1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym.

1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe.

1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym.

3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe. 3. Stosowane filtry paliwa i oleju: I klasyfikacja ze względu na sposób działania: 1. Przegubowe, a) powierzchniowe: -siatkowe, -szczelinowe, -tkaninowe, -kartonowe, -papierowe, b) objętościowe: -z materiałów włóknistych i ziarnistych, -ceramiczne, -ze spieków, -z tworzyw sztucznych, c) o działaniu złożonym. 2. Energetyczne: -grawitacyjne, -odśrodkowe, -magnetyczne, -elektrostatyczne, -ultradźwiękowe, -chemiczne. II klasyfikacja ze względu na sposób włączania do układu: 1. Pełnoprzepływowe: -wstępne, -zgrubne, -dokładne, 2. Bocznikowe: -dokładne. Klasyfikacja olejów smarnych: Oleje smarowe: 1. Sposób uzyskania: -mineralne, -syntetyczne, 2. Kl. lepkości SAE: -zimowe (10W), -letnie (40), -wielosezonowe (10W/40), 3. Kl. jakościowa API: -silniki iskrowe (SD), -silniki Diesla (CE), 4. Przeznaczenie: -obiegowe, -cylindrowe.

1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym.

1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym.

1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym.

1. CHŁODZENIE. Czynniki determinujące chłodzenie: -spalanie paliwa, -tarcie. Najistotniejsze nieprawidłowości pracy silnika mogące powstać przy braku chłodzenia: -utrata własności wytrzymałościowych materiałów, -wzrost naprężeń cieplnych, -powstanie odchyleń od założonych luzów, -powstanie warunków sprzyjających niekontrolowanemu samozapłonowi, -pogorszenie jakości smarowania, -pogorszenie jakości napełnienia świeżym ładunkiem. Elementy silnika podlegające chłodzeniu: -tuleja cyl., -tłok, -głowica, -zawory wylotowe, -wtryskiwacz, -łożyska układu korbowo- tłokowego. Media chłodzące: 1.woda słodka: -głowica, tuleja, tłok, zawory wylotowe, 2. Olej: -łożyska, tłok, tuleja, głowica. 3.woda zaburtowa: -woda słodka, -olej, -powietrze doładowujące. 4. Paliwo: -wtryskiwacze. 5. Powietrze: -korpusy turbosprężarki. Instalacja chłodzenia: 1. Pompa obiegowa wody słodkiej, 2. Silnik, 3. Chłodnica wody słodkiej, 4. Zawór termostatyczny trójdrożny,5. Zb. wyrównawczy wody, 6. Rurociąg uzupełniający, 7. Rurociąg odpowietrzający, 8. Pompa wody morskiej, 9. Filtr wody morskiej, 10. Podgrzewacz wody. Instalacja chłodzenia wodą morską: 1. Zawory kingstonowe burtowe, 2. Zawór kingstonowy denny, 3. Filtr siatkowy, 4. Pompa obiegowa, 5. Zawór odcinający, 6. Chłodnica oleju, 7. Zawory burtowe. SMAROWANIE. W parze trącej mogą wystąpić trzy rodzaje tarcia: 1.tarcie techniczne suche: jeśli występuje bezpośredni kontakt dwóch współpracujących powierzchni, bez obecności jakiegokolwiek rozdzielającego środka smarującego, na skutek następujących procesów elementarnych: -mikroskrawanie, -ścinanie nierówności, -odrywanie nierówności, - bruzdowanie. 2. Tarcie płynne -występuje jeżeli pomiędzy dwie współpracujące powierzchnie zostanie wprowadzona warstwa środka rozdzielającego (olej smarny). 3. Tarcie mieszane -pośredni rodzaj z powyżej wymienionych, występuje w parach trących silnika w okresie jego rozruchu lub zatrzymania, docierania i przy dużych obciążeniach. 2. Poprzez smarowanie należy rozumieć fizyczne, częściowe lub całkowite oddzielenie wzajemnie współpracujących powierzchni poruszających się względem siebie elementów silnika, zaś głównym celem smarowania jest wytworzenie warstwy rozdzielającej (film olejowy) pomiędzy elementami pary trącej w każdych warunkach ich współpracy. Elementy silnika podlegające smarowaniu: -łożyska układy korbowo-tłokowego, -tłoki i tuleje, łożyska wału rozrządu, -przekładnia napędowa, -łożyska dźwigni zaworowej, -łożyska turbosprężarek. Funkcje oleju smarowego: -smaruje, -odprowadzenie ciepła od współpracujących par trących, -amortyzacja obciążeń dynamicznych, -uszczelnienie luzów niektórych podzespołów, -utrzymanie silnika w czystości poprzez zmywanie osadzających się na smarowanych powierzchniach zanieczyszczeń, nagarów, koksów, utrzymanie ich w stanie rozproszenia i odprowadzenie do filtra, -przeciwdziałanie korozji, -umożliwia wstępne podgrzanie silnika. Układ obiegowo- ciśnieniowy: 1. Pompa oleju, 2. Zespół wstępnego przesmarowania, 3. Zawór termostatyczny, 4. Chłodnica oleju, 5. Filtr zgrubny oleju, 6. Dopływ oleju do łożysk wału rozrządu, 7. Dopływ oleju do mechanizmu napędu zaworów, 8. Dopływ oleju do przekładni napędu wału rozrządu, 9. Zawór regulacji ciśnienia, 10. Czujnik ciśnienia, 11. Bocznik filtr dokładny. Układ smarowania kropelkowo -przepływowy: 1. Lubrykator, 2. Króciec zaopatrzony w zawór zwrotny, 3. Zb. rozchodowy oleju cylindrowego, 4. Pompa transportowa oleju cyl., 5. Zb. zapasowy oleju cyl.. ROZRUCH. Warunki powstawania samozapłonu w silniku Diesla jest to aby temp. końca procesu sprężania była wyższa od temp. samozapłonu paliwa. Rozruch zależy od: -temp. samozapłonu paliwa, -prędkości obr., -parametrów początku sprężania(ciś., temp.), -stan techniczny silnika. Sposoby rozruchu: -ręcznie (do 20kW mocy lub do 30kW jeśli silnik jest wyposażony w odprężacz), -elektrycznie (silnik prądu stałego, o napięciu 6, 12, 24, 30V), -pneumatyczny (silniki średnio i wolnoobrotowe do 3MPa, szybkoobrotowe 15-20MPa), hydrauliczny, -mniejszym silnikiem spalinowym.

---