, Pt, Bi.
Wskaźnik względnego potencjału zanieczyszczenia środowiska metalami :


Gdzie : Zr - zużycie roczne danego metalu, ton
C_Ś - stężenie w środowisku , mg/ tonę
Znaczenie kontroli jakości analiz w analizie metali ciężkich.
Oznaczenie stężenia :
- mg/kg lub mg/dm³ (ppm)
-μg/kg lub μg/dm³ (ppb)
- ng/kg lub ng/dm³ (ppt)
- pg/kg lub pg/dm³
- fg/kg lub fg/dm³ (fentogram)
Czynniki decydujące o jakości analiz :
- pomieszczenia laboratoryjne
- wyposażenie
- czynnik ludzki
Wymagania stawiane pomieszczeniom laboratoryjnym i wyposażeniu :
- pomieszczenia muszą posiadać kompletne wyposażenie niezbędne do badań zgodne z deklarowanymi kompetencjami
- należy kontrolować : temperaturę, wilgotność, zapylenie, hałas, drgania, zakłócenia elektromagnetyczne
System jakości (SJ) w laboratorium jako element zmniejszenia wpływu czynnika ludzkiego na jakość analiz:
dokumentacja SJ :
- księgi jakości
- procedury ogólne (systemowe)
- procedury badawcze
- instrukcje sprawdzania i kalibracji wyposażenia
- sprawozdanie z badań
-inne zapisy
Błędy i ich klasyfikacja ze względu na źródło powstania:
- personalne (operacyjne)
- metodyczne
- instrumentalne
Udział błędów na poszczególnych etapach badań :
- pobieranie i zabezpieczenie próbek - 60%
- przygotowywanie próbek do analizy instrumentalnej - 30%
- analiza instrumentalna - 10%
Klasyfikacja błędów ze względu na sposób ich występowania w wynikach :
- przypadkowe (losowe) „±”
- systematyczne „+” lub „-„
- grube (wyniki wątpliwe, zdecydowanie odbiegające od zbioru)
Parametry jakości wyników, metody :
- precyzja
- dokładność
- powtarzalność (repeatability) = procedura - tor, przyrząd, miejsce, warunki,, krótkie odstępy czasu,
- odtwarzalność ( reproducibility) - procedura, operator, przyrząd, miejsce, warunki, czas.
Wykrywalność - granica wykrywalności (L_D) jest to najmniejsze stężenie analitu w próbce, które może być wykryte w danych warunkach eksperymentalnych
L_D = 3_SX (Fleming i inni)
Oznaczalność - granica oznaczalności (L_Q) jest to najmniejsze stężenie analitu w próbce, które może być oznaczone z wymaganą dokładnością i precyzją w danych warunkach eksperymentalnych
L_Q = 6_SX (Fleming i inni)
Badania biegłości laboratorium.
Badania międzylaboratoryjne.
Materiały referencyjne, certyfikaty, badania odzysku (R%)

---