Odruch głęboki(ścięgnisty) powstaje w wyniku pobudzenia włókna doprowadzającego przez rozciągnięcie mięśnia. Włókno to pobudza za pośrednictwem pojedynczej synapsy nerw ruchowy, który powoduje skurcz mięśnia.

Odruch ocenia się w następującej skali:

• 0 = odruch zniesiony

• +/- = odruch wywołany jedynie po wzmocnieniu

• 1+ = odruch prawidłowy lecz stłumiony

• 2+ = odruch prawidłowy

• 3+ = odruch wzmożony

• 4+ skurcz kloniczny

Przeprowadzenie badania:

Mięsień dwugłowy - pacjent kładzie dłonie na brzuchu. Lekarz przykłada palec wskazujący do ścięgna mięśnie dwugłowego i uderza młotkiem w palec, obserwując mięsień dwugłowy.

Mięsień ramienno - promieniowy -pacjent kładzie na brzuchu rękę zgiętą w łokciu. Lekarz kładzie palec na guzowatości promieniowej i uderza w palec młotkiem, obserwując mięsień ramienno - promieniowy.

Mięsień trójgłowy - lekarz chwyta rękę pacjenta za nadgarstek i umieszcza ją tak, aby przedramię spoczywało w poprzek klatki piersiowej, a kończyna była zgięta w stawie łokciowym pod kątem 90o. Uderzyć młotkiem bezpośrednio w ścięgno mięśnia trójgłowego i obserwować mięsień.

Odruch zgięcia palców dłoni - przytrzymać dłoń pacjenta w neutralnym położeniu. Lekarz kładzie swoją dłoń na palcach pacjenta i uderza młotkiem w grzbiet swoich palców.

Odruch kolanowy i odruch skokowy.

Interpretacja:

Wzmożenie odruchu lub skurcz kloniczny - wskazuje na uszkodzenie ośrodkowego neuronu ruchowego powyżej odpowiedniego korzenia

Zniesienie odruchów: ogólne- wskazuje na neuropatie obwodową, odosobnione - świadczy o uszkodzeniu nerwu obwodowego lub częściej korzenia, obustronne zniesienie odruchu skokowego - najczęściej wskazuje na neuropatie obwodową.

Osłabienie odruchów - występuje w neuropatii obwodowej, chorobach mięśnie i zespołach móżdżkowych.

Szerzenie się odruchu - odruch występuje ale obejmuje nie tylko mięsień który prawidłowo powinien się kurczyć.

Odruch odwrócony - odruch w danym miejscu jest zniesiony, lecz zarazem przeniesiony na niższy poziom

Odruch wahadłowy - obserwowany w badaniu odruchu kolanowego - mięsień wywołuje kilkanaście skurczów. Objaw uszkodzenia móżdżku.

Badanie czucia

Czucie wibracji

Do badania czucia wibracji używa się widełek stroikowych 128 Hz (wyższe częstotliwości nie nadają się do tego celu)

Wyjaśnienie: wytłumaczyć pacjentowi, że musi wyczuć wibracje, których źródłem są drgające widełki stroikowe umieszczone na mostku lub na podbródku

Badanie: pacjent zamyka oczy, lekarz umieszcza widełki stroikowe na wystających pod skórą fragmentach kości i pyta, czy pacjent czuje drgania. Widełki kładzie się najpierw na czubku palców, a jeśli pacjent nie czuje drgań w stawach śródstopno - paliczkowych itp.

Sprawdzenie: upewnić się że pacjent sygnalizuje drgania, a nie dotyk widełek.Uderzyć w widełki i natychmiast stłumić drgania

Uwaga: najpierw badać dosiebne części ciała, porównać prawą i lewą stronę

Czucie ułożenia

Wyjaśnić: lekarz pokazuje na czy polega badanie. chwyta zewnętrzny paliczek dłoni pacjenta swoimi dwoma palcami. Lekarz porusza palcem pacjenta mówiąc kiedy porusza w górę a kiedy w dół.

Badanie i sprawdzenie: pacjent zamyka oczy lekarz porusza paluchem stopy w górę i w dół wykonując najpierw ruchy zamaszyste i stopniowo zmniejszając ich zakres aż pacjent zacznie popełniać błędy. Kończyny górne: staw międzypaliczkowy bliższy i dalszy, bliższy środkowy, śródręczno paliczkowy, nadgarstek, staw łokciowy, staw barkowy. Kończyny dolne: staw międzypaliczkowy dalszy, śródstopno - paliczkowy, skokowy, kolanowy, biodrowy.

Uwaga: próba Romberga jest także badaniem czucia ułożenia.

Czucie bólu

Do badania używa się zwykłej, jednorazowej szpilki neurologicznej, igły krawieckiej lub agrafki. Nie należy używać igły strzykawki lub pękniętego patyczka.

Wyjaśnienie: pokazać pacjentowi jak będzie wyglądało badanie. Wyjaśnić że pacjent powinien powiedzieć, czy szpilka jest ostra czy tępa.

Badanie: pacjent zamyka oczy. Lekarz dotyka skóry pacjenta ostrym lub tępym końcem szpilki i zapamiętuje odpowiedzi pacjenta.

Czucie dotyku

Wyjaśnienie: pokazać pacjentowi, że badanie będzie polegało na dutykaniu skóry kawałkiem waty. Poprosić go by mówił tak gdy poczuje dotknięcie.

Badanie: pacjent zamyka oczy. Lekarz bada tak, jak czucie bólu dotykając skóry pacjenta w nieregularnych odstępach czasu.

Sprawdzenie: obserwacja czasu reakcji na nieregularnie stosowane bodźce. Często przydatne są dłuższe przerwy - 10-20 sekund

---