PYTANIA NA EGZAMIN DYPOLOMOWY

1. Zasady pielęgnacji Stomil jelitowej

• Naczelna zasada pielęgnowanie skóry, aby nie dopuścić do stanu zapalnego. Zapalenie skóry z nadżerkami i owrzodzeniami, utrudnia zastosowanie sprzętu stomijnego. Podczas biegunek należy zapewnić szczególną pielęgnacje skóry wokół stomii i podejmowanie działań profilaktycznych:

• Prawidłowe uformowanie stomii

• Stosowanie dobrej jakości sprzętu stomijnego

• Przestrzeganie zadasz pielęgnacji i higieny ciała

• W zapobieganiu zapaleniom skóry stosuje się wysokiej jakości sprzęt z dopasowanym otworem w plastrze, aby treść nie wyciekała na skórę. Stosuje się kremy, maści, pudry. Przed zastosowaniem środków ochronno-gojących zawsze należy skórę umyć wodą z mydłem. Na stan skóry ma wpływ jakość sprzętu stomijnego, przestrzeganie zasad zawartych w instrukcji. Systemy stomijne zawierają płytki samoprzylepne, które pełnią funkcje mocującą worek do skóry i mają właściwości gojące. Instrukcja zawiera zasady, które należy bezwzględnie przestrzegać- tylko wówczas sprzęt spełnia swoją funkcję.

• Ogólne zasady:

• Przed przystąpieniem do wymiany worka upewnić się co do zasad stosowania sprzętu

• Wymycie skóry wokół stomii miękką gąbką zwilżyć wodą z mydłem nie drażniąc skóry

• Depilowanie miejsca wokół stomii kremami, aby nie doprowadzić do uszkodzenia naskórka

• Osuszanie skóry przed nałożeniem worka stomijnego

• Stosowanie sprzętu najwyższej jakości, ekologicznego

• Stosowanie worków stomijnych z filtrem w celu zneutralizowania przykrej woni zawartości worka (poloryryna S, węgiel medyczny)

• Zakładanie do otworów stomii małego gazika z paskiem wazeliny (tłumi odgłos odchodzących gazów)

• Wykonanie irygacji stomii w celu oczyszczenia jelita z mas kałowych i wytworzenia automatyzmu

2. Rola edukacyjna pielęgniarki w astmie oskrzelowej

Co możesz zrobić

W przypadku napadu astmy należy zachować spokój, ponieważ panika może pogorszyć atak. Należy zawsze mieć przygotowane do stosowania doraźnego lekarstwa przepisane przez lekarza.

Kiedy należy udać się do lekarza

Gdy napad astmy pojawi się po raz pierwszy w życiu.

Gdy napad jest bardzo silny lub utrzymuje się przez długi czas.

Co zrobi lekarz

Wybierze odpowiednie leczenie, mające na celu zapobieganie napadom. W przypadku nasilonego ataku zadaniem lekarza jest go przerwać, ustalić przyczynę jego wystąpienia i zweryfikować dotychczasowe leczenie pod kątem zabezpieczenia pacjenta przed następnymi atakami.

Pielęgniarka powinna poinformować pacjenta o Zapobieganiu wystąpienia napadów astmy

• Należy starać się wykryć substancje (alergeny) wywołujące astmę i w miarę możliwości unikać z nimi kontaktu.

• Należy unikać sytuacji wywołujących ataki astmy, np. stresu, nie kontrolowanego wysiłku fizycznego.

• Nie pal papierosów, nie przebywaj w pomieszczeniach zapylonych.

• Uprawiaj regularnie ćwiczenia fizyczne, szczególnie oddechowe.

• Należy unikać wirusowych infekcje dróg oddechowych, np. grypa lub przeziębienie

3. Scharakteryzuj problemy pielęgnacyjne dziecka z reumatoidalnym zapaleniem stawów

U dzieci: objawy chorobowe są różnorodne i łatwo je pomylić z innymi schorzeniami. Początkowo pojawia się gorączka, powiększone węzły chłonne i ogólny ból. W celu postawienia diagnozy należy wykonać wiele badań. Leczenie obejmuje usuniecie płynu z dotkniętego stawu, stosowanie leków przeciwzapalnych oraz zastrzyków glikortykosteroidowych. Regularne ćwiczenia pozwalają zachować ruchomość stawów.

PROBLEMY PIELĘGNACYJNE

• Sztywność stawów

• Ból stawów

• Późniejszej fazie choroby bolesne obrzęki stawów wystąpienie ograniczonej ruchomości i zniekształcenia dochodzi do osteoporozy

• Wysypka skórna na twarzy w kształcie motylka czyli wysypka na policzkach i nasadzie nosa jest wrażliwa na działanie promieni słonecznych może się zaostrzać w czasie zakażenia wirusowego lub emocjonalnego stresu

• Różne objawy skórne we wewnętrznej powierzchni dłoń i na podeszwach. Mają charakter podobny do vasculitis z intensywnym zaczerwienieniem blednącym pod wpływem ucisku

• Wypadanie włosów

• Zmiany stawowe

• Zapalenie nerek

• Zmniejszona aktywność wygląd przewlekłego chorego

• Może wystąpić powiększenie wątroby, śledziony, węzłów chłonnych zmiany w otrzewnej i trzustki

• często występują zmiany w OUN, opisano zaburzenia osobowości i jawną psychozę, napady drgawek

4. Charakterystyka leczenia dietetycznego w poszczególnych okresach przewlekłej niewydolności nerek

ZALECENIA ŻYWIENIOWE

Żywieniu w ostrej niewydolności nerek o tym jakie ma być, decyduje stan odżywienia, choroba podstawowa lub współistniejąca, prowadząca do niewydolności nerek, nasilenie katabolizmu i stopień upośledzenia czynności nerek. Dieta musi być ustalona indywidualnie dla każdego pacjenta. W planowanie diecie należy wziąć pod uwagę masę ciała, bilans wodny i stężenie elektrolitów we krwi. Dieta powinna być niskobiałkowa albo nie nasilająca mocznicę.

W okresie skąpomoczu i bezmoczu ogranicza się płyny, aby nie doprowadzić do przewodnienia organizmu. Ograniczeniu podlegają także: sód, potas, fosforany. W stadium wczesnego wielomoczu, aby nie doszło do odwodnienia zaleca się duże ilości płynów. Pacjent wydala do 5-6 litrów moczu na dobę, a w raz z nim uciekają elektrolity (chlorek sodu, chlorek potasu), które należy uzupełniać.

W czwartym stadium, gdy nerki zaczynają zagęszczać mocz, białko podaje się do granic tolerancji przez pacjenta. W okresie powrotu do zdrowia dieta powinna zawierać odpowiednie ilości witamin i składników mineralnych.

U większości chorych niezbędne jest żywienie pozajelitowe. Ważne jest monitorowanie gospodarki wodno-elektrolitowej i równowago kwasowo- zasadowej. W żywieniu dojelitowym, ważne jest zachowanie struktury jelita, coraz większe zastosowanie mają specjalne diety oparte na podaży aminokwasów: histydynę, serynę, tyrozynę, cystynę, glicynę. Diety te zawierają ograniczoną ilość fosforanów, sodu, potasu.

-Leczenie zależy od okresu choroby. W okresie wyrównanej resekcji wskazane jest ograniczenie podaży białka. Ilość białka nie powinna przekraczać 0,4g na 1kg masy ciała na dobę. Zapotrzebowanie energetyczne pokrywamy głównie węglowodanami, podające je w stosunku do tłuszczy jak 3:1.

5. Wymień wskazania do wykonania stomii jelitowej

• Nowotwory jelita grubego

• Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

• Mnoga rodzina polipowatości jelita grubego

• Urazy odbytnicy i esicy

• Choroba wychyłkowa jelita grubego (wystąpienie perforacji, krwotoku, ropnia okołoodbytniczego)

6. Omów model żywienia niemowląt karmionych piersią

MODEL ŻYWIENIA NIEMOWLĄT KARMIONYCH PIERSIĄ
WIEK(miesiąc)	LICZBA POSIŁKÓW	RODZAJ POŻYWIENIA UZUPEŁNIAJĄCEGO
1-6 wyłącznie piersią	Na żądanie pokarm matki	-
7- karmienie piersią	5-6 razy	Papka, zupka jarzynowa z gotowanym mięsem, sok ,deser owocowy, kleik, bezglutenowy, ½ żółtka co 2 dzień
8- karmienie piersią	5 razy	Jak w 7 miesiącu życia
9- karmienie piersią	5 razy	Jak w 8 miesiącu, biszkopty, bezglutenowe chrupki, kukurydziane, całe żółtko co2 dzień
10- karmienie piersią	5 razy	Jak w 9 miesiącu, obiad z 2 dań, produkty zbożowe( w tym glutenowe w cwelu profilaktyki celiakty
11-12 karmienie piersią	4-5 razy	Jak w 10 miesiącu całe jajo 3-4 razy w tygodniu, twarożek, kefir, jogurt 2 razy w tygodniu

7. Zadanie diagnostyczne pielęgniarki w opiece nad pacjentem leczonym środkami moczopędnymi

• BADANIA W ROZOPOZNANIU ONN: RTG klatki piersiowej, badanie ogólne i posiew moczu, stężenie sodu w moczu, poziom we krwi: kreatyniny, mocznika, kwasu moczowego, sodu i potasu, gazometria i morfologia krwi, liczba płytek

8. Przedstaw pielęgnowanie pacjenta po resekcji żołądka

• W pierwszych dniach po zabiegu zwróć uwagę na ewentualne objawy nie ustępujące zapalenia otrzewnej lub tworzącego się ropnia i w tym kierunku powinna być prowadzona pielęgnacja chorego, czyli

• Kontrola temperatury ciała

• Kontrola ciśnienia

• Kontrola tętna

• Kontrola oddechów

• Zaburzenia oddychania

• Bóle brzucha

• Nie oddawanie gazów

• Nie oddawanie stolców może świadczyć o poważnej niedrożności jelit

• Należy zwrócić uwagę na kolor i treść aspirowanej treści żołądkowej przez założony zgłębnik żołądkowy- odpowiednia pielęgnacja jamy ustnej

• Po usunięciu zgłębnika żołądkowego lub w trakcie jego utrzymania należy obserwować, czy u pacjenta nie jest upośledzone opróżniania żołądka, czy nie ma mdłości, wymiotów, wzdęcia brzucha

• Czy opróżnienie po posiłkach nie jest zbyt gwałtowne, gdyż zbyt szybkie przechodzenie pokarmu przez górny odcinek przewodu pokarmowego powoduje jego przyśpieszone wchłanianie, co w efekcie prowadzi do hipoglikemii

• Należy prowadzić psychoterapię z pacjentem np. poprzez rozmowę, wyjaśnienie wątpliwości, jak również edukacje w kierunku dalszego egzystowania po resekcji (np. dieta)

9. Podaj zasady sztucznego żywienia niemowląt

KARMIENIE SZTUCZNE
WIEK (miesiąc)	LICZBA POSIŁKÓW	RODZAJ POSIŁKÓW
1	7 x 90-110ml	Mleko początkowe
2	6 x 110-130ml	Mleko początkowe
3	6 x 130ml	Mleko początkowe
4	6 x 150ml	Mleko początkowe
5	5 x 180ml	4x mleko następne z dodatkiem kleiku, 1x zwykle jabłko, sok
6	5 x 180-220ml	4x mleko następne z dodatkiem kleiku, 1x zupkę, przeciery owocowe lub sok
7	5	Mleko następne z dodatkiem kleiku, zupka, desery owocowe, kaszki bezglutenowe z owocami, ½ żółtka co 2 dzień
8	5	Jak w 7 miesiącu
9	5	Jak w 8 miesiącu, całe żółtko co 2 dzień
10	4-5x	Jak w 9 miesiącu, zboża glutenowe, obiad z 2 dań
11-12	4-5x	Jak w 10 miesiącu, całe jajo 3-4 x w tygodniu, twarożek, kefir, jogurt 1-2x w tygodniu

10. Scharakteryzuj żywienie pacjenta w ostrej niewydolności nerek

Leczenie:

• I okres- niewydolność utajona nie są zalecane żadne ograniczenia dietetyczne. Białko podaje się w formie fizjologicznej, tj. 1,0-0,8g/kg nmc./dobę

• II okres niewydolności wyrównanej- dieta powinna uwzględnić potrzebę ograniczenia białka i fosforu. Zalecana podarz białka wynosi 0,8-0,6g/kg mc. Jeśli nie ma nadciśnienia tętniczego, nie należy ograniczać soli kuchennej. Wskazane SA suplementy Wit. D, ułatwiające wchłanianie wapnia

• III okres- niewydolności niewyrównanej- dieta powinna być ubogobiałkowa, z ograniczeniem fosforu, sodu, potasu, zawierająca optymalną ilośc energii

• IV okres- niewydolność schyłkowa- ogr4aniczenia dietetyczne dotyczy ilości spożywanego białka, sodu, fosforu, potasu i płynów. Dieta wymaga dodania ketokwasów aminokwasów egzogennych w ilości 15-20g/gobę. W tej fazie choroby konieczna jest leczenie nerkozastępcze, z zastosowaniem hemodializy lub dializy otrzewnowej

11. Jakich wskazówek udzielisz pacjentowi leczonemu zachowawczo z powodu żylaków odbytu

• Dieta

• Ciemne pieczywo, otręby, jogurty, kefiry, soki owocowe i warzywne

• Unikanie mocnej kawy, alkoholu, czekolady, tłuszczów zwierzęcych

• Unikanie pikantnych potraw pobudzających jelita

• Dużo płynów 1,5-2 litrów na dobę

• Miejscowo preparaty p/zapalne, p/bólowe, ściągające

• Nasiadówki ziołowe: rumianek, szałwia, kora dębu (temp. 36-40 ⁰C)

• Unikanie przebywania zbyt długo w ciepłych miejscach

• Unikanie siedzącego trybu życia

• Unikanie noszenia ciężarów

• Regularne ćwiczenia, spacery, pływanie

• Unikanie jazdy konnej, jazdy na rowerze

12. Zasady opieki nad dzieckiem z wrodzoną wadą serca

OPIEKA PIELĘGNIARSKA

• Bardzo ważnym zadaniem jest wnikliwa obserwacja dziecka (należy obserwować stan ogólny dziecka)

• Groźnym objawem na który trzeba zwrócić uwagę u małych dzieci z sinicą wadą serca są ataki anoksemiczne, zagrażające życiu dziecka (pojawiają się nagle, najczęściej rano, dziecko staje się bledsze, słabnie, wiotczeje, traci przytomność, mogą pojawić się drgawki. W tym stanie konieczne jest natychmiastowa pomoc. Układamy dziecko w pozycji kolanowo-łokciowej, uciskamy klatkę piersiową, podajemy tlen)

• Należy regularnie kontrolować ciśnienie krwi, tętno, oddechy

• Obowiązkowe prowadzenie bilansu wodnego

• Kontrolowanie masy ciała (codziennie ważyć)

• Trzeba dbać o regularne wypróżnianie

• U starszych dzieci ograniczyć wysiłek fizyczny, zalecamy leżeć w łóżku w pozycji półsiedzącej. W miarę poprawy stanu konieczne uruchomienie dziecka, pozwalamy na posiłki w jadalni, spacery po korytarzu, stopniowo zwiększając wysiłek

• Dieta musi być łatwostrawna, wielowitaminowa, urozmaicona z ograniczeniem soli, podajemy płyny w zależności od bilansu wodnego

• Pamiętać o podawaniu potasu i magnezy

• U niemowląt stosuje się karmienie przez zgłębnik lub odżywianie pozajelitowe

13. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta z reumatoidalnym zapaleniem stawów w okresie zaostrzenia choroby

• Okłady z lodu

• Zimno

14. Wskazówki dla pacjentów po zabiegu przepukliny brzusznej

• Obserwowanie chorego ( ciśnienie, tętno, temperaturę, oddawanie gazów i stolca, ewentualne bóle brzucha, wymioty)

• Zdarzyć się może, iż odprowadzona zawartość worka przepuklinowego (np. jelitowego) uległo w trakcie odprowadzenia uszkodzeniu i rozwijają się objawy „ostrego brzucha”. W przypadku takiego podejrzenia konieczne jest otwarcie jamy brzusznej i resekcja uszkodzonego odcinka jelita

• W nielicznych przypadkach (np. starczy wiek, zaawansowana niewydolność krążenia oddechowego lub brak zgody chorego na operacje) stosuje się pas przepuklinowy. Skuteczność jego jest jednak nie wielka.

• Szybkie uruchamianie chorego

• W I dobach noszenie bandaża wielokończynowego

• W przypadku kaszlu, parcia przy oddawaniu stolca, moczu uciskanie rany

• Unikanie gwałtownego wstawania z łóżka, gwałtownych ruchów

• Po operacji przy zaburzeniu oddawania moczu-cewnik

• Unikanie wysiłku fizycznego przez około 4 tygodnie

• Odpowiednia dieta

15. Podaj zasady udzielenia pomocy przedlekarskiej dziecku z oparzeniem termicznym

Postępowanie

Postępowanie i leczenie zależy głównie od stopnia oparzenia, jego lokalizacji i rozległości. Należy podać anatoksynę tężcową. Ambulatoryjne leczenie stosuje się w przypadku

oparzenia I° i II° obejmującego mniej niż 15-20% powierzchni ciała (mniej niż 10% u dzieci),

oparzenia II° o średniej głębokości lub głębokie obejmujące mniej niż 10% powierzchni ciała,

oparzenia III° obejmującego mniej niż 1%powierzczhni ciała.

Postępowanie polega na:

I°- oparzone miejsce należy natychmiast schładzać zimną wodą przez 15-20 minut, co skraca w ten sposób czas przegrzania co może zmniejszyć głębokość oparzenia a w przypadku oparzenia chemicznego zmywa substancję chemiczną. Nie należy stosować spirytusu, tłuszczu, ewentualnie można zastosować krem natłuszczający. Jeżeli po 2 godz od oparzeniach utrzymuje się gorączka oraz ból należy zgłosić się do lekarza, aby złagodzić dolegliwości bólowe można przyjąc środki przeciwbólowe

II° i III° -postępowanie podobne jak w w oparzeniu I°. Dodatkowo nakładamy sterylny opatrunek (gaza) na oparzone miejsce, nie należy nakuwać, przecinać samodzielnie pęcherzy. Jeżeli oparzenie obejmuje staw- należy go unieruchomić; ważną czynnością jest uniesienie oparzonej kończyny powyżej poziomu serca. Można ją opuszczać w ciągu dnia na krótko do 20min. Opatrunek powinien być zmieniany zgodnie z zaleceniami dwukrotnie w ciągu dnia a przed nałożeniem na ranę nowej dawki leki dokładnie spłukać pozostałości po leku wodą z mydłem

W przypadkach kiedy:

oparzenie obejmuje dłonie, stopy, krocze, większe powierzchnie twarzy, oczu

oparzenie dotyczy małego dziecka poniżej 2rż oraz osoby w wieku powyżej 70rż

istnieje podejrzenie oparzenia wziewnego (oparzenie dróg oddechowych)

przyczyną było oparzenie elektryczne (porażenie prądem)

chory prawdopodobnie nie będzie przestrzegał zaleceń lekarskich

istnieje podejrzenie, że rana nie zagoi się samoistnie w przeciągu 3 tyg

zawsze konieczna jest hospitalizacja szpitalne, które obejmuje:

podawanie płynów dożylnie (sól fizjologiczna) w celu nawodnienia pacjenta, uzupełnianie niedoborów białka, wyrównywanie zaburzeń elektrolitowych

leczenie przeciwbólowe

leczenie antybiotykami

leczenie chirurgiczne miejsca oparzonego - oczyszczenie rany z zanieczyszczeń np. resztek odzieży, wycięcie tkanek martwiczych (nie opracowane chirurgicznie oparzenie grozi rozwojem groźnego powikłania jakim jest zakażenie), zastosowanie opatrunku.

Oparzenia elektryczne wymagają szybkiej pomocy lekarskiej, może bowiem dojść do poważnych zaburzeń rytmu serca i konieczne jest monitorowanie serca przez 24- godzinne EKG. W miejscu wniknięcia prądu występuje oparzenie skóry III°. Nawet gdy poparzenia skóry są niewielkie zawsze należy chorego zawieść do szpitala.

Oparzenia wziewne występują podczas pożaru, gdy dojdzie do zachłyśnięcia się płomieniem i oparzenia górnych dróg oddechowych. Choremu zagraża szybko narastający obrzęk nosogardzieli i rozwinięcie niewydolności oddechowej. Konieczna natychmiastowa pomoc lekarska.

16. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta z reumatoidalnym zapaleniem stawów w okresie remisji choroby

• Delikatny masaż wodny albo mechaniczny

• Krioterapia

• Ciepło termoforu

• Ciepłe kąpiele z olejkami

• Lampa solux

• Leczenie klimatyczne bez gwałtownych zmian chorob

17. Profilaktyka obrzęku limfatycznego u kobiet po mastektomii

• Nie mierzy się ciśnienia pacjentce na koniczynie z mastektomią

• Unikać skaleczeń i urazów tej kończyny

• Nie pobierać z tej ręki krwi nie robić iniekcji

• Kończyna taka nie lubi ciepła p/wskazanie opalanie, sauna

• Pacjentka jeśli ma psa nie powinna trzymać smyczy w tej ręce

• Nie nosić w tej ręce ciężkich zakupów

• W autobusie w tramwaju nie trzymać się tą ręką za paski

18. Rola pielęgniarki w przygotowaniu rodziców do opieki nad dzieckiem ze stomią jelitową

• Przygotowanie rodziców do wywołania stomii u dziecka

• Uprzedzenie o możliwości wystąpienia powikłań

• Informuje o celu i zasadach opieki nad stomią

• Nauczyć rodziców obsługi i higieny stomii

• Wsparcie psychiczne

• Nauczenie wykonywać rodziców irygacji stomii

• Poinformowanie rodziców o istnieniu poradni stomijnych i grup wsparcia

19. Charakterystyka czynników ryzyka osteoporozy. Rola edukacyjna pielęgniarki w profilaktyce osteoporozy

CZYNNIKI RYZYKA

Czynniki genetyczne i demograficzne, hormonalne

• Rodzinna skłonność

Skłonność do osteoporozy dziedziczymy po matce. Jeżeli nasze matki lub babki były nią dotknięte to jesteśmy narażeni bardziej od innych. Cechy genetyczne decydują w głównej mierze jaką osiągniemy masę szczytową kości, czy będziemy mieć wątłą czy masywną budowę ciała

• Wiek powyżej 65 roku życia

Masa kostna jest większa w wieku 20-25, następnie w przypadku obu płci wraz z wiekiem zmniejsza się, kości tracą coraz więcej minerałów. Powoduje to z kolei osłabienie wytrzymałości szkieletu, w skutek czego dochodzi do złamań patologicznych w miejscach, w których toczą się procesy chorobowe najbardziej osłabi układ kostny. Dotyczy to najczęściej kręgosłupa, szyjki kości udowej żeber, kości promieniowej

• Wątła budowa ciała

U kobiet po menopauzie obserwuje się zwiększone wydzielanie estronu- jego obecność stwierdza się w komórkach tkanki tłuszczowej. Dlatego otyłość zwiększającym produkcją estrogenów u kobiet w okresie pomenopauzalnym. Logiczne staje się stwierdzenie, że kobiety o prawidłowej masie ciała produkują niewielkie ilości estrogenu, zaś kobiety otyłe wytwarzają go prawie dwukrotnie więcej. Tym samym otyłość zapewnia większy poziom estrogenów w organizmie kobiety w okresie pomezopauzalnym. Im bardziej masywna budowa ciała tym mniejsze zagrożenie osteoporozą.

• Płeć żeńska

U kobiet osteoporoza występuje znacznie częściej i wcześniej niż u mężczyzn co wiąże się z wcześniej występującą menopauzą u kobiet niż andropauzą u mężczyzn

• Kastracja chirurgiczna lub farmakologiczna

Szybki ubytek masy kostnej może wystąpić po menopauzie pooperacyjnej ( u kobiet po zabiegach ginekologicznych, polegających na usunięciu jajników)

• Zaburzenia miesiączkowania

Bez wzglądu na wiek niedobór hormonów tj. estradiol i progesteron zwiększa Niedobór androgenów (testosteronu) u mężczyzn

Przyczyny

- mała szczytowa masa kości

-długotrwałe unieruchomienie

-długotrwałe przyjmowanie działających szkodliwie na kości leków (glikokortykosteroidów, leków p/padaczkowych, moczopędnych)

-nadużywanie alkoholu, tytoniu

-niski poziom hormonów męskich

CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE I ŻYWIENIOWE

• Niski podaż wapnia w diecie

Dieta uboga w wapń prowadzi do obniżenia poziomu wapnia w surowicy krwi, ta zaś sytuacja zmusza organizm do uwalniania wapnia z kości zmniejszając tym samym jej masę

• Mała dostępność do naturalnego światła słonecznego, obniża podaż Wit. D

Pod wpływem promieni słonecznych zwiększa się w skórze synteza ważnych dla kości witamin z grupy D

• Obniżona lub nadmierna podaż fosforanów

• Niedobór lub nadmiar białka w diecie

• Dieta wegetariańska ścisła

• Niedobór podaży sodu

• Używki

• Siedzący tryb życia

PROFILAKTYKA OSTEOPOROZY

• Zwiększyć aktywność fizyczną

Systematyczne ćwiczenia fizyczne zwiększa masę kości, dodatkowo osiągamy korzystny wpływ na układ krążenia i oddychania. Pielęgniarka propagująca aktywność fizyczną winna mieć na uwadze wiek oraz możliwości indywidualnej osoby. Najlepszą forma ćwiczeń ruchowych jest spacer, zalecany głównie osobą starszym, niepełnosprawnym. Należy zwrócić uwagę, że spacer o efekcie tzw. Leczniczym winien trwać minimum 1 h dziennie. Osobą sprawniejszym fizycznie możemy zaproponować jazdę na rowerze trwającą minimum 20 minut dziennie, których zadaniem jest stymulowanie kości przez ich obciążenie mechaniczne. Uzyskujemy to obciążając kości ciężarem własnego ciała (spacer, biegi, taniec) lub też napinaniem mięśni (ćwiczenia na przyrządach). U osób z zaawansowana osteoporozą powinien być uzgodniony z lekarzem.

• Zapobieganie upadkom i urazom

Upadki następuję w skutek obniżonej sprawności chorego, dlatego należy:

-unikać wychodzenia z domu w razie gołoledzi na drodze

-asekurować się druga osoba w razie konieczności wyjścia

-nosić odpowiednio stabilne obuwie na gumowych nieślizgających się podeszwach

-usunąć z podłóg przesuwające się chodniczki

-umocować przy wannie poręcze ułatwiające bezpieczne wychodzenie i wchodzenie, wyłożyć wannę antypoślizgową matą

-unikać śliskich terakot

Korzystać z poręczy po oby stronach schodów

Osoby z zaawansowaną chorobą mogą chronić biodra specjalnymi tzw. Poduszeczkami, które zmniejszają ryzyko złamań w razie upadku

• Zlikwidować używki

Pielęgniarka powinna przekazać pacjentowi informacje o konieczności zaprzestania palenia tytoniu i ograniczenia spożycia alkoholu. Nałogowe palenie papierosów kobiet może przyśpieszyć nadejście przekwitania. Dym papierosowy zawiera kadm, który również zaburza prawidłową strukturę kości. Alkohol spożywany w nadmiarze prowadzi do uszkodzenia komórek kościotwórczych i utrudnia przemianę Wit D. Konsumpcja dużej ilości kawy i produktów bogatych w kofeinę zwiększ wydalania wapnia z moczem

• Spożywanie odpowiedniej ilości wapnia i Wit. D

Poruszając ten temat pielęgniarka może udostępnić pacjentowi tabele przedstawiające zawartość wapnia w wybranych produktach spożywczych. Należy zwrócić uwagę, że dzienne zapotrzebowanie na wapń w okresie menopauzy i u osób starszych wynosi ok. 1500mg.

Osoby dorosłe powinny wybierać produkty mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu. Wśród produktów mlecznych najbogatszych w wapń są sery żółte, ale ze względu na dużą kaloryczność nie powinny być spożywane bez ograniczeń. Nie spożywać zbyt wiele serków topionych nie zalecane jest również śmietana i śmietanki.

Osobą z nietolerancją laktozy zalecamy mleczne napoje fermentowane- jogurt, kefir, mleko ukwaszone

Źródłem wapnia mogą być też desery i lody mleczne ale uwaga na dużą kaloryczność

U osób uczulonych na białko mleka źródłem wapnia może być mleko kozie i jego przetwory

Bogate w wapń są sardynki w oleju i pomidory oraz warzywa zielone (szpinak, jarmuż, brokuły, natka pietruszki) i strączkowe (nasiona soi i fasoli

Pielęgniarka powinna zwrócić uwagę, iż niektóre warzywa np. szpinak, szczaw, rabarbar, rzodkiewka oraz używki tj. herbata, kawa, kwaśne wino są bogate w szczawiany. Związki te wiążą w przewodzie pokarmowym wapń obniżając tym samym jego wchłanianie

Warto zachęcać pacjentów do wzbogacania diety w ryby, gdyż są jednym z najlepszych źródeł Wit. D

Uwagę należy zwrócić na:

-ograniczenie spożycia produktów zwiększających wydalanie wapnia z moczem, a więc soli, mocnej kawy, herbaty, coka-coli

-unikanie nadmiernego spożycia białka zwierzęcego (zmniejsza wchłanianie wapnia)

-ograniczenie produktów o dużej ilości fosforanów np. żywność typu Fast-food

• Stosowanie odpowiedniej ekspozycji na światło

Należy uświadomić pacjentowi wpływ promieni słonecznych na produkcje Wit. D

W skórze poinformować, że 15 minut pełnego nasłonecznienia codziennie jest niezbędne aby poziom Wit. D był wystarczający. Należy zwrócić uwagę na okres jesienno-zimowy w Polsce, w którym osoby leczone na osteoporozę muszą przyjmować preparaty Wit. D po koniecznej konsultacji z lekarzem

• Stosowanie hormonalnej terapii zastępczej

HTZ u kobiet po zakończeniu menopauzy jest postępowaniem z wyboru. Systematyczne leczenie powoduje utrzymanie lub nawet wzrost masy kostnej, ale głównie redukuje ryzyko złamań

Pielęgniarka powinna poinformować pacjentów o tym że leczeniem osteoporozy zajmują się specjaliści: reumatolog, ortopeda, ginekolog, endokrynolog. Bezpłatne porady i badana diagnostyczne w obecnym systemie służby zdrowia w Polsce można uzyskać na podstawie skierowania lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

20. Pielęgnacja chorego z drenażem klatki piersiowej

• Zdarza się w pierwszych dobach po operacji z jamy opłucnej odsysa się nawet do 120ml krwi. Jest to stan dopuszczalny. Wartość przekraczającą tą objętość jak również zbyt szybko napełniająca się butla krwią, należy uznać za stan niepokojący i o tym fakcie należy powiadomić lekarza. Zestaw do odsysania opłucnej powinien być po każdym użyciu dokładnie umyty, odkażony i poddany sterylizacji

• Po wykonaniu punkcji jamy opłucnej konieczna jest ponowna kontrola badania radiologicznego potwierdzająca rozprężenie płuca

• Pozycja półsiedząca na plecach lub na chorej stronie, obracanie polepsza drenowanie

• Zestaw drenażowy 1 metr p0oniżej wejścia

• Obserwowanie drenów, aby nie były zagięte, zakręcone, przyciśnięte

• Dbanie o drożność drenów- obserwacja ruchu w zestawie drenującym

• Codzienny pomiar drenowanego płynu, odnotowanie w dokumentacji

• Obserwacja drenu i odnotowywanie w kierunku bólu, duszności odmy podskórnej, uszkodzeń naczyń międzyżebrowych, krwawienia

• Przeprowadzać codzienną gimnastykę oddechową: drenaż złożeniowy, efektywny kaszel, inhalacje, nacieranie i oklepywanie

• Nauka chorego z postępowaniem z drenem

• Pozycja półwysoka

• Nie wykonywać gwałtownych ruchów

• Nauka zachowania się podczas odłączenia drenu

• Przewóz chorego: na krótko zamknąć dren przyciskiem, butla poniżej klatki piersiowej, butla z zastawką podwójną nie przechylać na boki może dojść do rozszczelnienia zastawki i zassania powietrza do płuc

Podstawowy schemat postępowania z dzieckiem w przypadku utraty przytomności z powodu hipoglikemii

Typy	Objawy	Postępowanie
Lekka	Poty, drżenie rąk, głód, bolesność, zawroty głowy. Osłabienie, rozdrażnienie, nudności, ból brzucha, przyśpieszone tętno	Kontrola glikemii. Podać glukozę doustnie, cukier, ograniczyć aktywność fizyczną Ponowna kontrola glikemii, ustalić przyczyny, posiłek
Średniociężka (objawy związane głównie z zaburzeniami czynności OUN)	Senność utrudniony kontakt zaburzenia orientacji bóle głowy, niepokój zaburzenia widzenia, podwójne widzenie, niechęć do jedzenia
Ciężka (głębokie zaburzenia OUN)	Dziecko nieprzytomne wzmożone napięcie mięśniowe drgawki hipotermia	Glukoza dożylnie w 10-30% roztworze (200-500mg/kg mc w ciągu kilku minut) następnie wlew 10% roztworu glukozy w dawce 2-3mg/kg/mc/min Przy braku możliwości natychmiastowego podania glukozy i.v. glukagon s.c./i.m. : 0,1-0,2mg/10mc (0,5mg u dzieci<12r.ż., 1,0mg>lat powtórzyć przy braku powrotu świadomości)

22. Rola edukacyjna pielęgniarki w leczeniu dietetycznym niedokrwistości

• Jeść pokarmy bogate w żelazo tj. chude mięso, zielone warzywa, pełnoziarniste pieczywo, nasiona roślin strączkowych, jaja czy suszone owoce

• Nie pić herbaty podczas posiłków, gdyż hamuje to wchłanianie żelaza podczas posiłków

• Korzystne działanie mają kwasy: askorbinowy, winowy, cytrynowy, zawarte w owocach i warzywach, owoców SA również bogate we fruktoze i sorbitol- związki zwiększające wchłanianie żelaza

• Przyswajanie żelaza ułatwia cukier mleczny-laktoza

PODZIAŁ NIEDOKRWISTOŚCI

*Niedokrwistość z niedoboru żelaza

Leczenie:

-polega na doustnym lub parenteralnym podawaniu preparatów zawierających żelazo. Ponieważ żelazo podawane doustnie działa drażniąco na śluzówkę żołądka, współcześnie stosuje się preparaty, z których żelazo uwalnia się stopniowo dopiero po przejściu do jelita cienkiego, a więc w miejscu fizjologicznego wchłaniania. Takim preparatem jest np. Hemofer prolongatom Polfa w tabletkach. Także kojarzenia żelaza z witaminą C (np. Ascofer) poprawia tolerancje i wchłanianie żelaza

*Niedokrwistość z niedoboru Wit.B₁₂

Leczenie:

-wstrzyknięcia Wit.B₁₂ początkowo w dawkach dziennych a następnie tygodniowych. Chory z niedokrwistością Addisona- Birmera musi otrzymywać podtrzymujące dawki Wit.B₁₂ przez całe życie, w przeciwnym razie niedokrwistość będzie powracać

*Niedokrwistość z nadmiernego rozpadu erytrocytów(niedokrwistość hemolityczna)

Leczenie:

-polega na operacyjnym usunięciu śledziony, co zmniejsza skłonność do hemodializy

*Niedokrwistość pokrwotoczna

Leczenie:

-polega na doustnym podawaniu preparatów żelaza, oraz na zlikwidowaniu przyczyn krwawienia

*Niedokrwistość z niedostatecznego wytwarzania erytrocytów (niedokrwistość plastyczna)

Leczenie:

-polega na usunięciu czynnika szkodliwego, stosowanie hormonów kory nadnerczy oraz okresowe przetaczanie krwi

23. Jakich środków ostrożności powinien przestrzegać pacjent ze stymulatorem serca

• Obserwacja pacjenta pod kątem powikłań

• Chory powinien obserwować okolicę zagojonej rany pooperacyjnej: dbać o czystość i suchość ran, jeśli wystąpi zaczerwienienie, bolesność miejscowa, wzrost temperatury ciała, należy natychmiast zgłosić się do lekarza

• Należy unikać gwałtownych ruchów ręką po stronie operowanej

• Należy nie dopuszczać do bezpośredniego nacisku na stymulator: nosić torebkę, plecak na drugim ramieniu, nie uciskać stymulator przez skórę, unikać noszenia obcisłych bluzek, biustonoszy z ramiączkami, koszul które przyczyniają się do podrażnienia lub ucisku skóry w okolicy stymulatora

• Kontrola podstawowych parametrów życiowych

• Unikanie w pierwszej dobie urazów, potknięć

• Uruchomienie pacjenta w następnej dobie po zabiegu

• Ochrona przed urządzeniami elektrycznymi o dużej mocy, linii wysokiego napięcia oraz innych aparatów wytwarzających pole magnetyczne

• Należy regularnie przyjmować leki, które wpływają prawidłowo na rytm serca i zgodne z zaleceniami lekarza prowadzącego

• Dyskomfort z powodu założenia, utrzymuje się około 2 tygodni

• Przed wypisem ze szpitala wykonać EKG, RTG, poinformować jak należy kontrolować rozrusznik, o konieczności zgłaszania się do poradni

• Pacjent opuszcza szpital w 2-3 dobie po zabiegu

24. Omów zasady racjonalnego żywienia młodzieży zgodnie z piramidą żywienia

Wskazane jest aby młodzież spożywała 4-5 posiłków dziennie. Ważne są II śniadanie w szkole, które powinno składać się z pieczywa, ciastek i innych słodyczy. W szkole powinna być możliwość otrzymania napojów mlecznych lub owocowych.

Planując jadłospis, trzeba dbać o ich urozmaicenie, wykorzystując produkty, takie jak: produkty zbożowe, mleko i produkty mleczne, mięso, ryby, drób, wędliny i jaja oraz owoce i warzywa w postaci sałatek i surówek. Tłuszcze wskazane są w ograniczonej ilości z przewagą tłuszczy roślinnych.

Żywienie młodzieży zgodnie z przedstawionymi zaleceniami zapewnia prawidłowy rozwój organizmu i chroni w przyszłości przed chorobami cywilizacyjnymi.

Według piramidy zdrowego żywienia

Codziennie jedz co najmniej 5 porcji produktów zbożowych, zawarte w nich skrobia dostarczają energii mięśniom, a błonnik reguluje pracę jelit.

Cztery porcje warzyw i trzy porcje owoców zaopatrzają organizm w wystarczającą ilość witamin i składników mineralnych, a także błonnika.

Dwie szklanki mleka dziennie zapewnia odpowiednia ilość wapnia, a także dużo białka.

Pozostałą ilość potrzebnego białka dostarcza jedna porcja ryby, drobiu, grochu, fasoli lub mięsa.

Zalecane są oleje roślinne i miękkie margaryn

25. Zasady opieki nad pacjentem ze skazą krwotoczną

• Ochrona chorego przed urazami, zapobieganie krwawieniom stworzenie otoczenia bezpiecznego dla choreg, usuniecie przedmiotów, które mogą spowodować uraz, niekiedy zakaz samodzielnego chodzenia, towarzyszenie w drodze na badania diagnostyczne, do toalety, po zmroku itp., w ostrej fazie choroby gdy dochodzi do wylewów krwi do stawów konieczne jest unieruchomienia do momentu ustąpienia krwawienia

• Wybieranie form aktywności o niski, ryzyku urazowym, zwolnienie z lekcji wf, zalecane pływania, tenis stołowy, jazda rowerem, spacery zakazane piłka nożna, karate, hokej, koszykówka

• Prowadzenie profilaktyki uszkodzeń- unieruchomienie w ostrej fazie choroby ćwiczenia bierne po ok. 48h unieruchomienia i ustąpienia krwawienia, zwiększenie zakresu ćwiczeń do ćwiczeń fizjoterapeutycznych, ogólnoustrojowych, wprowadzenie programów rehabilitacyjnych, zabiegów fizjoterapeutyczne stawów- masaże wodne, stymulacja elektryczna, unikanie stosowania ciepła

• Prowadzenie nadzoru w kierunku krwawień, wybroczyn, siniaków podskórnych, w razie krwawienia ucisk naczynia, uniesienia kończyny, okłady zimne, okłady z lodu, jałowy opatrunek i na wierzch bandaż elastyczny

• Delikatne wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych i leczniczych, wykonywanie tylko tych niezbędnych w danej sytuacji

• Unikanie podawania leków drogą domięśniową, wykonywanie lewatywy, zakładanie czopków, zakładanie cewnika do pęcherza moczowego, zgłębnikowanie żołądka itp., innych zabiegów o dużej inwazyjności, za to podawanie leków doustnie , leki dożylne podawać powoli, długi ucisk, krew pobierać z żyły nie przez nakłuwanie palców

• Unikanie podawania aspiryny i leków zawierających kwas acetylosalicylowy

• Ochrona chorego przed infekcją

• Przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki podczas wykonywania czynności pielęgnacyjnych, ograniczenie inwazyjności zabiegów pielęgnacyjnych, profilaktyka zakażeń

• Dostarczenie diety bogatobiałkowej, bogatowitaminowej (Wit. K, C, Fe, kwasu foliowego)

• Hartowanie ciała

• Eliminacja potencjalnych źródeł zakażenia, w razie potrzeby izolowanie chorego ograniczenie kontaktów z innymi osobami

• Pielęgnowanie jamy ustnej w przebiegu zmian krwotocznych w jamie ustnej:

Łagodne zmiany płukanie jamy ustnej po każdym posiłku, delikatna pielęgnacja dziąseł, zębów i języka (można stosować szczoteczki z miękkiego włosia, unikanie stosowania nici dentystycznych), unikanie stosowania płukania jamy ustnej z dodatkiem alkoholu, środków drażniących, stosowanie rozcieńczonej wody utlenionej, soli fizjologicznej, wody przygotowanej, unikanie podawania posiłków twardych, suchych zbyt gorących, zbyt zimnych, ostro przyprawionych, kwaśnych, słonych, zastosowanie miejscowo działających środków znieczulających jak 2% Xylocaina w żelu, odkażanie jamy ustnej, częste płukani woda przygotowaną

Ciężkie zmiany jamy ustnej, owrzodzenia- usunięcie protez, toaleta jamy ustnej, jałowe gaziki, unikanie stosowania past do zębów, szczoteczek, nici dentystycznych, dieta płynna, podawana w temperaturze pokojowej, środki p/bólowe stosowane miejscowo lub ogólnie, płukanie jamy ustnej co 1-2 godz. Preparaty: słaby roztwór KmnO₄ antybiotyków, leki p/bólowe, Wit A, Nystatyna, środki p/grzybicze

• Smarowanie suchym, pękających warg środkami nawilżającymi, pielęgnacyjnymi

• Chory powinien jeść posiłki pomimo bólu w jamie ustnej

• Podkreślanie potrzeby częstej oceny stomatologicznej

• Dbałość o dobre odżywianie chorego, uzupełnianie niedoborów żywieniowych

• Udział w substytucji brakujących elementów potrzebnych do prawidłowego krzepnięcia krwi- masa płytkowa, osocze mrożone, preparaty czynników krzepnięcia, podawanie leków p/bólowych (krwawienia do stawów)

• Zapewnienie wsparcia psychologicznego

• Edukacja chorego- tamowanie krwawienia, samoobserwacja w kierunku krwotoków wewnętrznych, odstawowych, domowe leczenie czynnikiem VIII, dieta bogata w Wit. K, poinformowanie o konieczności posiadania identyfikatora, oznaczenia grupy krwi

26. Jakie zasady powinny być przestrzegane w opiece nad pacjentem z drenażem pęcherza moczowego

Miejsce założenia cewnika moczowego powinno się obserwować w kierunku zaczerwienienia okolicy ujścia zewnętrznego cewki moczowej, obrzęku, pieczenia, swędzenia, bólu, wycieku moczu obok cewnika, tkliwości okolicy nadłonowej oraz parcia na mocz. Badanie ogólne i bakteriologiczne moczu jest wykonywane w celu wczesnego wykrycia możliwości zakażenia.

Pacjent powinien otrzymać odpowiednią ilości płynów, aby nie doszło do zastoju moczu, w wyniku którego może rozwinąć się zakażenie.

Przy założeniu cewnika powinna być określona przyczyna jego założenia oraz data i podpis osoby, która wykonała zabieg. Należy wpisać również datę wymiany i usunięcia cewnika. Cewnik powinien być usunięty najszybciej jak to możliwe.

Najczęstsze miejsca zakażenia:

-miejsce wprowadzenia cewnika

-połączenia między cewnikiem, a zestawem odprowadzającym mocz

-miejsce pobierania moczu na badania

-zarzucanie skażonego moczu

-wykot opróżniania moczu

27. Przedstaw odrębności układu oddechowego u dzieci warunkujące zapadalność na ostre zapalenie dróg oddechowych

RÓŻNICE W ODDYCHANIU

Prawidłowe oddychanie, ciśnienie parcjalne O₂ i CO₂ oraz chemoreceptory są takie same u dorosłych i u dzieci. Dzieci jednak reagują inaczej niż dorośli na zaburzenia oddychania:

• Zła tolerancja niedrożności nosa, w szczególności w przypadku niemowląt, oddychających wyłącznie nosem do końca 4 miesiąca życia

• Zwiększona podatność na infekcje ucha w związku z krótszą, węszą i bardziej horyzontalnie położoną torebką Eustachiusza

• Poważniejszym objawem ze strony układu oddechowego ze względu na mniejszą średnicę dróg oddechowych

• Ogólnoustrojowe objawy związane z infekcjami w obrębie układu oddechowego takie jak gorączka, wymioty, biegunka

28. Omów zasady przetaczania krwi

• Osobą zlecającą przetaczanie krwi jest lekarz

• Krew choremu przetacza lekarz lub pielęgniarka, która przeszła szkolenie i ma pozwolenie na przetaczanie preparatów krwiozastępczych

• Przed przetoczeniem należy zmierzyć tętno, temperaturę ciała, wykonać próbę krzyżową. Przy rozpoczęciu toczenia powinien być lekarz

• Jeżeli pacjent nie ma oznaczonej grupy krwi lub nie pamięta swojej grupy krwi należy w tym celu pobrać 10 ml, krwi na skrzep, próbówkę należy oznakować

• Jeśli grupa krwi jest znana, to następnym etapem jest wykonanie tzw. Próby zgodności czyli próby krzyżowej, w tym celu należy ponowne lub jednocześnie pobrać 10 ml krwi na skrzep i ponownie oznakować. Wynik próby zgodności serologicznej jest ważny do 48 h od pobrania próbki krwi od chorego

• Zawsze powinna być prowadzona ścisła dokumentacja przetaczania preparatów krwi. Na każdym oddziale znajduje się książka transfuzji, do której wpisywane są wszystkie preparaty otrzymywane z punktu krwiodawstwa, dane personalne biorcy i datę przetaczania

• Przestępując do przetaczania krwi należy sprawdzić dane personalne biorcy, jego grupę krwi, grupę krwi dawcy , datę pobrania, rodzaj płynu konserwującego, numer opakowania, wynik badania odczynów na kiłę, wynik badań serologicznych

• W przypadku braku danych lub uszkodzenia etykiety, krwi nie wolno przetaczać

• Krew dawcy musi być zgodna z grupą ABO i RH

• Po skontrolowaniu i podpisaniu przez lekarza zgodności danych na formularzu z wynikiem próby zgodności, należy rozpocząć przetaczanie

• Przetaczanie krwi rozpoczyna się od wykonania tzw. Próby biologicznej. Przeprowadza się ja w następujący sposób po podłączeniu kroplówki należy szybko przetoczyć do żyły chorego kilkanaście milimetrów krwi, a następnie zmniejszyć maksymalnie szybkość przetaczania i przez 10 minut bacznie obserwować chorego. Jeżeli stwierdzimy przyśpieszenie tętna oraz częstość oddechów, zmianę zabarwienia skóry, a chory zaczyna się skarżyć na bóle w okolicy krzyża lub kończynach to należy natychmiast przerwać zabieg przetaczania

• Na wyniku zgodności należy wpisać godzinę rozpoczęcia przetaczania krwi oraz podpisać się powinna pielęgniarka wykonująca zabieg przetaczania krwi

• Krew i KKCz powinno się zacząć przetaczać w ciągi 30 minut od wyjęcia z chłodni, w której jest przechowywana. Jeżeli krew nie będzie przetaczana od razu to powinna być schowana do lodówki

• Przetaczania jednej jednostki KKCz nie powinno trwać dłużej niż 4 h, osocze świeże mrożone traci ważność po upływie 6 g od chwil rozpoczęcia rozmnażania

• Do przetaczania preparatów krwi należy używać aparatów jednorazowego użytku zaopatrzonego w filtr, zestawu nie można używać dłużej niż 12 h

• Do przetaczania preparatów krwi nie wolno dodawać innych leków

• Nie wolno przetaczać preparatów krwi z opakowania uszkodzonego ani przelewać krwi do innych butelek

• Jeżeli preparat nie został zużyty w całości nie wolno go przetaczać innemu choremu

• Nie wolno przetaczać preparatów przeterminowanych oraz takich w których makroskopowo stwierdzono hemolizę, skrzepy lub zmętnienie osocza

• Przy przetaczaniu krwi zachować zasady aseptyki (pełnej jałowości)

• Szybkość przetaczania zależy od stanu chorego oraz rodzaju preparatu powinna być ustalona przez lekarza

• Pojemnik po przetoczeniu krwi należy przechowywać w chłodni w temp. 2-6⁰C, przez 5 dni, powinny być podpisane

29. Przedstaw cel i zadania pielęgniarki w przypadku badania plwociny

Cel: diagnostyczny (badanie bakteryjne, cytologiczne, biochemiczne na obecność prątków gruźlicy)

Pobieramy plwocine z drzewa oskrzelowego. Pobieramy od 2 do 10 ml rano, na 2-3 po przebudzeniu, przez 3 dni

Zadania pielęgniarki

• Poinformowanie o sposobie, celu i istocie badania

• Przed odkrztuszeniem pacjent musi umyć zęby i przepłukać wodą

• Wyjąć protezę

• Pielęgniarka przestrzega zasad aseptyki i antyseptyki

• Używa do pobrania pojemnika jednorazowego użytku

• Pielęgniarka musi dostarczyć materiał nie później niż w ciągu 2 godzin

30. Wymień czynniki blokujące działanie glukagonu

• Zatrucia alkoholem

• Schorzenia wątroby

31. Scharakteryzuj działania uboczne cytostatyków

• Zaburzenia hematologiczne (leukopenia, trombocytopenia)

• Uszkodzenia wątroby ( wzrost poziomu aminotransferazy, stłuszczenie)

• Zaburzenia rozwoju włosów i paznokci

• Rzadziej toksyczne uszkodzenie nerek

• Działanie alergizujące (pokrzywka, kontaktowe zapalenie skóry)

• Owrzodzenie błony śluzowej nosa

• Zaburzenia funkcji reprodukcyjnej. Zwłaszcza zwiększone ryzyko poronień i porodów przedwczesnych oraz ciąży pozamacicznej

• Częste występowanie wad wrodzonych u potomstwa

• Działanie rakotwórcze

32. Pielęgnowania pacjenta po zabiegu operacyjnym: lobektomii, pneumonectomii

LOBECTOMIA- wycięcie płata płuca, resekcja stosowana w przypadku guza wychodzącego z oskrzeli obwodowych, umiejscowionego w zakresie płata i dobrze oddzielonego od szczeliny międzyłopatkowej i opłucnej

PNEUMONECTOMIA- wycięcia płuca, operacja stosowana w przypadkach guza wychodzącego poza płat, lecz nie naciekającego opłucnej i bez przerzutów do węzłów chłonnych śródpiersia

PIELĘGNOWANIE PO LOBECTOMII

• Zakłada się do jamy opłucnej dren z tworzywa sztucznego, które zostaną podłączone do ssania

• Odprowadza się w ten sposób z jamy opłucnej powietrze, które może wydostać się z płuca w miejscy resekcji oraz ewentualnego gromadzenia się tem krwi

• Takie postępowanie sprzyja prawidłowemu rozprężeniu się pozostawionego miąższu płucnego w taki sposób, aby wypełnił on jamę opłucną zajmowaną poprzednio przez całe płuco

• WAŻNE: zapewnić właściwe ssanie opłucnowe, odksztuszanie wydzieliny oskrzelowej , ćwiczenia oddechowe

PIELĘGNOWANIE PO PNEUMONECTOMII:

• Zakłada się do jamy opłucnej dren, który odprowadza ewentualnie gromadzącą się tam krew

33. Podaj zasady podawania leków wziewnych u dzieci

• Stosowane są tuby i spencery

• Zapobiegnie wdychaniu powietrza spoza inhalatora

• Ciągła obecność przy dziecku

• Ustnik zakłada się zarówno na usta jak i na nos dziecka

• Przestrzegać zasad aseptyki i antyseptyki

• Przestrzegać czasu inhalacji

34. Rola edukacyjna pielęgniarki w leczeniu dietetycznym otyłości

ZALECIENIA ŻYWIENIOWE

Celem leczenia otyłości jest redukcja masy ciała w taki sposób, aby nie doprowadzić do zaburzeń rozwoju fizycznego i psychicznego. Cel ten można uzyskać stosując dietę ubogoenergetyczną, owocowa, ubogowęglodanowa.

Podstawą leczenia otyłości jest modyfikacja stylu życia. Polega nie tylko na ograniczeniu pożywienia, dobrze produktów spożywczych i stosowania odpowiednich technik kulinarnych podczas przygotowywania potraw, lecz także na zwiększaniu aktywności fizycznych. Codzienna, regularna aktywność fizyczna jest niezbędna dla zachowania prłni zdrowia i utrzymania prawidłowej masy ciała. Aktywność fizyczna ułatwia utratę energii i wyrównuje współistniejące zaburzenia metaboliczne, zapobiega zmniejszaniu podstawowej przemiany materii po odchudzaniu i efektowi jo-jo. Rodzaj ćwiczeń i ich intensywność należy dostosować do możliwości pacjenta.

PROFILAKTYKA OTYŁOŚCI- najbardziej skuteczną metodą zapobiegania otyłości jest:

• Regularne spożywanie niewielkich objętościowo posiłków

• Eliminowanie podjadania między posiłkami

• Ograniczenie lub wyeliminowanie produktów bogatoenergetycznych i o wysokim indeksie glikemicznym

• Zwiększenie spożycia produktów ubogoenergetycznych- warzyw i owoców niskokalorycznych

• Ograniczenie siedzącego trybu życia ( siedzenie przed komputerem, telewizorem do 2 h dziennie), zwiększenie wysiłku fizycznego (jazda na rowerze, pływanie, gra w piłkę ok. 30 minut dziennie).

35. Jakie są cechy ostrej niedrożności tętnic i jakiej pielęgnacji wymaga pacjent

CECHY

• Silny, nagły ból

• Uczycie drętwienia, rozsadzania i zimna

• Zmniejszenia siły mięśniowej

• Kończyna staje się blada i zimna, z wyraźną granicą obszaru niedokrwienia

• Tętna w tym obszarze nie da się stwierdzić

• Jeśli zamknięciu uległa duża tętnica, szybko występuje objaw wstrząsu

LECZENIE

• Los niedokrwionej kończyny zależy od szybkości podjęcia leczenia

• Chory powinien być jak najszybciej przekazany na oddział chirurgiczny

• Przed transportem- podać silne leki p/bólowe (morfina) oraz rozszerzający naczynia

• Kończyna powinna być pochylona ku dołowi, nie wolno jej ogrzewać

36. Omów udział pielęgniarki w edukacji dziecka chorego na astmę i jego rodziny.

Edukacja opiera się na:

- przekazywaniu wiedzy o chorobie, lekach, ich skutkach ubocznych,

- nauczenie technik przyjmowania leków, postaci i obsługi różnych inhalatorów i nebulizatorów.

- nauczenie prowadzenia samokontroli bez i za pomocą urządzeń pomiarowych ( pomiar PEFR, interpretacja wyników wyciąganie wniosków).

- nauczenie rozpoznawania sytuacji, które mogą doprowadzić do nasilenia dolegliwości,

- nauczenie rozpoznawania pierwszych objawów obturacji oraz właściwego postępowania w tej sytuacji,

- danie wskazówek gdzie można otrzymać pomc.

Pomiar PEF jest bardzo użytecznym badaniem, które można wykonywać w domu. Umożliwia przewlekłe monitorowanie zarówno stanu czynnościowego oskrzeli, jak i doraźnych zaostrzeń astmy. Ułatwia ocenę stopnia ciężkości choroby i skuteczności leczenia, a także wczesne rozpoznanie zaostrzeń oraz ocenę skuteczności zastosowanego leczenia. Obiektywna ocena stanu drożności oskrzeli jest konieczna, ponieważ w pewnych przypadkach stwierdza się rozbieżność między subiektywnymi odczuciami chorego, wynikiem badania fizykalnego i stopniem zwężenia. Zmiany osłuchowe wykrywane za pomocą stetoskopu pojawiają się najczęściej wówczas, gdy PEFR zmniejszy się co najmniej o 25% w stosunku do wartości należnej. Niewłaściwa ocena stopnia zaostrzenia choroby może być przyczyną opóźnienia właściwego leczenia.

Peakflowmetr umożliwia pomiar maksymalnego (szczytowego) przepływu wydechowego (peak expiratory flow - PEF) podczas natężonego wydechu poprzedzonego maksymalnym wdechem. Uzyskany wynik określany jest mianem wskaźnika szczytowego przepływu wydechowego (peak expiratory flow rate - PEFR). Wartość pomiaru wyrażana jest w litrach na minutę. Badanie można przeprowadzić jedynie u współpracujących dzieci. Wartość PEFR zależy od stopnia wysiłku wkładanego w próbę, aby więc pomiar cechował się powtarzalnością, dziecko należy odpowiednio poinstruować. Pomiar PEF można przeprowadzić najwcześniej u dzieci 5-6-letnich. Wartość PEFR koresponduje z podstawowym parametrem badania spirometrycznego - wartością natężonej pierwszosekundowej objętości wydechowej (forced expiratory volume - FEV₁). Podobnie jak pomiar FEV₁, pomiar PEF jest czułym wskaźnikiem stanu czynnościowego dużych oskrzeli, nie dostarcza natomiast informacji na temat stanu obwodowych (końcowych) oskrzeli, dlatego u chorych ze znaczną obturacją w zakresie obwodowych dróg oddechowych wartość PEFR może być fałszywie duża, a nawet prawidłowa dla wieku i wzrostu chorego. Pacjenta należy więc poinformować o możliwości uzyskania fałszywego wyniku. Jednocześnie podczas planowych kontroli lekarskich w poradni dysponującej odpowiednim sprzętem u chorych, u których wartości PEFR nie odpowiadają nasileniu klinicznych objawów choroby, należy przeprowadzić badanie spirometryczne

37. Zasady leczenia dietetycznego miażdżycy naczyń.

- dieta tzw. śródziemnomorska,

- produkty o małej zawartości tłuszczu, urozmaicone żywienie,

- ograniczyć spożycie czerwonego mięsa

- 2, 3 x w tygodniu ryby,

- dużo warzyw bogatych w błonnik, pieczywo razowe,

- suche nasiona roślin strączkowych wpływają na zmniejszenie cholesterolu,

- ograniczyć spożycie żółtek jaj do 2 x w tygodniu,

- masło zastąpić miękkimi margarynami,

- stosować mleko i produkty mleczne o małej zawartości tłuszczu,

- nie zaleca się spożywać podrobów (dużo cholesterolu), słodyczy, potraw słonych,, Fast food” i alkoholu,

38. Przygotowanie pacjenta do amputacji,

- przygotowanie jak do zabiegu operacyjnego,

- wyjściowe określenie rodzaju i bilansu zaburzeń fizycznych psychicznych i społecznych w celu dobrania odpowiednich metod leczenia i pielęgnowania,

- śledzenie dynamiki powrotu naruszonych czynności, ustalamy okres w jakim będziemy realizować ustalone problemy, określamy możliwości samoopieki,

• obserwujemy stan psychiczny,

39. Jakie znasz zasady eliminacji alergenów i czynników wywołujących napad duszności u dziecka z astmą oskrzelową.

Pyłki kurzu domowego: zasłony ochronne na łóżeczko dziecka, raz na tydzień pranie pościeli w gorącej wodzie, częste odkurzanie pomieszczeń, częste wycieranie kurzu wilgotną szmatką, pluszami prać co 2 tygodnie.

Zwierzęta futerkowe i pierze ptasie mogą wywołać atak astmy, należy starać się unikać kontaktu dziecka z zwierzętami.

Dym papierosowy: najlepszą metodą jest rzucenie palenia, gdy musimy zapalić najlepiej z dala od dziecka, na zewnątrz.

Pyłki kwiatowe: zamykaj drzwi i okna szczególnie rankiem i późnym popołudniem, regularnie odkurzaj i ścieraj kurze mokrą szmatką, unikaj suszenia ubrań na zewnątrz, gdy dziecko było na podwórku umyj mu włosy i zmień ubranie, regularnie przemywaj oczy zimną wodą, nie przynoś do domu ciętych kwiatów, w okresie kataru siennego nie pozwól aby w domu przebywały zwierzęta futerkowe, gdy chcesz wyjść z dzieckiem na dwór sprawdź prognozę dla alergików, zakładaj dziecku szczelne okulary, wcieraj do nosa wazelinę, zamykaj okna w samochodzie.

Pleśń : niedopuszczaj do powstania w domu pleśni , pary wodnej , wilgoci, regularnie wietrz pomieszczenia,

Zimne powietrze: przed wyjściem na dwór wziew leku objawowego, szalik zasłaniający nos i usta ogrzewa powietrze.

Chemikalia : (farby, środki czystości, kleje, kosmetyki), unikaj używania tych produktów w obecności dziecka, wietrz pomieszczenia.

Ćwiczenia fizyczne: codzienne przyjmowanie leków profilaktycznych, wziew leku objawowego przed wysiłkiem fizycznym w ten sposób ćw nie powodują zadyszki

40. Niefarmakologiczne metody leczenia nadciśnienia tętniczego.

- redukcja masy ciała,

- zaprzestanie palenia tytoniu, mniej alkoholu,

- ćw izometryczne,

- ćw fizyczne 3x w tygodniu po 30-45 minut,

- nurkowanie, boks, sport wyczynowy, wspinaczka wysokogórska, odśnieżanie, zmiana koła w samochodzie, siłownia,

- dieta śródziemnomorska, niskokaloryczna, ograniczenie spożycia sodu, więcej magnezu i potasu,

- zioła dziurawiec, wiesiołek w kapsułkach,

• panowanie nad stresem, psycholog, psychoterapeuta,

41. Opieka pielęgniarska po amputacji kończyny.

Pielęgnacja pacjenta po amputacji kończyn dolnych.

1. przed zaprotezowaniem

- zabezpieczyć kikut przed przykurczami i wadliwym ustawieniem,

- utrzymanie ruchomości w stawach, ćwiczenia czynne oporowe gdy kikut się zagoi,

- ustabilizowanie objętości kikuta, bandażowanie, opaska 12-25 cm.,

- ćwiczenia czucia powierzchniowego i głębokiego kikuta ćw. Dotyku, umiejętności utrzymania równowagi,

- hartowanie kikuta: masaże gąbką, kąpiele naprzemienne, pobijanie kikuta gumowym młotkiem

- higiena kikuta: codzienne obmywanie, dobrze osuszać, codzienna zmiana bandażu, pończoszek, codzienne mycie protezy,

- sprawność ogólna pacjenta po amputacji, ćw gimnastyka poranna, ćw ruchowe ,

-postawa, wysoka amputacja powoduje wadliwa postawę , brak środka ciężkości,

- stan psychiczny: pomoc w pogodzeniu się z kalectwem, obudzenie Wiery,

- zakaz: siedzenia z opuszczonym kikutem, poza krawędzią łóżka, siedzieć ze zgiętymi , skrzyżowanymi nogami.

2. po zaprotegowaniu,

-nakładanie protezy: pończoszki nie mogą mieć fałd, kikut dobrze ułożony w protezie,

- nauka chodzenia protezie : wejście na stopień bez poręczy , zejście ze stopnia, siadanie na krześle, wstawanie

42. Opisz stopnie odwodnienia w I roku życia.

Odwodnienie- nadmierna utrata wody zawarta w tkance ciała. Występuje dość powszechnie u niemowląt i małych dzieci, pojawia się gdy całkowita obj. utraconych płynów przewyższa obj. płynów przyjętych.

1. Stopień ciężkości.

- odwodnienie łagodne- utrata płynu nie przekraczająca 5% wyjściowej masy ciała.

- odwodnienie średnie- utrata płynu wynosi 5-10% wyjściowej masy ciała.

- odwodnienie ciężkie - utrata płynu powyżej 10% wyjściowej masy ciała.

II. Typ.

- odwodnienie izotoniczne- utrata wody i elektrolitów w równomiernych proporcjach (70% przypadków w przebiegu biegunek niemowlęcych) Utrata płynów dotyczy w większym stopniu przestrzeni zewnątrzkomórkowej w tym obj. krwi krążącej, co czyni dziecko wrażliwym na wystąpienie wstrząsu oligowolemicznego.

- hipertoniczne- utrata wody przewyższa utratę elektrolitów co powoduje przemieszczenie płynu z przestrzeni wewnątrz do zewnątrzkomórkowej, co może doprowadzić do zaburzeń neurologicznych np. drgawek.

- hipotoniczne- utrata elektrolitów przewyższa utratę wody. Woda przemieszcza się z przestrzeni zewnątrz do wewnątrzkomórkowej w celu utrzymania równowagi osmotycznej. Nasila to utratę płynu zewnątrzkomórkowego i zwykle prowadzi do wstrząsu oligowolemicznego. ( 10%) przypadków ).

Przyczyny odwodnienia:

- nasilone wymioty i biegunka,

- niedostateczne przyjmowanie płynów,

- cukrzycowa kwasica ketonowa,

- ciężkie oparzenia,

- przedłużająca się ciężka gorączka,

- hiperwentylacja,

43. Scharakteryzuj czynniki ryzyka powstawania chorób układu krążenia.

Istnieją czynniki ryzyka na które nie mamy wpływu - są to na przykład:

• płeć męska,

• zaawansowany wiek

• obciążenie rodzinne chorobami serca.

Istnieją również takie czynniki ryzyka, które można skutecznie zwalczać, zmniejszając prawdopodobieństwo rozwoju choroby!

Najważniejsze z nich to:

• Nadwaga

• Otyłość brzuszna

• Nadciśnienie tętnicze

• Wysoki poziom cholesterolu

• Cukrzyca typu 2

• Palenie tytoniu

• Brak regularnego wysiłku fizycznego

• Nadużywanie alkohol

44. Na czym polegają próby opaskowe- rola pielęgniarki.

Próba Trendelenburga - to próba diagnostyczna stosowana w diagnostyce przewlekłej niewydolności żylnej do oceny zastawek żył kończyny dolnej, świadcząca również o wydolności żył łączących układ żylny powierzchniowy i głęboki.

Próbę wykonuje się następująco: u leżącego badanego podnosi się kończynę dolną, tak aby wszystkie żylaki opróżniły się. Następnie zakłada się opaskę poniżej kolana i poleca się wstać. Jeśli żylaki poniżej opaski wypełniają się szybko, świadczy to o niewydolności żył łączących. Jeśli w takiej sytuacji dochodzi do powolnego wypełniania żylaków, a szybkość się zwiększa dopiero po usunięciu opaski - świadczy to o niewydolności zastawek żyły odpiszczelowej.

Próba Perthesa - to próba diagnostyczna stosowana w diagnostyce przewlekłej niewydolności żylnej do oceny wydolności żył głębokich, łączących kończyny dolnej.

Próbę wykonuje się następująco: u stojącego badanego u którego są wypełnione żylaki, zakłada się opaskę uciskową poniżej kolana. Następnie poleca się kilkakrotnie szybko wspiąć się na palce. Jeżeli wypełnienie żylaków się utrzymuje świadczy to o niewydolności zastawek żył głębokich i łączących lub o ich niedrożności.

45. Omów postępowanie pielęgnacyjne w ostrej biegunce infekcyjnej.

Biegunka ostra wg. WHO

• Stan chorobowy utrzymujący się nie dłużej niż 10 dni, w którym niemowlę karmione sztucznie oddeje 3 lub więcej stolców płynnych lub półpłynnych w ciągu 24-godz. Lub 1 stolec patologiczny (zawierający krew, śluz, ropę)

• U niemowląt karmionych piersią ostrą biegunką nazywamy stan , w którym dziecko oddało 6 lub więcej płynnych stolców w ciągu 24 godz. Lub też oddało jeden płynny stolec z domieszką skł. Patologicznych.

Objwy:

• Wodniste stolce,

• Wymioty,

• Nieżyt górnych dróg oddechowych,

• Gorączka,

• Pojawienie się krwi w stolcu wskazuje na współistniejące zakażenia bakteryjne,

Najważniejszym powikłaniem jest odwodnienie .

Ogólne zasady postępowania:

• Zebranie informacji dotyczących czasu trwania objawów,

• Ocena stopnia odwodnienia,

• Obserwacja bilansu płynowego,

• W odwodnieniu lekkim i umiarkowanym nawadnianie płynami doustnymi,

• U niemowląt karmionych piersią kontynuujemy żywienie naturalne,

• U karmionych sztucznie realimentację rozpoczyna się po 4 godz nawodnienia doustnego

• Wskazania do antybiotykoterapii są ograniczone: biegunka w okresie noworodkowym, zakażenia uogólnione lub współistniejące zakażenia z innych układów.

• Zapobieganie zakażeniom (przestrzeganie zasad higieny, nauka rodziców i dziecka mycia rąk)

• Pielęgnowanie i ochrona skóry (wietrzenie miejsc szczególnie narażonych , okolice odbytu) częsta zmiana pieluszek.

46. Wskazania i p/wskazane formy aktywności fizycznej dla pacjenta z NT.

Wskazane:

- pływanie

- gra w koszykówkę i siatkówkę

- jazda na rowerze

- spacery

- taniec

- gra w tenisa

- wysiłek dynamiczny

- ćwiczenia 3 - 4 razy w tygodniu po 30 - 45 minut

P/wskazane:

- nurkowanie

- podnoszenie ciężarów

- przesuwanie mebli

- wspinaczka wysokogórska

- wysiłek statyczny

47. Postępowanie pielęgniarki zapobiegające wystąpieniu powikłań po arteriografii i flebografii.

Flebografia - jest to badanie z użyciem środka kontrastującego podanego bezpośrednio do układu żylnego.

Chory nie wymaga żadnego przygotowania do badania, jedynie należy uzyskać zgode na badanie i poinformować go o zaleceniach obowiązujących w danej pracowni. Przy podawaniu środka do żyły powinna być przygotowana taca z lekami odczulającymi i nasercowymi. Najczęstszym powikłaniem badania jest odczyn zapalny w miejscu wkłucia. Pielęgnacja po zabiegu ogranicza się do obserwacji miejsca wkłucia w kierunku krwawienia, obserwacji pacjenta, pomiaru tętna,

Arteriografia - wykonywana u osób z podejrzeniem zwężenia naczyń, tętniaków, dla oceny ukrwienia danego obszaru, w celach leczniczych np. przy krwawieniach z wrzodu żołądkowego.

Do badania chory powinien: wyrazić zgode, pozostać nadczczo, a miejsce planowanego wkłucia powinno być wygolone i należy zapoznać chorego z obowiązującymi zaleceniami dotyczącymi przygotowanie pacjenta obowiązującymi w danej pracowni, uspokoić pacjenta, kontrolować tętno,

Po badaniu:

- w miejscu wkłucia zakładamy opatrunek uciskowy

-opatrunek uciskowy poluzowuje się ok. 2 godziny po zabiegu

- kontrola tętna poniżej opatrunku na obwodzie od miejsca wkłucia

- w przypadku braku lub zaniku tętna należy powiadomić lekarza

- obserwacja w kierunku krwawienia

48. Omów problemy pielęgnacyjne dziecka z mukowiscydozą.

- ze strony układu oddechowego:

świsty

duszność

kaszel, śinica

niedodma, rozedma

przewlekłe zapalenie zatok

zapalenie oskrzeli i odoskrzelowe zapalenie płuc

choroby uszu, gardła, nosa

- ze strony układu pokarmowego:

wypadanie odbytu

luźne, obfite, pieniste stolce

duży apetyt

utrata masy ciała

zaburzenia rozwoju

rozdęty brzuch

niedobór witamin: a, d, e ,k

- ze strony układu krążenia:

powiększenie prawej połowy serca

wady serca wywołane zaburzonym przepływem przez naczynia płucne

objawy hiponatremii

- ze strony skóry:

obrzęki

zwiększone stężenie sodu i chlorku w pocie

49.Rola pielęgniarki w rehabilitacji pacjenta z chorobą układu krążenia.

Rola pielęgniarki we współpracy z psychologiem i lekarzem, w każdym okresie rehabilitacji jest szczególna. Jest ona osobą najdłużej i najbliżej pozostającą w kontakcie z chorym. Pełni rolę powiernika, osoby zaufanej, pośrednika w kontakcie z lekarzem i niejednokrotnie z rodziną, przez co ma wpływ na usuwanie lęku. Pozwala w znacznym stopniu na wzmocnienie psychiczne chorego, a tym samym poprawia możliwości rehabilitacji fizycznej.

Według Światowej Organizacji Zdrowia, rehabilitacja kardiologiczna obejmuje sumę działań prowadzących do zapewnienia choremu na serce możliwe najlepszych fizycznych, psychicznych i socjalnych warunków, aby powrócił do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie. Według licznych doniesień, rehabilitacja pozwala poprawić jakość życia, wydolność fizyczną, motywuje do współpracy z pracownikami służby zdrowia, redukuje śmiertelność, zmniejsza ryzyko nawrotu choroby, powoduje regresje niektórych zmian organicznych.

Należy podkreślić, że zysk wynikający z rehabilitacji jest wyższy od jej kosztów, zwłaszcza jeżeli dotyczy to osób powracających do pracy zawodowej.

Etapy rehabilitacji:

I okres rehabilitacji (hospitalizacja)

Okres hospitalizacji pacjentów z ostrymi epizodami sercowo - naczyniowymi został w ostatnim czasie znacznie skrócony. Nadal obowiązuje postępowanie usprawniające fizycznie, wsparcie psychiczne i edukacyjne.

1. Postępowanie z chorym po niepowikłanym zawale z uniesieniem odcinka ST obejmuje:

- co najmniej 12 - 24 godzinny okres unieruchomienia, w tym czasie możliwe jest wykonanie ćwiczeń oddechowych w pozycji leżącej

- możliwość siadania od 2 doby, a następnie siadania przy łóżku, wykonanie samodzielnej toalety i kąpieli w asyście, a także lekkie ćwiczenia na siedząco

- stałe stosowanie łagodnych środków przeczyszczających

- w przypadkach koniecznych stosowanie środków uspokajających

- od pierwszej doby rozpoczęcie rehabilitacji psychicznej

- między 4 a 7 dniem od wystąpienia zawału, pełne uruchomienie chorego w tym okresie kwalifikujemy chorego do dalszych koniecznych badań lub etapów rehabilitacji

2. W przypadku zawału serca powikłanego, okres rehabilitacji ulega wydłużeniu o czas konieczny do leczenia powikłań, aż do czasu ich ustąpienia, przy zachowaniu ww. schematu postępowania.

3. U pacjentów z niepowikłanym zawałem serca bez uniesienia odcinka ST lub z niestabilną dławicą bez zawału okres rehabilitacji konieczny do diagnostyki i skutecznego leczenia może być skrócony do 24 godzin

4. Chorzy z kryzą nadciśnieniową mogą być uruchamiani po normalizacji wartości ciśnienia i ustąpieniu objawów neurologicznych

5. Chorzy z zapaleniem płuc okres rehabilitacji i uruchomiania w szpitalu wynosi od 24 godzin do 7 dni

6. Uruchomianie chorych po implantacji kardiowertora - defibrylatora lub układu elektrostymulującego z reguły należy rozpocząć w pierwszej dobie po zabiegu przy stosowaniu środków p/bólowych

II okres rehabilitacji (rekonwalescencja)

Rehabilitacja w tym okresie może być prowadzona w formie opieki stacjonarnej, ambulatoryjnej lub domowej. Czas trwania jest zmienny od 5 dni do kilku tygodni. W okresie tym stosujemy ćwiczenia ogólnousprawniające oporowe oraz trening wytrzymałościowy. W zależności od stopnia wydolności pacjenta, trening wytrzymałościowy na ergometrie prowadzimy przy różnych obciążeniach, w sposób przerywany w fazie wstępnej, a następnie w sposób ciągły.

Ćwiczenia ogólnousprawniające obejmują ruchy rozluźniające, rozciągające, i wzmacniające z elementami ćwiczeń równoważnych podzielonych na ćwiczenia oddechowe i gry i zabawy zespołowe.

Ćwiczeń oporowych nie należy wykonywać do 3 miesiąca po przeprowadzonych zabiegach związanych z torakotomią. Ćwiczenia powinny być wykonywane z przerwami, a obejmować 10 powtórzeń.

III okres rehabilitacji

Obejmuje potrzymanie efektów aktywności fizycznej, konieczną weryfikację stosowanej farmakoterapii,

Dalszą edukację w kierunku eliminacji czynników ryzyka, zapewnienie wsparcia społecznego ze strony rodziny i przyjaciół, kształtowanie właściwych zachowań przy podejmowaniu pracy zawodowej, wysiłków fizycznych czy aktywności seksualnej.

50. Czynniki ryzyka wystąpienia żylaków kończyn dolnych.

- otyłość

- uwarunkowania dziedziczne - 70%

- praca w pozycji stojącej lub długotrwałe siedzenie

- niska aktywność fizyczna

- bardzo ciężka praca fizyczna

- siedzenie z podwiniętymi nogami

- siedzenie na nodze

- chodzenie w butach na wysokich obcasach

- ciąża

- poród

- hormonalna terapia zastępcza z dużymi dawkami hormonów

51. Wymień i omów postacie kliniczne mukowiscydozy.

Mukowiscydoza, czyli zwłóknienie torbielowate. Jest to wielo-układowa choroba przekazywana dziedzicznie jako cecha recesywna nie związana z płcią. Podstawowe zaburzenia dotyczą czynności gruczołów wydzielania zewnętrznego: trzustki, gruczołów ślinowych, potowych i śluzowych w przewodzie pokarmowym i układzie oddechowym.

Objawy choroby zależą od gromadzenia się gęstej, lepkiej wydzieliny w wymienionych gruczołach, zatykaniu ich i wtórnym zakażeniu. Istnieje kilka postaci klinicznych mukowiscydozy; może ona objawiać się już w okresie noworodkowym, prowadząc do tzw. niedrożności smółkowej jelit. Najczęściej spotyka się postać płucną lub mieszaną z objawami ze strony układu oddechowego i przewodu pokarmowego. Ciężkie postacie mukowiscydozy oskrzelowo-płucnej występują u dzieci, które otrzymały tę cechę od obojga rodziców. U dzieci, które odziedziczyły tę cechę od jednego rodzica, może wystąpić poronna postać choroby. W ciężkich postaciach choroby objawy niewydolności oddechowo-krążeniowej pojawiają się już w pierwszym roku życia i w ciągu 1-2 lat, a czasami kilku miesięcy, doprowadzają do zgonu dziecka. W nieco lżejszych postaciach, u dzieci z wcześnie ustalonym rozpoznaniem i prawidłowo leczonych, okres przeżycia może wynosić kilka do kilkunastu lat. W najlżejszych przypadkach może to być jedynie skłonność do nawracania zakażeń układu oddechowego.

Chorzy z mukowiscydozą mają szczególną skłonność do zakażeń gronkowcem złocistym i pałeczką ropy błękitnej. Łatwo też powstaje u nich trwałe rozszerzenie oskrzeli.

Leczenie mukowiscydozy polega na ochronie przed zakażeniami, a w przypadku pojawienia się nadkażenia bakteryjnego - szybkim leczeniu antybiotykami. Konieczne jest wykonanie kilka razy w ciągu dnia drenażu oskrzeli w celu zapobiegania zaleganiu wydzieliny.

52. Różnice bólu zawałowego i wieńcowego.

Ból wieńcowy - zlokalizowany w klatce piersiowej może promieniować do kończyn górnych, szyji, żuchwy, pleców, może mieć charakter dławiący, ściskający, gniotący, kłujący i piekący.

Ból zawałowy - jest on piekący, rozdzierający i promieniujący do lewej kończyny górnej i żuchwy

Różnice polegają na tym iż:

- ból wieńcowy ustępuje po odpoczynku, a zawałowy nie

- ból wieńcowy ma krótszy czas utrzymywania się objawów w przeciwieństwie do zawałowego

53. Przedstaw udział pielęgniarki w poszczególnych metodach leczenia żylaków kończyn dolnych.

Są 5 metody leczenia:

- zachowawcza

- operacyjna

- obliteracja niewydolnych żylaków

- terapia uciskowa

- farmakoterapia

Leczenie zachowawcze polega na poinformowaniu o:

*unikaniu długotrwałego stania lub siedzenia

*unikanie noszenia odzieży powodującej ucisk w pachwinie

*o stosowaniu drenażu złożeniowego kończyn dolnych 3 razy przez 20 minut

*noszenie pończoch elastycznych

Leczenie radykalne - operacyjne polega na przecięciu ujścia żylaków i przecięciu lub podwiązaniu niewydolnych żył przeszywających. Domeną leczenia operacyjnego są duże, tzw. Prawdziwe żylaki, obejmujące główny pień żylny układu powierzchownego. Rola pielęgniarki polega na przygotowaniu pacjenta do zabiegu i obserwacja po zabiegu.

Skleroterapia (obliteracja niewydolnych żylaków) - najczęściej sposób ten jest wykorzystywany w usuwaniu żylaków kosmetycznych, tj. pajączków lub pojedynczych żylaków średnich bądź małych. Rola pielęgniarki polega na poinformowaniu pacjenta na czym będzie polegał zabieg, przygotowanie do zabiegu (przygotowanie pola, ułożenie pacjenta,), poinformowanie jak ma się zachowywać w trakcie zabiegu, asystowanie lekarzowi oraz obserwacja pacjenta.

Terapia uciskowa - zastosowanie opasek uciskowych i pończoch, głównie są stosowane w okresie ciąży, połogu i karmienia u chorej z dużymi żylakami, przy koniecznośći odłożenia operacji żylaków i po leczeniu obliteracyjnym, a także w stanach przewlekłej niewydolności żylnej. Rola pielęgniarki polega na poinformowaniu o konieczności stosowania opasek uciskowych, pokazaniu jak prawidłowo się zakłada opaski (pozycja i czas), wyjaśnieniu celowości założenia opasek.

Farmakoterapia - polega na podawaniu flawonoidów i ma na celu wspomaganie leczenia (zapobieganiu wszelkich stanów zapalnych w układzie żylnym, w obrzękach pourazowych, w stanach przewlekłych poza możliwością leczenia chirurgicznego). Rola pielęgniarki polega na poinformowaniu o skutkach ubocznych farmakoterapii

54. Dokonaj podziału niedokrwistości u dzieci w zależności od przyczyn ich powstania.

1. Niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza spowodowana jest nie wystarczalnym spożyciem żelaza niezbędnego do prawidłowego formowania erytrocytów. Efektem tego jest zmniejszona wielkość i obniżona masa erytrocytów, obniżenie stężenia hemoglobiny i zmniejszona zdolność krwi do transportu krwi.

2. Niedokrwistość sierpowatokrwinkowa - uwarunkowana genetycznie powiązana z obecnością w erytrocycie hemoglobiny S, która w warunkach obniżonej zawartości tlenu we krwi powoduje zmianę prawidłowego kształtu erytrocytu w kształt sierpowaty.

3. Niedokrwistość plastyczna - charakteryzuje rozwój pancytopenii, znaczne zmniejszenie liczby wszystkich elementów komórkowych we krwi obwodowej - anemia, granulocytopenia, trombocytopenia.

4. Niedokrwistość megablastyczna - spowodowana jest zwiększonym zapotrzebowaniem na kwas foliowy i witamine B12 w okresie wzmożonej erytropoezy.

55. Zasady racjonalnego żywienia wg. WHO.

- jedz regularnie co najmniej 3 posiłki dziennie a każdy rozpoczynaj od śniadania

- postaraj się, aby twoje codzienne pożywienie zawierało żywność pochodzenia roślinnego i zwierzęcego

- spożywaj codziennie produkty zbożowe oraz warzywa i owoce, warzywa najlepiej jeść na surowo lub krótko gotowane

- 2 a najlepiej 3 razy dziennie spożywaj mleko, biały ser lub jogurty; osoby dorosłe powinni spożywać mleko i przetwory mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu

- mięso i jego przetwory jedz w ilościach umiarkowanych 2 - 3 razy w tygodniu, wybieraj mięsa chude

- jedz ryby i rośliny strączkowe

- ograniczaj ilość tłuszczu pochodzenia zwierzęcego

- przyrządzając potrawy zastępuj tłuszcze zwierzęce olejami lub oliwą

- ogranicz spożycie soli kuchennej

- zachowaj umiar w jedzeniu słodyczy i cukru, w miarę możliwości jedz zamiast słodyczy więcej owoców i warzyw

- bądź aktywny

- zachowaj 2 -3 godzinne przerwy między posiłkami

-udział energii z białka u osób dorosłych powinna wynosić ok. 12%, a u dzieci, ok.13% całodziennego zapotrzebowania energetycznego

- udział białka zwierzęcego powinien stanowić ok..1/2 ogólnej ilości spożywanego dziennie

- udział energii z węglowodanów powinien sięgać 65 - 65% całodziennego zapotrzebowania, przy czym z cukrów prostych nie powinien być wyższy aniżeli 10 - 12%

- udział energii z tłuszczów ogółem nie powinien przekroczyć 30% codziennego zapotrzebowania energetycznego

- proporcje kwasów tłuszczowych nasyconych do jednonienasyconych i wielonasyconych powinny być zbliżone i wynosić jak 1:1:1

- poziom cholesterolu nie powinien przekroczyć 3000 mg/dzień

- zawartość błonnika pokarmowego winna mieścić się w przedziale 20 - 40 g/dzień

- temperatura posiłków ok. 50 - 55 stopnia C

- posiłki należy spożywać w odpowiednich pomieszczeniach , gdzie będzie zachowana czystość i estetyka otoczenia

56. Problemy pielęgnacyjne występujące u pacjenta unieruchomionego opatrunkiem gipsowym.

- ryzyko ucisku z powodu zniekształcenia mokrego opatrunku gipsowego

- dolegliwości bólowe

- niepokój wynikający z zaplanowanego wypisu do domu z opatrunkiem gipsowym z powodu braku wiedzy na temat samoopieki

- ryzyko wystąpienia powikłań z powodu ucisku gipsu na kończynę

- deficyt samoopieki z powodu dysfunkcji narządu ruchu

- niepokój chorego przed zdjęciem opatrunku gipsowego i wystąpieniem dysfunkcji kończyny z powodu jej unieruchomienia

- możliwość wystąpienia zaburzeń ze strony:

*układu oddechowego

*układu sercowo - naczyniowego

*układu pokarmowego

*układu moczowego

*układu ruchowego i metabolizmu

- obniżony nastrój

57. Jakie są zasady fizjoterapii układu oddechowego dziecka z mukowiscydozą.

- podaj lek rozkurczający oskrzela

- podnieś zagłówek łóżka lub pozwól mu przyjąć najbardziej komfortową pozycje

- podaj tlen

- stosuj zabiegi fizjoterapeutyczne dopasowane do poziomu tolerancji dziecka, co może być monitorowane za pomocą pulsoksymetru. Fizjoterapia składa się z 3 zabiegów: drenażu ułożeniowego, oklepywania klatki piersiowej, i wibracji - stosowanej w celu ułatwienia oczyszczania dróg oddechowych z wydzieliny

- okresowo zmieniaj pozycje dziecka z boku na bok i pleców na brzuch, aby poprawić drenaż oskrzeli oraz ułatwić rozprężenie wszystkich pól płucnych

- w razie potrzeby wykonaj spirometrię i odessij wydzielinę

- jeśli ból przeszkadza w uruchamianiu prawidłowego odruchu kaszlowego stosuj odpowiednie sposoby walki z bólem

- zachęcaj dziecko do odksztuszania

58. Scharakteryzuj czynniki ryzyka choroby wrzodowej.

Czynniki wrzodotwórcze:

- zakażenie HB

- urazy nerwowo - psychiczne

- stany hipoglikemiczne

- bodźce hormonalne będące wynikiem aktywności niektórych nowotworów

- urazy mechaniczno - nerwowe po oparzeniach, operacjach mózgu

- zastój treści pokarmowej w żołądku

Czynniki sprzyjające przy osłabionej odporności błony śluzowej żołądka:

- miażdżyca naczyń

- krwotok

- nadkwaśność żołądka

- przyjmowane leki: steroidy, salicylany, p/krzepliwe

- predyspozycje rodzinne

59. Przedstaw powikłania towarzyszące złamaniom i pielęgnację pacjenta w przypadku ich wystąpienia.

I. Zaburzenia ze strony układu oddechowego (zapalenie płuc, niedodma, infekcje)

PIELĘGNACJA:

- zapewnienie drożności dróg oddechowych polegające na prawidłowym ułożeniu pacjenta (pozycja wysoka lub półwysoka), częstej zmianie pozycji ciała oraz na zastosowaniu drenażu złożeniowego

- gimnastyka oddechowa poprzedzona inhalacją i oklepywaniem klatki piersiowej

- nauczenie pacjenta technik wyzwalających odruch kaszlu oraz zwiększających siłę kaszlu w celu skutecznego odksztuszania zalegającej wydzieliny

- zapewnienie odpowiedniego mikroklimatu

- obserwacja chorego w kierunku objawów infekcji dróg oddechowych (kontrola temperatury, oddechu, tętna)

II. Zaburzenia ze strony układu sercowo - naczyniowego (tachykardia, hipoksja ortostatyczna,, zatory, zakrzepica żył)

PIELĘGNOWANIE:

- monitorowanie parametrów życiowych

- kontrola tętna obwodowego na kończynach oraz zaburzenia ciepłoty dystalnych częściach kończyn

- obserwacja stanu nawodnienia organizmu (wilgotność skóry, błon śluzowych, diureza, bilans płynów)

- wypełnienie łożyska naczyniowego

- uzupełnienie niedoborów wodnych i elektrolitowych

- współudział we stopniowym usprawnianiu chorego (ćwiczenia, zmiana pozycji, pionizacja, zapobieganie zaburzeniom wynikającym z hipoksji ortostatycznej: obniżeniu ciśnienia tętniczego, przyśpieszeniu tętna)

- farmakoterapia wspomagająca czynność serca,

- współudział we zastosowaniu działań poprawiających krążenie obwodowe oraz likwidujące zastoje żylne poprzez:( wyższe ułożenie kończyny dolnej, wykonanie ruchów biernych i czynnościowych w stawie, ćwiczenia izometryczne, zakładanie pończoch uciskowych na kończynach dolnych,)

III. Zaburzenia czynności układu pokarmowego (brak apetytu, niedożywienie, zaparcia,)

PIELĘGNOWANIE:

- kontrola masy ciała

- kontrola wyników badań laboratoryjnych

- uzupełnianie niedoborów

- zastosowanie diety wzbogaconej w składniki odżywcze i energetyczne

- zastosowanie działań pielęgniarskich poprawiających apetyt pacjenta (estetyczne podanie posiłków, higiena jamy ustnej przed posiłkiem, prawidłowy mikroklimat na sali,)

- wyjaśnienie choremu znaczenia regularnego wypróżniania się oraz sposobów ułatwiających wydalanie stolca: (na czczo podanie 15g. oleju parafinowego, a wieczorem naparu z ziół przeczyszczających, wykonanie masażu brzucha, wykonanie wlewu przeczyszczającego lub podanie czopka glicerynowego)

- zachęcanie pacjenta do aktywności

IV. Wystąpienie zaburzeń w układzie moczowym (infekcje dróg moczowych, kamica nerkowa)

PIELĘGNOWANIE:

- wyjaśnienie choremu wpływu zaburzeń w oddawaniu moczu na wystąpienie zakażenia w drogach moczowych

- zastosowanie działań pozwalających na całkowite opróżnianie pęcherza moczowego (oddawanie moczu do basenu w pozycji siedzącej)

- obserwacja ilości oraz cech makroskopowych moczu (barwa, zapach, przejrzystość) w kierunku wczesnego wykrycia objawów infekcji

- kontrola laboratoryjna moczu w kierunku badań ogólnych

- zwiększona ilość przyjmowanych płynów (przy braku p/wskazań do 3l/godz.) w celu zapewnienia rozpuszczania wapnia w wodzie

- przestrzeganie higieny krocza

- nauczenie pacjenta samoobserwacji w kierunku wczesnego wykrycia infekcji dróg moczowych (objawy nieotrzymania moczu, utrudnienie w oddawaniu moczu, pogarszające samopoczucie, podwyższona temperatura ciała)

- pielęgnowanie cewnika Foleya

V. Zaburzenia układu ruchu (przykurcze, zniekształcenie stawów, złamania samoistne,)

PIELĘGNOWANIE:

- wyjaśnienie pacjentowi czynników ryzyka wystąpienia powikłań układu ruchowego oraz konieczności wykonania zalecanych ćwiczeń usprawniających

- współudział w wykonaniu ćwiczeń przez pacjenta, zastosowanych już w pierwszym okresie leczenia, (biernych i czynnych i izometrycznych)

- mobilizowanie pacjenta do wykonywani ćwiczeń ruchowych kończyn oraz ćwiczeń ogólnokondycyjnych

- ułożenie funkcjonalne kończyn i ciała zapobiegające wadliwym ustawieniom stawów

- stopniowe poszerzenie zakresu wykonywania ćwiczeń usprawniających, dostosowanych indywidualnie w zależności od wskazań i możliwości pacjenta

- obserwacja chorego w kierunku tolerancji wysiłku

- zalecenie pacjentowi odpoczynku po wykonanych ćwiczeniach rehabilitacyjnych

- podawanie środków p/bólowych w razie potrzeby

- współudział w zastosowaniu zabiegów fizjoterapeutycznych, wpływających na obniżenie nadmiernego napięcia mięśniowego oraz zapobiegających przykurczom mięśniowym

VI. Zaburzenia metabolizmu organizmu (obniżenie odporności, skłonność do infekcji, odleżyny)

PIELĘGNOWANIE:

- obserwacja skóry w miejscu narażonych na wystąpienie odleżyn

-pomoc w wykonaniu toalety i delikatne osuszenieskóry

- działania zapewniające utrzymanie elastyczności skóry przez zastosowanie środków natłuszczających oraz prawidłowe nawadnianie organizmu

- zmiana pozycji oraz nacieranie, oklepywanie i masaż miejsc narażonych na zmiany skórne

- stosowanie udogodnień p/odleżynowych

- zachęcanie pacjenta do wykonywania ćwiczeń ruchowych

- współudział w zastosowaniu diety wysokobiałkowej oraz uzupełniającej niedobory wodno - elektrolitowe

- zapobieganie infekcjom ogólnoustrojowym przez dostarczenie organizmowi pełnowartościowych składników odżywczych

- wykonanie zabiegów pielęgniarskich zgodnie z zasadami aseptyki

- zastosowanie profilaktyki antybiotykowej na zlecenie lekarza

VII. Obniżony nastrój, labilność emocjonalna, lęk, niepokój,

PIELĘGNOWANIE:

- okazywanie pacjentowi zainteresowania i ciepła oraz objęcie troskliwą pieką przez zastosowanie psychoterapii elementarnej

- przedstawienie pacjentowi możliwości rehabilitacji oraz przywrócenie utraconej sprawności narządu

- koncentrowanie się podczas rozmowy na czynnościach możliwych do wykonania przez pacjenta

- umożliwienie choremu wyrażania uczuć, wypowiadania się na temat nurtujących go problemów i rozładowaniu nagromadzonych emocji w rozmowie z przyjaznąosobą

- umożliwienie choremu kontaktu z rodziną i włączenie jej w proces psychoterapii

- wykorzystywanie czynności leczniczo - pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych do nawiązania kontaktu i więzi emocjonalnej w celu zwiększenia poczucia bezpieczeństwa i zaufania do zespołu rehabilitacji

- współudział w organizowaniu czasu wolnego pacjentowi

60. Scharakteryzuj problemy pielęgnacyjne dziecka z atopowym zapaleniem skóry.

- sucha skóra

- zmiany skórne:

+ wypryskowe

+ strupy

+ zaczerwienienia

+ nadżerki

+ obecność grudek o podłożu rumieniowym

- uporczywy, napadowy świąt skóry, którego przyczyną może być:

+ nadpobudliwość

+ zaburzenie snu

+ zaburzenie łaknienia

- duża skłonność do podrażnień

- łuszczące, zaczerwienione lub sączące grudki

61. Scharakteryzuj przygotowanie pacjenta do gastroskopii.

Cel badania:

- ocena błony śluzowej

- pobranie materiału biopsyjnego, cytologicznego, bakteriologicznego

- wykonanie zabiegu endoskopowego ( usunięcie polipów, hamowanie krwawienia, zamknięcie żylaków)

Przygotowanie pacjenta:

- 6 godzin przed badaniem na czczo

- poinformowanie o celu badania

- uzyskanie pisemnej zgody na badanie

- oddanie moczu

- usunięcie ruchomej protezy zębowej, okularów

- znieczulenie miejscowe gardła

W czasie badania:

- ułożenie pacjenta na lewym boku

- znieczulenie gardła

- przed badaniem wkładamy ustnik do ust

- poinformowanie pacjenta, że nie wolno wstrzymywać oddechu podczas badania

- w czasie badania nie wolno podnosić głowy

- poinformowanie pacjenta, że w trakcie badania nie można połykać śliny

62. Przedstaw plan przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego - wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

- zgoda

- wywiad

-poinformowanie pacjenta o ryzyku wystąpienia powikłań pooperacyjnych związanych ze znieczuleniem

- rozmowa z chirurgiem i anestezjologiem w celu dobrania odpowiedniej endoprotezy i znieczulenia

- pacjent musi mieć dokumentacje medyczną z poprzednich pobytów w szpitalu

- na 7 - 10 dni przed zabiegiem powinien odstawić leki np. kwas acetylosalicylowy

- musi się zaszczepić przeciwko WZW typu B

- podjęcie profilaktyki p/zakrzepicowej

W DNIU ZABIEGU

- toaleta całego ciała

- cewnikowanie

- założenie bielizny operacyjnej

- wyjęcie protez, szkieł korekcyjnych, pierścionków, zmycie paznokci i makijażu

- premedytacja

- przygotowanie pola operacyjnego

- przewiezienie na blok operacyjny

63. Omów problemy pielęgnacyjne dziecka z chorobą trzewną.

- ostra lub przewlekła biegunka

- stolec jasny, wodnisty, cuchnący

- odwodnienie organizmu

- zaburzenia elektrolitowe

- objawy anoreksji

- bóle brzucha

- wymioty

- zaparcia

- niedokrwistość

- wzdęcia brzucha

- nadpobudliwość i drażliwość

- kwasica metaboliczna(osłabienie, drażliwość, obniżenie świadomości, nieregularna czynność serca, nieprawidłowe napięcie mięśniowe)

64. Scharakteryzuj zasady leczenia dietetycznego choroby wrzodowej żołądka.

Wykluczamy:

- produkty pobudzające wydzielanie soków żołądkowych:

+ mocnej kawy i herbaty

+ alkoholu, wina

+ wywarów z mięsa

+ ciast, słodyczy, kremów

+ tłustych mięs

+ surowych warzyw i owoców zawierających dużo błonnika, np.: kapusty, ogórków,

- wykluczenie ostrych przypraw:

+pieprz + musztardy

+ ocet + ketchup

+ chili + curry

- wykluczenie potraw wędzonych, smażonych i pieczonych,

Wolno:

- zaleca się wypicie 1 - 2 szkl. Siemia lnianego

- 5 - 4 małych posiłków w ciągu dnia

- zalecane przyprawy: pieprz ziołowy, majranek

- zalecane małe objętości posiłków

- zalecane produkty mleczne: maślanka, mleko, jogurty, kefiry,

- zalecane owoce: dojrzałe banany, gruszki, morele, brzoskwinie z puszki, mus jabłkowy,

- zalecane warzywa: ziemniaki, marchew, groch, szparagi, fasola, buraki, szpinak,

- zalecane zupy: mleczne lub zaprawione mlekiem lub jogurtem naturalnym

- desery: budyń, kisiel, galaretki, lody, herbatniki, ciasto biszkoptowe,

- mięsa: delikatne, białe, ( króliki, kurczaki, ryby)

- pieczywo: pszenne, krakersy, kluski, makaron,

- spożywać posiłki powoli

- temp. posiłków pokojowa

- kolacja bezpośrednio przed snem

Żywienie w czasie powikłań:

I. perforacja wrzodu:

- bezwzględna głodówka

- odessanie wydzieliny

II. krwotok z wrzodu:

- 1 i 2 doba podawać chłodne napoje, np.: słabą herbatę, mleko

- dietę stopniowo rozszerzamy

III. zwężenie odźwiernika

- podawać bardzo małą objętość i bardzo wolno

65. Omów rolę pielęgniarki w rozpoznaniu i przeciwdziałaniu powikłaniom po zabiegu endoprotezoplastyki stawu biodrowego i kolanowego.

Rola pielęgniarki w rozpoznawaniu powikłań sprowadza się do prawidłowej opieki pooperacyjnej. Polega ona na:

- monitorowaniu parametrów życiowych

- obserwacji stanu świadomości

- prowadzeniu tlenoterapii

- zastosowaniu prawidłowej pozycji złożeniowej i jej zmienianie

- profilaktyka powikłań oddechowych

- obserwacja i dokumentacja diurezy godzinowej lub dobowej

- stosowanie środków p/bólowych

- zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym

- zapobieganie zakażeniu ran pooperacyjnych

- zastosowanie ćwiczeń usprawniających

Rola pielęgniarki w zapobieganiu i przeciwdziałaniu powikłaniom polega na:

- intensywnym nadzorze

- usunięciu drenów 2 - 3 dzień po zabiegu

- usunięcie cewnika 2 - 3 dzień po zabiegu

- antybiotykoterapia ok. 6 - 7 dni po zabiegu

- profilaktyka p/zakrzepicowa 10- 14 dni po zabiegu (stosowanie heparyny, odstawienie leków antykoncepcyjnych na 4 tygodnie przed zabiegiem, wczesne uruchamianie, prawidłowe nawodnienie)

- stopniowa pionizacja ciała (4 -5 dzień po zabiegu)

- ćwiczenia zginania i wyprostuj stawu kolanowego

- ćwiczenia czynne wspomagane

- stosowanie sprzętu ortopedycznego (kuli) w celu odciążenia kończyny

66. Wymień wrodzone wady serca u dzieci i omów jedną z nich.

Klasyfikacja:

I. Wady ze zwiększonym przepływem przez krążenie płucne.

- przetrwały przewód tętniczy

- ubytek przegrody między przedsionkowej

- ubytek przegrody między komorowej

- kanał przedsionkowo - komorowy

II. Wady z utrudnieniem przepływu.

- koarktacja aorty

- zwężenie lewego ujścia tętniczego

- zwężenie zastawki pnia płucnego

III. Wady ze zmniejszonym przepływem przez krążenie płucne.

- artezja zastawki trójdzielnej

- tetralogia Fallota

IV. Wady mieszane.

- pień tętniczy

- niedorozwój serca lewego

- przełożenie dużych pni tętniczych

Omówienie

PRZETRWAŁY PRZEWÓD TĘTNICZY

opis - przetrwały przewód tętniczy to sytuacja w której pień tętniczy nie ulega zamknięciu po urodzeniu

patofizjologia - krew przepływa przez aortę i przetrwały pień tętniczy do krążenia płucnego, powodując przeciążenie lewej komory i zastój w krążeniu płucnym

objawy kliniczne - jeżeli wada jest niewielka to dziecko może nie mieć żadnych objawów

- przy osłuchiwaniu serca charakterystyczna jest obecność szmeru naczyniowego

- u dziecka obserwuje się skłonność do częstych infekcji układu oddechowego

- u dziecka występują objawy niewydolności serca, trudności w karmieniu, hepatosplenomegalia, spowolniony przyrost masy ciała, drażliwość,

- tętno narasta szybko a amplituda ciśnienia tętna jest zwiększona

w badaniach laboratoryjnych i testach diagnostycznych:

- elektrokardiogram jest zwykle prawidłowy lecz w przypadku dużego przecieku obserwuje się przerost komorowy

- cewnikowanie serca zwykle niepotrzebne

postępowanie pielęgniarskie

- poinformowanie rodziny o sposobach leczenia (samoistnie lub chirurgicznie i nie chirurgicznie czyli przez farmakoterapię)

- zapewnienie właściwej opieki przed i pooperacyjną

przygotowanie dziecka i rodzinę do operacji:

- przedyskutuj celowość zabiegu chirurgicznego, zabieg może być wykonany w trybie nagłym bądź planowanym

- przygotuj psychicznie do zabiegu dziecko i jego rodzinę: zezwól na wizytę no oddziale IT; stopniowo przekaż informacje o tym co nastąpi przed, w trakcie i po zabiegu operacyjnym; zachęcaj do wyrażania emocji i zadawania pytań

- dokonaj przedoperacyjnej oceny pielęgniarskiej: wywiad chorobowy powinien zawierać dane o chorobach płuc, nerek wątroby, o stosowanych lekach, alergiach,itp…; w badaniu fizykalnym oceń wzrost, masę ciała, objawy życiowe, cykle snu i czuwania, oddawanie moczu i stolca, przyjmowanie płynów; wykonanie badań laboratoryjnych: morfologii, stężenia elektrolitów, czas krzepnięcia, posiewy nosa, gardła, badanie plowaciny, testy bio - chemiczne nerek i wątroby , rtg,

- podaj leki zalecone przed zabiegiem,(leki uspokajające, antybiotyki)

postępowanie pooperacyjne:

- podtrzymuj wydolność oddechową: monitoruj oddychanie i zapewnij odpowiednią fizykoterapię układu oddechowego; sprawdzaj drożność rurki inkubacyjnej i drenu do drenażu klatki piersiowej; kontroluj gazometrie i objawy zaburzeń funkcji oddechowych

- monitoruj funkcję serca: badaj czynność i rytm pracy serca; monitoruj RR; monitoruj ośrodkowe ciśnienie żylne i inne pomiary hemodynamiczne; osłuchaj serce; badaj tętno; wykonaj badania biochemiczne

- systematycznie osłuchaj płucz: odsysanie dróg oddechowych przeprowadzaj tylko gdy jest to potrzebne; monitoruj prowadzone drenaże i ustawienia respiratora

- zapobiegaj pooperacyjnej hipotermii: zastosuj zewnętrzne źródło ciepła; kontroluj temperaturę,

- prowadź dokładny bilans płynów: badaj objawy przewodnienia; utrzymaj ograniczenia płynowe zgodnie z zaleceniami; monitoruj dostępy naczyniowe

- zapewnij odpowiedni komfort dziecka: oceniaj nasilenie bólu; stosuj odpowiednie leki

- zapewnij ciągłość skóry: obserwuj miejsce wkłuć i nacięcia na skórze, zmieniaj często pozycje dziecka, zapewnij właściwą pielęgnacje skóry, zmieniaj opatrunki, oceniaj skórę pod kątem infekcji

- monitoruj ewentualne powikłania pooperacyjne: niewydolnośćserca, hipoksję, zespół niskiego rzutu, zaburzenia rytmu serca, tamponade serca, niedodmę płucną, odmę opłucnową, obrzęk płuc, obrzęk mózgu, uszkodzenie mózgu, drgawki, kwasice, zatorowość, zakrzepice, zaburzenia elektrolitowe

- zapobiegaj problemom nadmiernego pobudzenia nerwowego: zorientuj dziecko co do czasu i miejsca; przygotuj dziecko odpowiednio do zabiegu; zapewnij okresy odpoczynku; obserwuj występowanie zaburzeń psychicznych i zaburzeń snu

- zapewnij wsparcie emocjonalne dziecku i jego rodzinie

prowadź odpowiednią edukacje terapełtyczną

67. Jaka jest rola hormonów tarczycy.

- pobudzają przemianę materii

- wpływają na układ nerwowy

- wpływają na mięśnie

- mają pobudzający wpływ na rozwój płodu

- zwiększają wrażliwość serca na katecholaminy (tachykardia, migotanie przedsionków)

- mają pobudzający wpływ na przemianę wapniowo - fosforanową

68. Co powinien wiedzieć pacjentka z endoprotezą stawu wypisując się ze szpitala.

- raz w roku prześwietlić staw

- unikać ruchów nieprzewidywalnych i z dużym obciążeniem

- unikać sportów przeciążeniowych: biegania, tenisa,

- unikać zeskoków, upadków, uderzeń

- nie tyć

- nie podnosić więcej niż 15 kg.

- używać 2 kul do 3 m-cy po zabiegu, a następnie 1 kuli przez kolejne 2 - 3 m - cy

- wymienić niepokojące objawy , jeśli takie wystąpią to konieczna jest natychmiastowy kontakt z lekarze (objawy: szybkie uczucie zmęczenia, skrucenie kończyny, ból w pachwinie, zmniejszenie siły mięśniowej)

- unikać stanów zapalnych

- powiadom każdego lekarza u którego się leczysz że masz protezę

- nie pozwól na infekcję w okolicy endoprotezy

- przy podejrzeniu stanu zapalnego udaj się do lekarza

69. Przedstaw przyczyny hiperglikemii.

lęk przed hipoglikemią,

niska samoocena,

niepewność czy uda się zrealizować życiowe plany i dobrze wypełnić role społeczne,

poczucie bezsilności i ciągłego ograniczenia

70. Czynniki sprzyjające powstaniu nietolerancji glukozy i cukrzycy.(niepewne)

- osoby z obciążeniem:

pokrewieństwo pierwszego stopnia z osobą chorą na cukrzyce typu 2, otyłość BMI>25kg/m2, cukrzyca ciężarnych w przeszłośći, masa urodzeniowa powyżej 4500gram, nadciśnienie tętnicze, kobiety z zespołem wielotorbielowatych jajników, leczenie kortykosteroidami lub beta- blokeramii lub z dużymi dawkami leków tiazydowych.

71. Opieka pielęgniarska po operacyjnym leczeniu złamania kręgosłupa.

Leczenie operacyjne ma na celu:

- obarczenie struktur naczyniowo - nerwowych

- zapobiegnięciu wtórnemu uszkodzeniu rdzenia

- pozwala odtworzyć prawidłowy kształt kręgosłupa

Opieka pielęgniarska polega na:

- wczesnym wykrywaniu zaburzeń oddechowych

- obserwacji układu krążenia w kierunku niestabilności

- zapobieganie następstwom unieruchomienia
*odleżynom

*chorobie zakrzepowo - zatorowej

*przykurczom stawowo - mięśniowym

- leczeniu bólu pooperacyjnego

- zapewnienie stabilności kręgosłupa

- zapewnienie bezpieczeństwa

- zapewnienie potrzeb biologicznych

- wsparcie i motywowanie do aktywności

- prowadzenie bilansu płynów

- edukacja rodziny w zakresie współpracy w opiece nad chorym

72. Przedstaw zadania pielęgniarki w opiece nad dzieckiem z siniczną wadą serca.

1. Działania diagnostyczne:

- ocena stanu ogólnego dziecka( zachowanie świadomości, stan ogólny skóry,)

- stan układu oddechowego(typ oddychania, zaciąganie przestrzeni międzyżebrowych, liczba oddechów na minute)

- rodzaj kaszlu(głęboki szczękający, suchy, wilgotny, piejący)

- rodzaj duszności(wdechowa, wydechowa, mieszana)

- stan układu krążenia(częstość, miarowość, akcja serca, tętno)

- pomiary ciśnienia tętniczego krwi

- obserwacja zaburzeń przepływu tkankowego

- monitorowanie EKG

- sprawdzanie obecności obrzęków

- prowadzenie bilansu wodnego

- zwracanie uwagi na skargi dziecka(bóle głowy, kołatania serca, ból serca, nudności, wymioty, bóle brzucha)

2. Działania lecznicze:

- samodzielna działalność lecznicza w razie nagłego zagrożenia życia

- u niemowląt i małych dzieci w razie ataku anoksemicznego(wady siniczne serca) konieczne: ułożenie w pozycji kolanowo - łokciowej, ucisk klatki piersiowej podanie tlenu

- u chorych z napadami MAS: uderzenie w klatkę piersiową, masaż serca zewnętrzny, udrożnienie dróg oddechowych, sztuczna wentylacjaza pomocą aparatu ambu

- podawanie leków, obserwacja ich działania leczniczego i ubocznego,

- dokumentowanie działań leczniczych

3. Działania opiekuńcze:

- zapewnienie poczucia bezpieczeństwa

- zmniejszyć strach i lęk przed często przykrymi zabiegami i badaniami

- łagodzić żal za domem, rodzicami

- w proces opiekuńczy włączane są czynności typowo pielęgniarski jak: żywienie, higiena osobista i otoczenia, regularne wypróżnienia, zapewnienie ruchu i rozrywki

4. Działania edukacyjne:

- edukacja rodziny

- planowanie przyszłości, trybu życia, sposobu podawania leków, wykonywania pomiarów ciśnienia krwi, tętna, diurezy i zwracanie uwagi na niepokojące objawy chorobowe

73. Podaj zasady leczenia dietetycznego cukrzycy.

Celem leczenia jest:

- uzyskanie normoglikemii

- uzyskanie prawidłowych wartości RR

- ograniczenie cholesterolu

- zapobieganie miażdżycy i chorób serca

- zapobieganie otyłości

- uzyskanie należytej masy ciała

Zasady leczenia:

- 5 - 6 małych posiłków w ciągu dnia

- wyeliminowanie owoców o wysokiej zawartości cukru, np.: bananów, winogron, malin, gruszek, śliwek, brzoskwiń,

- ograniczyć sól w diecie

- stosowanie słodzików, np.,: ASPARTAM, NULRASWEET, ACESULFANK

- zwiększenie podaży witamin i soli mineralnych (profilaktyka późnych powikłań cukrzycy)

- ograniczenie węglowodan…ów

- ograniczenie produktów smażonych i długo gotowanych

- eliminacja cukrów prostych, np.: miodu, czekolady

- eliminacja tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, np.: śmietany, serów żółtych, serów białych tłustych, mleka tłustego, mięsa wieprzowego, salami, majonezu, itp…

- eliminacja słodkich bułek, pączków, chałwy,…

- eliminacja napojów gazowanych

74. Omów zalecenia pielęgniarki dla pacjentów z kamicą układu moczowego.

Edukacja:

- zwiększenie wypijanych płynów od 2 - 5 litrów na dobę

- zalecane jest picie wód leczniczych

- unikanie przetrzymywania moczu w pęcherzu moczowym

- nie dopuszczać do przegrzania organizmu, unikanie wysokich temperatur

- zapobieganie i zwalczanie zakażeń układu moczowego

- zwiększyć aktywność fizyczną

- stosowanie farmakoterapii: wg. zaleceń lekarza

- ograniczenie spożycia soli kuchennej oraz produktów bogatych w puryny

- uzupełnianie niedoborów witamin

- regulacja pH moczu

- zalecane są kąpiele ziołowe np. w zielu skrzypa czy w liściach brzozy

- zalecane jest leczenie uzdrowiskowe

- zalecane są preparaty ziołowe

- edukacja w zakresie postępowania po badaniach i zabiegach:

*krwiomocz

*podwyższona temperatura ciała

*kontrola wydalanego moczu

*badanie USG i RTG

- stosowanie odpowiedniej diety do odpowiedniej kamicy:

1.KAMICA SZCZAWIANOWA

WYKLUCZAMY:

Szczaw, rabarbar, botwinę, buraki, czekoladę, kawę, herbatę, zwiększoną ilość wapnia w pożywieniu

2. KAMICA FOSFORANOWA

WYKLUCZAMY:

Produkty zawierające wapń

3. KAMICA CYSTYNOWA

WYKLUCZAMY:

Cytryny i melony, ograniczamy spożycie mięsa i jego przetworów

ZALECANE:

Przetwory i produkty roślinne, mleko

4. KAMICA MOCZANOWA

WYKLUCZAMY:

Produkty będące źródłem puryn (mięsa, podroby, wywary z i sosy mięsne, galarety mięsne, sardynki, śledzie), używki (kakao, kawę, herbatę), grzybów, unikanie potraw smażonych, pieczonych i duszonych,

ZALECANE:

Mięsa chude, zalecane jest gotowanie na parze lub w wodzie, spożywanie produktów mlecznych oraz dużych ilości warzyw i owoców

75. Przedstaw zadania pielęgniarki w opiece nad dzieckiem z hemofilią.

1. Ocenić obecność objawów ostrego i przewlekłego krwawienia:

- zbadać skórę, stawy, mięśnie

- zbadać wzrok, słuch,

- ocenić stan neurologiczny

- sprawdzić czy doszło do krwawienia z jamy ustnej, warg, dziąseł i odbytu

2. Zapobiec lub ograniczyć wystąpieniu krwawienia poprzez:

- ocenienie warunków bezpieczeństwa w domu

- stosowanie miękkich szczoteczek do zębów

- podkreślić potrzebę częstszych kontroli u stomatologa

- edukacja rodziców w kierunku zapobiegania urazom

- nauczenie rodziców jak postępować w przypadku dużego krwawienia:

* monitorowanie krwawienia

*uciśnięcie krwawiącego miejsca

*zastosowanie zimnego okładu

*kontrolowanie czy nie doszło do obrzęku i czy nie występuje bolesność stawów i czy nie ma przykurczy

3. Wsparcie psychiczne dziecka:

- sprzyjać budowaniu przez dziecko poczucia własnej wartości

- zachęcać do wypowiadania się na temat własnych lęków i uczuć

- skieruj dziecko i jego rodzinę do grupy wsparcia

- zachęcaj członków rodziny do wypowiedzi na temat własnych odczuć

4. Zapewnij odpowiednią edukację terapeutyczną dziecku i jego rodzinie:

- przedstaw zasady przechowywania, rozpuszczania i podawania czynników krzepnięcia

- poinformuj rodzinę i dziecko o zasadach leczenia powierzchniowych urazów poprzez zastosowanie miejscowego ucisku i zimnego okładu

- przedstaw objawy krwawienia odstawowego i naucz pacjenta sposobów unieruchomiania stawów, stosowania zimnych okładów i podawania brakującego czynnika krzepnięcia

- naucz rodziców rozpoznawania objawów groźnych dla życia np. zaburzenia widzenia, bóle głowy, wymioty, apatia, splątanie czy też drgawki

- przedstaw objawy uboczne stosowanej terapii

- zaprezentuj ćwiczenia bierne stawów

- podkreśl konieczność unikania aspiryny (możliwość uszkodzenia błony śluzowej żołądka i wydłużony czas krwawienia)

- przedstaw zalecenia dietetyczne chroniące przed nadmiernym przyrostem masy ciała, powodującym dodatkowe obciążenie stawów

76. Podaj przyczyny, objawy, leczenie i profilaktykę hipoglikemii.

Przyczyny:

- długi czas trwania choroby

- szybkie zmniejszenie masy ciała

- nadpobudliwość emocjonalna

- zbyt długie przerwy między posiłkami

- wstrzymanie się od jedzenia

- intensywny wysiłek fizyczny

- u ludzi stosujących zaostrzoną dietę redukcyjną

- dążenie do zbyt szybkiego wyrównania metabolicznego cukrzycy

Rodzaje:

1.łagodna

2.umiarkowana

3.ciężka

Objawy:

1: - nagłe uczucie głodu

- drżenie mięśni

- bladość

- kołatanie

- szybkie bicie serca

- trudności w koncentracji uwagi

- trudności w kojarzeniu faktów

- wzmożona potliwość

- mrowienie wokół ust

2: - ból głowy i brzucha

- nadmierna senność

- zaburzenia widzenia i równowagi

- osłabnięcie

- trudności wysławianiu się

- przyśpieszona czynność serca i tętna

- rozszerzenie źrenic

- rozdrażnienie

- niewyraźna mowa

- zmiany w zachowaniu(agresja, płaczliwość, wesołkowatość)

3: - dezorientacja

- utrata przytomności

- uogólnione drgawki

- porażenie połowiczne(zwłaszcza u ludzi starszych)

Leczenie:

-jeżeli poziom cukru we krwi spadnie poniżej 2.8 mmoli/l (50 ml/dl) oznacza to ciężkie niedocukrzenie, wstrząs hipoglikemiczny objawiający się utratą przytomności, śpiączka, incydent ten występuje zwykle w cukrzycy typu I i wymaga wstrzyknięcia insuliny

- osobie przytomnej podać 10 - 20 g glukozy lub jej równoważnik np. szklankę soku, szklankę słodzonej herbaty, czekoladki

- osobie nieprzytomnej wstrzyknąć 1 - 2 mg glukagonu

Profilaktyka:

- przestrzeganie brania zaleconych dawek insuliny

- przed posiłkiem 30 minut wstrzyknąć insulinę

- przestrzeganie diety

- unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego

- spożywanie posiłków o regularnych porach

- prawidłowe wstrzyknięcie insuliny( nie za płytko i nie za głęboko)

77. Omów zadania pielęgniarki w przygotowaniu do urografii oraz postępowanie po badaniu.

Urografia- badanie daje możliwość oceny położenia i wielkości nerek, układu kielichowo - miedniczkowego, czynności wydzielniczej, morfologicznej dróg moczowych i pęcherza moczowego

Przygotowanie:

- zgoda na badanie

- poinformowanie pacjenta na czym polega badanie

- poinformowanie jak się ma zachowywać w trakcie badania

- poinformowanie pacjenta że w dniu badania powinien on być na czczo

- w przeddzień badania powinien ondostać środki przeczyszczające oraz lekką kolację

- należy poinformować że chory nie powinien jeść i pić od północy do zakończenia badania

- poinformować o konieczności opróżnienia pęcherza przed badaniem

- przygotowanie środków cieniujących

- asystowanie przy badaniu

- ułożenie pacjenta

- obserwowanie pacjenta przy badaniu w kierunku działań ubocznych środka cieniującego

- powinna przygotować zestaw p/wstrząsowy

- po badaniu zmierzyć RR, tętno, obserwacja w kierunku nudności i wymiotów

78. Wyjaśnij pojęcie i podaj zasady postępowania w czasie napadu anoksemicznego.

Napad anoksemiczny jest to groźny objaw, na który należy zwrócić uwagę u małych dzieci z sinizną wadą serca.

Atak te zagrażają życiu dziecka, pojawiają się nagle, najczęściej rano.

Objawia się tym, że dziecko staje się blade, słabe, wiotczeje, traci przytomność, mogą pojawić się drgawki. W tych stanach konieczna jest natychmiastowa pomoc. Układamy dziecko w pozycji kolanowo - łokciowej, uciskamy klatkę piersiową, podajemy tlen, czasem konieczny jest masaż serca i sztuczny oddech.

79. Rola edukacyjna pielęgniarki w profilaktyce zespołu stopy cukrzycowej.

Pielęgniarka informuje o:

- myciu stóp w ciepłej wodzie o temp. 36 - 39 stopni

- dokładnym osuszaniu stóp

- paznokcie obcinać po kąpieli gdy są miękkie i elastyczne

- nie wycinać skórek przy paznokciach

- codziennie oglądać stopy

- moczenie stóp max. 10 minut

- jeżeli skóra jest sucha to codziennie wcieramy krem do stóp

- unikać gorących kąpieli, sauny, termoforów

- przy zamoczeniu stóp natychmiast osuszyć i założyć suche skarpetki

- nosić skarpety bawełniane, wełniane lub frotowe bez ściągaczy

- nie stosować rozgrzewających lubgorących okładów

- nosić buty wygodne

- nie wolno chodzić boso

- nie wolno używać podwiązek i podkolanówek

- często zmieniać buty w ciągu dnia

- buty przed założeniem zawsze wytrzepać

- nie usuwać samodzielnie modzeli i odcisków

- przy otarciach i drobnych zranieniach umyć ranę wodą z mydłem i założyć sterylny opatrunek

- nie wolno samodzielnie przekuwać pęcherzy jeżeli sam pęknie to załóż sterylny opatrunek

- nosić wkładki ortopedyczne silikonowe bądź skórzane

- nie należy używać środków silnie odkażających np.: spirytusu, środków zawierających jód

- w suche stopy systematycznie wcieraj krem z wit. A

- osuszone stopy zasypać talkiem np.:ALANTOINĄ

- nie nagrzewać stóp

- skarpety zmieniać wrazie potrzeby

- przestrzegać diety

- aktywność umiarkowana ale systematyczna(3 - 4 razy w tygodniu po 30 - 45 minut)

- wysiłek fizyczny zalecany: jazda na rowerze po płaskim terenie, pływanie, spacer, taniec, piesze wycieczki, graw golfa, praca w ogrodzie

- wysiłek fizyczny p/wskazany: boks, nurkowanie, wspinaczka, podnoszenie ciężarów, odgarnianie śniegu, przesuwanie mebli

- poinformowanie o korzyściach płynących z uprawniania aktywności fizycznej: ułatwia zużycie glukozy przez organizm, zmniejsza stężenie cukru we krwi, umożliwia zmniejszenie dawek insuliny lub leków hipoglikemizujących, poprawia samopoczucie, przeciwdziała depresji.

80. Jak zrealizujesz pielęgnację pacjenta z kolką nerkową.

- leki p/bólowe

- leki rozkurczowe

- nawodnienie chorego

Do zwalczania bólu stosuje się parenteralnie niesteroidowe leki p/zapalne lub opioidy . Polecane jest podawanie parenteralnie np. 100mg diklofenalu sodu lub 50mg petydyny.

Leki rozkurczające to: papoweryna, skopolamina, drotaweryna. Pacjent powinien być pouczony o potrzebie zbierania każdej porcji moczu do naczynia w celu uchwycenia wydalanego złogu i późniejszego jego zbadania. Konsultację urologiczna jest wskazana w celu rozważenia leczenia zapobiegawczego w sytuacji ostrej niewydolności nerek, braku wydalenia złogu pomimo 3 - 4 tygodniowego leczenia zachowawczego lub utrzymującego się napadu kolki nerkowej przez ponad 48 godzin.

81.Przedstaw edukacyjną rolę pielęgniarki w przygotowaniu dziecka z cukrzycą i jego rodziny do samoopieki

Edukacje należy prowadzić zawsze niezależnie od wieku chorego dziecka. Dotyczy ona diety, rodzaju aktywności fizycznej oraz zasad przyjmowania insuliny. Edukacja dziecka jest uzależniona od jego

- pierwszy krok w nauce radzenia z chorobą jest jej zaakceptowanie

- przedstawienie istoty choroby

- wyjaśnić jak należy kontrolować poziom glukozy we krwi i poziom ciał ketonowych w moczu

- wyjaśnić zasady insulinoterapii

- nauczyć jak należy podawać i przechowywać insulinę

- pokazać miejsca gdzie można podawać insuline

- przedstawić objawy hipoglikemii i hiperglikemii, omówić zasady zapobiegania tym stanom i postępowanie jeśli do nich dojdzie

- omów sposób planowania posiłków(wielkość porcji powinna być dostosowana do wieku, spożywanie węglowodanów złożonych, regularne pory posiłków i przekąsek, obliczanie wymienników węglowodanowych)

- omówić zagadnienia dotyczące pielęgnacji skóry

- branie udział w planowaniu przez dziecko aktywności fizycznej oraz wypoczynku i snu

- należy zachęcać dziecko do noszenia plakietki identyfikacyjnej

- poinformuj personel szkolny o szczególnych wymaganiach dziecka

-omówić zagadnienia dotyczące zapobieganiu przewlekłym powikłaniom

wieku

Niemowlęta, dzieci w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym:

• Uwzględnienie całkowitej zależności od rodziców i opiekunów, jeżeli chodzi o wstrzyknięcia, jedzenie i kontrolę.

• Porady dotyczące nieregularnego jedzenia, które trudno przewidzieć, i zmiennego poziomu aktywności.

• Uświadomienie, że hipoglikemia w tej grupie wiekowej nie tylko występuje częściej, ale także może ciężej przebiegać, dlatego podstawowe znaczenie ma szkolenie dotyczące zapobiegania, rozpoznawania i leczenia tego stanu.

Dzieci w wieku szkolnym

• Rozpoznawanie objawów hipoglikemii i zrozumienie zasad samokontroli.

• Cukrzyca a program nauki szkolnej, posiłki w szkole, ćwiczenia fizyczne i sport.

• Porady dla rodziców na temat stałego rozwoju niezależności dziecka oraz stopniowego przekazywania mu odpowiedzialności za samego siebie

• Nauka wstrzykiwania insuliny

Młodzież

• Promowanie odpowiedzialnej samokontroli odpowiedniej do poziomu dojrzałości i możliwości zrozumienia.

• Dyskusja na temat konfliktów uczuciowych oraz w grupach rówieśniczych.

• Nauczanie strategii radzenia sobie z nieprzestrzeganiem odpowiedniej diety, dodatkowymi chorobami, hipoglikemią, uprawianiem sportu itd.

• Negocjacja celów, zadań i priorytetów oraz upewnienie się, że młodociany chory zrozumiał i zaakceptował zadania, których się podjął.

• Rozwój strategii wspomagających przejście do poradni dla dorosłych chorych.

• Wiedza o cukrzycy niekoniecznie pozwala na dobrą kontrolę metaboliczną. Skuteczna edukacja ma nie tylko ugruntować wiedzę, lecz musi również być źródłem siły i motywacji dla młodej osoby, aby wykorzystywała ją wraz z praktycznymi umiejętnościami w rozwiązywaniu problemów i samokontroli.

82. Scharakteryzuj późne powikłania cukrzycy. Omów rolę pielęgnacyjną pielęgniarki w profilaktyce późnych powikłań cukrzycy.

• Retinopatia cukrzycowa to uszkodzenie narządu wzroku związane ze zmianami w siatkówce, która jest odpowiedzialna za odbieranie bodźców wzrokowych. Jej uszkodzenie powoduje upośledzenie widzenia. Siatkówkę można zbadać podczas oglądania dna oka. W niektórych sytuacjach wykonuje się zdjęcia dna oka. U większości chorych z długo trwającą cukrzycą występują zmiany na dnie oka charakterystyczne dla retinopatii. Retinopatii cukrzycową dzieli się na prostą - w większości wypadków wymagającą tylko obserwacji pacjenta oraz przed proliferacyjną i proliferacyjną. Dwa ostatnie stadia wymagają intensywnej terapii okulistycznej i często leczenia laserem (laseroterapii).

• Nefropatia cukrzycowa jest powikłaniem polegającym na uszkodzeniu kłębuszków nerkowych, odpowiedzialnych za filtrowanie krwi i usuwanie z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii. Nefropatia cukrzycowa prowadzi do niewydolności nerek, do uszkodzenia których dochodzi stopniowo. Początkowo zwiększa się wydalanie albumin w moczu (co nazywa się mikroalbuminurią), następnie wydalane są większe ilości białka w moczu (jest to tzw. jawny białkomocz). Zwykle w tym stadium pojawia się nadciśnienie tętnicze. W kolejnym etapie następuje stopniowy wzrost stężeń mocznika i kreatyniny we krwi. W najbardziej zaawansowanych stadiach neuropatii konieczne jest leczenie, polegające na zastosowaniu urządzenia zastępującego swą funkcją nerki, nazywane dializą. Kończyn.

• Choroba wieńcowa znacznie częściej występuje u chorych na cukrzycę i jest spowodowana zwężeniem tętnic wieńcowych, odpowiedzialnych za ukrwienie serca. Choroba ta może doprowadzić do zawału serca. Jej objawy są charakterystyczne - występują bóle (palące, piekące) za mostkiem, początkowo zwykle po wysiłku fizycznym. Niestety, niektórzy chorzy na cukrzycę mogą nie odczuwać żadnych dolegliwości.

• Choroba niedokrwienna kończyn dolnych jest wywołana miażdżycą tętnic. Początkowo objawia się bólami nóg w czasie chodzenia (chromanie przestankowe). W przypadku bardziej nasilonych zmianach miażdżycowych może dochodzić do martwicy dystalnych (obwodowych) części stopy (palce, pięta).

• Choroba naczyń mózgowych zdarza się częściej u chorych na cukrzycę. Jest spowodowana zaburzeniami ukrwienia mózgu. Może doprowadzać do przejściowych niedowładów (przemijające ataki niedokrwienne) oraz do udaru mózgu.

83. Pierwsza pomoc w oparzeniach zależności od czynnika uszkadzającego.

Oparzenie chemiczne- są to oparzenia środkami chemicznymi , są one niezwykle groźne dla poszkodowanych. Dochodzi do nich gdy do skóry, oczu lub do przewodu pokarmowego dostanie się substancja żrąca (zasada, kwas lub stężony alkohol).

Postępowanie:

• obmycie twarzy i płukanie jamy ustnej dużą ilością wody,

• podanie do picia małymi tykami chłodnej wody lub mleka,

• podanie białka jaja kurzego do wypicia,

• identyfikacja substancji parzącej - zachować opakowanie,

• kwas - wypijając roztwór sody oczyszczonej, wodę wapienną, dwuwęglan sodowy

• wypijając 3% kwas borny, 1% kwas octowy, kwas cytrynowy.

• natychmiast skontaktować się z lekarzem.

• W żadnym wypadku nie wolno wywoływać wymiotów

Oparzenia termiczne- zmiany powłok skórnych lub tkanek wewnętrznych, których przyczyną jest działanie wysokiej temperatury.

Postępowanie:

• jak najszybciej schłodzić oparzone miejsce,

• w trakcie schładzania usunąć odzież poprzez rozcięcie,

• w trakcie schładzania usunąć pierścionki, kolczyki, itp.,

• po zakończeniu schładzania rany oparzeniowe osłonić opatrunkiem jałowym lub hydrożelowym, schładzającym,

• w miarę możliwości unieruchomić i unieść oparzoną część ciała,

• w przypadku stwierdzenia objawów wstrząsu - blada spocona skóra, szybkie tętno, pobudzenie psychoruchowe - należy dziecko ułożyć w pozycji na wznak z uniesionymi kończynami dolnymi,

zapewnić komfort cieplny,

• oparzonego należy chronić przed urazami wtórnymi,

• w cięższych przypadkach (rozległe oparzenie, objawy wstrząsu) natychmiast powiadomić pogotowie ratunkowe.

Postępowanie w szpitalu:

- sprawdzić drożność dróg oddechowych

- wkłucie do żyły obwodowej, a w razie potrzeby wkłucie centralne

- podać dożylnie leki p/bólowe

- rozebrać chorego do naga, ocenić rozległość i głębokość oparzeń, nałożyć jałowe opatrunki

- przetoczyć płyny dożylnie

- pobrać krew w celu oznaczenia grupy krwi, próby krzyżowej, stężenia karboksyhemoglobiny, morfologii, elektrolitów, mocznika, kreatyniny, gazometrii, glukozy, białka

- założyć cewnik Foley'a i mierzyć godzinowe wydalenie moczu

- ustalić okoliczności wypadku(czas, miejsce i sposób oparzenia)

- czynnie i biernie uodpornić chorego przed tężcem

- podać antybiotyki

Oparzenia elektryczne- powstają na skutek działania wysokiej temperatury wytworzonej przez łuk elektryczny powstający w trakcie zwarć w urządzeniach średniego ( 15-30 kV) i wysokiego napięcia ( 110- 400 kV)

Postępowanie:

• Uwolnić porażonego od działania prądu elektrycznego 9 nie dotykać porażonego ani przewodów i urządzeń elektrycznych),

• Ocenić zagrożenie życia, przenieść chorego w bezpieczne miejsce, ugasić tlącą się odzież,

• W razie konieczności podjąć czynności resuscytacyjne,

• Przetaczać płyny zgodnie z formułą parkladzką z dodatkiem mannitolu,

• Wykonać EEG< EKG, badania okulistyczne.

84. Jakie są zasady leczenia w cukrzycy typu I
Leczenie cukrzycy opiera się na 3 zasadach:

• Doborze odpowiednich dawek insuliny;

• Stosowaniu właściwej diety,

• Prowadzeniu aktywnego trybu życia.

Ogólny nadzór nad metabolizmem węglowodanów u najmłodszych dzieci:

• normoglikemia (stosownie do wieku) - stała ścisła kontrola i dążenie do osiągnięcia glikemii w zakresie 80-150 mg% (4,4-8,3 mmol/l) mogą być ryzykowne (niebezpieczeństwo powtarzających się hipoglikemii),

• utrzymanie stężenia glikozylowej hemoglobiny (HbAic) na poziomie zbliżonym do wartości prawidłowych (jak u osób zdrowych);

Dbanie o ogólny dobry stan zdrowia:

• bez objawów klinicznych,

• zdrowy wygląd chorego,

• utrzymanie prawidłowego profilu lipidowego;

Dbanie o prawidłowy wzrost i rozwój:

• uzyskanie optymalnego wzrostu zależnego od uwarunkowań genetycznych,

• prawidłowo przebiegające i następujące we właściwym czasie pokwitanie,

• prawidłowy rozwój psychospołeczny (normalne uczęszczanie do szkoły lub pracy oraz wykonywanie obowiązków szkolnych czy zawodowych, normalne planowanie przyszłości i kariery);

AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA: 

• wszelka zwykła aktywność łącznie z pełnym udziałem w zajęciach sportowych,

• zaleca się raczej regularny aerobik, a nie okresowe ćwiczenia.

DIETA: oparta na wymiennikach węglowodanowych, dobrana odpowiednio do wieku (węglowodany 50%, białko - 20%, tłuszcze - 30%).

LEKI Z WYBORU: insulina.

Dzieci należy leczyć wysoko oczyszczoną insuliną ludzką:

• krótkodziałającą - początek jej działania następuje po 30 minutach, szczyt w 2. godzinie, koniec po 6-8 godzinach (Actrapid HM, Humulin R, Insuman Rapid)

• szybkodziałająca - działa prawie natychmiast po wstrzyknięciu, szczyt osiąga po 1 godzinie, a kończy działanie po 4; jest analogiem insuliny krótkodziałającej (Humalog);

• pośrednim czasie działania (insulina NPH, tzw. izofanowa) - początek jej działania przypada na 2. godzinę po wstrzyknięciu, szczyt występuje po 5 godzinach, a koniec po 22-24 (Insulatard HM, Protaphane HM, Humulin N, Insuman Basal)

MONITOROWANIE PACJENTA: 

• początkowo częste kontrole ambulatoryjne aż do ustabilizowania się stanu chorego; następnie co 2-3 miesiące; kontrola wzrostu, masy ciała i dojrzewania płciowego,

• codzienne pomiary stężenia glukozy we krwi za pomocą glukometru w warunkach domowych -dostosowanie/uzupełnienie dawki insuliny,

• okresowe oznaczanie stężenia hemoglobiny glikozylowanej (średnio co 3 miesiące) w celu oceny ogólnego wyrównania cukrzycy,

• raz w roku oznaczenie stężenia lipidów w surowicy krwi i funkcji tarczycy,

• regularna kontrola i uaktualnienie leczenia dietetycznego; dostosowanie zapotrzebowania kalorycznego do większego zapotrzebowania w określonym wieku, do zwiększonej aktywności fizycznej, przyspieszenia wzrostu w okresie dojrzewania, zmian masy ciała

85. Wymień wskazania do podjęcia badań diagnostycznych w kierunku zakażenia wirusem HIV

• Zakłucie się igłą skażoną lub produktami z krwią chorego,

• Bezpośrednie zetknięcie się błon śluzowych lub otwartej rany ze skażoną krwią,

• Kontakt seksualny z osobą zakażoną,

• Kontakt w macicy między matką, a płodem,

• Przeszczep tkanki.

86. Omów podstawowe zasady podawania leków drogą wstrzyknięć

1. Przygotowując strzykawki do wyjaławiania należy sprawdzić czy tłok strzykawki jest dopasowany do cylindra; przygotowując igły sprawdzić ich drożność.

2. Zabieg należy wykonać przestrzegając zasad aseptyki i antyseptyki ( m.in. mycie rąk przed i po zabiegu).

3. Przez przygotowaniem leku należy każdorazowo sprawdzić zlecenie.

4. Lek należy sprawdzić 3-krotnie ( po wyjęciu z apteczki, przed pobraniem do strzykawki, przed odrzuceniem pustego opakowania leku).

5. Sprawdzić: nazwę i dawkę leku, wskazówkę na opakowaniu dotyczącą drogi podawania leku, termin ważności ,zmiany fizykochemiczne ( zmiana barwy, zmętnienie, osad świadczą o nieprzydatności leku)

6. Należy dokładnie obliczyć dawkę leku, w przypadku leków liofilizowanych i podawanych dożylnie użyć odpowiedniego roztworu ( w celu rozpuszczenia lub rozcieńczenia) unika się mieszania leków w jednej strzykawce.

7. Należy sprawdzić czy chory w przeszłości chorował na wirusowe zapalenie wątroby- żółtaczkę zakaźną ( użyć wówczas sprzętu jednorazowego lub odzielnnego zestawu do wstrzyknięć)

8. Korek fiolki należy przemyć roztworem antyseptycznym-przed wprowadzeniem igły, ampułkę - po napiłowaniu, powierzchnię skóry- przed wkłuciem igły do tkanki.

9. Chorego należy poinformować o celu zabiegu, przy wstrzykiwaniu leku uprzedzić o ewentualnych następstwach mogących wywołać niepokój chorego.

10. Chorego należy ułożyć w odpowiedniej pozycji, biorąc pod uwagę rodzaj choroby, stan ogólny chorego, jego wygodę oraz swobodę ruchu pielęgniarki.

11. Wykonywanie wstrzyknięcia nieprzytomnemu lub dziecku wymaga unieruchomienia przez drugą osobę.

12. Do wykonywania wstrzyknięć należy używać igieł prostych, ostrych, drożnych, odpowiedniej długości i średnicy, odkładać je skierowane nasadką w dół.

13. Lek należy podać do właściwej tkanki, wybrać okolicę pozbawioną zmian zapalnych, ropnych , przebarwionych z dala od większych nerwów i naczyń.

14. Po wkłuciu ruchem aspirującym należy sprawdzić czy igła tkwi w świetle żyły.

15. Przy nakłuciach żylnych należy zwolnić ucisk po pobraniu krwi.

16. Podczas wykonywania zabiegu należy zapewnić choremu bezpieczeństwo, obserwować reakcję chorego na lek.

17. Należy udokumentować wykonanie zabiegu.

18. Należy uporządkować zestaw; sprzęt zakażony podczas i po zabiegu.

87. Przedstaw zasady profilaktyki krzywicy wieku rozwojowego.

W warunkach polskich ( w związku z małym nasłonecznieniem ) zaleca się profilaktyczne podawanie witaminy D3 wszystkim niemowlętom począwszy od 3 tygodnia życia w dawce 1000 j, a wcześniakom i dzieciom z ciąż mnogich od 2 tygodnia życia w dawce 2500 j.
Witamina D powinna być podawana bezpośrednio do buzi dziecka przed lub po karmieniu, ponieważ do swojego wchłaniania wymaga tłuszczu. W porze letniej , kiedy skóra dziecka jest eksponowana na promieniowanie słoneczne dawkę witaminy można zmniejszyć , a nawet wyeliminować . Należy jednak wcześniej skonsultować się z lekarzem.

88. Wymień czynniki ułatwiające adaptacje chorego do warunków szpitalnych.

• Pielęgniarka powinna zapoznać pacjenta z topografią oddziału, współpacjentami, obowiązkami i Kartą Praw Pacjenta,

• Zapoznać z planem dnia,

• Zachęcać do uczestnictwa w życiu oddziału,

• Rozmowa z pacjentem,

• Zapewnienie ciszy i spokoju, bezpieczeństwa,

• Ułatwienie kontaktu z rodziną,

• Uważnie słuchać pacjenta zapewnić troskę i zrozumienie,

89. Omów ogólne zasady unikania niezgodności leków.

1. Sprawdzić informacje na temat ewentualnych niezgodności,

2. Używać leków pochodzących z tych samych firm,

3. Unikać mieszania płynów o zbyt różnych właściwościach PH.

4. Ściśle przestrzegać zasad producenta dotyczących sporządzania roztworów z tzw., wstrzyknięć suchych.

5. Unikać mieszania ze sobą kilku płynów do wstrzyknięć przed ich wprowadzeniem do płynu podstawowego. Po każdorazowym wprowadzeniu roztworu do wstrzyknięć należy go dokładnie mieszać, obserwując czy nie występują zmiany w klarowności i barwie roztworu,

6. W przypadku dostrzeżenia jakichkolwiek zmian podczas przygotowywania, przechowywania lub podawania, zabronione jest stosowanie tej mieszaniny,

7. W razie konieczności, jednoczesnego zastosowania kilku roztworów do wstrzyknięć, co do których istnieją dane, że mogą być niezgodne, nie należy ich łączyć w jednej strzykawce lub płynie do wlewów, podawać je w odrębnym wstrzyknięciu.

8. Nie mieszać płynów do wstrzyknięć o przedłużonym działaniu z innymi roztworami do wstrzyknięć,

9. Przestrzegać zasady aseptyki.

90.Omów zasady intensywnej opieki medycznej w kwasicy ketonowej ?

• Zadbać o nawodnienie, uzupełnić niedobór płynów w ciągu 48 godzin,

• Należy stosować 0.9 % NaCl; w pierwszej godzinie w dawce 10ml/kg, a następnie

5 ml/kg? godz., nie przekraczając 4l/m2;

• Monitorować EKG w celu obserwacji załamka T;

• Należy dodać do płynu infuzyjnego KCL ( 40mmol)

• Rozpocząć ciągły wlew insuliny w małej dawce- 0,1. kg/godz.,

• Należy monitorować :

• Stężenie glukozy ( co godzinę),

• Bilans wodny ( co godzinę);

• Stan neurologiczny ( co godzinę);

• Stężenie elektrolitów w surowicy i gazometria ( 2 godziny po rozpoczęciu leczenia),

91. Jakie zmiany biologiczne zachodzą w organizmie człowieka starego?

• Wygląd- typowe jest pochylenie oraz skurczenie sylwetki całego ciała. Postawa robi wrażenie zwiotczałej a chód niepewny. Włosy siwieją lub wypadają.. Skóra traci elastyczność i jest wysuszona, twarz zaś pomarszczona i często pokryta brunatnymi plamami.

• Narządy zmysły- najbardziej typową zmianą jest dalekowzroczność starcza, która jest spowodowana utratą elastyczności soczewki. Przez pojęcie dalekowzroczności starczej rozumie się zmniejszoną zdolność oka do akomodacji. Zdolność narządu wzroku do dostosowywania się do jasności jest również zmniejszona.

Występuje także osłabienie słuchu. Wynika to z pogorszenia funkcji nerwu słuchowego albo ze zmniejszenia elastyczności błony bębenkowej.

Zmysły dotyku, smaku, powonienia stopniowo tracą swoją zdolność rozdzielczą.

• Czynność narządów

Jedną z najbardziej niekorzystnych zmian narządowych jest zwężenie naczyń krwionośnych, spowodowanym odkładaniem się w nich złogów (arterioskleroza),które gromadzą się w ciągu całego życia, a w wieku podeszłym są przyczyną zaburzeń układu krążenia. Zwężeniu naczyń krwionośnych często towarzyszy podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, co z kolei sprzyja rozwoju miażdżycy. Ze względu na zmniejszenie się elastyczności przepony oraz płytki oddech także wadliwą postawę ciała dochodzi do osłabienia czynności płuc.Następuje także zmniejszenie wydolności nerek i pęcherza moczowego co może doprowadzić do zwiększenia podatności na choroby tych narządów. Upośledzenie wytwarzania soków trawiennych może doprowadzić do zmniejszenia łaknienia.

92. Scharakteryzuj miejsca wstrzyknięć domięśniowych.
Mięsień pośladkowy średni- miejsce wstrzyknięcia możemy wyznaczyć poprzez metodę:

• Brzuszno -pośladkową- według von Hochstettera- pacjent leży rozluźniony na plecach lub boku, z lekko ugiętymi kolanami, lekko podciągniętą ku górze ręką. Należy położyć opuszkę lewego palca wskazującego na prawy kolec biodrowy przedni górny i odsunąć palec środkowy tej samej ręki wzdłuż grzebienia kości biodrowej ku tyłowi aż palce będą maksymalnie rozsunięte; wkłucia dokonuje się w dolnej jednej trzeciej trójkąta utworzonego przez palec wskazujący i środkowy. Przy lewym pośladku należy ułożyć puszkę lewego palca środkowego na lewy kolec biodrowy przedni górny i odsunąć palec wskazujący tej samej ręki wzdłuż grzebienia kości biodrowej do tyłu, aż palce będą rozsunięte; wkłucia dokonuje się w dolnej jednej trzeciej trójkąta utworzonego przez palec środkowy i wskazujący.

• Według Sachtlebena- pacjent leży rozluźniony na plecach na boku, z lekko ugiętymi kolanami lekko podciągniętą, leżącą na górze ręką, stojąc przed pacjentem leżącym na lewym boku należy położyć palec wskazujący prawej ręki na grzebieniu kości biodrowej w taki sposób, aby kolec biodrowy przedni górny leżał w „C” utworzonym przez palec wskazujący i kciuk; miejsce wkłucia znajduje się na linii między środkowym stawem palca wskazującego i krętarzem większym poniżej grzebienia kości biodrowej na szerokość:

• 1 palca ( ok. 2,5 cm) dzieci przy wzroście do 0,75m,

• 2 palców (ok. 5 cm ) dzieci o wzroście do 1,25m,

• 3 palców ( ok. 7,5 cm) u dorosłych.

• Miesień pośladkowy wielki

• Metoda kwadratów- pacjent leży rozluźniony na brzuchu, z palcami stóp skierowanymi ku sobie, rękami swobodnie obejmującymi poduszkę lub na boku ( kończyna dolna leżąca od dołu jest wyprostowana, natomiast znajdująca się od góry zgięta); należy poprowadzić od grzebienia kości biodrowej linię pionową przez środek pośladka oraz linię poziomą od górnej części szpary pośladkowej do kolca biodrowego przedniego górnego, wyznaczając w ten sposób 4 kwadraty, górny zewnętrzny należy podzielić 2 przekątnymi, miejsce ich przecięcia wyznacza miejsce wkłucia.

• Okolica uda ( głowa boczna mięśnia czworogłowego uda)

• Wstrzyknięcia dokonuje się w zewnętrzną okolicę uda. Pacjent leży na plecach, na boku lub siedzi , jedną rękę kładzie się na szerokość dłoni poniżej krętarza większego, drugą zaś na szerokość dłoni powyżej kolana, odwiedzione kciuki dłoni wyznaczają linie pomiędzy nimi, wstrzyknięcia dokonuje się w środkowej 1/3 części tej linii.

• Okolica ramienia (miesień naramienny)

• Wstrzykniecie dokonuje się po zewnętrznej stronie rozluźnionego ramienia, na szerokość 2-3 palców poniżej wyrostka barkowego łopatki, chory leży na plecach boku lub siedzi, należy unikać wykonywania wstrzyknięć w środkową i dolną część ramienia, ponieważ można uszkodzić nerw promieniowy.

93. Wymień objawy i przyczyny krzywicy u dzieci.

Objawy krzywicy można podzielić na:

• Ogólnoustrojowe: apatia, skłonność do zaparć, potliwość hipotonia mięśniowa ( jej wyrazem jest między innymi rozlany tzw : żabi brzuch), opóźnienie rozwoju fizycznego, opóźnione ząbkowanie.

• Kostne:

1. Wczesne: rozmiękanie kości czaszki, opóźnione zrastanie ciemienia, zgrubienie na granicy chrzęstnej i kostnej żeber, bruzda Harrisona.

2. Późne wynikające z utrwalonych już deformacji: czaszka kwadratowa, zniekształcenia klatki piersiowej, skrzywienie kręgosłupa, szpotawość i koślawość kolan ( zmiany te są nieodwracalne i nie cofają się pod wpływem leczenie.

94. Jakie zmiany psychospołeczne zachodzą w organizmie człowieka starego ?

• Osłabienie pamięci ( zdolności zapamiętywania, przyswajania i magazynowania nowych informacji)

• Retrospektywna postawa i zmiana zakresu zainteresowań,

• Elastyczność i upór ( unikanie niepewności, oszczędzanie wysiłku umysłowego i decyzyjnego, zapominanie szczegółów, unikanie opieki obcych ),

• Osłabiona zdolność do zapamiętywania oraz koncentracji.

• Zmiany charakterologiczne- dochodzi do uwypuklenia charakterystycznych dla danej osoby cech.

• Występują zmiany osobowości u osób w podeszłym wieku w postaci:

• obniżona zdolność do sterowania uczuciami, co oznacza reakcje nieadekwatne do wielkości bodźca (np. nagłe wybuchy płaczu czy złości)

• Zahamowanie napędu dotyczące własnych zainteresowań i kontaktów socjalnych będących wynikiem ograniczeń zdrowotnych.

• Obniżenie intensywności przeżyć.

95. Omów niebezpieczeństwa wstrzyknięć domięśniowych i podskórnych.

• Wstrzyknięcia domięśniowe

• Ropień poiniekcyjny, najczęściej u pacjentów z obniżoną odpornością(leczonych cytostatykami, z cukrzyca)

• Miejscowa reakcja alergiczna na podany lek,

• Jałowa martwica mięśni, zwłaszcza przy stosowaniu kortykoidów,

• Zwłóknienie i stwardnienie tkanki podskórnej,

• Szybsze wchłanianie leku wskutek podania go do naczynia krwionośnego,

• Krwiak podskórny wskutek przekłucia naczynia krwionośnego,

• Podanie leku oleistego do naczynia krwionośnego, co wiąże się z niebezpieczeństwem zatoru tłuszczowego,

• Podanie leku w postaci kryształów lub zawiesiny np. penicylina do naczynia krwionośnego,

• Podanie leku do tkanki tłuszczowej przez wybranie zbyt krótkiej igły lub zbyt płytkiego wkłucia, grożącego powstaniem martwicy lub długotrwałego nacieku,

• Uszkodzenie nerwu kulszowego.

• Wstrzyknięcia podskórne

• Martwica tkanek (wprowadzenie podskórnie leku przeznaczonego do wstrzyknięć domięśniowych lub dożylnych zwłaszcza drażniących tkanki) ,

• Przyśpieszone działanie leku w przypadku niezamierzonego podania domięśniowo,

• Płytkie wstrzykniecie leku, które powoduje ból, sprzyja przyczynom skórnym, utrudnia wchłanianie leku,

• Zbyt szybkie wprowadzanie leku ( ból, nieprawidłowe wchłanianie leku),

• Częste wstrzyknięcia w to samo miejsce ( zanik tanki podskórnej, zwłóknienie i stwardnienie tkanki podskórnej, upośledzenie wchłanianie, bolesność)

• Krwiak podskórny,

• Wstrząs anafilaktyczny ( podanie surowicy, rzadko insuliny)

• Uszkodzenie nerwów i naczyń krwionośnych

96 Omów symptomy napadu padaczkowego u dzieci

• Osoba nawet kilka dni przed napadem bywa marudna.

• Niekiedy bywa pobudzona.

• Odczuwa lęk.

• Zawroty głowy oraz nudności,

97 Zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem umierającym.

• Zapewnienie możliwie najlepszej opieki pacjentowi,

• Łagodzenie bólu poprzez podanie środków przeciw bólowych na zlecenie lekarza,

• Opieka holistyczna obejmująca wszystkie strefy ważne dla człowieka jak somatyczna, społeczna, psychiczna oraz duchowa,

• Ścisła współpraca z rodziną,

• Zapewnienie wsparcia psychicznego i duchowego,

• Postawa akceptacji nieuchronności cierpienia i śmierci chorego,

• Nie przyśpieszanie ani wydłużanie kresu życia chorego,

• Pomoc w razie potrzeby z nawiązaniem kontaktu z psychologiem oraz osobą duchowną.

• Poświęcenie uwagi i czasu dla pacjenta,

98. Omów zasady podawania insuliny

1. Należy sprawdzić wynik stężenia glukozy we krwi, uzgodnić z lekarzem rodzaj i dawkę insuliny.

2. Należy upewnić się co możliwości łączenia preparatów insuliny w jednej strzykawce.

3. Przed pobraniem leku z fiolki należy sprawdzić :

• Wygląd preparatu

• Termin ważności.

• Insulinę należy dawkować bardzo dokładnie, używając strzykawki 1 lub 2 cm3,

• Preparaty insuliny będące zawiesinami należy przed podaniem zmieszać przez odwrócenie fiolki dnem do góry.

• Przed nakłuwaniem gumowego korka należy codziennie wybierać inne miejsce wkłucia.

• Insuliny, która dostała się do strzykawki ,nie wolno wstrzykiwać z powrotem do fiolki.

• Po pobraniu insuliny wstrzyknięcie należy dokonywać od razu, aby nie dopuścić do wytworzenia się osadu w strzykawce.

• Jeśli od pobrania do strzykawki leku upłynęło kilka minut, jej zawartość należy wymieszać,

• Wstrzyknięcie insuliny należy wykonywać 0,5 h przed posiłkiem, po tym czasie przyjąć czy chory przyjął posiłkiem, po tym czasie sprawdzić czy chory przyjął posiłek , chorego należy obserwować czy nie wystąpiły objawy hipoglikemii.

• Insulinę należy wstrzykiwać głęboko podskórnie.

• Po wkłuciu igły do tkanek , ruchem aspirującym należy sprawdzić i wykluczyć możliwość wprowadzenia insuliny do światła naczynia krwionośnego.

• Należy zmieniać miejsca wstrzyknięć, uwzględniając wszystkie wskazane okolice, obserwować miejsca po wstrzyknięciach.

• Wszystkie preparaty insuliny przechowywać w chłonnym miejscu ( w temp 2-10 stopni)

• Dożylnie w przypadku śpiączki cukrzycowej można podać tylko insulinę krystaliczną i maxirapid

99. Wymień funkcje zawodowe pielęgniarki pediatrycznej i omów jedną z nich.

• Funkcja opiekuńcza;

• Określenie stopnia samodzielności dziecka, zapotrzebowania na opiekę profesjonalną świadczoną przez pielęgniarkę oraz zakres oczekiwanej opieki pełnionej przez rodzinne,

• Stworzenie najbardziej optymalnych warunków do podtrzymywania biologicznych funkcji życiowych organizmu dziecka ( oddychania, wydalania, odżywiania, termoregulacji)

• Pomoc w czynnościach gwarantujących dziecku komfort w życiu codziennym w sferze biologicznej, psychicznej i społecznej.

• Przygotowanie i ułatwienie wejścia dziecka w rolę pacjenta różnych instytucji opiekuńczych i ochrony zdrowia.

• Organizowanie i uczestniczenie w opiece terminalnej.

• Funkcja wychowawcza

• Rozpoznanie postawy dziecka wobec własnego zdrowia, choroby ,niepełnosprawności,

• Kształtowanie poczucia odpowiedzialności dziecka za własne zdrowie.

• Motywowanie dziecka do podejmowania działań prozdrowotnych,

• Współpraca z rodzicami dotycząca działań prozdrowotnych, kształtowanie umiejętności wiedzy dla zdrowia, prowadzenie obserwacji pomiarów w wykonywaniu czynności życia codziennego.

• Przygotowanie dziecka do współpracy z pielęgniarką w procesie pielęgnowania,

• Przygotowanie rodziców do współpracy z pielęgniarką w opiece nad dzieckiem warunkach szpitalnych.

• Funkcja promowania zdrowia

• Współpraca z dzieckiem i jego rodzinną i środowiskiem, grupami wsparcia działającymi na rzecz zdrowia.

• Współpraca z osobami instytucjami na rzecz zdrowia dziecka, realizowanie zrealizowanych i opracowanych programów promocji zdrowia.

• Stworzenie warunków do zachowania prozdrowotnych przez dziecko stylu życia wspierającego zdrowie,

• Propagowanie zadań prozdrowotnych wśród dzieci

• Doradzanie w sprawie korzystnych warunków rozwoju dziecka.

• Pomoc dziecku i jego rodzinie w wprowadzaniu korzystnych zmian w jego życiu.

• Funkcja profilaktyczna

• Współpraca z osobami i instytucjami realizującymi określony program, profilaktyki schorzeń uznawanych jako problem społeczny,

• Uświadomienie rodziców i dziecka o konieczności systematycznego zgłaszania się na badania kontrolne,

• Przygotowanie dziecka i jego rodziców do postępowania zapobiegającego lub ograniczającego ryzyko wystąpienia schorzeń,

• Przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki w czasie wykonywania zabiegów.

• Funkcja terapeutyczna

• Wykorzystywanie i dokumentowanie pomiarów podstawowych czynności życiowych,

• Przygotowanie sprzętu i materiałów do zabiegów,

• Wykonywanie prób np. czynnościowych

• Przygotowanie dziecka do zadań i zabiegów w planie leczenia

( farmakologicznego, dietetycznego, zabiegowego, usprawniającego)

• Funkcja rehabilitacyjna

• Wykorzystywanie zabiegów usprawniających funkcję narządów i układów w zakresie oddychania, odżywiania, wydalania i poruszania.

• Ćwiczenia z dzieckiem w zakresie usprawniania funkcji życiowych.

100. Podaj rodzaje i zasady insulinoterapii w zależności od typu cukrzycy i wieku chorego.

Insuliny ludzkie dzielimy na:

• Krótko działające ( szczyt pomiędzy 1a 3 godziną, działa do 8 godzin),

• O pośrednim czasie działania ( szczyt pomiędzy 4 a 12 godziną działa do 24 godzin),

• Mieszanki insulinowe (składają się z mieszaniny o pośrednim czasie działania i krótkim okresie działania)

• Analogi insulin ludzkich ( zachowują biologiczne cechy insulin dzielą się na szybkodziałające, długodziałające, mieszanki analogowe)

Rodzaje insulinoterapii:

• Konwencjonalna

Dwa wstrzyknięcia rano i wieczorem. Poranna iniekcja pokrywa zapotrzebowanie związane z spożyciem śniadania i obiadu. Wieczorna- ze spożyciem kolacji i okresem spoczynku. W przypadku takiego planu wstrzyknięć należy pilnować stałych godzin posiłków.

• Intensywna isulinoterapia ( basal- bolus)

• Ma na celu utrzymanie poziomu cukru we krwi najbardziej zbliżonego do normy,

• Intensywna isulinoterapia wymaga stałej kontroli poziomu cukru we krwi,

• Pozwala na elastyczne planowanie posiłków,

• Redukuje ryzyko występowania powikłań.

Zasady insulinoterapii w cukrzycy typu I

• krótkodziałającą - początek jej działania następuje po 30 minutach, szczyt w 2. godzinie, koniec po 6-8 godzinach (Actrapid HM, Humulin R, Insuman Rapid);

• szybkodziałająca - działa prawie natychmiast po wstrzyknięciu, szczyt osiąga po 1 godzinie, a kończy działanie po 4; jest analogiem insuliny krótkodziałającej (Humalog);

• pośrednim czasie działania (insulina NPH, tzw. izofanowa) - początek jej działania przypada na 2. godzinę po wstrzyknięciu, szczyt występuje po 5 godzinach, a koniec po 22-24 (Insulatard HM, Protaphane HM, Humulin N, Insuman Basal).

W powszechnym użyciu są wstrzykiwacze piórowe - tzw. peny - z wkładami insulinowymi po 150 lub 300 jednostek. Insuliny długodziałające i mieszanki stosowane są u dzieci raczej rzadko. Zapotrzebowanie na insulinę jest najniższe w 1. roku choroby, w czasie remisji (<0,3 j./kg mc./d). W następnych latach wzrasta - wynosi średnio około 0,8 j./kg mc. i waha się w szerokich granicach (0,5-1,2 j./kg mc./d). W okresie pokwitania zapotrzebowanie na insulinę u większości nastolatków zwiększa się. Dawkowanie insuliny i liczbę wstrzyknięć należy ustalać indywidualnie, tak aby uzyskać jak najlepszą kontrolę metaboliczną choroby.

Są 2 metody insulinoterapii: klasyczna (konwencjonalna) i intensywna. W metodzie klasycznej insulinę wstrzykuje się 2 razy dziennie, zwykle równocześnie krótko- i pośredniodziałającą. Wieczorna dawka nie powinna być większa niż 1/3 dawki dobowej. Jeżeli występuje fenomen brzasku - prawidłowe wartości glikemii w nocy i wczesnoranne przecukrzenie - konieczne jest rozdzielenie wieczornej dawki insuliny i wstrzykiwanie insuliny o pośrednim czasie działania o 2200. Modyfikacja ta może okazać się nieskuteczna i jedynym wyjściem bywa dostrzykiwanie małej dawki insuliny krótkodziałającej około 4 rano. Niekiedy konieczne jest również dodatkowe podanie insuliny przed obiadem. Modyfikacje leczenia należy wprowadzać pod kontrolą glikemii.

Intensywna insulinoterapia jest natomiast próbą naśladowania fizjologicznego wydzielania insuliny i znajduje szczególnie duże zastosowanie w leczeniu nastolatków. Mimo pewnych uciążliwości jest akceptowana przez chore dzieci, ponieważ umożliwia elastyczne dostosowywanie leczenia do zmian w trybie życia i żywieniu. Można ją polecić chorym samodzielnym, odpowiednio przygotowanym, regularnie kontrolującym glikemię, dobrze znającym zasady żywienia i system wymienników węglowodanowych (WW). Podstawowy całodobowy poziom insuliny uzyskuje się wstrzykując 25-50% dawki pod postacią insuliny NPH w jednym wstrzyknięciu o 2200 lub w 2 iniekcjach - rano i wieczorem. Do posiłków dodaje się natomiast insulinę krótko- lub szybkodziałającą, a dawka zależy od poziomu glikemii przedposiłkowej i zawartości węglowodanów w posiłku (liczba WW). Jeżeli występuje fenomen brzasku, należy postąpić jak w metodzie konwencjonalnej

Zasady insulinoterapii w cukrzycy typu II :

1. Konwencjonalna isulinoterapia-polega na dawkowaniu insuliny 2 razy dziennie,

2. Intensyfikowana isulinoterapia- polega na 2 wstrzyknięciach mieszanek insulinowych oraz przed obiadem insuliny krótkodziałającej,

3. Intensywna insulinoterapia- kilka wstrzyknięć insuliny np. 3 wstrzyknięcia insuliny krótkodziałającej przed śniadaniem, obiadem ,kolacją, na noc insulina o pośrednim lub długim czasie działania.

4. Intensywna funkcjonalna insulinoterapia- ten wzorzec dawkowania uwzględnia rolę wysiłku fizycznego. Polega na wielokrotnych wstrzyknięciach insuliny, z jej zmiennymi dawkami- stosownie do planowanego posiłku jak i aktywności fizycznej.

5. Alternatywna dla wszystkich w/w modeli są osobiste pompy insulinowe,

Zapewniają one ciągły- dostosowany do zapotrzebowania chorego wlew podskórny insulin ludzkich któtkodziałających, bądź analogów insulin przed głównymi posiłkami.

101. Uzasadnij konieczność wykonywania próby penicylinowej, Co to jest anafilaksja?

Próby skórne powinno się wykonywać wówczas, gdy istnieje potrzeba zastosowania penicyliny. Dodatni wynik prób skórnych pozwala zidentyfikować pacjentów, którzy mają swoiste IgE przeciwko penicylinie i mogą być obciążeni zwiększonym ryzykiem wystąpienia zagrażającej życiu reakcji natychmiastowej po podaniu penicyliny. Reakcja ta obejmuje: spadek ciśnienia tętniczego, pokrzywkę, obrzęk naczynioruchowy krtani, zaczerwienienie lub świąd skóry - i może wystąpić w ciągu minut lub godzin po podaniu antybiotyku. Na podstawie wyniku prób skórnych nie da się przewidzieć IgE-zależnych reakcji występujących w 24 godziny lub później po podaniu penicyliny ani reakcji o "mieszanym" mechanizmie immunologicznym (np. zależnych od przeciwciał IgG, IgM lub limfocytów ).

Jeżeli wynik prób skórnych z większą i mniejszymi determinantami penicyliny jest ujemny, to 97-99% pacjentów (zależnie od użytej substancji testowej) dobrze zniesie podawanie penicyliny w czasie po wykonaniu próby, bez ryzyka wystąpienia reakcji natychmiastowej.

Anafilaksja- to rodzaj uczulenia organizmu, wywołanego wprowadzeniem drogą pozajelitową obcogatunkowego białka ( np. surowicy leczniczej) lub leków mogących mieć właściwości antygenowe (np. penicyliny)

102. Przedstaw postępowanie z dzieckiem w uogólnionym napadzie toniczno- klonicznym.

• Należy przede wszystkim zachować spokój,

• Zapewnić bezpieczeństwo poprzez usunięcie wszystkich niebezpiecznych przedmiotów wokół chorego,

• Chory powinien leżeć w pozycji bezpiecznej,

• Należy upewnić się czy niczego niema w jamie ustnej jeżeli to możliwe to usunąć,

• Jeżeli pacjent obficie się ślini należy przechylić głowę na bok tak aby zapobiec zachłyśnięciu,

• Wezwać służby medyczne.

103. Postępowanie pielęgnacyjno -lecznicze w przełomie tarczycowym.

Leczenie przełomu tarczycowego musi uwzględnić kierunki działań:

• Obniżenie syntezy i wydzielania hormonów tarczycy;

• Zmniejszenia objawów pobudzenia współczulnego;

• Zahamowanie obwodowej monodejodynacji T4 do T3;

• Związanie bądź usunięcie hormonów tarczycy;

• Opanowanie istniejących zaburzeń metabolicznych powstałych w następstwie współistniejących schorzeń metabolicznych;

Lekami stosowanymi w przełomie są:

• Preparaty dożylne leków przeciwtarczycowych ( w przypadku ich niedostępności podawanie bardzo dużych dawek tyreostatyków, najlepiej w formie sproszkowanej przez zgłębnik dożołądkowo)

• Stosuje się dożylnie Favistan( Astna) lub Thiamazol;

• Mocny roztwór Lugola w 5 % glukozie ( hamuje doraźnie wydzielanie hormonów z tarczycy, powinien zostać podany kilka godzin po podaniu tyreostatyków, ażeby jod nie mógł zostać wykorzystany do syntezy nowych hormonów tarczycy);

• B-blokery, propanol podaje się w dawce od 240 do 480 mg/ dobę w 4 podzielonych dawkach;

• Mieszanka lityczna ( Fenactil,Diphergan,Dolargan)- sprzyja wyrównywaniu zaburzeń metabolicznych;

• Odpowiednie nawodnienie ustroju ( 2-4 litry na dobę )z uwzględnieniem roztworów elektrolitowych oraz 10% glukozy;

104. Omów metody badania OB. i wpływ różnych czynników na opadanie krwinek.

Metody pomiaru opadania krwinek w zależności od ilości pobieranej krwi dzieli się na :

1. Makrometody;

• Metoda Westergrena;

• Metoda „Pronto” ( przyśpieszona)

2. mikrometoda

• metoda Paneczkowa

Statyw z rurkami napełnionymi krwią musi stać:

1. w miejscu o stałej temperaturze (18-25 stopni C );

2. z dala od bezpośredniego światła słonecznego lub grzejnika;

3. Bez narażenia na wstrząsy, drgania

Przyczyną błędnych wyników jest:

• Niedostatecznie wymieszane krwi z cytrynianem sodu;

• Użycie mokrych rurek ( pipet),

• Nieprawidłowe wprowadzenie krwi do rurki ( przerwanie słupa krwi, górna granica słupa krwi powyżej lub poniżej podziałki „ 0” )

• Ukośne ustawienie rurek w statywie ( oprócz metody przyśpieszonej - „ Pronto” - gdzie ukośne ustawienie rurki przyśpiesz szybkość opadania krwinek i skraca czas odczytu)

Metoda Westergrena

Oznaczenie opadania krwinek wykonuje się w przyrządzie Westergrena. Składa się on z kilku szklanych rurek ( pipet) długości 30 cm i średnicy 2,5mm, mających podziałkę 0-200. Rurki ustawia się prostopadle w stojaku, przy czym dolny koniec rurki przylega do gumowej podstawy, który szczelnie zamyka jej dolny otwór.

Metoda Pronto

Krew pobiera się tak samo jak w metodzie Westrengrena. Korzysta się z rurek o podziałce 0- 200. We wgłębienie nasady górnej należy włożyć tłok. Nasadkę wraz z tłokiem włożyć w górna część korpusu. W otwór nasady górnej należy wsunąć szklaną pipetę tak, aby przeszła przez całą długość tłoka. Po odkręceniu dolnej nasady wymieszaną krew ( w ilości 1,5 cm) należy wlać do zbiornika, przy czym nasadę dolną skręcić z korpusem ( krew przesuwa się ku górze. Ustawić wysokość słupa krwi do podziałki „ 0'. Po napełnieniu pipet krwią należy je ustawić w statywie skośnie. Po upływie określonego czasu ( 7 i 3 min )rurki w zestawie ustawić pionowo i odczytać wynik.

Metoda Paneczkowa

Jest stosowana zwłaszcza u małych dzieci, u których nakłucie żyły jest bardzo trudne lub niemożliwe. Korzysta się z rurek szklanych z podziałką milimetrową 0-100 oraz statywu. Na wysokości podziałki „ 0” na rurce jest jeszcze litera K, a na jej poziomie 50mm-litera R. W metodzie tej używa się 5% roztworu cytrynianu sodu jako środku przeciwkrzepliwego.

Rurkę zwilża się cytrynianem sodu Następnie do poziomu litery R pobiera się cytrynianu sodu, który wdmuchuje się do małej próbówki. Po nakłuciu opuszki palca pobiera się

2 krotnie krew do poziomu litery K i przenosi się do małej probówki z cytrynianem sodu. Po dokładnym wymieszaniu obu cieczy zawartość probówki pobiera się do podziałki „ 0” rurki, którą ustawia się pionowo w statywie.

105 Jakie znasz powikłania cukrzycy, omów profilaktykę

Powikłania dzielimy na mikroangiopatię ( przyczyną jest uszkodzenie małych naczyń krwionośnych ) oraz makroangiopatię ( uszkodzenie naczyń o większym rozmiarze ).
1. Mikroangiopatia:

retinopatia cukrzycowa czyli uszkodzenie siatkówki oraz zaćma czyli zmiany w soczewce prowadzące do jej zmętnienia. W skrajnej postaci powikłania oczne mogą prowadzić do ślepoty. nefropatia cukrzycowa czyli uszkodzenie funkcji nerek prowadzące do ich niewydolności i konieczności leczenia dializami lub przeszczepem nerki. neuropatia cukrzycowa czyli uszkodzenie układu nerwowego prowadzące do wielu bardzo różnorodnych objawów. Jedną z najczęstszych postaci neuropatii jest tak zwana polineuropatia cukrzycowa z bardzo charakterystycznymi objawami pod postacią zaburzeń czucia, uczuciem drętwienia, bólu lub parzenia dystalnych części rąk i nóg (tak zwane objawy "rękawiczkowe" i "skarpetkowe"). Innym rodzajem neuropatii cukrzycowej jest neuropatia autonomicznego układu nerwowego ( układu nerwowego niezależnego od naszej woli - odpowiadającego za pracę praktycznie wszystkich narządów i układów organizmu człowieka ). Objawy neuropatii autonomicznej są bardzo różnorodne i zależą od lokalizacji zmian neuropatycznych. Do najczęstszych należą : zaburzenia pracy serca, nieprawidłowości ciśnienia tętniczego, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego głównie po postacią uporczywych biegunek, zaburzenia w oddawaniu moczu. Neuropatia jest także jedną z przyczyn ( nie jedyną ) impotencji u mężczyzn chorujących na cukrzycę.

2. Makroangiopatia :

choroba wieńcowa - u chorych na cukrzycę występuje w młodszym wieku, ma znacznie cięższy przebieg, wiąże się z wyższym ryzykiem wystąpienia zawału mięśnia sercowego i śmierci sercowej. zespół stopy cukrzycowej - zespół zaburzeń ukrwienia i unerwienia stopy mogący doprowadzić do rozwoju owrzodzeń, deformacji stopy, infekcji a w konsekwencji do martwicy i konieczności mniejszych lub większych amputacji. Cukrzyca jest najczęstszą przyczyną nieurazowych amputacji stóp. Choroba niedokrwienna ośrodkowego układu nerwowego - prowadząca do różnego stopnia uszkodzenia mózgu. Profilaktyka Stała kontrola poziomu glukozy we krwi, na czczo, przed i po posiłkach; Rutynowe wykonywanie badań jak ciał ketonowych w moczu, hemoglobiny glikowanej ( 2 do 4 razy w roku), Cholesterolu całkowitego Kreatyniny, albuminurii ( 1 raz w roku) Badania EKG, EKG wysiłkowego ( 1 raz w roku) Badanie kończyn dolnych metodą dopplerowską ( 1 raz na 2 lata ) Badanie neurologiczne ( przynajmniej raz w roku) Regularne przyjmowanie insuliny, Zapewnienie diety, aktywności fizycznej; Pielęgnacja stóp

106. Postępowanie pielęgnacyjno lecznicze w przełomie nadciśnieniowym.

Przełom nadciśnieniowy inaczej zwany kryzą nadciśnieniową. Jest to występujący nagły znaczy wzrost ciśnienia tętniczego ( RR > 230/130 mmHg), zagrażający życiu pacjenta z powodu ostrych powikłań narządowych;

• Encelopatii nadciśnieniowej z obrzękiem mózgu i tarczy nerwu wzrokowego, bólami głowy, nudnościami, ewentualnie ubytkami neurologicznymi;

• Przeciążenie lewej komory z zagrożeniem obrzękiem płuc;

• Napadu dławicy piersiowej,

Postępowanie w przypadku przełomu nadciśnieniowego;

• Podaniu tlenu,

• Monitorowaniu czynności serca w tym rytmu i wykonywaniu pulsoksymetrii,

• Uzyskaniu dostępu dożylnego,

• Pomiarze RR na obydwu kończynach,

• Podanie na zlecenie lekarza leku hipotensyjnego- istotne jest aby nie obniżać zbyt gwałtownie aby nie uszkodzić przepływu mózgowego lub wieńcowego i spowodować udar mózgu ,niedotlenienie mięśnia sercowego lub zapaść krążeniową,

• Kontrolo RR w trakcie podawania leku.

• Zamierzony efekt początkowej terapii kryzy nadciśnieniowej to obniżenie średniego ciśnienia tętniczego o 20- 25% lub obniżenie ciśnienia rozkurczowego do 110-100 mmHg w ciągu pierwszej godziny leczenia.

107. Omów zasady i niebezpieczeństwa podawania leków wstrzyknięć dożylnych.

Zasady

• Wykorzystać żyły najbardziej położone obwodowo ( grzbiet ręki) a potem kolejną dolną, środkową, górną część przedramienia,

• Unikać nakłuwania żyły w odrębie stawu, aby nie ograniczać jej ruchomości oraz nie powodować załamania cewnika, a tym samym zatrzymania przetaczania, powstania skrzepu w świetle kaniuli lub zakrzepu żylnego

• Nie wykorzystywać do iniekcji żył zgięcia łokciowego ,szczególnie po stronie łokciowej, ponieważ w bezpośrednim sąsiedztwie tego miejsca przebiega tętnica

Niebezpieczeństwa

• Wstrząs( uczulenie na lek, reakcja na lek)

• Zaburzenia pracy serca;

• Skóra zaczerwieniona, blada, sina;

• Niepokój ruchowy;

• Nudności i wymioty;

• Duszność;

• Ból za mostkiem;

• Ból głowy;

• Suchość w jamie ustnej;

• Senność

108. Omów zasady postępowania terapeutycznego w mimowolnym moczeniu nocnym u dzieci

Behawioralne:

• Ograniczenie ilości wypijanych napojów gazowanych oraz spożywania jarzyn i owoców w godzinach wieczornych,

• Ograniczenie spożycia przez dziecko płynów przed snem,

• Dopilnowanie, aby dziecko oddało mocz bezpośrednio przed snem

Postępowanie motywacyjne:

• Prowadzenie karty obserwacji, w której notuje się noce „suche”,

• Nie można dziecka karać za mimowolne oddanie moczu,

• Opiekunowie powinni traktować mimowolne moczenie dziecka jako dolegliwość, którą należy wspólnie zwalczyć.[4,11,21,26]

Ćwiczenia mające na celu zwiększenie pojemności pęcherza moczowego:

• Ćwiczenia polegające na bezwysiłkowym, spokojnym i w regularnych odstępach czasu oddawaniu moczu w ciągu dnia, oraz bezpośrednio przed snem,

• Zwiększenie dostarczenia napojów w ciągu dnia, co pozwala zwiększyć wydzielanie moczu z jednoczesnymi próbami wydłużania przerw pomiędzy oddaniem moczu w dzień, stanowi bodziec do zwiększenia pojemności pęcherza moczowego,

• Istnieją zaś sprzeczne poglądy co do stosowania ćwiczenia mającego na celu zwiększenia pojemności pęcherza moczowego poprzez przerywanie strumienia moczu w trakcie mikcji. Maria Sieniawska w książce pt„Zaburzenia oddawania moczu u dzieci” poleca tę metodę, natomiast Katarzyna Gadomska-Prokop w artykule pt„Moczenie nocne u dzieci” neguje tę metodę. Mówi, iż przerwanie strumienia moczu w trakcie mikcji wpływa niekorzystnie, bowiem powoduje wzrost ciśnienia w pęcherzu moczowych i w konsekwencji może doprowadzić do zaburzonej koordynacji pęcherza moczowego i cewki moczowej

Leczenie psychologiczne

• Dobry emocjonalny kontakt terapeuty z dzieckiem,

• Akceptująca postawa terapeuty i wyrażanie wobec jego zdecydowanie przekonania wspólnego sukcesu,

• Podkreślenie mocnych stron dziecka i stosowanie wzmocnień pozytywnych,

• Podejście behawioralne polegające na nauczeniu treningu czystości oraz odblokowaniu tłumionych lub wypieranych emocji przez dziecko,

• Poprawa relacji wewnątrzrodzinnych- terapia rodzinna systemowa,

• Zmniejszenie poczucia winy i podniesienia poczucia własnej wartości

. Inne metody

• Stosowanie alarmów dźwiękowych- polega na umieszczeniu urządzenia sygnalizacyjnego przy łóżku dziecka lub w górnej części piżamy. Sygnał dźwiękowy rozlega się w chwili rozpoczęcia fikcji, gdy mocz dociera do czujnika. Sygnał spowodowany zmoczeniem łóżka lub piżamy ma obudzić dziecko. Po pewnym czasie stosowania alarmu dziecko powinno się obudzić zanim dojdzie do mimowolnego oddania moczu. W kolejnym etapie pacjent potrafi obudzić się w chwili osiągnięcia przez pęcherz pojemności czynnościowej przed włączeniem alarmu i samodzielnie oddać mocz do toalety.

109. Rola edukacyjna pielęgniarki w opiece nad pacjentem z kamicą nerkową.

• Edukacja w zakresie zwiększonej ilości przyjmowanych płynów, co najmniej 2 litrów płynów, w tym wody mineralnej z ograniczeniem minerałów. Najlepiej jak pacjent wypija 2- 4 litry płynów,

• Edukacja w zakresie diety z której należy wykluczyć nadmiar soli kuchennej, alkohol, ostre przyprawy i inne używki,

• W diecie należy zmniejszyć lub zwiększyć ilość białka, w zależności od rodzaju kamieni. Białko zawarte w mięsie ma właściwości zakwaszające. W kamicy fosforanowej lub szczawianowej należy zwiększyć, a w moczanowej -zmniejszyć,

• Edukacja w zakresie możliwych powikłań jak: zakażenie dróg moczowych, zniszczenie nerki ( marskość nerki), kamica nawrotowa,

• W przypadku kolki nerkowej nie jest zalecane leżenie w łóżku, lecz ruch, który ułatwia wydalenie złogu

• W przypadku częstych napadów kolkowych należy unikać sytuacji, w których nagłe pojawienie się bólu może spowodować zagrożenie (np. praca na wysokości)

110. Omów zasady pielęgnacji ran septycznych trudnogojących się.

• Obserwacja chorego, utrzymanie należytej higieny,

• Stosowanie miejscowo działających preparatów, zawierających środki odkażające,

• Miejscowe stosowanie antybiotyku w postaci kremów, maści,

• Ogólne stosowanie antybiotyków ( doustne, dożylne, domięśniowe)

• Leki przeciwzapalne,

111. Omów zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem oparzonym termicznie.

• Zapewnienie bezpieczeństwa pacjentowi,

• Schłodzić oparzone miejsce zimną wodą,

• Usunąć odzież poprzez rozcięcie jej;

• Zabezpieczyć rany oparzeniowe jałowym opatrunkiem lub hydrożelowym;

• Jeśli wystąpi wstrząs na skutek oparzenia należy ułożyć pacjenta na wznak z uniesionymi kończynami;

• Zapewnić komfort cieplny,

• Podać leki na zlecenie lekarza

112. Rola edukacyjna pielęgniarki w opiece nad pacjentem z kamicą pęcherzyka

żółciowego.

• Należy ograniczać podaż tłuszczu w zakresie ilościowy i jakościowym- głównie pochodzenia zwierzęcego.

• Przeciwwskazane jest spożywanie tłustego mięsa, jaj, ostro przyprawionych potraw, alkoholu, mocnej kawy.

• Zaleca się spożywanie posiłków często w małych porcjach, tak aby zapobiec zastojowi żółci w drogach żółciowych.

• Pożądany jest umiarkowany wysiłek fizyczny, który będzie pobudzał proces przemiany materii zapobiegał otyłościom,

• Zaleca się także u osób które mają uszkodzony miąższ wątrobowy i trzustki, aby przyjmowały przepisane przez lekarza leki jako dalszy proces leczniczy,

• Stosowanie wód uzdrojowych po uzgodnieniu z lekarzem, ułatwiają one dopływ żółci i wyrównują zaburzenia.

• Zalecana dietą jest łatwo strawna.

113. Omów zasady pielęgnacji pacjenta z urostomią.

Ogólne zalecenia:

• Pacjenci powinni pić duże ilości płynów - ok. 2-2,5 litrów dziennie ( 8-10 szklanek). Zapobiega to powstaniu kamieni w nerkach;

• Należy wykonywać regularne badanie moczu ( co 2-3 miesiące) i kontrolnych badaniach USG układu moczowego;

• Należy prawidłowo pielęgnować stomię i skórę wokół jej, sprzęt stomijny lepiej utrzymuje się na zdrowej skórze bez podrażnień;

Prawidłowa pielęgnacja urostomi opiera się na następujących krokach;

1.Zdejmowanie płytki

Przed zdjęciem sprzętu stomijnego należy przygotować: plastikowy woreczek ( na zużytą płytkę i worek ),nową płytkę i worek z kranikiem ( do zaopatrzenia urostomi) potrzebne akcesoria ( gaziki Conwacare, pastę lub puder ), gaziki lub waciki ( po nałożeniu na urostomię będą one pochłaniały mocz), mydło szare oraz czysty ręcznik.

Płytkę w ( zestawie dwuczęściowym) należy odklejać delikatnie. Należy pamiętać o przytrzymaniu skóry wokół stomii drugą ręką;

3. Mycie stomii oraz skóry stomii

Po zdjęciu płytki stomię oraz skórę wokół niej należy dokładnie umyć letnią wodą lub wodą z mydłem, a następnie delikatnie osuszyć czystym i miękkim ręcznikiem. Jeżeli używamy mydła, to najlepiej, aby było to zwykłe szare mydło lub mydło dla dzieci. Do oczyszczenia błony śluzowej stomii oraz skóry wokół stomii można również używać specjalnych gazików ConvaCare do zmywania skóry .Do mycia skóry wokół stomii nie powinno stosować się alkoholu, benzyny ani eteru - wysuszają one bowiem nadmiernie skórę oraz mogą prowadzić do jej uszkodzenia. Do pielęgnacji stomii nie powinno używać się również kremów, ponieważ zmniejszają one przyczepność sprzętu stomijnego.

4. Kontrola i ocena stanu stomii

Przy zmianie stomii należy każdorazowo sprawdzić skórę wokół jej.
Oceniając ich stan oraz wygląd, należy zwrócić szczególną uwagę na: - kolor i ukrwienie błony śluzowej stomii (niepokojącym objawem może być siny lub czarny kolor stomii albo jej obrzęk), - stan skóry wokół stomii i (niepokojące są wszelkie zaczerwienienia, podrażnienia, wypryski oraz nadżerki), -treść wydzieliny ze stomii (niepokojąca może być np. zawartość krwi etc.).

5. Przygotowanie skóry do przyklejenia nowej płytki

Przed przyklejeniem nowej płytki (lub worka jednoczęściowego wyposażonego w przylepiec) należy upewnić się, czy skóra wokół stomii jest czysta i sucha. Sprzęt stomijny musi być koniecznie przyklejany do suchej skóry - inaczej nie będzie się dobrze trzymał. Po umyciu skóry warto jest położyć na urostomię kawałek gazy - wchłonie ona mocz, który wydostaje się ciągle ze stomii i zabezpieczy skórę przed powtórnym zmoczeniem. Duża część pacjentów przed przyklejeniem płytki stosuje dodatkowo na skórę wokół stomii gaziki ConvaCare z płynem ochraniającym. Tworzą one na powierzchni skóry specjalną warstwę ochronną, która zabezpiecza ją przed podrażnieniami i i zwiększa przyczepność płytek.

6. Właściwy dobór sprzętu stomijnego

Pacjenci z urostomią powinni używać specjalnych worków wyposażonych w kranik do odprowadzania moczu - tzw. worków urostomijnych. Mogą one być doczepiane do płytek (tak jak w dwuczęściowym systemie Combihesive 2S) lub są wyposażone w przylepiec (tak jak w systemie jednoczęściowym Esteem URO). Worki doczepiane do płytek wymienia się codziennie, chociaż płytka pozostaje na skórze przeciętnie 3-5 dni.
Worki wyposażone w przylepiec jednoczęściowy wymienia się codziennie, odklejając je od skóry razem z przylepcem. Oba rodzaje worków opróżnia się przez kranik w miarę potrzeby - przeważnie kilka razy dziennie. Ich pojemność wynosi 400-500 ml, ale mocz należy wypuszczać zawsze wtedy, gdy wypełnią się w ok. 1/3 swej maksymalnej objętości. Zmniejsza to ryzyko ewentualnego rozwoju zakażenia.

Wybrany przez nas sprzęt stomijny musi być prawidłowo dopasowany do rozmiaru i kształtu posiadanej stomii. Płytkę przykleja się na skórę wokół stomii, a otwór w niej wycięty musi być ok. 1-2 mm większy niż średnica stomii zmierzona u jej podstawy. Do pomiaru średnicy stomii używa się przeważnie wygodnych szablonów dostarczanych przez producentów sprzętu stomijnego. Szablon, z odrysowanym lub wyciętym kształtem swojej stomii, warto przechowywać, wykorzystując go przy kolejnych zmianach sprzętu. Stomię trzeba jednak co pewien czas ponownie mierzyć - szczególnie w pierwszych tygodniach po operacji ponieważ jej wielkość, kształt mogą się zmieniać. W płytce otwór zawsze wycina się samodzielnie za pomocą nożyczek (najlepsze są matę nożyczki z zakrzywionymi ostrzami). Przylepce worków jednoczęściowych docina się lub mają fabrycznie wycięte otwory w kilku rozmiarach (30, 40, 50 mm etc). Otwór w płytce lub w przylepcu nie może być za duży ani za maty. Jeżeli będzie za duży, istnieje ryzyko uszkodzenia skóry przez wypływający z przetoki mocz, który ma dostęp do jej niezabezpieczonej powierzchni. Jeżeli otwór będzie za mały, może dojść do podciekania moczu pod płytkę lub przylepiec, co spowoduje ich odklejanie się i - w następstwie - uszkodzenie skóry. Podczas przyklejania płytki urostomi powinna być zabezpieczona gazikiem, aby nie wypływał z niej mocz.

8. Noszenie sprzętu stomijnego

Sprzęt stomijny musi być wygodny. Prawidłowo dobrany i dopasowany nie powinien powodować żadnych podrażnień ani uszkodzeń skóry. Sprzęt stomijny firmy ConvaTec posiada płytki i worki wykonane ze specjalnego materiału Stomahesive o właściwościach ochronnych i gojących. Stosowany jest on we wszystkich przypadkach, kiedy ochrona skóry jest najważniejsza lub kiedy doszło do jej uszkodzenia i zależy nam na wyleczeniu.

114. Jakie są sposoby zapobiegania zakażeniom dróg moczowych u dzieci.

• Jeżeli dziecko nosi jeszcze pieluchy, należy często je zmieniać,

• Dziewczynkę należy zawsze podmywać od sromu w kierunku odbytu,

• Należy dziecku zapewnić ciepłą, bawełnianą bieliznę,

• Picie dużej ilości wody pozwala tzw. „przepłukać pęcherz”,

• Zapobieganie i leczenie zaparć,

• Częste opróżnianie pęcherza moczowego,

• Utrzymywanie kwaśnego odczynu moczu poprzez stosowanie kwasu askorbinowego.

115. Pielęgnowanie pielęgnacyjno- lecznicze w przypadku biegunki.

Postępowanie z pacjentami z biegunką obejmuje:

• Idetyfiakcje i leczenie swoistej przyczyny stanu biegunkowego,

• Wyrównania istniejących zaburzeń wodno-elektrolitowych,

• Niekiedy konieczność użycia środków przeciwbiegunkowych,

Ogólne postępowanie w ostrych biegunkach:

Podstawą leczenia jest uzupełnienie płynów i elektrolitów. ma Do płynów wskazanych w biegunce lekkiego stopnia należą:

• Przygotowana woda,

• Niegazowana alkaiczna woda mineralna,

• Rozcieńczone soki owocowe ( bogate w potas, z racji biegunkowej utraty tego pierwiastka; bananowy, pomarańczowy ,ananasowy ,pomidorowy)

• Z lekkim i umiarkowanym odwodnieniu wskazane jest nawadnianie doustne gotowymi płynami nawadniającymi ( preparaty jak Gastrolit, Saltroral, Ziołolit, HIPP ORS 200, płyny nawadniania ustnego należy podawać małymi porcjami, lekko ochłodzone, a w razie konieczności pozajelitowe, aby wyrównać deficyty wody, elektrolity oraz gospodarkę wodno- elektrolitową.

• Stosować probiotyki ( Lakcid, Lakcid forte, Acidolac, Trilac, Enterol)

• Należy ograniczyć stosowanie leków p/ bakteryjnych,

• Stosowanie preparatów kaolinowo- peptydowych ( preparat Smecta, Carbo medicinalis)

• Dożylne nawadnianie stosuje się tylko w przypadku ciężkiego odwodnienia, zwłaszcza u osób starszych.

Postępowanie dietetyczne:

• W przypadku ostrej biegunki należy unikać : kawy, produktów mlecznych, większości owoców, warzy, czerwonego mięsa;

• Po ok. 12 godz. Od ustąpienia biegunki można podawać czyste

( klarowne) zupy, grzanki, krakersy, lekko czerstwy chleb,

• Po zmniejszeniu się częstości wypróżnień, wprowadzić do diety ryż, rosół, pieczone ziemniaki;

116. omów etapy badania fizykalnego układu oddechowego ze szczególnym uwzględnieniem opukiwania i badania palpacyjnego.

1. wywiad.

- kaszel, duszność, krwioplucie, ból w klatce piersiowej.

2. badanie przedmiotowe.

a) oglądanie i obmacywanie:

- ocenia się wymiary klatki piersiowej, jej symetrię, ruchomość, częstość i głębokość oddechu. Niesymetryczność w budowie klatki piersiowej może być spowodowana przez marskość płuca. Zwiększone wymiary przednio-tylny i boczny może świadczyć o rozedmie płuc. Przerost dodatkowych mięśni oddechowych występuje w POChP. Przyspieszone i spłycone oddechy występują w chorobach z zmniejszeniem powierzchni oddechowej. Zwolnienie czynności oddechowej wynika z uszkodzenia ośrodka oddechowego w udarach. Chorych z zaawansowaną przewlekłą niewydolnością oddechową podzielono na 2 typy: „różowy sapacz” i „niebieski dmuchacz”.

b). opukiwanie. W warunkach prawidłowych nad obszarem przylegania płuc do ściany klatki piersiowej stwierdza się odgłos opukowy jawny, jednakowy nad płucem prawym i lewym. Stłumienie występuje w przypadku płynu w jamie opłucnej, w odmie opłucnowej. Odgłos bebękowy występuje w rozedmie i odmie opłucnowej z niskim ciśnieniem. Opukiwanie określa położenie dolnych granic płuc. Opukując można badać ruchomość oddechową dolnych granic płuc. Obustronnie zmniejszona ruchomość może świadczyć o rozedmie lub obustronnym płynie w jamie opłucnowej. Jednostronne upośledzenie ruchomości stwierdza się w porażeniu nerwu przeponowego, płynu w jamie opłucnej i zrostów opłucnowych.

c). osłuchiwanie. W warunkach zdrowia, osłuchując obszar przylegania płuc do ściany klatki piersiowej, słyszy się tzw. szmer pęcherzykowy. Sciszenie lub zniesienie szmeru pęcherzykowego wiąże się z zmniejszeniem przepływu powietrza w odpowiednim fragmencie płuca , występuje w POChP, zapaleniu płuc, odmie i niedodmie, w płynie w jamie opłucnej. Nadmierna głośność - wzrost przepływu powietrza w oskrzelach (zwężenie tchawicy i oskrzeli głównych). Dźwięki dodatkowe to: Swisty i furczenia (upośledzona drożność oskrzela), trzeszczenia ( zapalenie płuc, niedodma, obrzęk płuc), szmer tarcia opłucnej (odma opłucnowa, zapalenie opłucnej).

117. Pielęgnowanie dziecka z zespołem nerczycowym.

Zespół nerczycowy jest wynikiem zaburzeń funkcjonowania nerek spowodowanym zwiększoną przepuszczalnością błony podstawnej kłębuszków dla białek osocza krwi (albumin). Objawy to : białkomocz, hipoalbuminemia, uogólnione obrzęki, skąpomocz, hiperlipidemia.

Objawy:

- utrata apetytu, osłabienie, bladość, biegunka, bóle brzucha, spadek ilości wydalanego moczu, mocz może być pienisty,

- obrzęki okołooczodołowe (1 objaw), stóp, podudzi, a następnie uogólnione, wzrost masy ciała, wodobrzusze, płyn w opłucnej . Obrzęki warg sromowych i moszny,

- błyszcząca skóra z widocznymi żylakami,

- prawidłowe lub nieznacznie obniżone ciśnienia,

- zwiększona skłonność do infekcji (zapalenie płuc, otrzewnej posocznica) dziecko jest podatne na infekcje ze względu na straty immunoglobulin z moczem.

Postępowanie pielęgniarskie:

1. ocena stanu nawodnienia monitorując narastające obrzęki, pomiary obwodu brzucha, masy ciała, przyjmowanych i wydalanych płynów, ciśnienia, tętna.

2. zapobieganie infekcjom i monitorowanie obecności ich wczesnych objawów.

3. podawanie zleconych leków:

- kortykosteroidy mogą mieć zastosowanie u dzieci bez krwiomoczu. Lek podawany do momentu gdy w moczu przez 10-14 dni nie będzie białka.

- w celu zmniejszenia nawrotów i uzyskania długiej remisji choroby można dodać lek alkilujący.

- u dzieci ze znacznymi obrzękami lub hipotensją, hiponatremią można stosować skojarzoną terapię diuretynami pętlowymi z metolazonem.

4. dbanie o ciągłość skóry (właściwa pielęgnacja, obserwacja obrzęków pod kątem samoistnych pęknięć).

5. zapewnienie odpowiedniej diety:

- bogatobiałkowa, wysokokaloryczna, bez dodatkowej ilości soli,

- u dzieci ze znacznymi obrzękami, ograniczenie ilości przyjmowanych płynów.

6. oszczędzanie energii dziecka - okresy odpoczynku w łóżku i spokojne formy aktywności.

7. wspomaganie dziecka w kształtowaniu obrazu własnej osoby. Dostarczanie pozytywnych wrażeń, podkreślając jego mocne strony, zachęcając do kontaktów z innymi, rozwoju zainteresowań.

8. wspieranie rodziny- odpowiadanie na pytania dotyczące rozpoznania, badań diagnostycznych i leczenia.

9. edukacja terapeutyczna rodziny i dziecka:

- przedstawienie listy obj. , o których należy powiadomić lekarza, świadczących o nawrocie choroby,

- przedstaw sposoby pomiaru stężeń albumin w moczu,

- schemat leczenia ( dawkowanie i sposoby podawania leków, działania uboczne ),

- przedstawienie zaleceń dietetycznych, zasady profilaktyki infekcji.

- przedstawienie zasad pielęgnacji skóry chroniące przed pęknięciem (np. częste zmiany pozycji ciała, codzienne kąpiele, emulsje do suchej skóry, układanie na poduszkach obrzękniętych kończyn, tolerowana przez dziecko aktywność fizyczną pobudzającą krążenie krwi).

- wytłumaczenie, że wstępne szczepienie żywymi szczepionkami może spowodować nawrót choroby, należy je wstrzymać aż do wieku szkolnego.

118. Rola pielęgniarki w profilaktyce i leczeniu odleżyn.

Definicja: martwica tkanek wywołana długotrwałym lub krótkotrwałym uciskiem, powodująca niedokrwienie tkanki.

Rodzaje:

- zwykłe- okres leczenia ok. 6 tyg, nie występują zaburzenia ukrwienia.

- miażdżycowe- okres leczenia ok. 16 tyg.

- termiczne- u osób umierających.

Przyczyny:

- zniesienie czucia bólu, urazy, zakażenia,

- unieruchomienie,

- otarcie naskórka i jego maceracja,

- zaburzenia krążenia krwi u chorych w podeszłym wieku,

- długotrwały ucisk ciała obcego,

- zły stan ogólny, otyłość, wychudzenie, silne uogólnione bóle, wilgotna pościel.

Objawy:

-wczesne

• Zaczerwienienie nie zanikające po ucisku,

• Stwardnienie zagrożonego miejsca,,

• Pojawienie się pęcherzy na skórze

• Otarcie naskórka,

• Zakażenia miejsca otarcia

- późne

• Duże owrzodzenia skóry,

• Martwica skóry,

• Zakażenie owrzodzenia, pojawienie się wydzieliny,

• Uogólnione zakażenie(wysoka temperatura, wzrost tętna, nudności)

• Owrzodzenie i zniszczenie całej tkanki miękkij,

Powikłania :

- zakażenie,

- bakteriemia,

- zakażenie szpiku i kosci,

- przetoka.

Postępowanie pielęgniarskie:

Ocena stopnia zagrożenia powstaniem odleżyn ( skala Waterlow, Horton, Douglasa,), założenie karty zagrożenia odleżyną, ustalenie planu działania.

Ocen pacjenta z odleżyną, założenie karty pacjenta z odleżyną, ocena stopnia odleżyny (wg. Guttmona, Campbella), ustalenie wspólnie z lekarzem planu działania.

Postępowanie pielęgniarskie :

- ułożenie na miękkim, gładkim podłożu,

- materace p\odleżynowe, udogodnienia z pianki, wyściełanie sztywnych opatrunków watą,

- stosowanie poduszek, podkładów z owczej skóry,

- zmiana ułożenia: zachęcić do ruchu, gdy pacjent jest unieruchomiony zmiana pozycji co 2 godziny, gdy leży na boku miedzy nogi warstwa izolująca, obracamy w kolejności prawy bok- plecy, lewy bok- brzuch, w pozycji siedzącej dbać by się nie zsuwał, podpórki pod stopy,

- pielęgnacja skóry: codzienne mycie, unikac przecierania skóry, mydlo bez detergentow pH 5,5 , dokładne osuszanie, nawilżanie PROPOLIS, SUDOKREM, PENATEM, talkujemy, wietrzymy szczególnie narażone, cewnikujemy, bielizna z naturalnych włókien,

- poprawa przepływu krwi: masowanie skóry (unikać w wyniosłościach kostnych), oklepywanie, pacjent z zab. Czucia- nie nacierać, nie używać gorących termoforów, nagrzewania lampą SOLUKS, kąpiele naprzemienne- zimno- ciepło,

- poprawa stanu metabolicznego: ocena nawodnienia i odżywienia, dieta wysokobiałkowa, białko zwierzęce, unikanie pokarmów zalegających w żołądku, wzdymających, używek, mocno przyprawionych, posiłki regularne 4-5x dziennie.

119.omów etapy badania fizykalnego układu krążenia: omów tony i szmery serca.

1. Wywiad.

2. Badanie ogólne.

- deformacje klatki piersiowej (klatka lejkowata, kurza)

- występowanie na powiekach kępek żółtych (zab. lipidowe)

- twarz mitralna to zaczerwienienie i zasinienie policzków, nosa, warg (wady zastawki mitralnej),

- badanie dna oka (nadciśnienie tętnicze),

- powiększenie wątroby i śledziony, powiększenie żył szyjnych, po uciśnięciu wątroby. Świadczą o zaawansowanej prawokomorowej niewydolności serca, wadach zastawki trójdzielnej lub zaciskającym zapaleniu osierdzia. Tętniący guz w śródbrzuszu narzuca podejrzenie tętniaka aorty.

- badając kończyny należy zwrócić uwagę na sinicę i obrzęki, a na dłoniach i stopach na palce pałeczkowate.

3. Badanie serca. Chory leży na plecach z tułowiem uniesionym o 30- 45stopni.

a) oglądanie - ocenia się budowę kl piersiowej oraz tętnienia okolicy przedsercowej.

b) badanie przez dotyk - przykłada się całą dłon kolejno na okolicę koniuszka serca po obu stronach mostka oraz nad zastawkami aorty i pnia płucnego. Opuszkami palców wyczuwa się uderzenia koniuszkowe a pozostałą częścią dłoni drżenia odpowiadające głośnym tonom lub szmerom serca. Drżenie w czasie skurczu nad zastawką mitralna wskazuje na jej niedomykalnośc.

c) opukiwanie serca.

d) osłuchiwanie- ostatni etap. Tony serca to zjawiska akustyczne pojawiające się w sercu w związku z jego czynnością skurczową i przepływem krwi przez jamy serca.

Ton pierwszy S1- skurczowy, spowodowany jest głównie przez gwałtowne napinanie zamykających się w czasie skurczu komór zastawki mitralnej i trójdzielnej oraz włókien kurczącego się mięśnia sercowego.

Ton drugi S2- rozkurczowy, spowodowany jest drganiami napinających się w czasie rozkurczu komór płatków półksiężycowatych zastawki pnia płucnego i aorty.

Osłuchując tony ocenia się częstość i miarowość czynności serca, rozróżnia się ton 1 i 2, określa się głośnośc, czy istnieje ich rozdwojenie, zależność od faz oddychania, poszukuje się dodatkowych tonów, tarcia i szmerów.

Przyczyny głośnego tonu 1: zwężenie zastawki mitralnej, trójdzielnej, ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej, nadczynność tarczycy, niedokrwistość. Cichy ton występuje w niedomykalności zastawki mitralnej lub trójdzielnej , niedomykalność zastawki aorty, ubytku międzykomorowym.

Głośny ton2: w nadciśnieniu, miażdżycy aorty. Cichy: zwężenie lewego ujścia tętniczego.

Ton trzeci S3, jest tonem dodatkowym, po tonie 2 i świadczy o wzroście ciśnienia rozkurczowego w komorze. Fizjologicznie występuje u młodych ludzi z krążeniem hiperkinetycznym lub u kobiet w ciąży. Patologicznie w chorobach tarczycy (nadczynność).

Ton czwarty, S4 - występuje najrzadziej u chorych z nadciśnieniem tętniczym, przerostem przegrody i stenozą aortalną (zwężenie lewego ujścia tętniczego)

Szmery serca- zjawisko osłuchowe spowodowane zmiana laminarnego przepływu krwi na burzliwy , któremu towarzyszą zawirowania. Szmery skurczowe występują po 1 tonie i kończą się przed 2. Rozkurczowe występują po 2 tonie i kończą się przed 1. Inne objawy osłuchowe: tarcie osierdzia (w zapaleniu osierdzia) brzmienia trzskających płatków śniegu, ton sztucznej zastawki serca „ klikające brzmienie” ( po operacji wymiany zastawek serca)

4. badanie naczyń

- tętno na tętnicach łatwo wyczuwalnych, ocenia się wypełnieni a następnie osłuchuje w celu stwierdzenia szmerów naczyniowych ( w miażdżycy). Wysokie tętno w wysiłku fizycznym, nadczynności tarczycy ,niskie- zwężenie zastawki aorty, mitralnej, ubytki międzyprzedsionkowe.

- naczynia żylne bada się przez oglądanie i obmacywanie. Nadmierne wypełnienie żył szyjnych występuje w niewydolności serca, wadach zastawki trójdzielnej, tamponadzie serca, w zaciskającym zapaleniu osierdzia. Na kończynach sprawdza się żylaki, wypełnienie się żylaków w pozycji stojącej, skóra wokół zasiniona. Ostra zakrzepica żylna: bolesność uciskowa, poszerzenie żył powierzchniowych, ocieplenie skóry, obrzęk kończyny.

5. Zawsze bada się ciśnienie tętnicze krwi.

120. jakie znasz czynniki warunkujące powstanie napadów padaczkowych u dzieci

Czynniki wywołujące napady

Za wystąpienie napadów padaczkowych odpowiedzialne są zawsze zaburzenia czynności mózgu, ale niektóre czynniki środowiskowe sprzyjają wystąpieniu takich zaburzeń albo je wywołują. Są to przede wszystkim różne zjawiska migające ze stałą częstotliwością, w tym telewizja, komputer, zepsuta świetlówka czy podróż przez aleję wysadzaną drzewami w słońcu albo dyskoteka. Wyjątkowo może to być także głos o specyficznej barwie i nasileniu. Często napady padaczkowe, w tym pierwszy napad, bywają wywoływane przez gorączkę, za którą uważa się zwyżkę ciepłoty co najmniej do 38 stopni Celsjusza. Jednak napady bywają wywoływane już w czasie wzrastania temperatury, stąd też potrzeba wczesnego zastosowania leków przeciwgorączkowych, zwłaszcza u dzieci, u których już poprzednio wystąpił napad gorączkowy. Innym czynnikiem wywołującym napady padaczkowe jest duży wysiłek fizyczny, ze znacznym przyśpieszeniem oddechu, stąd zalecenie pełnego ale umiarkowanego trybu życia dla dzieci chorych na padaczkę. Umiar powinien też cechować zachowanie dzieci, nie powinny one beztrosko chodzić po dachach czy drzewach. Nie znaczy to natomiast wcale, aby wszystkie dzieci z padaczką zwalniać z wszystkich ćwiczeń gimnastycznych czy basenu, należy je tylko traktować nie jak kandydatów do wyczynowego sportu i obdarzyć wnikliwszą uwagą. Czynnikami wywołującymi pewne typy napadów u dzieci i młodzieży jest alkohol, przede wszystkim wino, a także zmęczenie nieprzespaną nocą, emocje, infekcje.

Przyczyny występowania padaczki


a). uszkodzenia mózgu w okresie życia płodowego powstałe w wyniku infekcji wewnątrzłonowych matki, wad układu nerwowego, przewlekłych chorób matki w okresie ciąży (m.in. nie wyrównanej wady serca, niedokrwistości, cukrzycy), a także przyjmowania szkodliwych substancji o typie narkotyków, palenia papierosów, również w związku z przewlekłym alkoholizmem, naświetlaniami promieniami rentgenowskimi czy krwawieniami z dróg rodnych;

b).    uszkodzenia mózgu w czasie nieprawidłowo przebiegającego porodu oraz występujące już po urodzeniu się dziecka, a także u osób dorosłych, np. w wyniku zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, urazów czaszki, krwiaka lub guza mózgu itp.;

c).    choroby uwarunkowane genetycznie, np. fakomatozy (dysplazje ektomezodermalne), genetycznie uwarunkowane zaburzenia metaboliczne, a także formy padaczki uwarunkowanej genetycznie, np. młodzieńcza padaczka miokloniczna, łagodna padaczka rolandyczna, zespół sprzężony z chromosomem X (tzw. zespół kruchego X), dziecięce i młodzieńcze napady nieświadomości.


- wytłumaczenie, że hospitalizacja jest wskazana przy pierwszym zachorowaniu, a następnie w sytuacjach szczególnych jak np. obecność przesięku do opłucnej.

121. Zasady terapii bólu przewlekłego wg WHO.

3 stopniowa drabina analgetyczna:

1. Analgetyk nieopioidowy

+ , - lek wspomagający (koanalgetyk)

2. Słaby opioid

+, - analgetyk nieopioidowy,

+, - lek wspomagający

3.silny opioid

+, - analgetyk nieopioidowy,

+, - lek wspomagający

Zasady :

- podawanie w regularnych odstępach czasu,

- w dawkach indywidualnie dobranych, wystarczających do zapewnienia odpowiedniego okresu bezbólowego 4 godziny,

- gdy jest to możliwe doustnie,

- nie stosować preparatu zawierającego różne leki,

- wszystkie preparaty krótkodziałające (4 godziny) można podać na noc w jednej dawce powiększonej o 50-100%

- niedostateczny efekt p\bólowy po 1 dniowym prawidłowym podawaniu max dawek leku niższego stopnia upoważnia do przejścia do kolejnego stopnia.

Analgetyki nieopioidowe PARACETAMOL, KWAS ACETYLOSALICYLOWY (polopiryna)

NLPZ Ibuprofen, Naproksen

122. omów zasady pielęgnacji pacjenta po zabiegu defibrylacji Lub kardiowersji elektrycznej

Kardiowersja elektryczna

Kardiowersja elektryczna różni się od defibrylacji zsynchronizowaniem wyładowania kondensatora z czynnością elektryczną serca. Zabieg ten wykonuje się w uśpieniu, które powoduje się podaniem krótkotrwale działających leków znieczulających (Epontol, Sombrevin, Brietai).

Wskazania:
- zaburzenia rytmu
- migotanie przedsionków
- częstoskurcz komorowy

Wykonanie zabiegu:
- ułożenie chorego płasko, bez poduszki, na łóżku zabiegowym.
- sprawdzenie, czy chory ma sztuczną ruchomą protezę zębową, jeżeli tak - - to należy ją wyjąć.
- podłączenie chorego do aparatu do kardiowersji elektrycznej.
- podłączenie wlewu kroplowego
- sprawdzenie i przygotowanie zestawu do intubacji.
- włączenie aparatu do sieci elektrycznej oraz wciśnięcie przycisku „SYNC".
- sprawdzenie zapisu na monitorze
- wybranie odprowadzenia EKG, w którym załamek R zespołu QRS przekracza poziom wyzwalający (każdemu załamkowi R odpowiada sygnał dźwiękowy aparatu).
- pokrycie elektrod pastą przewodzącą.
- przygotowanie zleconego przez lekarza środka znieczulającego.
- podanie środka znieczulającego.
- ustawienie wielkości energii impulsu (100, 200, 300 J) za pomocą odpowiedniego pokrętła.
- przyłożenie elektrod w odpowiednie miejsce klatki piersiowej pacjenta.
- przyciśnięcie odpowiednich dla każdego aparatu przycisków, umożliwiających rozładowanie się kondensatora.

Po wykonaniu kardiowersji i uzyskaniu powrotu rytmu zatokowego należy nadal pilnie obserwować chorego, zwracając szczególną uwagę na jego oddech oraz zachowanie się ciśnienia i tętna ze względu na możliwość wystąpienia takich powikłań, jak: bezdech, hipowentylacja, zaburzenia rytmu serca, hipotonia. Po zabiegu pacjent leży płasko i ma podawany tlen. Kardiowersja elektryczna jest zabiegiem w miarę bezpiecznym i powikłania obserwuje się rzadkiej.

123. Przedstaw zalecenia co do trybu życia dziecka chorego na padaczkę.

- nie wolno dopuścić by strach przed napadami uwięziły dziecko w domu.

- zaplanowanie dla dziecka regularnego rytmu dnia, bez zbędnych stresów i przemęczeń.

- rozsądnie i poważnie podchodzić do ryzyka napadu; należy nauczyć dziecko rozpoznawania aury przepowiadającej napad i czynników, które mogą go sprowokować,

- uczestnictwo w rozmaitych zajęciach (sportowych, kulturowych i towarzyskich) jakie przynoszą dziecku zadowolenie, jednak należy przed podjęciem decyzji skontaktować się z lekarzem.

- gdy dziecko uczęszcza na zajęcia sportowe koniecznie należy poinformować o chorobie trenera ,który je prowadzi. Wskazane jest aby dziecko chodziło na nie z rodzicami, kolegą bądź przyjacielem, który wie o chorobie.

- leki powinny być przyjmowane regularnie wg. Zlecenia

- uświadomienie dziecku by dążyło do jak największej wiedzy o swojej chorobie.

- poinformowanie swoich przyjaciół i bliskich o tym, co należy zrobić gdy wystąpi napad.

- zapewnienie dziecku przez bliskich jak największego bezpieczeństwa, lecz nie dopuścić do nadopiekuńczości.

- rodzice powinni w otwarty i spokojny sposób wyjaśnić istotę choroby innym a dziecku pomoże czuć się swobodniej.

• dziecko chore może uczęszczać do normalnej szkoły. Należy powiadomić lekarza szkolnego lub pielęgniarkę o chorobie.

124. Zasady ochrony personelu medycznego przed działaniem ubocznym cytostatyków.

Zagrożenia zdrowotne
personelu medycznego

ZAWODOWE NARAŻENIE NA CYTOSTATYKI ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA l OPIEKI SPOŁECZNEJ z dnia 19 czerwca 1996 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy przygotowywaniu, podawaniu i przechowywaniu leków cytostatycznych w zakładach opieki zdrowotnej. Przedstawiamy materiały z konferencji szkoleniowej dla kadry kierowniczej pielęgniarek i położnych nt. "Zagrożenia Zdrowia Personelu Medycznego". Konferencja odbyła się w dniu 8 października 2004 roku w Urzędzie Wojewódzkim w Poznaniu. Wzięło w niej udział ponad 400 pielęgniarek i położnych .Organizatorem konferencji była Okręgowa Rada Pielęgniarek i Położnych w Poznani dr n. med. Grażyna Wośkowiak Wielkopolskie Centrum Medycyny Pracy w Poznaniu Leki cytostatyczne są szczególnym czynnikiem ryzyka zawodowego u pracowników służby zdrowia. Osobami zawodowo narażonymi na działanie leków cytostatycznych są lekarze, farmaceuci, pielęgniarki i personel pomocniczy. Najbardziej narażoną grupą zawodową są pielęgniarki podczas przygotowywania, podawania leków oraz podczas opieki nad leczonym cytostatycznie pacjentem. Manipulowanie lekami - otwieranie ampułek, przygotowywanie roztworów do iniekcji, odpowietrzanie strzykawek - może powodować przedostanie się leku do powietrza i wchłanianie w układzie oddechowym a zanieczyszczenie skóry lekiem umożliwia wchłanianie również tą drogą. Narażenie na cytostatyki istnieje również podczas pielęgnacji wymagającej bezpośredniego kontaktu z chorymi (np. pot) a także podczas sprzątania przedmiotów i powierzchni zanieczyszczonych wydalinami (np. mocz, wymiociny) pacjentów po chemioterapii. Drogami ekspozycji są głównie układ oddechowy i skóra, gdyż niektóre z tych leków są dobrze absorbowane przez nieuszkodzoną skórę i wnikają w lipidy tkanki podskórnej a stamtąd do krwioobiegu. Dane dotyczące toksycznego działania leków przeciwnowotworowych na personel oddziałów chemioterapii pojawiły się w piśmiennictwie w latach sześćdziesiątych. Najczęściej opisywanymi działaniami toksycznymi są: zaburzenia hematologiczne (leukopenia, trombocytopenia) uszkodzenia wątroby (wzrost poziomu aminotransferaz, stłuszczenie) zaburzenia rozwoju włosów i paznokci rzadziej toksyczne uszkodzenie nerek działanie alergizujące (pokrzywka, kontaktowe zapalenie skóry) owrzodzenia błony śluzowej nosa zaburzenia funkcji reprodukcyjnych, zwłaszcza zwiększenie ryzyka poronień i porodów przedwczesnych oraz ciąży pozamacicznej częstsze występowanie wad wrodzonych u potomstwa działanie rakotwórcze (pojedyncze przypadki białaczki szpikowej i chłoniaka nieziarniczego) Aktualne przepisy dotyczące stosowania leków cytostatycznych: Zasady postępowania przy stosowaniu leków cytostatycznych w zakładach opieki zdrowotnej określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 19. 06. 1996r. (Dz. U. nr 80, poz. 376). Wymogi dotyczące pomieszczeń, w których odbywa się przygotowywanie cytostatyków Czynności związane z przygotowaniem leków cytostatycznych przed ich podaniem powinny być dokonywane w wydzielonym pomieszczeniu zaopatrzonym w wyciąg. Pomieszczenia te powinny posiadać wentylację mechaniczną zapewniającą 10-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny. Pomieszczenie nie powinno być usytuowane w bezpośrednim sąsiedztwie pomieszczeń służących do przechowywania środków spożywczych oraz przyrządzania i spożywania posiłków, a także przy ciągu komunikacyjnym służącym do ruchu pacjentów i odwiedzających. W pomieszczeniach, w których przygotowuje się leki cytostatyczne obowiązuje zakaz palenia tytoniu i spożywania posiłków. 125. Omów zasady pielęgnacji pacjenta z drenażem opłucnej. Przygotowanie do zabiegu: - poinformowanie jak ma się zachowywać w trakcie (pozostać nieruchomo, zgłaszać niepokojące objawy) - podać lek p\bólowy, - w trakcie zabiegu obserwować zabarwienie skóry, częstość tętna, oddechów. Opiek po: - obserwacja parametrów, codzienny pomiar objętości wydzieliny, jego jakości, zabarwienia, obserwujemy miejsce w kierunku infekcji (zaczerwienienie) , sprawdzamy czy dren się nie przesunął. - opatrunek szczelny, jałowy, w trakcie zmiany zasady aseptyki i antyseptyki, - pozycja półsiedząca z podparciem głowy i szyi, - przy łóżku chorego powinny znajdować się 2 narzędzia zaciskowe, zamknięcie drenu w razie odłączenia, - należy dbać o drożność dróg oddechowych, zapobiegać gromadzeniu się wydzieliny w drogach oddechowych ( oklepywanie, kaszel, zachęcanie do gimnastyki, leki wykrztuśne, głębokie oddechy, inhalacje, drenaż złożeniowy, odsysanie) - gdy pacjent odczuwa ból zmiana pozycji (półwysoka, wysoka) podanie leków p\bólowych - możliwość powikłań ze strony drenu: edukacja pacjenta jakie ruchy powinien wykonywać, dreny odpowiedniej długości ok. 100 cm. poniżej klatki piersiowej. Gdy wystąpił zator zamykamy powyżej i aspirujemy, dren zaciskamy w trakcie zmiany, podczas transportu. Obserwujemy czy nie jest zagięty. Zestaw wymieniamy raz na dobę, - kiedy usuwamy: gdy nie ma wydzieliny, wykonujemy zdjecie klatki piersiowej, - 30 min. przed usunięciem leki p\bólowe, - dren usuwa się po jego zaciśnięciu lub na ciągłym ssaniu, na szczycie głębokiego wdechu pacjenta. po usunięciu należy osłuchać płuca, opatrunek uciskowy, dalej leki p\bólowe, wykrztuśne, 126. Omów pielęgnowanie dziecka nieprzytomnego z uwzględnieniem profilaktyki powikłań zasady postępowania wobec dziecka nieprzytomnego: Ocenić oddech, oddech zachowany - ułożyć pacjenta w pozycji bocznej bezpiecznej zatrzymanie oddech- zapewnić drożność dróg oddechowych. Rozpocząć sztuczne oddychanie bez przyrządów lub z zastosowaniem sprzętu Ocenić akcje sera i tętno na tętnicach szyjnych i udowych, Kontrolować podstawowe funkcje życiowe jak oddech,tętno,RR,szerokość źrenic Zapewnić temperaturę ciała i otoczenia, Higiena jamy ustnej Pielęgnacja włosów Pielęgnacja paznokci, Pielęgnacja i ocena stanu skóry dziecka, Zapewnić i utrzymać funkcję ochronną skóry Zmiana bielizny pościelowej i osobistej dziecka Zapewnić wygodę i higienę otoczenia Zapewnić odpowiedni mikroklimat 9 temp 18-21C), wilgotność 40-60% Stosowanie różnych pozycji ciała i drenażu ułozeniowego Wykonywanie ćwiczeń biernych Zapobiegać powikłaniom narządom ruchu Zapewnić możliwość wydalania Zapobiegać powikłaniom narządu ruchu Podczas działań opiekuńczych należy komunikować z dzieckiem werbalnie i pozawerbalnie Aktywna współpraca z rodzicami dziecka w zakresie edukacji zdrowotnej Wspieranie rodziny dziecka Wymaga ciągłej, profesjonalnej opieki i obserwacji. 127. Profilaktyka działania ubocznego cytostatyków u pacjentów z białaczką. Konsekwencją obniżenia liczby granulocytów we krwi jest zwiększenie podatności na zakażenia. Konieczne jest monitorowanie chorego pod kątem wystąpienia zakażeń . konieczne jest zwrócenie uwagi na wystąpienie gorączki, bólu, duszności, zmian skóry, zmian w okolicy odbytu. Zaleca się ograniczenie kontaktu chorych z innymi osobami, które mogą stanowić źródło zakazęnia. Unikanie kontaktu ze zwierzętami, kurzem , niejednorazowym sprzętem medycznym. Należy zwrócic uwagę na nawilżacze, klimatyzację pojemniki z wodą stojącą. Chory nie powinien jeść nieprzygotowanych warzyw i surowych owoców, dostawać ciętych kwiatów i jeść serów pleśniowych. Chory powinien dbać o higienę , często myć ręce, kąpiele z środkiem dezynfekcyjnym, higiena jamy ustnej. Do zadań pielęgniarki należy stosowanie jednorazowego sprzętu, mycie rąk przed i po kontakcie chorym, nadzór nad higieną oglądanie skóry w celu wykrycia wczesnych objawów zakażenia, 2x pomiar temperatury, unikanie zakładania cewników na stałe, antybiotykoterapia na zlecenie lekaża. Małopłytkowość. Chory powinien unikać aktywności, która może doprowadzić do urazów, do mycia zębów używać delikatnych szczoteczek, nieużywać nici dentystycznych, unikać pokarmów wywołujących zaparcia. Chory powinien zwracać uwagę na pojawienie się sińców i wybroczyn, bólów głowy w okolicy czołowej. Nie stosować wstrzyknięć domięśniowych. Pytanie 128 Omów znane rodzaje sterylizacji i etapy przygotowania narzędzi, aparatury medycznej, materiału opatrunkowego do sterylizacji. Sterylizacja(wyjaławianie)- proces którego celem jest redukcja form drobnoustrojów(także spor) w określonym środowisku, materiałach, na sprzętach lub przedmiotach oraz lekach, tak aby uzyskać zniszczenie więcej niż 99,9999% mikroorganizmów Sprzęt przeznaczony do sterylizacji trzeba opakować przed wyjałowieniem Opakowanie musi przepuszczać dany czynnik sterylizujący Parametry sterylizacji muszą być rejestrowane i monitorowane(wskaźnikami chemicznymi i biologicznymi) Metody sterylizacji: -„nietermicznej”-tzw. Zimnej sterylizacji(tlenek etylenu, promieniowanie jonizujące) -niskotemperaturowa sterylizacji (nadtlenek wodoru, formaldehyd, kwas nadoctowy) -czynników fizycznych- stosuje się energię cieplną, promieniowanie jonizujące, energię mechaniczną, separację przez filtrowanie -czynników chemicznych- działanie gazów sterylizujących (np. tlenku etylenu, par nadtlenku wodoru, kwasu nadoctowego, formaldehydu); immersję czyli zanurzenie w roztworach dezynfekujących o właściwościach sterylizujących( np. aldehydzie glutarowym lub w innych) Sterylizacja suchym gorącym powietrzem a) do sterylizowania wyrobów szklanych, porcelanowych, metalowych, olejów, wosku, gliceryny, tłuszczów, pudrów b)cechy~~ długi czas cyklu ~~wysokie koszty ~~mała pojemność komory sterylizatora ~~ograniczenie artykułów nadających się do wyjaławiania ~~brak zabezpieczenia przed otwarciem drzwi podczas trwania procesu ~~brak sygnalizacji przy zaistniałych usterkach technicznych ~~konieczność stałej obserwacji termometru i czasu trwania procesu ~~zbyt duża zależność skuteczności sterylizacji od personelu przeprowadzającego proces Sterylizacja parą wodną w nadciśnieniu a)autoklawy- temperatura wrzenia wody i wytwarzania pary wzrasta proporcjonalnie do wzrostu ciśnienia b) autoklawowanie ~~bielizny i artykułów opatrunkowych, opakowanych narzędzi chirurgicznych i metalowego sprzętu medycznego, rękawic chirurgicznych i materiałów gumowych, niektórych rodzajów tworzyw sztucznych, wody, płynów infuzyjnych ~~posiewów mikrobiologicznych ~~unieszkodliwienie zużytego sprzętu jednorazowego c) typy autoklawów ~~klasa B- ten typ sterylizatora może sterylizować każdy rodzaj materiałów (ze szczególnym przeznaczeniem do długich cienkich przewodów-cewników, endoskopów) ~~klasa S- jest klasą pośrednią pomiędzy „B” i „N” ~~klasa N- oznacza autoklawy służące do sterylizacji prostych materiałów ~~ klasa L-labolatoryjna- przeznaczone do sterylizacji szerokiego wachlarza z sterylizacją pożywek bakteryjnych w szczególności ~~szpitalne Sterylizacja tlenkiem etylenu -delikatne urządzenia optyczne, elektryczne, skomplikowane urządzenia, sztucznej nerki, respiratory itp. Sterylizacja formaldehydem -przedmioty termowrażliwe Sterylizacja radiacyjna -materiały opatrunkowe, bielizna operacyjna jednorazowego użytku, preparaty ziołowe i leki, biomateriały, implanty, sprzęt jednorazowego użytku (strzykawki, igły, cewniki, sondy, aparaty do transfuzji, rękawice chirurgiczne) Niskotemperaturowa sterylizacja formaldehydowa -rozruszniki serca, endoskopy, elementy optyki Niskotemperaturowa sterylizacja plazmowa -materiały wrażliwe na temperaturę Niskotemperaturowa sterylizacja kwasem nadoctowym -endoskopy, sprzęt anestezjologiczny, precyzyjne urządzenia metalowe Warunki przechowywania artykułów sterylnych: -pomieszczenie suche, czyste, z dala od promieni słonecznych -optymalna temperatura-18-20 st.C -optymalna wilgotność pomieszczenia -sprzęt ułożony w szafach ( może zachować sterylność dwukrotnie dłużej niż w otwartych regałach) -artykuły nie mogą być narażone na przesuwanie, zbędne przenoszenie, uszkodzenia mechaniczne Monitorowanie procesów sterylizacji -wskaźniki fizyczne-określają stan techniczny urządzenia -wskaźniki chemiczne-określają warunki procesu sterylizacji wewnątrz komory urządzenia -wskaźniki biologiczne-informują nas o fakcie zabicia drobnoustrojów w procesie sterylizacji 130. Podaj zasady postępowania pielęgnacyjno-leczniczego w napadzie kolki nerkowej Zwiększona ilość wypijanych płynów do 2-2,5l/dobę( szklanka płynu przed snem, w nocy, po oddaniu moczu) Zalecane wody lecznicze Unikanie przetrzymywania moczu w pęcherzu Nie dopuszczanie do przegrzania organizmu, unikanie wysokich temperatur Zapobieganie i zwalczanie zakażeń układu moczowego Aktywność fizyczna- skłony, częsta zmiana pozycji ułożeniowych, pływanie Stosowanie farmakoterapii wg. Zleceń lekarza Ograniczenie spożycia soli kuchennej oraz produktów bogatych w puryny Uzupełnienie niedoboru witamin Regulacja pH moczu Polecane kąpiele ziołowe Polecane lecznicze uzdrowiska o profilu leczniczym kamicy Stosowanie diety w zależności od rodzaju kamicy Polecane preparaty ziołowe: Urosan, Urosept, Urogan, Fitolizyna Edukacja w zakresie postępowania po badaniach i zabiegach 131. Omów zasady opieki nad pacjentem po nakłuciu jamy brzusznej. Przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki przy wszystkich zabiegach wykonywanych przy pacjeńcie, Uciśnięcie powłok jamy brzuszne bandażem elastycznym lub wielokońcowym. Kontrola podstawowych parametrów życiowych, Obserwacja stał pacjenta. 132. przedstaw postacie padaczki występujące u dzieci. Padaczka wieku dziecięcego Dzieci znacznie częściej niż dorośli miewają różnorodne napady drgawkowe np. w czasie wysokiej temperatury czy w wyniku pewnych zaburzeń przemiany materii. Szczególnie więc w odniesieniu do dzieci ważne jest odróżnienie napadów padaczkowych od niepadaczkowych. Istnieją pewne postacie napadów padaczkowych, charakterystyczne dla poszczególnych okresów wieku rozwojowego. W okresie niemowlęcym występują napady skłonów, tzw. zespół Westa. Są one wynikiem uszkodzenia mózgu we wczesnym okresie życia. Pojawiają się w wieku od kilku tygodni do 3 - 4 roku życia. Manifestują się krótkotrwałymi, występującymi w seriach napadami skłonów tułowia z wyrzucaniem rączek ku górze lub błyskawicznym zgięciem do przodu główki i tułowia. Napady te mogą być bardzo częste i wynosić do kilkuset w ciągu doby. Rokowanie w tej postaci padaczki jest poważne. W 80% przypadków rozwój psychoruchowy dziecka ulega zahamowaniu lub nawet cofnięciu. U dzieci, prawidłowo rozwijających się przed zachorowaniem, wczesne opanowanie napadów umożliwia uniknięcie degradacji psychoruchowej. Około 4 roku życia napady ustępują lub przybierają inne formy. Przeważnie zostaje upośledzenie umysłowe z wiotkością mięśni. W okresie przedszkolnym występują tzw. napady miokloniczno - astatyczne, zwane inaczej petit mal variant lub zespół Lennoxa - Gastaut. Charakterystyczna w tej postaci jest nagła utrata napięcia mięśniowego, powodująca upadek dziecka, czasem opadanie głowy łącznie z pochyleniem tułowia do przodu (propulsje) lub nagłe ruchy głowy i tułowia ku tyłowi (retropulsje). Napadom tym towarzyszy krótkotrwała utrata świadomości. W postaci tej mogą też występować napady toniczne oraz kloniczne. Zespól Lennoxa - Gastaud pojawia się zwykle między 2 a 6 rokiem życia. Z chwilą pojawienia się pierwszych objawów rozwój psychoruchowy dzieci zostaje zahamowany, później postępuje nadal, jednak w sposób ograniczony. W nielicznych przypadkach, gdy choroba zaczęła się w późniejszym okresie, nie obserwuje się upośledzenia umysłowego. W późniejszym wieku przedszkolnym i szkolnym występują napady nieświadomości - absence, petit mal (granice zachorowalności 4 - 14 rok życia). Ta postać padaczki charakteryzuje się krótkotrwałą utratą świadomości na kilka do kilkunastu sekund, po czym dziecko powraca do przerwanej czynności. Niekiedy potrzebuje kilku minut, aby „zebrać myśli”. W dużej liczbie napadów obserwuje się ruchy gałek ocznych ku górze, mruganie powiekami połączone z uniesieniem głowy; dziecko jest wówczas jakby nieobecne. Niekiedy występują automatyzmy oralne polegające na ruchach ust i żuchwy: oblizywanie się, cmokanie, mlaskanie itp. Napady te najczęściej występują rano, są zależne m.in. od stanów emocjonalnych i czynników meteorologicznych. Rozwój umysłowy dzieci z małymi napadami nieświadomości najczęściej przebiega w normie. Padaczka miokloniczna pojawia się w okresie pokwitania, między 13 a 20 rokiem życia. Mioklonie polegają na krótkich mimowolnych skurczach jednego lub kilku mięśni. Najczęściej obejmują kończyny górne i barki. Występują one seriami, po 3 - 4 skurcze co kilka sekund. Podczas takiego napadu przytomność jest zachowana. Przebieg choroby jest na ogół łagodny. W miarę dojrzewania częstość napadów mioklonicznych maleje i ustępuje całkowicie. W nielicznych przypadkach mogą towarzyszyć duże napady toniczno - kloniczne. W miarę dorastania dzieci rodzaj i typ napadów staje się coraz bliższy napadom wieku dojrzałego. Typowym napadem jest duży napad padaczkowy, tzw. Grand mal . Na pojęcie dużego napadu składają się dwa zasadnicze objawy: utrata świadomości oraz kurcz toniczny, po którym występują obustronne drgawki. Napad duży dzieli się na kila faz: · fazę przeddrgawkową, w której mogą wystąpić tzw. zwiastuny, polegające na zmianie stanu psychicznego. Chorzy stają się drażliwi, przygnębieni, a niekiedy występuje u nich nastrój euforyczny. Tuż przed wystąpieniem napadu toniczno - klonicznego może pojawić się aura ( prawie nie występuje u dzieci), której charakterystyczną cechą są zaburzenia spostrzegania (krótkotrwałe iluzje, halucynacje), spowolnienie lub przyspieszenie toku myślenia, rozkojarzenie, napięcie emocjonalne z poczuciem lęku. Jeżeli napad poprzedzają zwiastuny i aura, nazywa się go wówczas napadem wtórnie uogólnionym; natomiast, gdy rozpoczyna się on nagła utratą świadomości, wówczas uznajemy go za pierwotnie uogólniony; · faza drgawkowa zaczyna się skurczem tonicznym, tj. ciągłym skurczem, którego najczęstszym przykładem jest wyprężenie, a po nim występują skurcze kloniczne (drgawki). Pozycja chorego w czasie takiego napadu jest różna, najczęściej spotyka się tzw. napad opistotoniczny, z głową odgiętą do tyłu, gałki oczne skierowane są ku górze, chory leży na plecach wyprostowany, kończyny górne są lekko zgięte i przywiedzione do tułowia, palce wyprostowane, kończyny dolne również wyprostowane. Napadom tym towarzyszą objawy wegetatywne, polegające na mimowolnym oddaniu moczu i stolca na skutek rozluźnienia mięśni zwieraczy, zaniku odruchu źrenicowego, zaniku czynności oddechowej (powoduje to sinicę), zaburzeniu krążenia, nadmiernym wydzielaniu śliny; · okres ponapadowy - chorzy po zakończeniu drgawek na ogół pozostają w stanie śpiączki. odruchy są zniesione, powoli normalizuje się oddech. Źrenice zwężają się i reagują na światło, skóra przybiera normalny kolor. Im dłuższy napad, tym dłuższy jest okres ponapadowy. Jeżeli napady występują jeden za drugim, w tak krótkich odstępach czasu, że chory nie zdąży odzyskać przytomności, to mówi się wówczas o tanie padaczkowym. Ciężki stan padaczkowy stanowi zagrożenie dla życia i wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej. Pozostawia on często rozległe uszkodzenia mózgu, które objawiają się stanami zamroczenia świadomości, otępieniami, przemijającymi niedowładami. 133. Zasady pobierania moczu na badanie ogólne i na posiew Jeśli nie ma specjalnego zlecenia, pobiera się do badania próbkę z pierwszej porcji moczu oddanego po nocy. Należy przygotować 100ml naczynie szklane (butelkę lub specjalny kielich) i miskę nerkowatą lub basen. Wszystkie przybory muszą być czysto umyte oraz kilkakrotnie spłukane pod bieżącą wodą. Chorej polecić podmycie się. Jeżeli sama ze względu na swój stan, nie może tego zrobić- podmywa ją pielęgniarka. Bezpośrednio po umyciu krocza chora oddaje mocz do miski nerkowatej lub basenu. Mocz przelewa się do przygotowanego naczynia, dołącza kartkę z odpowiednimi danymi i dostarcza do laboratorium. Do badania bakteriologicznego pobiera się do jałowego naczynia środkowy strumień moczu. W wyjątkowych przypadkach, na zlecenie lekarza, należy mocz pobrać cewnikiem wprost do jałowej butelki. 134. Czynniki ryzyka nowotworu złośliwego piersi. Omów rolę edukacyjną pielęgniarki we wczesnym wykrywaniu nowotworu złośliwego. - płeć: 200x częściej kobiety, - wiek - okołomenopauzalny, - uwarunkowania genetyczne, - cz. Hormonalne- wczesna 1 miesiączka, późna menopauza, stosowanie środków antykoncepcyjnych, hormonalna terapia zastępcza jednak rola tych nie jest do końca poznana, - liczne ciąże , - przebyty rak sutka, - choroby rozrostowe sutka, - ekspozycja na promienie jonizujące - otyłość- kobiety otyłe chorują częściej ponieważ ilość estrogenów produkowana w okresie pokwitania zależy od ilości tkanki tłuszczowej. - dieta- duża ilość tłuszczów zwierzęcych i dieta uboga w witaminy, - alkohol, styl życia, mała aktywność fizyczna, cz. Społeczno- ekonomiczne: kobiety w3 mieści chorują częściej niż w na wsi, - stany depresyjne, stres, tragiczne wydarzenia, Profilaktyka raka piersi: - od 20 roku życia samobadanie piersi co miesiąc, - 20-40 lat: samobadanie co miesiąc, badanie palpacyjne piersi przez lekarza pielęgniarkę co 1-2 lata, - 40-49 :samobadanie co miesiąc, badanie palpacyjne piersi przez lekarza pielęgniarkę co 1 rok, mammografia co1-2 lata, - od 50 r. ż samobadanie co miesiąc, badanie palpacyjne piersi przez lekarza pielęgniarkę co 1, mammografia co1rok 136. Pozafarmakologiczne sposoby radzenia z bólem w RZS Leczenie niefarmakologiczne odgrywa bardzo ważną rolę w terapii choroby zwyrodnieniowej stawów. Osoba chora powinna wiedzieć o tym, jak sobie radzić z bólem, w jaki sposób siadać, wstawać z krzesła itp. Częścią leczenia jest np. stosowanie wygodnego obuwia na elastycznej podeszwie, wkładek do butów, usztywniających opasek na stawy, lasek, kul itp. Trzeba wiedzieć jak posługiwać się laską, by odciążyć chory staw. Laska powinna być noszona w ręce przeciwnej do bolącego biodra czy kolana. Fizykoterapia- w leczeniu RZS stosuje się ćwiczenia ruchowe, kąpiele i masaże wodne oraz elektroterapię( np. jonoforeza, ultradźwięki). Regularne wykonywanie ćwiczeń ruchowych powoduje, że stawy stają się mocniejsze i bardziej elastyczne. Ćwiczenia nie mogą jednak stanowić samodzielnej metody leczenia i powinny być stosowane razem z leczeniem farmakologicznym. Chorzy z RSZ w szczególności powinni wykonywać ćwiczenia zwiększające zakres ruchu, wzmacniające i wysiłkowe. Ćwiczenia zawsze powinny być dostosowane do możliwości konkretnej osoby. Przed rozpoczęciem jakichkolwiek ćwiczeń należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym, który ustali odpowiedni zakres ćwiczeń. Powszechnie stosowaną metodą fizykoterapii w RZS jest elektroterapia. Polega ona na stosowaniu prądu stałego na powierzchnię skóry. 137. Do czego służy skala Apgar, jakie parametry w niej oceniamy Skala Apgar służy do oceny funkcji życiowych noworodka. Oceniamy w niej następujące cechy: -skóra -serce -oddech -napięcie mięśni -reakcja na cewnik 138. Jakich zasad bezpieczeństwa należy przestrzegać przy przygotowywaniu i podawaniu cytostatyków Aktualne przepisy dotyczące stosowania leków cytostatycznych: Zasady postępowania przy stosowaniu leków cytostatycznych w zakładach opieki zdrowotnej określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 19. 06. 1996r. (Dz. U. nr 80, poz. 376). Wymogi dotyczące pomieszczeń, w których odbywa się przygotowywanie cytostatyków Czynności związane z przygotowaniem leków cytostatycznych przed ich podaniem powinny być dokonywane w wydzielonym pomieszczeniu zaopatrzonym w wyciąg. Pomieszczenia te powinny posiadać wentylację mechaniczną zapewniającą 10-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny. Pomieszczenie nie powinno być usytuowane w bezpośrednim sąsiedztwie pomieszczeń służących do przechowywania środków spożywczych oraz przyrządzania i spożywania posiłków, a także przy ciągu komunikacyjnym służącym do ruchu pacjentów i odwiedzających. W pomieszczeniach, w których przygotowuje się leki cytostatyczne obowiązuje zakaz palenia tytoniu i spożywania posiłków. Wymogi dotyczące sposobu podawania leków cytostatycznych Podczas rozpuszczania i podawania cytostatyków należy przestrzegać zaleceń producenta leku, a w szczególności dotyczących stosowania środków ochrony indywidualnej - rękawiczek, fartuchów, okularów, czepków i masek. Sprzęt medyczny używany do podawania cytostatyków powinien być szczelny, zapewniający nie wydostawanie się leku na zewnątrz. Cały sprzęt medyczny używany podczas pielęgnacji chorych leczonych lekami cytostatycznymi powinien być jednorazowego użytku. Odzież ochronna pracowników przygotowujących cytostatyki powinna być jednorazowa. Podczas otwierania ampułki z lekiem oraz nabierania leku do strzykawki należy pokryć ampułkę jałowym gazikiem zwilżonym w spirytusie. W celu usunięcia przed iniekcją powietrza ze strzykawki należy na zakończeniu igły nałożyć jałowy gazik w celu zapobieżenia rozpylania leku; przed podaniem leku pacjentowi igłę należy zmienić. Podczas dzielenia tabletek nie należy dopuszczać do rozprzestrzeniania ich pyłu i nie wolno dotykać ich ręką bez rękawiczek. Miejsce skażone lekami należy dokładnie zmyć i osuszyć, przy ewentualnym skażeniu skóry, błon śluzowych i oczu należy spłukać je dużą ilością wody Badania profilaktyczne Zakres i częstotliwość badań profilaktycznych pracowników reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996r. (Dz. U. nr 69, poz. 332) Zgodnie z rozporządzeniem badanie wstępne osób zawodowo narażonych na cytostatyki obejmuje ogólne badanie lekarskie ze zwróceniem uwagi na wątrobę i skórę oraz wykonanie takich badań laboratoryjnych, jak morfologia z rozmazem, badania czynności wątroby i badanie ogólne moczu. Przeprowadzenie badań okresowych - o tym samym zakresie - zaleca się, co najmniej raz na 4 lata. Do pracy w narażeniu na cytostatyki nie powinny być kwalifikowane: kobiety w ciąży kobiety w okresie karmienia piersią kobiety w wieku rozrodczym, po przebytych poronieniach, planujące ciążę kobiety w wieku rozrodczym, po przebytej ciąży pozamacicznej osoby narażone zawodowo na promieniowanie jonizujące osoby odsunięte, z powodu zmian w układzie krwiotwórczym, od pracy w narażeniu na promieniowanie jonizujące osoby z zaburzeniami hematologicznymi, tj. leukopenią, małopłytkowością, chorobami rozrostowymi układu krwiotwórczego osoby z chorobami wątroby i nerek, zaburzającymi funkcję tych narządów Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 1990 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym (Dz. U. nr 85, poz. 500, zmiany Dz. U. z 1992r. nr 1, poz. 1) młodzież w wieku od 15 do 18 roku życia nie może być zatrudniana do pracy w narażeniu na cytostatyki. 139. Rola pielęgniarki w profilaktyce zniekształceń i przykurczów w obrębie stawów u pacjentów z RZS Rehabilitacja-proces usprawniający osoby z zaburzeniami sprawności fizycznej i umysłowej, przystosowanie ich do codziennego życia w zależności od ich możliwości. Metody profilaktyki przykurczów i zniekształceń w obrębie stawów: Zapewnienie fizjologicznej pozycji ciała (stojącej, leżącej, siedzącej) Spanie na podłożu dość twardym i sprężystym z głową na małej poduszce Układanie woreczków z piaskiem na uda w pozycji siedzącej i leżącej Nie wolno podkładać wałków pod kolana!!!!!!!!!!!!!!!! Leżenie co najmniej 10 minut na brzuchu Podkładanie poduszek, koców pod stopy Omów przygotowanie pacjentki do badania ginekologicznego. Jakie zasady obowiązują przy pobieraniu materiału do badania czystości pochwy i badania cytologicznego. Podaj i omów stopnie czystości pochwy. Przygotowanie pacjentki do badania ginekologicznego: ~~Najodpowiedniejszy okres do badania to pierwsza faza cyklu miesiączkowego. Jeśli kobieta skarży się na upławy, należy powiadomić o konieczności wykonania płukania pochwy przed badaniem. ~~Przepełnienie pęcherza moczowego lub odbytnicy utrudnia badanie, dlatego dzień przed badaniem pacjentka powinna oddać stolec, a przed samym badaniem oddać mocz. Najlepiej ubrać się w spódnicę, rozpinaną bluzkę i skarpetki. Jakie zasady obowiązują przy pobieraniu materiału do badania czystości pochwy i badania cytologicznego Materiał do oceny biologii pochwy pobieramy patyczkiem z wacikiem z tylnego sklepienia, różnicujemy na odtłuszczonym szkiełku. Materiał do rozmazów cytologicznych pobieramy wacikiem z: -tarczy części pochwowej macicy -ujścia i kanału szyjki macicy -trzonu macicy -osadu odwirowanego płynu wysiękowego jamy brzusznej wilgotne rozmazy utrwalamy w mieszaninie alkoholu i eteru 1:1 barwimy metodą Papanicolaou lub hematoksyliną i eozyną. Oglądamy pod mikroskopem w powiększeniu 150x-przeglądowo, a w większych powiększeniach szczegółowo. Stopień czystości pochwy: I stopień- pałeczki kwasu mlekowego, komórki powierzchowne i pośrednie nabłonka pochwy II stopień- pałeczki kwasu mlekowego, komórki powierzchniowe i pośrednie nabłonka pochwy, leukocyty, przecinkowce III stopień- nieliczne pałeczki kwasu mlekowego, komórki nabłonkowe pochwy, leukocyty, przecinkowce, ziareniaki, ziarenkowce gram dodatnie, gronkowce, paciorkowce, sześcianki, pakietowce, ziarniaki gram ujemne, dwoinki rzeżączki, dwoinki nieżytowe i krętki. IV stopień- komórki wszystkich warstw nabłonka pochwy, leukocyty, obfita flora bakteryjna jak w III stopniu, pałeczki gram dodatnie i ujemne, rzęsistek pochwowy, drożdżaki Badania cytologiczne: I stopień- komórki prawidłowego nabłonka wielowarstwowego płaskiego i gruczołowego, pojedyncze leukocyty II stopień- zmiany zapalne i zwyrodnieniowe w komórkach, komórki metaplastyczne, histocyty, komórki plazmatyczne, liczne leukocyty III stopień- obecność komórek dysplastycznych obok innych elementów komórkowych III stopnia IV stopień- obok komórek dysplastycznych niewielka ilość komórek atypowych V stopień- liczne komórki atypowe, rakowe charakterystyczne dla raka inwazyjnego

141. Objawy uboczne radio i chemioterapii , sposoby ich minimalizowania.
Po chemioterapii:

- ostre (natychmiastowe)- nudności, wymioty, odczyny uczuleniowe.

- wczesne- do 4-6 tyg. Po chemioterapii (uszkodzenie szpiku, zapalenie błon śluzowych, wypadanie włosów)

- opóźnione- od kilku do kilkunastu tygodni po chemioterapii (np. zwłóknienie miąższu płuc, uszkodzenie nerek, kardiomiopatia, i uszkodzenie układu nerwowego)

- późne (odległe) po kilku miesiącach lub latach po zakończeniu chemioterapii (np. uszkodzenie czynności gonad, wtórne nowotwory).

Radioterapia wywołuje objawy ogólne, takie jak: nudności, wymioty, gorączkę i osłabienie, oraz objawy miejscowe, to jest: rumień skóry, martwicę tkanek, owrzodzenia i przetoki.

Zarówno chemio- jak i radioterapia mogą być przyczyną aplazji szpiku kostnego, to znaczy zahamowania produkcji krwinek czerwonych, białych i płytek krwi. Stan taki jest bardzo niebezpieczny dla chorego, który oprócz tego, że ma anemię, staje się też bezbronny wobec infekcji. Większość skutków ubocznych ustępuje po zakończeniu leczenia, a prawidłowe komórki szybko się odradzają. Czas potrzebny na regenerację organizmu i odzyskanie sił zależy od ogólnego stanu zdrowia i rodzaju stosowanej terapii u danej osoby. Tak więc każdy pacjent w inny sposób będzie przechodził leczenie. Skutki uboczne leczenia nowotworowego są nieprzyjemne, ale należy na nie patrzeć jako na zło konieczne, by pokonać chorobę. Należy pamiętać, że medycyna robi coraz większe postępy w zapobieganiu tym niepożądanym efektom ubocznym i usuwaniu ich.

LAGODZENIE SKUTKOW UBOCZNYCH CHEMIOTERAPII/RADIOTERAPII -  INFORMACJE PRAKTYCZNE DLA PACJENTOW

Rodzaj oraz nasilenie skutkow ubocznych chemioterapii jest bardzo zroznicowane wsrod pacjentow. Niektorzy pacjenci moga nie odczuwac zadnych skutkow ubocznych, podczas gdy dla innych moga byc one bardzo uciazliwe.

Oto lista porad praktycznych, ktorych wybor moze okazac sie pomocny dla niektorych pacjentow.

Nudnosci/Wymioty

	Unikac podenerwowania i rozdraznienia przed terapia
	Zrelaksowac sie w cichym, przyciemnionym pokoju
	Podczas terapii mozna sprobowac zuc w ustach kawalek swiezego imbiru (ginger)
	Duzo odpoczywac po terapii - pomocne moga byc: cwiczenia relaksacyjne, cwiczenia wyobrazni, medytacja, ulubiona muzyka lub program telewizyjny
	W razie fali nudnosci, nalezy wziac gleboki oddech i starac sie zrelaksowac, mozna znow sprobowac zuc w ustach swiezy imbir
	Generalnie, dieta powinna zawierac spore ilosci weglowodanow (glownie ze zboz, warzyw i owocow), oraz zmniejszone ilosci protein (rekomendowane proteiny to: drob, ryby, jaja)
	Posilki przyjmowac czesto, w malych ilosciach i jesc powoli
	Unikac spozywania posilkow w pomieszczeniach niewietrzonych i wsrod oparow kuchennych
	Nosic luzna odziez, zwlaszcza podczas spozywania posilkow
	W odniesieniu do potraw i czynnosci jedzenia nalezy: Unikac potraw bardzo zimnych lub bardzo goracych (najbardziej wskazane sa potrawy o temperaturze pokojowej) Unikac potraw tlustych i smazonych Unikac potraw slodkich, slonych i ostrych Unikc potraw o silnym zapachu Unikac picia napojow podczas jedzenia, gdyz moze to powodowac wzdecia. Plyny nalezy przyjmowac godzine przed lub po jedzeniu oraz w ciagu dnia (nie przy jedzeniu). Pomocne moze byc picie przez slomke Unikac jedzenia ulubionych potraw w czasie odczuwania nudnosci, gdyz potrawy te moga wkrotce stac sie nieznosne ze wzgledu na kojarzenie ich z nudnosciami Unikac zmuszania sie do jedzenia gdy nadchodzi fala nudnosci i wymiotow. Dopiero gdy wymioty ustana, mozna sprobowac przyjmowanie malej ilosci czystego plynu przez okres kilku godzin, a dopiero potem stopniowo zaczac znowu przyjmowanie posilkow Przyrzadzic sobie do picia jeden z nastepujacych napojow: Zmiksowac duzy kawalek imbiru (ginger), 4-5 gozdzikow ze szklanka swiezo wycisnietego soku z grejpfruta. Przecedzic, rozcienczyc woda przed spozyciem Gotowac przez 20 min., na wolnym ogniu, ok. 2,5 cm. obranego, swiezego korzenia imbiru. Mozna dodac do tego napoju troche brazowego cukru do smaku Herbata mietowa Po posilku, usiasc prosto (unikac pozycji pollezacej lub lezacej, szczegolnie na brzuchu) i starac sie utrzymac taka pozycje przez ok. 1 godz.
	Jesli nudnosci odczuwane sa przed terapia odbywajaca sie zawsze o tej samej porze dnia, wskazane jest przedyskutowanie z lekarzem ewentualnej mozliwosci zroznicowania godzin sesji terapeutycznych
	Jesli istnieje tendencja do pojawiania sie nudnosci podczas terapii, wskazane jest niespozywanie posilkow na 1-2 godzin przed terapia
	Wskazane jest notowanie w jakich okolicznosciach nastepuja nudnosci czy wymioty (zawiazek z okreslonymi potrawami, wydarzeniami, otoczeniem), po czym mozna rozwazyc zmiane tych okolicznosci

Wrazliwosc lub owrzodzenia jamy ustnej i/lub przelyku

	Spozywac potrawy miekkie, takie jak: miekkie owoce (np. banany, miekkie brzoskwinie itp), przeciery i kremy z owocow, z warzyw i miesa, ziemniaki pure, makaron, twarozek, jaja smazone, grysik i owsianke na mleku, budynie, kremy, galaretki, plyny…
	Potrawy gotowac tak dlugo az stana sie miekkie
	Unikac owocow cytrusowych, surowych warzyw, potraw twardych, suchych, cieplych i goracych
	Drobic, ciac i miksowac produkty i potrawy
	Mieszac produkty z maslem lub sosami
	Plyny przyjmowac przez slomke
	Jesli polykanie jest utrudnione, odchylenie glowy do tylu lub wysuniecie jej do przodu moze pomoc
	Jesli uciazliwa staje sie zgaga, starac sie utrzymywac pozycje siedzaca lub stojaca przez ok. 1 godz. po jedzeniu
	Jesli odczuwana jest suchosc jamy ustnej, mozna sprobowac zuc bezcukrowa gume do zucia. Mozna tez pobierac lyk wody co kilka minut oraz nawilzac usta kremem
	Czesto plukac jame ustna woda, takze lekkim roztworem sody, aby usunac mnozace sie bakterie
	Zasiegnac porady stomatologa w sprawie stosowania odpowiednich srodkow do pielegnacji jamy ustnej, zwlaszcza jesli szczotkowanie zebow staje sie uciazliwe
	Zasiegnac porady lekarza w sprawie stosowania srodkow znieczulajacych jame ustna i przelyk (tabletki, spray) w czasie przyjmowania pokarmow

Zmiana poczucia smaku (zwlaszcza potraw miesnych i innych potraw wysoko-proteinowych)

	Spozywac potrawy, ktore wygladaja i pachna smakowicie
	Jesli podczas spozywania czerwonego miesa nastepuje zmiana smaku, mozna zastapic je drobiem, rybami i jajami
	Mieso, drob i ryby  mozna marynowac, przed przyrzadzeniem,  w slodkim sosie z owocow lub slodkim winie, aby poprawic ich smak
	W celu poprawy smaku mozna stosowac boczek, szynke, cebule oraz przyprawy (bazylie, oregano, rozmaryn)
	Mozna sprobowac przyjmowanie pokarmow o cierpkim smaku, np. pomarancze (przy zalozeniu, ze nie ma owrzodzen jamy ustnej i przelyku)
	Spozywac potrawy o temperaturze pokojowej
	Nie spozywac potraw, ktore powoduja poczucie nieprzyjemnego smaku
	Skonsultowac sie z lekarzem stomatologiem w celu zbadania czy zmiana smaku nie jest rezultatem problemow z uzebieniem, oraz w celu omowienia odpowiedniej higieny jamy ustnej

Biegunka

	Pic duzo plynow w ciagu dnia
	Jesc czesto, w malych ilosciach (zamiast trzech wiekszych posilkow dziennie)
	Przyjmowac potrawy i plyny, ktore zawieraja sod (sol) i potas: banany, brzoskwinie, nektar z moreli, gotowane ziemniaki, bulion
	Przyjmowac potrawy o niskiej zawartosci blonnika: ryz, makaron, grysik, dojrzale banany, sok grejpfrutowy, biale pieczywo, takze jogurt, bialy serek kremowy, jaja na miekko, ryby gotowane lub pieczone, chude mieso, drob bez skory
	Unikac potraw tlustych, smazonych, surowych warzyw i owocow, warzyw wysoko - blonnikowych (brokuly, kukurydza, fasola, kapusta, groch, kalafiory)
	Unikac ostrych przypraw
	Unikac potraw i plynow bardzo zimnych lub bardzo goracych
	Unikac produktow zawierajacych kofeine (kawa, mocna herbata, niektore napoje gazowane, czekolada)
	Wykazac ostroznosc w odniesieniu do produktow mlecznych, gdyz w niektorych przypadkach biegunka moze byc spowodowana nietolerancja laktozy, znajdujacej sie w mleku. Nalezy skonsultowac sie z lekarzem w tej sprawie

Uwaga: Wszelkie skutki uboczne chemioterapii/radioterapii nalezy bezwzgl

SŁABE OPIOIDY:

1.Kodeina (metylomorfina) p\bólowo, p\kaszlowo, powoduje zaparcia stolca,

2. Deksopropoksyfen

3. Trmadol (trama, tradon) p\bólowo, p\kaszlowo, nie powoduje zaparć

SILNE OPIOIDY:

Morfina- lek z wyboru w leczeniu silnych i bardzo silnych bólów nowotworowych. Godziny prztjęcia: 6-10-14-18-22-2.

Prawidłowo podawana morfina nie powoduje uzależnienia psychicznego u chorych, którzy otrzymują ją z powodu bólu. Drogi podawania: doustnie, doodbytniczo, podskórnie (2x silniej niż doustnie), dożylnie, nie domięśniowo.

Efekty uboczne: nudności, wymioty, senność, zaparcia, pocenie, suchość w jamie ustnej, trudności w oddawaniu moczu, świąd skóry.

Po morfinie podaje się leki p\wymiotne (metoklopramid, aviomarin)

W profilaktyce zaparć w czasie stosowania morfiny stosuje się : Laxopol- syrop 50- 100 mg dziennie, Dipolakson- tab 100mg, Laktuloza (w przewlekłych zaparciach), Bisakodyl 5mg + 1 czopek glicerynowy

142. Jakie są zasady podawania preparatów żelaza drogą dożylną, domięśniową i doustną u pacjentów z niedokrwistością

• Leki należy znać, które podajemy pacjentowi, ich nazwę, dawkę, sposób i częstość podawania, termin ważności, postać i wygląd, działanie, skutki uboczne, objawy przedawkowania i nietolerancji itp.

• Przed przystąpieniem do podawania, przygotowania leków należy zadbać o dobre oświetlenie w miejscu pracy, umyć ręce, skontrolować sprzęt, nie należy przerywać czynności

• Leki przygotowywać i podawać według indywidualnej karty zleceń lekarskich

• Leki należy 3-krotnie sprawdzać przed podaniem, dawkę, rodzaj leku, nazwę, postać, datę ważności, drogę podania

• Nie należy podawać leków przeterminowanych i o zmienionym wyglądzie tj. przebarwionych, z obecnością kłaczków

• Należy przestrzegać ustalonych godzin podawania leków

• Osoba która przygotowywuje lek powinna je osobiście podać pacjentowi

• Chory powinien być poinformowany o rodzaju leku, jego działaniu, sposobie podania

143. Cel badania zewnętrznego rodzącej chwytami Leopolda. Ile chwytów jest ci znanych? Omów wykonanie chwytu I i II.

Badanie zewnętrzne-„chwyty Leopolda” wykonuje położna w celu ustalenia usytuowania płodu w macicy poprzez określenie:

-położenia, ustawienia i ułożenia płodu

-ustalenia, co (która część płodu) jest częścią przodującą

-w jakim stosunku do kanału rodnego znajduje się część przodująca

Wyróżnia się cztery chwyty Leopolda. Omów wykonanie I i II.

Pierwszy chwyt- bada wysokość dna macicy i jaka część płodu się w nim znajduje. Położna staje twarzą do głowy rodzącej, po jej prawej stronie. Wyznacza wysokość dna macicy w stosunku do wyrostka mieczykowatego. Następnie, obejmując dno, stara się ustalić jaka część płodu się w nim znajduje.

Drugi chwyt- Określa jakie części płodu znajdują się po obu stronach macicy, czyli czy można ustalić postawę płodu .Położna stoi tak samo jak przy pierwszym chwycie. Ręce przesuwa od dna macicy na obie strony brzucha równolegle do siebie. Uciska najpierw jedną stronę brzucha, potem drugą, aby ustalić po której stronie jest grzbiet płodu.

144. Wymień przyczyny mózgowego porażenia dziecięcego.

Oto główne przyczyny powodujące uszkodzenia mózgu z objawami porażenia dziecięcego:

• w okresie embrionalnym i płodowym

~~czynniki rodzinno- dziedziczne uszkadzające strukturę oraz układ genów i wywołujące w następstwie wady rozwojowe mózgu (wrodzone zaburzenia enzymatyczne i przemiany materii)

~~zakażenie łożyska

~~zmiany zwyrodnieniowe w następstwie niedotlenienia i krwotoków (zakrzepy łożyska, skaza krwotoczna, czynnik Rh, żółtaczka, choroby wątroby)

~~niedożywienie matki (alkoholizm)

~~wcześniactwo

~~napromieniowanie

• w czasie porodu

~~niedotlenienie wskutek niedrożności dróg oddechowych, niedodmy płuc, zatrucia lekami, łożyska przodującego, porodu pośladkowego

~~urazy porodowe, wtórne krwotoki

• po urodzeniu

~~urazy głowy, złamania czaszki, rany i stłuczenia mózgu

~~zakaźne zapalenie opon i mózgu, ropnie mózgu

~~zatrucia (środki chemiczne, leki)

~~uszkodzenia naczyniowe (tętniaki, zatory, zakrzepy)

~~guzy i torbiele mózgu, wodogłowie

145. Wymień czynniki zwiększające ryzyko pooperacyjne.

• Nieprawidłowe przygotowanie fizyczne i psychiczne

• Lęk przed operacją, bólem, znieczuleniem, śmiercią

• Niewyrównanie zaburzeń metabolicznych

• Tryb nagły do zabiegu operacyjnego

• Brak wsparcia ze strony bliskich

• Brak współpracy z pacjentem, jego rodziną

• Brak motywacji do samoopieki i samopielęgnacji w warunkach domowych

• Niedostateczna wymiana informacji na temat zdrowia pacjenta

• Brak akceptacji choroby, konieczności hospitalizacji

• Niedożywienie pacjenta, wyniszczenie, odbiałczenie

• Lęk związany z powikłaniami pooperacyjnymi, zmianą wizerunku własnego ciała po zabiegu operacyjnym

• Starszy wiek pacjenta, po 65 roku życia

• Duża nadwaga, otyłość

• Palenie papierosów, nadużywanie alkoholu

• Zawał mięśnia sercowego w ostatnich 6 miesiącach

• Niewydolność krążenia

• Bóle dławicowe w spoczynku

• Nadciśnienie tętnicze

• Nadczynność, niedoczynność tarczycy

• Choroby kory nadnerczy

• Zaburzenia homeostazy

• Ciąża

146. Co oceniamy w codziennej obserwacji położnicy? Omów badanie wysokości dna macicy u położnicy; na jakiej wysokości powinno znajdować się ono w 3 dobie po porodzie.

• Stan ogólny ~~Temperatura powinna być prawidłowa, w pierwszej dobie połogu może być nieco podwyższona na skutek reakcji na psychiczny i fizyczny wysiłek podczas porodu. Wzrost temperatury w 2-3 dobie połogu podwyższonej 38 st. C może być spowodowany rozpoczynającym się zapaleniem błony śluzowej macicy lub rozpoczynającym się nawałem mlecznym. Tętno może być zwolnione, wzrost tętna 70u/min wymaga obserwacji, może świadczyć o stanach zapalnych zwłaszcza o zakrzepowym zapaleniu żył. Ciśnienie krwi powinno utrzymać się w normie, wzrost RR może być zwiastunem stanu przed rzucawkowego

• Oddawanie moczu~~należy zwrócić uwagę na to by położnica w ciągu 12godz. Oddała mocz. Przepełniony pęcherz moczowy przemieszcza macicę do góry i na boki, obkurczenie pęcherza utrudnia obkurczenie i inwolucję macicy, może powodować krwotok z macicy.

• Oddawanie stolca~~ Jelita w połogu pracują wolniej, występują zaparcia na skutek rozluźniania mięśnia brzucha-osłabienie kurczliwości zwierania odbytu. Pacjentka obawia się, że wypróżnienie spowoduje ból rozejścia się rany krocza. W 3 dobie połogu jeśli pacjentka samodzielnie nie oddaje stolca należy podać łagodny środek przeczyszczający.

• Zwijanie się mięśnia macicy~~ codziennie bada się wysokość dna macicy, szybkość inwolucji, zależy od wielkości płodu, czasu trwania ciąży, czy jest to pierwiastka czy wieloródka. Inwolucja jest wolniejsza w przypadku cięcia cesarskiego.

• Przepełnienie pęcherza moczowego

• Pozostawienie resztek łożyska i błon płodowych

• Zapalenia mięśnia macicy

• Odchody połogowe-Traktowane są jako bardzo zakaźne. Sprawdzamy ilość zużytych wkładek, kolor i zapach. Jeśli ilość odchodów jest zbyt duża podejrzewamy pozostawienie resztek łożyska, przedłużają się wtedy i są cuchnące, skąpe, połączone z gorączką i zaburzeniem inwolucji świadczą o zapaleniu błony śluzowej macicy.

• Stan krocza~~ należy zwrócić uwagę na gojenie się rany krocza, obrzęk, zaczerwienienie, wydzielinę wokół rany oraz dolegliwości zgłaszane przez pacjentkę.

• Piersi~~ przez kilka pierwszych dni pojawia się siara, w 3-4 dobie nawał mleczny i piersi są bolesne, towarzyszy temu wzrost temperatury ciała. Brodawki sutkowe uchwytne, płaskie, wklęsłe i pęknięte.

• Bóle poporodowe~~ związane są z inwolucją mięśnia macicy. Powinny ustępować w ciągu 48 godz. Macica kurczy się wtedy, kiedy matka widzi lub karmi swoje dziecko.

• Bóle głowy~~ mogą być zwiastunem skoku ciśnienia i rzucawki.

Omów badanie wysokości dna macicy:

• Wysokość dna macicy określamy wkładając palce ręki lewej na granicy dna macicy, określając w ten sposób wysokość dna macicy w stosunku do wyrostka mieczykowatego, pępka, albo spojenia łonowego (pozwala to na określenie przypuszczalnej wielkości ciąży).

147. Omów postacie mózgowego porażenia dziecięcego.

Wyróżniamy trzy główne postacie:

-postać spastyczna porażenia

-postać atetotyczna porażenia

-postać ataktyczna porażenia

Postać Spastyczna Porażenia:

Czyli niedowład kurczowy. Polega na upośledzeniu ruchowym kończyny lub grup mięsni poprzecznie prążkowanych, wywołane uszkodzeniem obszarów ruchowych ośrodkowego układu nerwowego lub uszkodzeniem elementów układu obwodowego ( niedowład lub porażenie wiotkie).

Postać Atetotyczna Porażenia:

Polega na mimowolnych, powolnych ruchach kończyn. Głównie palców dłoni, nasilających się w skutek emocji, a ustające we śnie. Porażenie to jest wynikiem uszkodzenia jąder podkorowych mózgu.

Postać Ataktyczna Porażenia:

Polega na niezborności ruchów. Występuje brak harmonijnej współpracy grup mięśniowych występujących w uszkodzeniach tylnych powrózków rdzenia kręgowego (afazja czuciowa), zaburzeniach czynności móżdżku (afazja móżdżkowa), w niektórych zatruciach (np. chód pijanego).

148. Jakie znasz źródła zakażeń szpitalnych i drogi ich przenoszenia.

Zakażenie szpitalne- to zakażenie które nastąpiło w szpitalu i ujawniło się w okresie pobytu w szpitalu. Nastąpiło w szpitalu ale ujawniło się po jego opuszczeniu i zostało spowodowane przez udokumentowany epidemiologicznie czynnik chorobotwórczy pochodzący od innego chorego lub pracowników szpitala albo przez endogenny czynnik mikrobiologiczny.

Źródła zakażenia:

• Pacjenci

• Personel szpitala

• Zanieczyszczone przedmioty, pościel, sprzęt, aparatura medyczna, leki, pokarm itp.

• Rezerwuary szpitalne (np. woda w wannach, basenach)

• Inne np. urządzenia wodno-kanalizacyjne, klimatyzacyjne

Drogi przenoszenia:

• Bezpośredni kontakt ze źródłem i/lub rezerwuarem drobnoustrojów

• Droga powietrzna- skóra i błony śluzowe jamy nosowo-gardłowej, ogniska zakażenia z różną lokalizacją, zanieczyszczone powietrze

• Droga kropelkowa- kaszel, kichanie, mówienie

• Droga pokarmowa

149. Do czego służy miednicomierz położniczy? Jakie wymiary miednicy kostnej świadczą o prawidłowej budowie kanału rodnego? Podaj prawidłowe wartości.

Miednicomierz służy do określenia wymiarów zewnętrznych miednicy kostnej. Ocena miednicy kostnej jest konieczna, ze względu na przebieg porodu. Nieprawidłowa budowa może uniemożliwić poród drogami natury.

Do podstawowych wymiarów zalicza się:

• Wymiar międzykolcowy- jest to odległość między kolcami biodrowymi przednimi, górnymi- prawidłowo wynosi 25-26 cm.

• Wymiar międzygrzebieniowy- jest to odległość między najbardziej oddalonymi od siebie punktami na grzebieniach kości biodrowych- wynosi 28-29 cm.

• Wymiar międzykrętarzowy- jest to odległość między krętarzami kości udowych- wynosi- 31-32 cm.

150. Podaj definicję diagnozy pielęgniarskiej.

Wg. Zofii Kawczyńskiej-Butrym-„ Są to wnioski z danych o pacjencie, określając jego stan pod względem zakresu i charakteru wymaganego pielęgnowania wraz z uwzględnieniem genezy i prognozy tego stanu”

Wg. Stefana Ziemskiego- „ Rozpoznawanie jakiegoś stanu rzeczy i jego tendencji rozwojowych na podstawie jego objawów w oparciu o znajomość ogólnych prawidłowości”.

Wg. J. i K. Wojciechowiczów-„ To końcowy wniosek, wynikający z postępowania diagnostycznego, określającego indywidualne konsekwencje kliniczne, psychologiczne, socjologiczne choroby, hospitalizacji, leczenia, rehabilitacji dla pacjenta i jego rodziny”.

151. Na czym polega przygotowanie planowe pacjenta do zabiegu operacyjnego( psychiczne, diagnostyczne, usprawniające, farmakologiczne, dietetyczne).

1. Przygotowanie psychiczne

• Okazywanie zainteresowania problemami zdrowotnymi

• Poinformować o planowych zabiegach

• Wyjaśnienie celu działań pielęgniarskich

• Stały kontakt z pacjentem, rodziną pacjenta

• Udzielanie wyczerpujących odpowiedzi na pytania i wątpliwości pacjenta

2. Przygotowanie diagnostyczne

• Prawidłowe przygotowanie fizyczne i psychiczne do zleconych badań diagnostycznych

• Wyjaśnienie celu badań, zalecanego sposobu zachowania się pacjenta w czasie zabiegu

• Zebranie wywiadu pielęgniarskiego stanu bio-psycho-społecznego z uwzględnieniem ryzyka operacyjnego

• Określenie zakresu czucia i ruchu, stosowanie przez pacjenta protez, aparatów słuchowych, ocena rozwoju odleżyn

• Ocena konieczności zastosowania alternatywnych form komunikacji z pacjentem ociemniałym, głuchoniemym, głuchym

3. Przygotowanie usprawniające

• Wyjaśnienie celu wykonania ćwiczeń usprawniających przed zabiegiem operacyjnym

• Nauka wykonywania ćwiczeń oddechowych, izometrycznych, odksztuszania wydzieliny z dróg oddechowych

• Poinformowanie o etapach usprawniających ruchowo po zabiegu operacyjnym

• Motywacja do wykonania ćwiczeń i wyjaśnienie celowości ich wykonywania

• Uprzedzenie o zaprzestaniu palenia tytoniu co najmniej 6 tyg. Przed zabiegiem operacyjnym

4. Przygotowanie fizyczne

• Szczepienie przeciwko WZW typu B i C

• Wykonanie EKG

• Prześwietlenie klatki piersiowej

• Badania specjalistyczne

• Oznaczenie grupy krwi

5. Przygotowanie bezpośrednio przed zabiegiem

• Pomiary ciała, wzrostu w celu obliczenia dawek leku

• Kąpiel całego ciała

• Przygotowanie pola operacyjnego bezpośrednio przed zabiegiem

• Toaleta pępka

• Usunięcie biżuterii, zmycie lakieru z paznokci

• Przed zabiegiem chory musi oddać mocz

• Zmiana bielizny na szpitalną

• Podanie premedykacji, dokumentacji

6. Przygotowanie farmakologiczne

• Konieczność szczepień przeciwko WZW typu B

• Konieczność wyrównania chorób współistniejących

• Wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych, kwasowo-zasadowych

• Profilaktyczne podanie antybiotyku

• Uzyskanie informacji o wszystkich przyjmowanych lekach

• Uzyskanie informacji o alergiach

• Poinformowanie o konieczności stosowania diety

• Zmniejszenie kaloryczności posiłków w nadwadze

• Żywienie pozajelitowe lub dojelitowe chorych niedożywionych z ciężką posocznicą, oparzonych z ciężkimi obrażeniami

152. Od czego zależy miejsce wysłuchiwania akcji serca płodu? Wysłuchaj ASP na fantomie, jaki jest zakres wartości prawidłowych?

Miejsce wysłuchiwania płodu zależy od ułożenia płodu. ASP prawidłowe wynosi od 120-160 uderzeń/minutę. ASP należy wysłuchiwać co 15 minut, przez co najmniej 15 sekund, po każdym skurczu partym oraz częściej jeśli występują zaburzenia:

• Zwolnienie ASP poniżej 120u/min. To bradykardia

• Przyśpieszenie powyżej 160u/min. To tachykardia

153. Jaka jest rola pielęgniarki w zapobieganiu zakażeniom szpitalnym.

• Wyjaławianie (sterylizacja) sprzętu medycznego

• Antyseptyczne mycie rąk

• Dezynfekcja aparatury do wspomagania oddychania i innej podobnej aparatury

• Izolacja pacjentów

• Zamknięty system cewnikowania pęcherza moczowego

• Aseptyczne postępowanie

• Wszechstronna, stała(komputerowa) analiza zakażeń szpitalnych, dotyczących przypadków zakażeń(pacjentów), czynników etiologicznych zakażeń i ich oporności na chemiterapeutyki

• Zachowanie bezwzględnej czystości na terenie całego szpitala

• Stała, okresowa kontrola mikrobiologiczna powietrza, powierzchni, sprzętu, wanien, zlewów, leków sporządzanych w aptece, w mirę potrzeby żywności itp.

• Bieżąca kontrola sterylizacji

• Stosowanie właściwych środków dezynfekcyjnych w odpowiednich stężeniach

• Odpowiednia organizacja ruchu (pacjenci, personel, odwiedzający) w szpitalach tak, aby nie przecinały się ze sobą drogi „czyste” i „brudne”

• Szerokie stosowanie jałowego sprzętu medycznego jednorazowego użytku

• Kategoryczne, natychmiastowe po użyciu, niszczenie igieł i strzykawek

154. Omów przygotowanie pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym.

• Należy poinformować rodzinę pacjenta

• Pomiar tętna, oddechów, temperatury, RR, i udokumentowanie

• Pobranie krwi na oznaczenie grupy krwi

• Założenie dostępu żylnego, podłączenie zleconego nawodnienia

• W zależności od zleceń założenie zgłębnika żołądkowego, cewnika Folleya

• Uzyskanie pozytywnej zgody na zabieg operacyjny

• Jeśli stan pacjenta pozwala należy przed zabiegiem umyć, przygotować pole operacyjne, usunąć protezy, premedykacja często podawana jest na bloku operacyjnym.

155. Określ zasady prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej na miejscu wypadku w stosunku do osoby dorosłej.

• Ocena bezpieczeństwa wobec udzielającego pomocy jak i poszkodowanego

• Oceń czy poszkodowany reaguje

• Wołaj o pomoc

• Udrożnij drogi oddechowe

• Oceń oddech

• Jeśli poszkodowany nie oddycha prawidłowo wezwij pomoc

• Decyzję o rozpoczęciu resuscytacji krążeniowo-oddechowej podejmuje się, gdy poszkodowany nie reaguje i nie oddycha prawidłowo

• W przypadku dorosłych pomija się 2 początkowe oddechy ratownicze i uciska klatkę piersiową 30 razy natychmiast po potwierdzeniu NZK

• Rozpocznij uciskanie klatki piersiowej

• Ratownicy powinni być nauczeni układania rąk centralnie na klatce piersiowej, a nie czasochłonną metodą identyfikacji łuku żebrowego

• Wykonaj dwa oddechy

• Każdy oddech ratowniczy powinien być wykonywany przez 1 sek. A nie 2 sek.

• Wykonujemy BLS. W przypadku osoby dorosłej stosunek uciśnięć klatki piersiowej do oddechów wynosi 30:2.

156. Podaj definicję procesu pielęgnowania.

Proces pielęgnowania wg. Virginia Henderson to:” Uporządkowany i systematyczny sposób określania indywidualnych problemów człowieka, ustalanie planów ich rozwiązywania, realizowania tych problemów oraz oceniania stopnia efektywności osiąganej w rozwiązywaniu zdefiniowanych problemów”.

Proces pielęgnowania wg. Jolanty Górajek-Jóżwik to:” racjonalne oparte na przesłankach naukowych, postępowanie pielęgniarki skierowane na pacjenta i środowisko. Jest to propozycja nowoczesnej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego środowiskiem prowadząca wyraźnie do pielęgnowania rozumnego i praktykowanego w sposób tradycyjny i dostosowania go do współczesnych potrzeb człowieka”.

157. Przedstaw sposoby działań zmniejszających ryzyko powikłań oddechowych i zakrzepowo-zatorowych w okresie pooperacyjnym

Działania w przypadku powikłań zatorowo-zakrzepowych:

• Podanie dożylne Heparyny- 100 mg (2 ml-1000j.)

• Podawać leki przeciw bólowe, przy silnych bólach- Morfina dożylnie (przy 100mmHg RR)

• Zabezpieczenie kończyny, opuścić ku dołowi, miękki materiał oddzielający od brzegów łóżka

• Nie należy podawać Wazopresyny

• Nie uruchamiać

• Rozgrzewać

• Masować, unosić

Działania w przypadku powikłań oddechowych:

• Tlenoterapia- musi być ogrzany

• Usuwanie wydzieliny z drzewa oskrzelowego

• Poprawa mechaniki oddychania

158. Jakie objawy neurologiczne mogą świadczyć o stanie zapalnym opon mózgowo- rdzeniowych?

• Silny ból głowy który promieniuje do karku, sztywność karku

• Przeczulica na bodźce wzrokowe, dotykowe i słuchowe

• Pobudzenie psychoruchowe

• W ciężkich postaciach choroby występuje śpiączka

• Niedowłady mięśni gałek ocznych

• Napięcie mięśni jest obniżone

• Senność

• Przyćmienie świadomości

159. Scharakteryzuj źródła pozyskiwania danych o pacjencie na potrzeby procesu pielęgnowania.

Źródła informacji:

1. Główne (bezpośrednie)

1. przedmiotowe- dokument, dane epidemiologiczne, charakterystyka populacji

2. Uzupełniające (pośrednie)

1. podmiotowe- pacjent, rodzina, lekarze, pracownicy szkoły lub instytucji opiekuńczych

Metody technik zbierania informacji:

-wywiad i różne techniki jego prowadzenia np. luźna rozmowa, ankieta, skala oceny, samoocena

-obserwacja

-pomiary

-lustracja terenowa

-analiza dokumentów

Charakter danych:

1. Ilościowe dane= opiekuńcze

Odzwierciedlają to co zostało określone dokładnie pod względem ilościowym, oparte są na porównywaniu mierzalnych wartości. Podlegają liczenia i mierzenia.

2. Jakościowe dane= subiektywne

Wyrażają właściwość, wartość czegoś. Mają zakodowaną w sobie informację o cechach. Można wnioskować o nich tylko pośrednio.

Odzwierciedlają właściwości, cechy podmiotu opieki.

Charakter danych:

1. Retrospektywne

1. odzwierciedlają to, co miało miejsce w przeszłości

2. Wymagają przypomnienia faktów, zdarzeń, objawów, stanów z okresu który minął

3. Okres ten może być różnie długi

2. Prospektywne

1. wyrażają to co będzie miało miejsce

2. przewidywanie zdarzeń i stanów, zmian jakie mogą powstać u pielęgnowanego

Cechy gromadzenia danych:

1. Ciągłość

Zbieranie danych cały czas, w trakcie opieki nad chorym i porównywanie ich z poprzednio uzyskanymi

2. Systematyczność

Konieczność zbierania informacji w każdej sytuacji w której jest to możliwe, wszystkimi możliwymi metodami

3. Indywidualizacja

Dobór metod w zależności od stanu chorego, wieku, celu pielęgnowania

4. Zakres danych

Obserwacja Pielęgniarska:

-uważne oglądanie, spostrzeganie elementów wyglądu oraz zachowania człowieka lub przedmiotów oraz zjawisk

-świadome dostrzeganie wyglądu zewnętrznego pacjenta, zachowanie funkcjonowania poszczególnych informacji do ustalenia rozpoznania pielęgniarskiego

Podział obserwacji pielęgniarskiej:

1. Ze względu na kierunek obserwacji

1. celowa- dotyczy określonego objawu, zmiany jego nasilenia, wyglądu

2. swobodna- postrzeganie podczas wykonywanych czynności pielęgniarskich

2. Ze względu na rodzaj użytych narzędzi:

1. bezprzyrządowa- z użyciem narządu wzroku

2. przyrządowa- np. z użyciem kasety video

3. Ze względu na czas trwania:

1. fotograficzna- czas ściśle określony

2. próbki czasowe- np. przez cały tydzień, miesiąc

3. próbki zdarzeń- określony czas i określony objaw

4. Ze względu na miejsce obserwowanego:

1. uczestnicząca- obserwator jest w grupie obserwowanych

2. obserwacja ukryta- obserwacja „z boku”

Obserwacja uczestnicząca:

1. badacz jest uczestnikiem grypy, którą poddajemy obserwacji

2. uczestnicy nie powinni być o tym poinformowani

Zakres i charakter obserwacji:

• wygląd skóry

• mowa ciała

• mimika twarzy

• zmiany patologiczne na skórze

• zachowanie pacjenta i jego rodziny, cechy temperamentu

• emocje i fizjologiczne cechy napięcia

• zachowanie chorego podczas rozmowy

• reakcje rodziny i chorego w różnych sytuacjach

• aktywność życiowa chorego

• objawy chorobotwórcze

• zachowanie się chorego i jego rodziny w sytuacjach gdy nie ma przy nim personelu

Cechy obserwacji pielęgniarskiej:

1. Celowość

Ścisłe określanie celu obserwacji podmiotu i przedmiotu obserwacji, jej zakresu i charakteru

2. Systematyczność

Określenie planu obserwacji i jego realizacja w określonym czasie

3. Obiektywność

Spostrzeganie i rejestrowanie faktów będących podstawą do interpretacji łącznie z innymi informacjami uzyskanymi innymi drogami

4. Selektywność

Skupianie uwagi na najbardziej istotnych i ważnych zjawiskach i zachowaniach pacjenta lub jego rodziny w danej sytuacji życiowej pacjenta.

Zasady obserwacji pacjenta:

• Nawiązanie i utrzymanie dwustronnego werbalnego i niewerbalnego kontaktu pomiędzy pielęgniarką a pacjentem

• Określenie celu obserwacji

• Obserwowanie chorego i jego rodziny w sposób obiektywny

• Prowadzenie obserwacji w sposób dyskretny

• Weryfikowanie uzyskanych, ale nie pewnych informacji inną metodą

• Odnotowanie informacji uzyskanych metodą obserwacji w dokumentacji chorego

• Poszanowanie osoby chorego jego intymności i gospodarności

• Przejawianie w stosunku do chorego życzliwości i cierpliwości

• Stwarzanie atmosfery wzajemnego zaufania i zrozumienia

• Zagwarantowanie choremu prawa do ochrony danych osobowych

Wywiad pielęgniarski- zaplanowana, ukierunkowana rozmowa pielęgniarki z podmiotem opieki (osoba pojedyncza, grupa ludzi) mająca doprowadzić do zgromadzenia wiarygodnych danych o pacjencie.

Cele wywiadu:

• Uzyskanie możliwie największego zakresu informacji o pacjencie i jego środowisku niezbędnych do sprawowania nad nim opieki

• Nawiązanie profesjonalnego kontaktu pomiędzy pielęgniarką a pacjentem i jego rodziną

Metody prowadzenia wywiadu:

1. Ze względu na narzędzi wywiadu

1. skategoryzowana- uprzednie stworzenie listy pytań

2. nieskategoryzowane

2. Ze względu na osobę z którą jest prowadzona

1. bezpośredni

2. pośredni

3. Ze względu na czas prowadzenia

1. planowy- zamierzony

2. spontaniczny- nie zamierzony

4. Ze względu na sposób prowadzenia

1. technika zadawania pytań

2. technika nawiązywania i utrzymaniu kontaktu

Zasady prowadzenia wywiadu i pomiaru:

• uzyskanie zgody na zebranie wywiadu

• nawiązanie i utrzymanie kontaktu wzrokowego i niewerbalnego z chorym

• ustalić cel wywiadu

• ocenić stan chorego co do możliwości udzielenia odpowiedzi na pytanie

• rozpoczęcie rozmowy od tzw. ”tematów wolnych” łatwych, emocjonalnie obojętnych

• zadawanie na początku pytań nie związanych bezpośrednio z głównym celem wywiadu tzw. „przechodzenie od ogółów do szczegółów”, umiejętne zmienianie tematy

• stawianie pytań dotyczących tych kwestii których nie można poznać innymi metodami

• dostosowanie czasu wywiadu do stanu pacjenta, celu wywiadu, okoliczności towarzyszących

• unikanie słownictwa zawodowego, niezrozumiałego dla chorego

• respektowanie praw chorego do unikania odpowiedzi na pytanie dla niego drażliwe

• obserwacja chorego

• poszanowanie osoby chorego, jego intymności i godności

• przejawianie się w stosunku do chorego życzliwości i cierpliwości

• stwarzanie atmosfery wzajemnego zaufania i zrozumienia

• zagwarantowanie choremu praw do ochrony danych osobowych

Analiza dokumentacji- metoda gromadzenia danych polegająca na ilościowej i jakościowej analizie poszczególnych dokumentów składających się na dokumentację chorego, której celem jest uzyskanie jak największego zakresu informacji o pacjencie i jego rodzinie.

Do celów opieki dokumentacji chorego jest źródłem informacji o:

• chorym i jego rodzinie

• o metodach i środkach terapeutycznych

Jest takim narzędziem do przekazywania informacji o pacjencie i jego rodzinie wśród członków zespołu opiekuńczego i terapeutycznego.

Pomiar w pielęgniarstwie- zespół wyraźnie określonych czynności podejmowanych w celu dostarczenia danych do wyrażania pewnych danych cech w sposób ilościowy z wykorzystaniem tablic, skal, przyrządów

Rodzaje pomiarów:

1. bezpośrednie

Odczytywany od razu na przyrządzie pomiarowym.

1. przyrządowe lub bezprzyrządowe mierzenie danej cechy, odczytanie wartości liczbowych i jednoczesna ocena tego wyniku

2. cecha poddana mierzeniu ma konkretną wartość liczbową lub dopuszczalny podział, normy, oraz istnieje możliwość bardzo szybkiej oceny badanej cechy

3. pomiary

-tętno

-oddech

-temperatura ciała

-ciśnienie tętnicze krwi

-ciężar ciała i wzrost

-obwód ciała

2. pośrednia

Wynik uzyskany drogą pomiaru jest porównywany z podaną wartością ustaloną dla jednej populacji, grupy ludzi

1. uzyskany wynik pomiaru wymaga przeniesienia na odpowiedni wzorzec na podstawie którego można dopiero odczytać wynik, dokonać jego oceny

2. należy tu wnioskować większość pomiarów dokonywanych przez pielęgniarkę

3. pomiary

-ocena ryzyka rozwoju odleżyn

-wydolność samoobsługowa

-bilans wodny

-ocena świadomości pacjenta

-ocena aktywności

-ocena wydolności

-ocena poziomu wiedzy chorego

Diagnoza pielęgniarska:

1. gromadzenie i analizowanie danych dotyczących osoby/ grupy ludzi, które pozwolą scharakteryzować:

1. stan fizyczny, psychiczny i społeczny

2. stopień sprawności

3. zakres samodzielności, aktywności życiowej

4. poziom radzenia sobie z chorobą

5. samoocena zdrowia pacjenta

6. wiedza i świadomość zdrowotna

7. reakcja na istniejące zagrożenie rozpoznanej choroby

Rodzaje badań pacjentów:

1. badania ogólne

1. fizykalne- oglądanie, dotykanie, mierzenie

2. dotykowe- morfologia, ob., badanie moczu, rtg klatki piersiowej

2. badania pomocnicze

1. badania krwi, badanie kału, badanie plwociny

3. badanie specjalistyczne

1. badania psychologiczne, okulistyczne, urografia itp.

160. Omów działania pielęgniarskie zapobiegające powstawaniu odleżyn.

• Zmiana ułożenia

-zachęcanie pacjenta do ruchu

-zmiana pozycji co 2 godziny-gdy nie może się ruszać

-na boku- warstwa izolująca pomiędzy nogi

-obracamy pacjenta w kolejności: 1)prawy bok

2)plecy

3)lewy bok

4)brzuch

-w pozycji wysokiej siedzącej-dbamy o niezsuwanie się, podpórki

• Pielęgnacja skóry:

-codzienne mycie

-unikanie pocierania skóry

-mydło bez detergentów (szare pH 5,5)

-nawilżanie: Propolis, sudokrem, peczate

-talkowanie

-wietrzenie miejsc narażonych

-cewnikowanie pacjenta lub pampersy

-bielizna z naturalnych włókien-nie krochmalona

• Przepływ krwi poprawia:

-masowanie skóry

-oklepywanie

-u pacjenta z zaburzeniami czucia-nie nacieramy

-nagrzewanie lampą Solux

-kąpiele naprzemienne (2 st. C)

• Poprawa stanu metabolicznego:

-ocena stanu nawodnienia, odżywienia

-dieta wysoko białkowa (białko zwierzęce, unikanie pokarmów zalegających, przyprawionych, wzdymających, 4-5 razy w ciągu dnia)

161. Rola pielęgniarki w przygotowaniu chorego, udziału w zabiegu i opiece po nakłuciu lędźwiowym.

Cele:

• Rozpoznawczy

-pomiar ciśnienia płynu mózgowo- rdzeniowego

-pobranie płynu mózgowo- rdzeniowego do badania

-wstrzyknięcie powietrza (odma czaszkowa)

• Leczniczy

-upust płynu

-wstrzyknięcie leku

• Uzyskanie znieczulenia podpajęczynówkowego

Ułożenie:

-nie zginać karku chorego (ból przy sztywności karku)

-po zabiegu ułożyć płasko; uprzedzić o mogących wystąpić nudnościach i wymiotach

-chory leży na boku, kończyny zgięte w stawach biodrowych i kolanowych, dłońmi przyciąga kolana do brzucha

-kręgosłup musi być wygięty w łuk

-chory po zabiegu kładzie się na 24 godziny- bez poduszek, płasko na wznak

Miejsce wkłucia:

-kanał kręgowy (pomiędzy trzecim i czwartym lub czwartym i piątym kręgiem lędźwiowym) na linii łączącej grzebienie kości biodrowej.

162. Wymień i omów etapy procesu pielęgnowania

I etap: Rozpoznanie stanu pacjenta i środowiska

Fazy:

-gromadzenie danych

-analiza i synteza zgromadzonych danych

-formułowanie diagnozy pielęgniarskiej

Pierwszy etap procesu pielęgnowania polega na zbieraniu informacji dotyczących stanu zdrowia pacjenta, uwzględniając wszystkie strefy funkcjonowania człowieka- fizyczną, psychiczną, społeczną, duchową

Celem zbierania danych jest poznanie chorego, jego aktualnego stanu zdrowia, realnych możliwości w sprawowaniu samopielęgnacji oraz rozmiaru i rodzaju występujących problemów pielęgnacyjnych. Ostatecznym wynikiem tego etapu jest postawienie trafnej diagnozy pielęgniarskiej, która będzie podstawą do planowania indywidualnej opieki.

Faza gromadzenia danych o pacjencie i środowisku:

1. polega na zbieraniu informacji dotyczących podmiotu pielęgnowania i jego środowiska. Źródłem może być sam pacjent, rodzina, osoby najbliższe lub znaczące w jego życiu.

2. Zebrane w toku postępowania informacje pozwalają na ocenę funkcjonowania poszczególnych układów i narządów, pozwalają ocenić, które funkcje życiowe pacjent jest w stanie wykonywać samodzielnie oraz jakie czynniki negatywne lub pozytywne na stan jego zdrowia i samopoczucia.

3. W skład danych dotyczących sfery biologicznej wchodzą informacje na temat funkcjonowania układów:

• Nerwowego

• Sercowo- naczyniowego

• Oddechowego

• Trawiennego

• Kostno- stawowo- mięśniowego

• Moczowo- płciowego

4. Gromadząc dane dotyczące sfery psychicznej pielęgniarka powinna zebrać następujące fakty, które mogą być istotne dla pielęgnowania:

• Podstawowe możliwości umysłowe pacjenta

• Orientacja co do własnej osoby i najbliższego otoczenia

• Znaczenie jakie pacjent przypisuje zaburzeniom w funkcjonowaniu własnego organizmu

• Stosunek do własnego ciała, stosunek do sytuacji, w jakiej aktualnie znajduje się.

• Sposób reakcji pacjenta w określonej sytuacji zdrowotnej i opiekuńczej

5. Aby informacje o pacjencie w pełni odzwierciedlały jego aktualny stan należy również zgromadzić dane dotyczące stanu społecznego chorego. W tym przypadku uwzględnić trzeba stan samego pacjenta, pacjenta jako członka rodziny i społeczności, którą współtworzy oraz stan rodziny lub osób najbliższych oraz ich wydolności w opiece nad chorym.

Gromadzenie danych:

Skutecznymi i powszechnie stosowanymi w praktyce pielęgniarskiej „metodami” gromadzenia danych jest obserwacja chorego, wywiad pielęgniarski, pomiar, analiza dokumentów

Obserwacja pielęgniarska:

1. Jest najstarszą metodą gromadzenia danych polegająca na „zamierzonym spostrzeganiu tego co obserwowany robi, jak się zachowuje, jak reaguje w danej sytuacji zdrowotnej lub opiekuńczej”. W pielęgniarstwie mówi się że błędem jest pytanie o coś, co można zaobserwować.

2. Obserwacja może występować jako metoda pojedyncza lub uzupełniająca.

Wywiad pielęgniarski:

1. J. Górajek-Jóżwik wywiad pielęgniarski definiuje jako- „ zaplanowaną i ukierunkowaną rozmowę z pojedynczym pacjentem lub grupą mającą doprowadzić do zgromadzenia wiarygodnych danych o podmiocie opieki”

2. Wywiad pozwala zebrać w miarę możliwości rzetelne informacje oraz może być jednocześnie momentem w którym, pielęgniarka ma możliwość obserwowania pacjenta.

3. Gdy wywiad prowadzony jest w formie swobodnej rozmowy, zwiększa się szansa że pacjent będzie bardziej szczery, bardziej otwarty gdyż nie jest on zdypromowany że wszystko co mówi jest notowane przez pielęgniarkę.

4. Narzędziem niezmiernie pomocnym w zbieraniu wywiadu pielęgniarskiego są „arkusze do nanoszenia danych o pacjencie i środowisku”. Mogą być one konstruowane w zależności od potrzeb określonej specjalności pielęgniarstwa, z możliwością rozbudowania poszczególnych elementów arkusza.

5. Arkusze składają się z części:

• Dotyczących danych personalnych chorego

• Oceny funkcjonowania poszczególnych układów i narządów

• Stanu psychicznego

• Funkcjonowania pacjenta w społeczności i rodzinie

• Zakresu samodzielności chorego

Pomiar w pielęgniarstwie:

1. pomiar w pielęgniarstwie wg. J. Górajek- Jóżwik „jest to określona czynność (działanie podejmowane przez pielęgniarkę dla ilościowego opisu pewnej cechy czy też wartości występującej u podmiotu opieki np. tętna, ciśnienia tętniczego. Uzyskiwany wynik porównywany jest z przyjętą normą ustaloną dla danej populacji, grupy ludzi, określonego przedziału wiekowego.

2. Pomiar może być dokumentowany za pomocą metody bezpośredniej (dotyczy np. temperatury, ciśnienia, tętna) oraz za pomocą metody pośredniej ( np. przeniesienie uzyskanego wyniku na określony wzorzec)

3. Dla celów opieki pielęgniarskiej istotne jest dokonywanie również takich pomiarów jak:

• Świadomość pacjenta

• Sprawność

• Aktywność

• Wydajność opiekuńcza środowiska

Analiza dokumentów:

1. Jest przeprowadzona na podstawie wszelkich dostępnych dokumentów pacjenta, które mogą być wykorzystane do postawienia właściwej diagnozy.

2. Faza druga dotycząca analizowania i systematyzowania zgromadzonych danych polega na dokładnym zweryfikowaniu uzyskanych informacji pod kątem ich przydatności do wykorzystania dla potrzeb pielęgnowania.

3. Zebranie danych o pacjencie i środowisku pozwalają pielęgniarce formułować diagnozę pielęgniarską.

Faza trzecia polega na formułowaniu diagnozy pielęgniarskiej. W większości przypadków uważa się że istnieje jedynie diagnoza lekarska, ta która stawia rozpoznanie choroby, ale jest jeszcze diagnoza pielęgniarska, ta która pozwala otoczyć zarówno pacjentów jak i jego rodzinę właściwą opieką.

Definicje diagnozy:

1. Zofia Kawczyńska- Butrym: „ Są to wnioski z danych o pacjencie, określające jego stan pod względem zakresu i charakteru wymaganego pielęgnowania wraz z uwzględnieniem genezy i prognozy tego stanu”

2. Stefan Ziemski: „ Rozpoznawanie jakiegoś stanu rzeczy i jego tendencji rozwojowych na podstawie jego objawów w oparciu o znajomość ogólnych prawidłowości”

3. J. I K. Wojciechowicze: „ To końcowy wniosek, wynikający z postępowania diagnostycznego, określającego indywidualne konsekwencje kliniczne, psychologiczne, socjologiczne choroby, hospitalizacji, leczenia, rehabilitacji dla pacjenta i jego rodziny”

4. Zasadą formułowania diagnozy jest to by była ona podstawą do planowania, działania i oceny troski o zdrowie człowieka i stanowiła wskazanie interwencji pielęgniarskiej.

5. Przykładowe sformułowania diagnozy pielęgniarskie:

• Zmiana w ..........

• Zagrożenie.........

• Niezdolność do......

• Deficyt...........

• Ograniczenie.......

• Obniżenie, osłabienie.........

• Trudność w ...........

• Brak udziału w .......

• Niezastosowanie się do........

• Niewystarczający.........

• Lęk, obawa o .........

• Zdolność do.........

• Akceptacja..........

II Etap: Planowanie opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego środowiskiem

Fazy:

-ustalanie celu lub celów opieki pielęgniarskiej dla indywidualnego pacjenta i środowiska

-dobieranie działań i osób i sprzętu do zrealizowania zadań wynikających z celów opieki pielęgniarskiej

-formułowanie planu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego środowiskiem

Kolejnym etapem procesu pielęgnowania jest planowanie czyli decydowanie o tym jakiej opieki pielęgniarskiej potrzebuje pojedynczy pacjent lub grupa ludzi objętych indywidualnym i celowym pielęgnowaniem. Jest to pewnego rodzaju procedura, która określa co i w jaki sposób może być zrobione dla pacjenta-środowiska, przy pacjencie lub przez niego samego. Planowanie kończy się wówczas gdy plan pielęgnowania zostanie wyraźnie i jednoznacznie sformułowany oraz zatwierdzony do realizacji.

Podstawą do realizacji tego etapu są dane zgromadzone od pacjenta i jego rodziny na podstawie, których dokonuje się rozpoznania aktualnego stanu bio-psycho-społecznego podmiotu i środowiska.

Planowanie powinno rozpocząć się od określenia problemów dotyczących wszystkich sfer jego życia. Przydatne w ocenie problemów i potrzeb chorego może być wzorowanie się na hierarchii potrzeb A. Maslowa. Wyróżnia on 5 stopni potrzeb ułożonych w postaci piramidy. Łatwo jest zauważyć że potrzeby wyższe wyrastają z niższego gruntu gdy te są już zaspokojone.













Ustalanie celu lub celów opieki pielęgniarskiej dla indywidualnego pacjenta i środowiska:

• Celem pielęgnowania określamy świadomie założony stan, który chcemy osiągnąć poprzez planowe działanie skierowane na pojedynczą osobę lub grupę ludzi objętych opieką pielęgniarską

• Dzięki prawidłowo postawionej diagnozie można sugerować cel jaki zamierzamy osiągnąć w procesie pielęgnowania pacjenta i środowisko.

Formułowane cele dla potrzeb zindywidualizowanej opieki pielęgniarskiej powinny być:

• Wyraźnie i jednoznacznie określone

• Wzbogacone o wymierny element czasu

• Realne w stosunku do pacjenta i środowiska

• Uwzględniające miejsce i warunki w jakich opieka pielęgniarska jest świadczona oraz zasoby ludzkie jakie mogą być wykorzystane do pracy z danym podopiecznym.

Im cele są bardziej szczegółowe tym skuteczniejsza jest możliwość ich realizacji.

Przy ustaleniu celu istotne znaczenie odgrywa określenie czasu w którym zamierzamy osiągnąć cel. Dla każdego celu należy wyznaczyć oddzielnie czas realizacji.

Racjonalne posługiwanie się elementem czasu przy formułowaniu celu opieki pielęgniarskiej może wpływać na:

• Nadanie opiece pielęgniarskiej określonego tempa

• Zmianę stanu pacjenta i środowiska w jak najmniejszym czasie

• Podniesienie efektywności opieki

• Wprowadzenie elementy czasu zmusza pielęgniarkę i nie kiedy pacjenta do maksymalnego wysiłku, aby cel został osiągnięty zgodnie z założeniami.

Dobieranie działań, osób, i sprzętu do zrealizowania zadań wynikających z celów opieki pielęgniarskiej:

1. aby proces pielęgnowania i leczenie wzajemnie się uzupełniały przynosząc pozytywne efekty terapeutyczne należy:

• dokonać hierarchii zadań pod względem kolejności ich wykonywania

• zaplanować realizację zadań przez poszczególne osoby w zależności od wiedzy i umiejętności

• zaplanować sprzęt jakim będzie realizowany proces pielęgnowania pacjenta i środowiska

2. Pielęgniarka powinna przedstawić pacjentowi i jego rodzinie możliwości osiągnięcia celu i wspólnie z nim dokonać najbardziej optymalnego wariantu rozwiązania. Wzbudza to motywację pacjenta i jego rodziny do podejmowania aktywności w procesie pielęgnowania. Angażowanie pacjenta do współpracy zapewnia jego współdziałanie w przyszłości co może mieć korzystny wpływ na efekty leczenia i stan zdrowia.

3. Nawet najlepszy plan, jeśli nie będzie przyjęty i zaakceptowany przez osoby w których postępowaniu i życiu ma przynieść zmiany nie rokuje możliwości realizacji.

4. W tej fazie pielęgniarka jest poniekąd zmuszona do poszukiwania takich rozwiązań, metod i sposobów które pozwolą na właściwe sformułowanie realnego planu opieki pielęgniarskiej. Plan musi być też realistyczny w odniesieniu do możliwości podopiecznego poziomu samoopieki, wydolności opiekuńczo- pielęgniarskich rodziny lub najbliższych. Powinien uwzględnić możliwości, zasoby rzeczowe i osobowe oddziału.

Formułowanie planu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego środowiskiem:

1. ostatnią fazą kończącą etap planowania opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i środowiskiem jest opracowanie w formie udokumentowanej „projektu lub programu dochodzenia do celu pielęgnowania”

2. można podać że plan opieki pielęgniarskiej jest pisemnym przewodnikiem, który jest skonstruowany w taki sposób że każdy może uświadomić sobie jaka opieka potrzebna jest pacjentowi i dlaczego. Planowanie w procesie pielęgnowania wymaga opracowania wspólnie z pacjentem i jego środowiskiem indywidualnego planu opieki

3. prawidłowo skonstruowany plan wyznacza w sposób uporządkowany kolejność realizacji działań w zależności od stopnia trudności, możliwości podopiecznego, oraz określa możliwości korzystania z zasobów ludzkich, rzeczowych i czasowych. Powinien być oparty na podstawach naukowych, specyficzny dla celu konkrety, znany pacjentowi.

4. Plan opieki pielęgniarskiej powinien być również tak skonstruowany by był czytelny i łatwy w użyciu. Proponowane formy stanowią pewną strukturę która może być zmienna w zależności od potrzeb.

III Etap : Realizowanie opieki pielęgniarskiej

Fazy:

-gotowość pielęgniarki do realizowania planu pielęgnowania

-gotowość pacjenta i jego środowiska do przyjmowania planu pielęgnowania oraz współuczestniczenia w jego rodzinie

W tym etapie procesu pielęgnowania realizowany jest plan opieki pielęgniarskiej. Wymagane jest w szczególności aktywne współuczestniczenie pacjenta i środowiska we wszystkich podejmowanych działaniach.

Gotowość pielęgniarki do realizowania planu pielęgnowania

1. pielęgniarka w tej fazie poprzez działania opiekuńcze, lecznicze i psychopatologiczne wprowadza w działanie zaplanowany plan opieki pielęgniarskiej

2. pielęgniarka przystępując do realizowania planu pielęgnowania musi mieć świadomość że podjęte działania muszą być zrealizowane aż do osiągnięcia najbardziej przybliżonego celu, jaki był założony w II etapie. Aby temu sprostać konieczne jest spełnienie dwóch warunków: pielęgniarka, która ma świadczyć opiekę powinna być w stanie gotowości o znaczeniu podmiotowym i przedmiotowym.

3. Gotowość w stanie podmiotowym polega na tym, że pielęgniarka powinna znać cel, zakres i charakter wszystkich działań, metody i sposoby, jakimi będą realizowane w toku planu opieki pielęgniarskiej. Powinna mieć też świadomość, że wszystkie rozpoczęte działania muszą być do końca realizowane według projektu.

4. Gotowość w stanie przedmiotowym jest to inaczej możliwość w danym momencie dysponowaniem sprzętem, urządzeniami pomocniczymi, które mają być zastosowane w opiece nad pacjentem. Powinny one być zgromadzone i przygotowane do tego celu.

Gotowość pacjenta i jego środowiska do przyjmowania planu opieki pielęgnowania oraz współuczestniczenia w jego realizacji:

Proces pielęgnowania może być wówczas prawidłowo realizowany, gdy zarówno pacjent, jak i pielęgniarka wnoszą takie wartości które staną się pomocnicze w jego prowadzeniu. Na etapie realizowania planu pielęgnowania „biorca” musi być w pełni przygotowany do sprostania zadaniom „dawcy”.

W trakcie realizowania planu opieki pielęgniarskiej można napotkać trudności. Samowolne zaniechanie opieki w procesie pielęgnowania, głównie z powodu pojawiających się trudności podmiotowych (te, które tkwią w osobach pielęgniarki i pacjenta, np. nieśmiałość, roztargnienie, wybuchowość, brak doświadczenia, zmęczenie fizyczne i psychiczne, zmieniający się stan zdrowia chorego.) i/lub przedmiotowych (zależnych od sytuacji, warunków np. usterki sprzętu, brak narzędzi, brak intymności) należy uznać za błędne. Każdorazowy fakt zmiany planu powinien być odnotowany i uzasadniony. Zaniechanie kontynuowania nawet pojedynczych czynności może doprowadzić do niepowodzenia całego zamierzonego celu.

IV Etap : Ocenianie wyników opieki świadczonej na rzecz pacjenta i jego środowiska

Fazy:

-analizowanie wyników opieki pielęgniarskiej czyli tego co w trzech poprzednich etapach zrobione zostało w stosunku do pacjenta i jego środowiska

-formułowanie oceny

Czwarty etap procesu pielęgnowania polega na „ocenianiu wyników opieki polegających na świadomym i systematycznym porównywaniu stanów: rozpoznanego (w etapie I, a wyrażonego w postaci diagnozy pielęgniarskiej), założonego (w celach -II etap), uzyskanego (IV etap) w drodze podjęcia celowych działań profesjonalnych i (lub) innych niż profesjonalne, w tym i samoopiekuńczych (w III etapie)”.

Analizowanie wyników opieki pielęgniarskiej:

Czyli tego, co w trzech poprzednich etapach zrobione zostało w stosunku do pacjenta i jego środowiska.

1)w tej fazie należy:

• Rozstrzygnąć, czy założone cele zostały osiągnięte

• Dostarczyć informacje dla ponownego rozpoznania stanu pacjenta i jego środowiska

• Zidentyfikować działania, które okazały się najskuteczniejsze w drodze do osiągnięcia celu

3. oceniając czy założony cel został osiągnięty, należy rozpatrzyć jego stopień realizacji. Należy też przedstawić jakie były przeszkody w drodze do jego osiągnięcia, wyjaśnić je oraz ustalić jak należy postępować w przyszłości, by uniknąć tego co zaważyło na ostatecznym wyniku oceny. Należy też rozpatrzyć jakie elementy planu pielęgniarskiego nie zostały zrealizowane i dlaczego oraz czy cel był postawiony prawidłowo.

Etap IV spełnia podwójną rolę w procesie pielęgnowania. Nie tylko jest etapem, w którym się ocenia ale również otwiera to co ma nastąpić dzięki temu gdyż każde rozpoznanie jest swego rodzaju ocena, a każda ocena stanowi pewnego rodzaju rozpoznanie. Przeważnie każdy uzyskany stan nie jest ostatecznym w pełni zadowalającym i dlatego właśnie staje się punktem wyjścia do planowania nowych działań na rzecz pacjenta i jego środowiska.

W celu bazowania na wypraktykowanych działaniach należy wyszczególnić takie, które okazały się najlepszymi w osiągnięciu celu. Można to osiągnąć tylko wtedy, gdy prowadzona jest właściwie dokumentacja procesu pielęgnowania. Wszystkie skuteczne działania mogą być wykorzystane w planowaniu dalszej opieki dotychczasowego chorego, jak także i w przypadkach podobnych.

Formułowanie oceny:

1. jest końcowym stwierdzeniem tego co osiągnięto w odniesieniu do założonego celu. Należy zaznaczyć, ze w zapisie oceny należy brać pod uwagę opinie pacjenta i jego rodziny.

2. „ocena ma zawsze wartość stymulująca poprzez ukazywanie tego co i dlaczego jest złe w dotychczasowej pracy”.

3. Biorąc pod uwagę trójstopniową skale ocen można powiedzieć ze:

• Cel został osiągnięty w calosci-100%

• Cel został osiągnięty tylko czesciowo-50%

• Celu nie osiagnieto-0%

• W zależności od potrzeb skala taka może być uszczególniona

4. w ocenie skuteczności zaplanowanego działania bierze się tez pod uwagę skuteczność zamierzonego planu oraz to jak pacjent czuje się w danej chwili oraz czy stan chorego w ogóle zmienił się.

5. Ocena, która wyraża pewien stan stanowi pewien pomost pomiędzy tym co już jest a co może i powinno jeszcze nastąpić. Ocena warunkuje ciągłość procesu pielęgnowania, gdyż zamyka pewien etap procesu pielęgnowania by stać się początkiem nowego rozpoznania. Etap IV decyduje o ciągłości i dynamice procesu pielęgnowania. Jest to etap, gdzie bierze się pod uwagę postęp pacjenta i efektywność działań pielęgniarskich.

163. Wymień i scharakteryzuj wczesne powikłania pooperacyjne.

1. wstrząs- dochodzi do znacznego upośledzenia przepływu krwi, przez narządy wewnętrzne oraz upośledzenia odżywienia komórek. W zależności wyróżniamy:

• hipowolemiczny- na skutek nagłego ubytku krwi lub osocza z przestrzeni naczyniowej

• kardiogenny- na skutek chorób serca, na skutek oporów w krążeniu

• septyczny- zakażenia

• neurogenny- dochodzi przy porażeniu mięśni gładkich naczyń na skutek przedawkowania leków

• anafilaktyczny- objawy (niepokój, apatia, skóra blada, chłodna, pokryta potem, szybki oddech, spadek RR, tętno szybkie).

2. postępowanie leczniczo-pielęgnacyjne (wstrząs hipowolemiczny)

• należy ułożyć chorego w pozycji wygodnej z kończynami dolnymi uniesionymi

• zapewnić swobodny oddech

• usunąć przyczynę wstrząsu- odmę

• ogrzać chorego

• przygotować dożylnie płyny celem uzupełnienia łożyska naczyniowego

• ustalenie grupy krwi i wykonanie próby krzyżowej

• przetoczenie krwi w przypadku utraty ok. 1000 ml

• zapewnienie dostępu do żyły

• pobranie krwi do badania biochemicznego

• utrzymanie diurezy- podanie leków moczopędnych: Furosemid, Mannitol

• podanie leków poprawiających rzut serca: Dopaminy, Dpbutaminy

• intensywne monitorowanie RR, tętna, OCŻ, diurezy godzinowej, EKG, temperatury

• ocena stanu przytomności

• ocena kolorytu i wilgotności skóry, osłuchiwanie płuc i serca

• prowadzenie bilansu płynów wodno- elektrolitowych

3. Krwotok

Dzielimy na:

• Wewnętrzny- krew przedostaje się do jam ciała- opłucnej

• Zewnętrzny

• Z przewodu pokarmowego

• Pierwotny- rozpoznaje się podczas zabiegów operacyjnych

Postępowanie lecznicze w krwotoku:

• Ustalenie źródła i charakteru krwawienia

• Zatrzymanie krwotoku

• Wyrównanie ubytków płynów ustrojowych

4. Nudności i wymioty

Przyczyny:

• Działanie leków znieczulających, przeciwbólowych

• Niedrożność mechaniczna lub porażenna jelit

Postępowanie pielęgnacyjno- lecznicze:

• Podanie leku przeciwwymiotnego

• Ścisła głodówka

• Uzupełnienie płynów i elektrolitów

• Założenie sondy do żołądka

5. Niewydolność nerek

Przyczyny:

• Masywny krwotok

• Niedobór płynów i soli wskutek niedrożności jelit, wielomoczu, gwałtownych wymiotów, biegunek

• Niedokrwienie nerek spowodowane wstrząsem, posocznicą, znieczuleniem, lekami

• Skrzepy krwi w drogach moczowych

• Zator i zakrzep w tętnicach nerkowych

6. Niewydolność krążeniowo- oddechowa

Przyczyny:

• Niewydolność wentylacyjna na skutek:

-bólu pooperacyjnego

-zbyt ciasno założony opatrunek na klatce piersiowej

-otyłość i unieruchomienie w łóżku

-uszkodzenie rdzenia kręgowego

• Niewydolność w ostrych schorzeniach płuc

• Niewydolność obturacyjna

Postępowanie:

• Tlenoterapia-musi być wilgotny i ogrzany

• Usuwanie wydzieliny z drzewa oskrzelowego

• Poprawa mechaniki oddychania

7. Zaburzenia gospodarki wodno- elektrolitowej

Ocena stopnia odwodnienia- wzmożone uczucie pragnienia, suchość, napięcie skóry

8. Zaburzenia gospodarki kwasowo- zasadowej

Rodzaje zaburzeń gospodarki:

• Kwasica metaboliczna- tachykardia, skóra zimna, blada

• Kwasica oddechowa

• Zasadowica metaboliczna

• Zasadowica oddechowa

9. Ból rany operacyjnej

Obserwujemy przez:

• Napięcie mięśniowe, pocenie

• Niepokój, bladość, spadek RR, bezsenność, nadpobudliwość, trudności w koncentracji

• Ból fantomowy- po amputacji kończyny

10. Zapalenie płuc

Przyczyny:

• Zmniejszona wentylacja płuc

• Ograniczone poruszanie się

• Utrudnione odksztuszanie wydzieliny

_nacieranie pleców, ćwiczenia, inhalacje, ułożenia

_wykorzystanie antybiotyków

11. Zakrzepowe zapalenie płuc

Przyczyny:

• Choruje 30% pacjentów

• Powikłania zakrzepowe

-wiek

-niewydolność krążenia

-długotrwałe unieruchomienie

-nowotwory

-urazy, złamania

-operacje wszczepiania protez

12. Niewydolność perystaltyki jelit

• Wzdęcia

• Nudności

Postępowanie:

-zakładamy sondę do żołądka w celu aspiracji treści żołądkowej

-leki wpływające na perystaltykę

Profilaktyka:

-kąpiel całego ciała, przygotowanie pola operacyjnego, zmiana opatrunku po zabiegu, monitorowanie gojenia się rany

13. Przetoki ran

• Powstają na skutek obecności ciała obcego w ranie

• Rozejście się rany- należy przykryć jałowym gazikiem

• Blizny przyrostowe- metody rozgrzewania ran, maści

Czynniki wpływające:

-założenie drenu

-szwy twarzy 3-5 dni, brzuch 7 dni

164. Zadania pielęgniarki w opiece nad dzieckiem w stanie astmatycznym.

• Duszność- cel: złagodzenie duszności

-umożliwienie przyjęcia wygodnej pozycji ciała, rozluźnienie ubrania, podanie leków rozszerzających oskrzela, podanie tlenu przez maskę, zabezpieczenie żyły- przygotowanie do podania leków dożylnych, stworzenie właściwego mikroklimatu, nawilżenie, wietrzenie

• Niepokój- cel: uspokojenie

-uspokojenie dziecka, zachować spokój, czynności wykonywać spokojnie, eliminacja osób zbędnych, ciągła obecność pielęgniarki

• Zagrożenie życia dziecka- cel: zapewnienie bezpieczeństwa

-szybka ocena stanu dziecka, monitorowanie parametrów życiowych, bilans płynów, obserwacja

• Odwodnienie- cel: zapewnienie właściwego nawodnienia

-bilans płynów- nawodnienie dożylne i doustne, obserwacja błon śluzowych

• Zmęczenie wywołane napadem duszności- cel: umożliwienie odpoczynku

-zapewnienie ciszy i spokoju, ciągła obecność pielęgniarki, umożliwienie snu

• Zaleganie wydzieliny- cel: ułatwienie ewakuacji wydzieliny

-dużo płynów do picia, leki mukolityczne doustnie, nebulizacja, inhalacja, drenaż ułożeniowy, polecenie odkrztuszania i odprowadzania wydzieliny, oklepywanie

• Zmniejszenie aktywności- cel: stopniowe uaktywnianie

-rozwój zainteresowań, kontakt z grupą

165. Jakie gwarancje prawne znajdują się w Karcie Praw Pacjenta.

• Prawo do informacji

-o usługach medycznych

-o swoim stanie

-zachowanie informacji w tajemnicy

-informacje zrozumiałe, przystępne

• Prawo do wyrażania zgody na zabiegi i leczenie

-zgoda na wstrzymanie działań medycznych

-prawo do odmowy

-zastrzeżenie pobierania tkanek i narządów

-współdecydowanie o wyborze lekarza

• Prawo do intymności i poszanowania godności osobistej

-inf. Poufne nawet po śmierci

-inf. Chronione

-poszanowanie przekonań religijnych

• Prawo do opieki i leczenia

-udzielanie świadczeń bez zwłoki

-zaopatrzenie w leki i materiały

• Prawo pacjenta nieletniego

-takie jak wyżej

-zgoda lub odmowa przysługuje opiekunom

166. Jakie powikłania zaliczysz do dalszych powikłań pooperacyjnych.

• Powikłania zakrzepowo- zatorowe

• Zapalenie płuc

• Zakażenia rany

• Rozejście się szwów

• Niewydolność perystaltyki jelit

• Infekcje

167. Przedstaw założenia kompleksowej opieki nad dzieckiem z mózgowym porażeniem dziecięcym.

Porażenie mózgowe powstaje w wyniku uszkodzenia mózgu w okresie jego rozwoju. Jest to zespół zaburzeń czynności ośrodkowego neuronu ruchowego. Leczenie polega na możliwie wczesnym podjęciu:

-kompleksowej rehabilitacji- zapobiegającej powstawaniu i utrwalaniu się nieprawidłowych wzorców ruchowych, przykurczów, zniekształceń

Metody usprawniania:

~~metoda Bobathów- opiera się na neurofizjologicznych wzorcach rozwojowych

~~metoda Vojty

~~metoda „kierowanego uczenia” Peto-grupowe ćwiczenia ruchowe, poznawcze, mowy

-opieka logopedyczna

-zabiegi ortopedyczne

-leki obniżające napięcie mięśniowe

168. Na czym polega ocena wyników opieki pielęgniarskiej w procesie pielęgnowania.

Fazy:

-analizowanie wyników opieki pielęgniarskiej czyli tego co w trzech poprzednich etapach zrobione zostało w stosunku do pacjenta i jego środowiska

-formułowanie oceny

Czwarty etap procesu pielęgnowania polega na „ocenianiu wyników opieki polegających na świadomym i systematycznym porównywaniu stanów: rozpoznanego (w etapie I, a wyrażonego w postaci diagnozy pielęgniarskiej), założonego (w celach -II etap), uzyskanego (IV etap) w drodze podjęcia celowych działań profesjonalnych i (lub) innych niż profesjonalne, w tym i samoopiekuńczych (w III etapie)”.

Analizowanie wyników opieki pielęgniarskiej:

Czyli tego, co w trzech poprzednich etapach zrobione zostało w stosunku do pacjenta i jego środowiska.

1)w tej fazie należy:

• Rozstrzygnąć, czy założone cele zostały osiągnięte

• Dostarczyć informacje dla ponownego rozpoznania stanu pacjenta i jego środowiska

• Zidentyfikować działania, które okazały się najskuteczniejsze w drodze do osiągnięcia celu

4. oceniając czy założony cel został osiągnięty, należy rozpatrzyć jego stopień realizacji. Należy też przedstawić jakie były przeszkody w drodze do jego osiągnięcia, wyjaśnić je oraz ustalić jak należy postępować w przyszłości, by uniknąć tego co zaważyło na ostatecznym wyniku oceny. Należy też rozpatrzyć jakie elementy planu pielęgniarskiego nie zostały zrealizowane i dlaczego oraz czy cel był postawiony prawidłowo.

Formułowanie oceny:

6. jest końcowym stwierdzeniem tego co osiągnięto w odniesieniu do założonego celu. Należy zaznaczyć, ze w zapisie oceny należy brać pod uwagę opinie pacjenta i jego rodziny.

7. „ocena ma zawsze wartość stymulująca poprzez ukazywanie tego co i dlaczego jest złe w dotychczasowej pracy”.

8. Biorąc pod uwagę trójstopniową skale ocen można powiedzieć ze:

• Cel został osiągnięty w calosci-100%

• Cel został osiągnięty tylko czesciowo-50%

• Celu nie osiagnieto-0%

• W zależności od potrzeb skala taka może być uszczególniona

9. w ocenie skuteczności zaplanowanego działania bierze się tez pod uwagę skuteczność zamierzonego planu oraz to jak pacjent czuje się w danej chwili oraz czy stan chorego w ogóle zmienił się.

10. Ocena, która wyraża pewien stan stanowi pewien pomost pomiędzy tym co już jest a co może i powinno jeszcze nastąpić. Ocena warunkuje ciągłość procesu pielęgnowania, gdyż zamyka pewien etap procesu pielęgnowania by stać się początkiem nowego rozpoznania. Etap IV decyduje o ciągłości i dynamice procesu pielęgnowania. Jest to etap, gdzie bierze się pod uwagę postęp pacjenta i efektywność działań pielęgniarskich.

169. Co to jest gimnastyka oddechowa i efektywny kaszel.

Gimnastyka oddechowa - jest to zestaw ćw oddechowych mających na celu:

- rozluźnienie i ewakuację wydzieliny,

- ułatwienie odksztuszania,

- rozprężenie pęcherzyków płucnych, zmany w stężeniu gazów,

- zwiększenie pojemności życiowej płuc,

- zwiększenie ruchomości klatki piersiowej,

- wzmocnienie mięśni oddechowych i brzucha,

- profilaktykę zapalenia płuc,

Dzieli się na statyczną (wykorzystanie mięśni oddechowych) i dynamiczną ( wykorzystanie mięśni oddechowych i mięśni kończyn).

• Nadmuchiwanie balona,

• Wydmuchiwanie powietrza przez rurkę zanurzoną w wodzie,

• Przedmuchiwanie wody z butelki pełnej do pustej,

• Dmuchanie na piórko,

Ćw 1

- 3 głębokie oddechy z wdychaniem powietrza przez nos i wydychanie przez zaciśnięte usta, wolno i spokojnie,

- u pacjenta z zalegającą w oskrzelach wydzieliną należy zalecić 4 silny wydech z kaszlem,

Cw 2

- pacjent leży na wznak

- pielęgniarka - 1 rekę kładzie na jego kl piersiowej, 2 na podbrzuszu,

- poleca wykonać głęboki wdech z uniesieniem nadbrzusza, potem głęboki wydech z udziałem mięśni brzucha

Ćw 3

- pielęgniarka umieszcza swoje ręce lub ręce chorego na różnych obszarach klatki piersiowej,

- zachęca do oddychania w czasie którego następuje opór uciskającej ręki,

- seria 6 oddechów 3x dziennie.

Efektywny kaszel- pacjent kaszle w ten sposób, aby spowodować odrywanie się wydzieliny ze światła oskrzeli i jej wydalanie.

- pokasływanie na wydechu,

• mówienie litery R na wydechu jak najdłużej.

170. Jakie prawa przysługują dziecku wynikające z Karty Praw Dziecka w Szpitalu. EUROPEJSKA KARTA PRAW DZIECKA W SZPITALU 

1. Dzieci powinny być przyjmowane do szpitala tylko wtedy, kiedy leczenie nie może być prowadzone w domu, pod opieką poradni lub na oddziale dziennym.

2. Powinny mieć prawo do tego, aby cały czas przebywali razem z nimi w szpitalu rodzice lub opiekunowie. Nie powinno być żadnych ograniczeń dla osób odwiedzających - bez względu na wiek dziecka.

3. Rodzicom należy stwarzać warunki pobytu w szpitalu razem z dzieckiem, należy ich zachęcać i pomagać im w pozostawaniu przy dziecku. Pobyt rodziców nie powinien narażać ich na dodatkowe koszty lub utratę zarobków. Aby mogli oni uczestniczyć w opiece nad dzieckiem, powinni być na bieżąco informowani o sposobie postępowania i zachęcani do aktywnej współpracy.

4. Dzieci i rodzice powinni mieć prawo do uzyskiwania informacji, a w przypadku dzieci, w sposób odpowiedni do ich wieku i możliwości pojmowania. Należy starać się o łagodzenie i unikanie zbędnych stresów fizycznych i emocjonalnych u dziecka w związku z jego pobytem w szpitalu.

5. Dzieci i ich rodzice mają prawo współuczestniczyć we wszystkich decyzjach dotyczących leczenia. Każde dziecko powinno być chronione przed zbędnymi zabiegami diagnostycznymi i leczniczymi.

6. Dzieci powinny przebywać razem z innymi dziećmi w podobnym wieku. Nie należy umieszczać dzieci razem z dorosłymi. 

7. Dzieci powinny mieć możliwość zabawy, odpoczynku i nauki odpowiedniej do ich wieku i samopoczucia. Ich otoczenie powinno być tak zaprojektowane, urządzone i wyposażone, aby zaspokajało dziecięce potrzeby.

8. Przygotowanie i umiejętności personelu muszą zapewniać zaspokajanie potrzeb fizycznych i psychicznych dzieci.

9. Zespół opiekujący się dzieckiem w szpitalu powinien zapewnić mu ciągłość leczenia.

10. Dzieci powinny być traktowane z taktem i wyrozumiałością. Ich prawo do intymności powinno być zawsze szanowane.

171. Wymień cechy procesu pielęgnowania.

I. WIELOETAPOWOŚĆ- proces pielęgnowania składa się z kilku kolejno następujących po sobie etapów w skład których wchodzą jeszcze mniejsze fazy:

- etap rozpoznawania,

- etap planowania,

- etap realizowania,

- etap oceniania,

II.CIĄGŁOŚĆ I DYNAMIKA- poszczególne etapy są ze sobą ściśle połączone, w niektórych sytuacjach mogą zachodzić na siebie.

III. LOGICZNOŚĆ I NASTĘPSTWO CZASOWE- jest to ciąg charakterystycznych powiązanych logicznie i czasowo działań, podejmowanych i realizowanych przez pielęgniarkę.

IV. HOLISTYCZNE PODEJŚCIE DO PACJENTA I ŚRODOWISKA- czyli całościowe podejście, uznając że człowiek to jedność bio- psycho- społeczna.

V. UNIWERSALNOŚĆ.

172. Czynniki usposabiające do rozwoju zakrzepowego zapalenia żył u chorego po zabiegu operacyjnym.

- unieruchomienie w łóżku po zabiegu,

- triada Irchowa: zmiany w składzie i właściwościach krwi, zaburzenia w przepływie krwi, zmiany w ścianach naczyń żylnych.

- chorzy powyżej 60 r.ż.

- operacje w obrębie jamy brzusznej, urologiczne i ortopedyczne,

- palenie papierosów, otyłość, cukrzyca,

- urazy i złamania,

- zakażenia, odwodnienie,

- wstrząs,

- niewydolność krążenia,

- zabieg trwający powyżej 1 godziny,

• ciąża, brak ruchu, choroby nowotworowe, zakrzepica żylna w wywiadzie, doustne środki antykoncepcyjne, urazy żył, żylaki kończyn dolnych.

173. Wyjaśnij pojęcie atopii i przedstaw jej znaczenie w występowaniu alergii u dzieci.

Pojęcie atopii oznacza dziedziczną skłonność do wystąpienia reakcji alergicznej typu natychmiastowego wobec alergenów inhalacyjnych (wziewnych, np. pyłki) oraz skłonność do wystąpienia tzw. atopowego zapalenia skóry. Do chorób atopowych zalicza się: atopowe zapalenie skóry, alergiczny nieżyt nosa (tzw. katar sienny) oraz atopową postać astmy oskrzelowej. Alergiczny nieżyt nosa występuje u 5-10%, atopowe zapalenie skóry u ok. 10%, astma atopowa u 5-10%, a alergie pokarmowe u ok. 1-2% populacji. Częstość występowania poszczególnych chorób alergicznych zależy od wieku. Wśród niemowląt i małych dzieci dominują alergiczne zapalenia skóry i alergie pokarmowe. U młodzieży i dorosłych przeważają alergiczny nieżyt nosa i atopowa astma oskrzelowa. Częstość występowania chorób alergicznych zmniejsza się u osób starszych. Ponadto obserwowany jest wpływ innych czynników na rozpowszechnienie alergii. Mieszkańcy miast zapadają na choroby alergiczne znacznie częściej niż mieszkańcy rejonów rolniczych, a ludność krajów wysoko uprzemysłowionych częściej niż krajów rozwijających się. W wieku dziecięcym wśród chorych przeważają chłopcy, w wieku dojrzałym kobiety. W ostatnich dziesięcioleciach notuje się znaczny wzrost występowania chorób alergicznych.

Atopia - (termin wprowadzony przez Coca i Cooke'a w 1923 r.) genetycznie uwarunkowana reakcja, polegająca na nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej na małe dawki antygenów, w wyniku której dochodzi do nadmiernego wytwarzania przeciwciał IgE skierowanych głównie przeciwko tym alergenom. Osoby z atopią reagują w sposób chorobowy na styczność z pospolitymi substancjami otaczającego środowiska, nieszkodliwymi dla osób zdrowej populacji.

Cecha ta może ujawnić się pod postacią tzw. chorób atopowych: astmy oskrzelowej, atopowego zapalenia skóry, kataru siennego (gorączki siennej).

Ryzyko rozwoju alergii IgE zależnej u dziecka:

- 2 rodziców 40-60%

- żadne z rodziców nie jest atopowe 5-10%

Atopia u dzieci manifestuje się objawami alergicznymi: biegunki, świsty, wysypki skórne

Atopowe zapalenie skóry (wyprysk dziecięcy) jest zaliczane do przewlekłych postaci wyprysku i może występować wraz ze skłonnościami alergicznymi (atopia). Chorobami atopowymi są także astma i katar sienny. Przyczyny powstawania wyprysku mogą być różnorodne. Obserwuje się go często u dzieci uczulonych na mleko krowie (skaza białkowa). Wyprysk jest częstą chorobą, która przede wszystkim dotyka dzieci i niemowlęta.

ZALECENIE

Ta postać alergii jest zasadniczo rozpoznawana i leczona przez lekarza, w lżejszych postaciach możesz samodzielnie łagodzić objawy.

Objawy

U niemowląt wyprysk występuje w postaci zaczerwienionych, łuszczących się skupisk pęcherzyków, przede wszystkim w obrębie głowy (czoło, uszy) i na tułowiu. U dzieci w wieku powyżej 2 lat zmiany umiejscawiają się głównie w okolicy łokci i kolan. Jeśli dziecko się drapie (co jest prawie nie do uniknięcia), skupiska te przekształcają się w sączące lub krwawiące rany, które czasami ulegają zakażeniu. W trakcie gojenia tworzą się grube strupki, które dziecko znowu zaczyna drapać. Powstaje błędne koło: drapanie - swędzenie - zakażenie - krostki - swędzenie. Często objawy są bardziej nasilone w okresie jesienno-zimowym niż w lecie.

Przyczyny

Przyczyna wyprysku nie jest znana. Jednak wiele osób dotkniętych tą chorobą cierpi także na alergię, np. na kurz (patrz Alergia na kurz domowy) Pozostali członkowie rodziny w 60-70% przypadków również mają skłonność do alergii. Następujące czynniki mogą bezpośrednio wywoływać objawy wyprysku lub pogarszać jego przebieg:

-ubrania wełniane lub syntetyczne noszone bezpośrednio na ciele;

-ciepło, pocenie się;

-środki piorące oraz płyny do płukania tkanin;

-kurz i sierść;

-pyłki roślinne;

-niektóre produkty spożywcze (mleczne, zbożowe, jaja, owoce cytrusowe).

Powikłania

Zasadniczo wyprysk nie daje żadnych powikłań. Dzieciom dokucza jednak silne swędzenie; w razie zakażenia i dalszego drapania krostek może dojść do powstania trwałych blizn.

Co możesz zrobić

Staraj się zaobserwować czynniki, wywołujące wyprysk (np. niektóre produkty spożywcze lub proszki do prania).

-Ubieraj dziecko wyłącznie w ubrania bawełniane.

-Używaj łagodnych środków piorących.

-Dopilnuj, aby dziecko jak najmniej się drapało (krótko obcięte paznokcie, nakładanie małym dzieciom i niemowlętom rękawiczek bawełnianych na noc).

-Myj ciało wyłącznie delikatnymi mydłami, używaj kremów nawilżających.

-Nawilżaj strupki oliwką dla niemowląt i usuwaj je.

-W przypadku szczególnie uciążliwego swędzenia stosuj leki łagodzące swędzenie, zwłaszcza na noc. Przy ich doborze poradź się farmaceuty w aptece, ponieważ nie wszystkie leki z tej grupy są odpowiednie dla niemowląt.

-Korzystnie na przebieg choroby może wpłynąć zmiana klimatu, szczególnie łagodząco działa klimat morski.

-W przypadku wyprysku poprawę mogą przynieść środki homeopatyczne. Leczenie powinno jednak odbywać się wyłącznie po opieką doświadczonego homeopaty.

Zapobieganie

Jeśli w rodzinie występowały przypadki alergii, przydatne może być przestrzeganie poniższych zaleceń:

-Jak najdłuższe karmienie dziecka piersią w okresie niemowlęcym.

-W przypadku karmienia sztucznego podawanie niemowlętom tylko modyfikowanego pokarmu z butelki.

-Oszczędne podawanie dzieciom mleka i jego półproduktów oraz - o ile to możliwe - unikanie sytuacji i pokarmów wymienionych w punkcie Przyczyny.

-Odpowiednie pielęgnowanie skóry dziecka: kąpiele z dodatkiem substancji natłuszczających, używanie kremów. Preparaty pielęgnacyjne dla osób z alergią nie powinny zawierać środków konserwujących, substancji zapachowych oraz barwników.

174. W oparciu o zapis w Ustawie o zawodach pielęgniarki i położnej wymień główne zadania zawodowe pielęgniarki.

Art. 4.

1. Wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, a w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia.

2. Udzielanie świadczeń, o których mowa w ust. 1, pielęgniarka wykonuje przede wszystkim poprzez:

1) rozpoznawanie warunków i potrzeb zdrowotnych,

2) rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych,

3) sprawowanie opieki pielęgnacyjnej,

4) realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji,

5) samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych,

6) edukację zdrowotną

175. Co to jest drenaż ułożeniowy i kiedy się go stosuje?

Drenaż ułożeniowy- technika wykorzystująca siły grawitacji w celu przesunięcia wydzieliny z drobnych oskrzeli do głównych i tchawicy. Polega na układaniu pacjenta w różnych pozycjach. Dobór pozycji uwarunkowany jest obszarem płuc, w którym zalega wydzielina i który musi być opróżniony.

Specjalne ułożenie pacjenta, mające na celu drenowanie, czyli odprowadzanie wydzieliny z określonych segmentów płuc i oskrzeli, w zależności od umiejscowienia zmian chorobowych.

Zmiany obejmują płaty górne:

- segmenty szczytowe - pozycja wysoka lub półwysoka,

- segmenty przednie - ułożenie na plecach pod kątem 45 stopni

- segmenty tylne - ułożenie na plecach z pochyleniem do przodu.

Zmiany umiejscowione w płacie Środkowym (płuco prawe)

- chorego układamy na lewym boku

- klatka piersiowa pochylona lekko do tylu,

- nogi zgięte, pośladki uniesione, lewe ramie zgięte, prawa ręka opiera się na łóżku lub na poduszce

Zmiany obejmuja płaty dolne

- płaty dolne płuca znajdującego się wyżej- pozycja pozioma na boku, z kończyną górną skierowaną nad głowa ku górze

- segmenty tylne- pozycja pozioma na boku z rotacja do przodu, kończyna górna skierowana ku górze i do przodu.

- segmenty przednie- pozycja pozioma na boku z rotacją do tyłu, obie kończyny górne skierowane ku górze i do tyłu.

Przed ułożeniem pacjenta w pozycji drenażowej, należy:

• Podać środek rozrzedzający wydzielinę i ułatwiający odksztuszanie

• Oklepać

• Wykonać masaż wibracyjny

• Podać lek p/bólowy

• Wykonać inhalację

Rola pielęgniarki przy stosowaniu drenażu:

- dobór odpowiednie pozycji po ustaleniu przez lekarza okolic wymagających drenażu,

- wykonywać 3 x na dobę przed posiłkiem lub snem,

- w każdej pozycji kręgosłup powinien być wyprostowany aby zapewnić prawidłowe rozprężenia płuc,

- pozycje mogą być stosowane przez 5 min. A nawet pół godziny w zależności od stanu pacjenta, ilości wydzieliny i umiejscowienia zmian w płucach.

- po drenażu pacjent powinie efektywnie zakasłać, odkrztusić wydzielinę i odpluć ją do ligniny.

- w celu upłynnienia wydzieliny zastosować podanie leków przez inhalację, nawodnienie chorego, nawilżenie wdychanego powietrza.

176 . Niebezpieczeństwa związane z odżywianiem dojelitowym i pozajelitowym.

Niebezpieczeństwa żywienia dojelitowego:

• Biegunka ( zakażenie pokarmowe, antybiotyki)

• Nudności ( zbyt szybkie podawanie pokarmu)

• Owrzodzenia i nadżerki ( drażnienie)

Niebezpieczeństwa żywienia pozajelitowego:

• Zator powietrzny ( po podaniu 10-20 ml. Powietrza)

• Zator wywołany cewnikiem

• Posocznica cewnika

• Zakrzepy ( pochodzące z cewnika)

• Krwiak

• Zaburzenia gospodarki wodno- elektrolitowej

• Hipoglikemia w wyniku nagłego przerwania podaży glukozy

• Hiperglikemia w wyniku podaży zbyt dużej ilości glukozy w krótkim czasie

• Kwasica mleczanowa ( w wyniku przetaczania amin bez równoczesnego podawania glukozy)

• Tworzenie się kamieni żółciowych

• Objawy niedoboru pierwiastków śladowych

177. Zróżnicuj pielęgnację pacjenta po zabiegu usunięcia pęcherzyka żółciowego metodą tradycyjną i laparoskopową.

Metoda tradycyjna:

• Po operacji układamy pacjenta w pozycji półsiedzącej

• W ciągu pierwszych godzin po operacji co 15 min sprawdzamy opatrunek ( pod kątem krwawień)

• Obserwacja parametrów życiowych: RR, HR, temperatury, oddechów

• Obserwacja treści wydobywającej się z drenu T ( w dniu operacji co godzinę sprawdzać barwę, ilość wydzieliny, zapisywać w karcie obserwacji chorego)

• Odsysanie treści żołądkowej

• Informujemy chorego o wszystkich drenach pozostawionych podczas operacji

• Przestrzegamy przed możliwością przeciekania żółci do opatrunku, bielizny, pościeli

• Prowadzimy DZM

• Obserwacja koloru skóry, stolca, moczu

• Zwracamy uwagę na dolegliwości bólowe zlokalizowane w prawym podżebrzu

• Podajemy leki p/ bólowe i zachęcamy pacjenta do regularnego wykonywania głębokich oddechów

• Zachęcamy i pomagamy w częstym zmienianiu pozycji w łóżku

• Po usunięciu sondy nosowo- żołądkowej zezwala się choremu na picie czystych płynów, w ciągu kilku następnych dni pokarmy papkowate i o małej zawartości tłuszczu

• Należy pouczyć pacjenta o zasadach właściwego żywienia ( potrawy małej zawartości tłuszczu)

• Należy podkreślić potrzebę poddawania się badaniom kontrolnym

• Chory przebywa w szpitalu zwykle 10-15 dni

• Zdolność do pracy zawodowej po około miesiącu

Metoda laparoskopowa:

• Przebieg operacji jest znacznie łagodniejszy

• Przez 12 godzin pacjenta obowiązuje reżim łóżkowy

• Obserwacja parametrów: RR, HR, temperatury, oddechów, DZM

• Obserwacja treści z drenu Redona ( krwi, żółci)

• Obserwacja sączków, opatrunków

• Płyny dożylne nie zawsze są konieczne

• Powolne wprowadzanie diety wieczorem ( po 12 godzinach płyny doustne, po 24 godzinach lekkostrawny posiłek)

• W ciągu 7-10 dni rozszerza się dietę tak, aby wrócić do normalnych posiłków bez ograniczeń dietetycznych

• W 2 dobie po zabiegu chory jest zwykle wypisywany do domu

• Pacjent zgłasza się na zdjęcie szwów w 7 dobie

• Okres niezdolności do pracy wynosi około 2 tygodnie

178. Czynniki usposabiające do powstania żylaków odbytu:

• Nawykowe zaparcia

• Dieta uboga w warzywa, owoce, błonnik pokarmowy

• Dieta bogata w mięso, tłuszcz pochodzenia zwierzęcego

• Niska aktywność fizyczna

• Ciąża i poród

• Zbyt mała ilość wypijanych płynów

• Niewydolność wątroby

• Kamica żółciowa

• Zaburzenia jelitowe

• Codzienny stres, brak równowagi psychicznej

• Uwarunkowania genetyczne

• Dyscypliny sportowe: jazda konna, kolarstwo

• Praca zawodowa: kierowca

179. Zapobieganie dietetyczne kamicy żółciowej.

• kasza manna, jęczmienna, płatki owsiane, ryż, drobny makaron niskojajeczny

• mleko słodkie ( 2% tłuszczu), ser biały, chudy

• owoce dojrzałe, gotowane bez skórek i pestek

• soki z owoców jagodowych

• cukier, miód

• łagodne przyprawy; koperek, kminek, wanilia, cynamon

• słaba herbata z cytryną

• kawa zbożowa z mlekiem

• zupy jarzynowe i owocowe, krupniki, zupy mleczne

• kompoty, kisiele, galaretki z owoców

• potrawy z mięsa, drobiu i ryb powinny być gotowane, duszone, pieczone w folii lub pergaminie

• warzywa surowe; młoda zielona sałata z oliwą, pomidory bez skórki

• mięsa chude: cielęcina, królik, kurczę, indyk, dorsz

• czerstwe pieczywo pszenne jasne, żytnie

180 Zadania pielęgniarki w stosunku do pacjenta poddanego badaniu radiologicznemu z użyciem barytu.

• przygotować zestaw p\wstrząsowy, leki odczulające i nasercowe, ścisła obserwacja pacjenta w czasie badania, przed i po badaniu

• nawiązać kontakt z pacjentem, omówić przebieg badania, kontrola parametrów życiowych pacjenta

• po badaniu należy podać pacjentowi posiłek lekkostrawny

• po badaniu z użyciem barytu należy podać lekkie środki przeczyszczające w celu zapobiegnięcia skwalenia mas kałowych

181. Opieka nad pacjentem z sondą żołądkową i jelitową.

• Należy dbać o higienę jamy ustnej i nozdrzy pacjenta, nawilżanie ich odpowiednim roztworem wodnym

• Należy stosować sondę z małymi otworami

• Sprawdzić czy sonda jest w żołądku aspirując treść

• Podajemy 50 ml jałowej H2O

• Odessać po godzinie, aby sprawdzić opróżnienie żołądka

• Pokarm przygotowujemy tuz przed podaniem używając jałowych rękawiczek

• Zmiana zbiornika z pokarmem co 24 godziny

• Do zbiornika nie należy podawać leków

• Odżywianie prowadzić systemem ciągłym przez 24 godziny, podając około 15 kropli/min: stopniowo zwiększać

• Nie wolno pokarmu podawać zbyt szybko, gdyż powoduje to rozstrzeń żołądka, zaburzenia wchłaniania

• Po karmieniu cewnik należy wypłukać jałową wodą

182. Czynniki usposabiające do rozwoju zakrzepowego zapalenia żył u chorego po zabiegu operacyjnym.

• Unieruchomienie

• Wiek powyżej 60 lat

• Urazy, złamania

• Operacje w obrębie miednicy

• Operacje otwarcia stawu biodrowego

• Zastój krwi w rozszerzonych naczyniach powierzchownych

• Choroby krwi ( nadkrzepliwość)

• Przetaczanie dużych ilości krwi

• Niewydolność krążenia

• Wstrząs

• Odwodnienie

• Zakażenia

• Stosowanie estrogenów

• Palenie papierosów

• Nowotwory złośliwe

• Otyłość, cukrzyca

183 Postępowanie leczniczo- pielęgnacyjne w napadzie kolki wątrobowej

• ścisła dieta: głodówka przez cały okres trwania bólu oraz około 6 godzin po jego ustąpieniu

• leki rozkurczające: Atropina, Papaveryna,Buscopan

• leki p/ bólowe domięśniowe, dożylne

• ciepły okład na okolicę prawego podżebrza

• monitorowanie temperatury ciała

• nie należy wykonywać intensywnego wysiłku fizycznego

• odżywianie rozpoczyna się od podawania płynów bez cukru i stopniowo rozszerza się na dietę płynną węglowodanową, np. kompot, sok, słodzona herbata; płyny powinny być ciepłe, podawane często w małych ilościach aby nie powodowały przepełnienia żołądka i nie prowokowały wymiotów; po ustąpieniu ostrego okresu choroby dietę rozszerza się podając suchary, lane kluseczki, gotowane chude mięso

• z codziennej diety należy wykluczyć: tłuste gatunki mięsa i ryby, smalec, słoninę, groch, fasolę, kapustę, kalafior, ogórki, cebulę, śmietanę, czosnek, gruszki, agrest, porzeczki

• ograniczyć: świeże pieczywo, jaja, ostre przyprawy, kakao

184 Wymień 14 podstawowych potrzeb pacjenta, które w swojej teorii określiła V. Henderson:

1. normalne oddychanie

2. odpowiednie odżywianie i dostarczenie płynów

3. wydalanie

4. poruszanie się i zachowanie właściwej postawy ciała ( chodzenie, siedzenie)

5. sen i odpoczynek

6. dobieranie odpowiedniej bielizny i odzieży

7. utrzymanie prawidłowej ciepłoty ciała poprzez właściwe dobieranie odzieży i wprowadzanie zmian w środowisku

8. utrzymanie czystości i schludnego wyglądu oraz zabezpieczenie ciała przed urazami

9. unikanie zagrożeń ze strony środowiska, oraz unikanie ranienia innych

10. komunikowanie się z innymi oraz wyrażanie emocji, potrzeb, lęków

11. podejmowanie praktyki religijnych, zgodnie z własnymi wierzeniami

12. podejmowanie pracy zapewniającej zyskiwanie poczucia osiągnięć

13. zabawa lub uczestniczenie w różnych formach rekreacji

14. uczenie się, odkrywanie i zaspakajanie ciekawości poznania nowego- jako niezbędnych dla zdrowia i dla normalnego rozwoju

185.Na czym polega nadczynność i niedoczynność tarczycy.

Nadczynność tarczycy- ogólnoustrojowe skutki nadmiernego wydzielania hormonów przez tarczycę.

Przyczyny nadczynności tarczycy:

-choroba Gravesa- Basedowa- charakter immunologiczny- nadmierne wydzielanie hormonów tarczycy ( HT) i rozrost gruczołu są spowodowane przez przeciwciała przeciw receptorom TSH.

• wole guzkowe nadczynne- autonomia czynnościowa tarczycy- nadprodukcja HT przez niektóre guzki w woli guzkowym.

Obraz kliniczny:

• wzrasta przemiana materii, zużycie tlenu i produkcja energii cieplnej

• stałe osłabienie

• uczucie gorąca

• nerwowość

• szybkie lub nierówne kołatanie serca ( zaburzenia rytmu)

• drżenie rąk, nadmierna potliwość

• mimo dobrego apetytu spadek masy ciała

• przy G-B: wole, wytrzeszcz oczu, częstoskurcz

Leczenie nadczynności:

• leki tyreostatyczne: metizol

• operacja- strumectomia

• radiojod- ablacja jodem promieniotwórczym

Niedoczynność tarczycy- ogólnoustrojowa choroba wynikająca z niedostatecznego wydzielania hormonów przez tarczycę, przyczyny mogą być:

• wrodzone- brak, ektopia gruczołu

• nabyte-stan zapalny ( choroba Hashimoto) uszkodzenie przez leczenie radiojodem lub po operacji tarczycy.

Obraz kliniczny:

• u płodu niedobór powoduje ciężkie upośledzenie rozwoju dziecka, w tym umysłowe określane jako kretynizm

• zwolnienie przemiany materii, zmniejsza się przemiana materii, zużycie tlenu i produkcja energii cieplnej

• uczucie stałego chłodu, osłabienie, ból mięśni, spowolnienie fizyczne i psychiczne, uczucie senności, zwolnienie czynności serca, obrzęk zwłaszcza na twarzy, skóra sucha i szorstka, zaparcia, krwawienia miesięczne stają się nadmiernie obfite

• umiarkowanie nasilona niedoczynność tarczycy- objawy nie są tak typowe- podstawą rozpoznania jest zmniejszenie stężenia hormonów w surowicy krwi

Leczenie:

-długotrwała substytucja preparatu tyroksyny oraz badania kontrolne przez całe życie

• początkowo małe dawki leku następnie ustala się dawki w proporcji do ciężaru ciała, uwzględniając indywidualną reakcję na preparat

• wyniki leczenia są zwykle dobre, osoby w wieku podeszłym lub dotknięte chorobą serca mogą znosić źle leczenie

186.Wymień i omów stany przejściowe okresu noworodkowego.

1. Fizjologiczny spadek masy ciała:

• Spadek masy ciała nie powinien przekroczyć 10% masy urodzeniowej; najniższa masa ciała 3-4 doba życia

• Wyrównanie urodzeniowej masy ciała 7-10 doba życia

Przyczyny:

• wydalenie smółki 60-200g

• wydalenie moczu 50-100ml\kg.m.c\dobę

• ograniczona zdolność zagęszczania moczu

• resorpcja wód płodowych z dróg oddechowych

• wysychanie sznura pępowinowego

• utrata wody na skutek parowania

• starcie mazi płodowej

• złuszczanie się naskórka

• ograniczona początkowo podaż płynów

Ograniczanie spadku:

• unikanie przegrzewania

• jak najwcześniej przystawić do piersi

• częste karmienie= karmienie na żądanie

2. Gorączka przejściowa.

• W chwili porodu temperatura noworodka 37.5-38.0 stopni C

• Temperatura sali porodowej 20.0-22.0 stopni C

• W ciągu pierwszych 10 minut temperatura obniża się o 3 stopnie

• Zwykle występuje na szczycie fizjologicznego spadku masy ciała

• Jest następstwem odwodnienia powyżej 10%

Drogi utraty ciepła:

• powietrze, materacyk, kocyk, ubranko, ręce personelu:; szybkość utraty ciepła zależy od różnicy temperatur

• parowanie: dzieci urodzone przed 32 tyg. Życia płodowego nie potrafią się pocić; około 37 tyg. Potliwość ograniczona jest do głowy; tą drogą organizm traci około 20% energii cieplnej; parowanie odbywa się z powierzchni skóry i błon śluzowych

Konsekwencje:

• obniżenie ciśnienia krwi na skutek rozszerzenia naczyń krwionośnych

• znaczna dalsza utrata wody

• zagęszczenie krwi krążącej

• przyspieszenie oddychania ( dalsza utrata wody)

• przyspieszenie akcji serca

• zagrożenie bezdechami

• zagrożenie drgawkami gorączkowymi

Zapobieganie:

• jak najwcześniejsze przystawienie do piersi

• jak najczęstsze karmienie

• ewentualne podawanie płynów enteralnie i/ lub parenteralnie

• zapobieganie dużej utraty ciepła i wody

• obniżenie temperatury otoczenia: lekkie ubranie, obniżenie temperatury w inkubatorze

• utrzymanie optymalnej temperatury 20.0- 22.0 stopnia C

• utrzymanie optymalnej wilgotności ok. 50%

3. Żółtaczka fizjologiczna.

• rozpoczyna się i noworodków donoszonych w 2-3 dobie życia, u wcześniaków w 3-4 dobie życia

• występuje u 60-70% noworodków donoszonych, u 80% wcześniaków

• stężenie bilirubiny nie przekracza u noworodków donoszonych 12mg/dl w 4 dobie życia u wcześniaków 15mg/dl w 7 dobie życia

• ustępuje u noworodków donoszonych w ciągu- 7dni, u wcześniaków w ciągu 14 dni

Przyczyny- nadmierne powstawanie bilirubiny:

• skrócony czas przeżycia erytrocytów u noworodków donoszonych- 90 dni, u wcześniaków- 70 dni

• zaburzenie transportu bilirubiny- niższe stężenie albumin

• nieefektywna erytropoeza

Przyczyny- metabolizm wątroby

• przejściowe zmniejszenie przepływu krwi przez wątrobę

• mniejsza ilość białek transportowych X,Y

• wzmożone krążenie jelitowo- wątrobowe bilirubiny

• inne przyczyny: niedotlenienie, infekcja, leki

Postępowanie:

• wczesne przystawianie do piersi: przyśpiesza perystaltykę jelit, przyśpiesza kolonizację jelit florą niepatogenną, chroni przed utratą płynów

• fototerapia

• podawanie luminalu i albumin

• transfuzja wymienna

• odstawienie od piersi 48-72 godziny

4. Kryza płciowa.

• występuje u prawie wszystkich noworodków z różnym stopniem nasilenia

• jest następstwem przechodzenia przez łożysko estrogenów i gonadotropin oraz prolaktyny

• dotyczy dziewczynek i chłopców w podobnym odsetku

• nie wymaga żadnego postępowania, objawy ustępują same

• najlepiej poza działaniami higienicznymi, nie ingerować, nie dotykać

• obrzęk gruczołów piersiowych dotyczy zwykle- obu gruczołów; obserwuje się asymetrię powiększenia, konsystencja zwykle lekko wzmożona, zaczerwienienie różnie nasilone, zwykle niewielkie, bolesność dotykowa różnie nasilona, obecność wydzieliny przypomina siarę ( mleko czarownic), pojawia się w 3-7 dobie, utrzymuje się zwykle około tygodnia

• żeńskie narządy płciowe: obserwuje się niewielki zwykle obrzęk konsystencja zwykle wargi sromowe są miękkie zaczerwienienie różnie nasilone, zwykle niewielkie obecność wydzieliny delikatne plamienie lub krwawienie z dróg rodnych zwykle około 7 doby życia utrzymuje się zwykle kilka dni, postępowanie delikatna pielęgnacja

5. Stolce przejściowe.

• pojawiają się po wydaleniu smółki

• ilość od kilkunastu do nawet 20/ dobę

• pojawiają się w 3- 4 dobie, utrzymują się kilka dni

• konsystencja- luźne papkowate wodniste

• zabarwienie- zielone, seledynowe, domieszka żółtego

• zawierają dużą ilość tłuszczów

• nie wpływają na stan ogólny dziecka , nie powodują niedoboru płynów

Przyczyny:

• niedojrzałość czynnościowa błony śluzowej przewodu pokarmowego, zwiększoną przepuszczalność błony śluzowej gorsze zagęszczenie stolca

• brak koordynacji perystaltyki, szybkie opróżnianie żołądka

• niedojrzałość czynnościowa wydzielania hormonów jelitowych

• kolonizacja bakteryjna

• zwiększone wydalanie bilirubiny, kwasów żółciowych

• zwiększone wydalanie tłuszczów

6. Rumień toksyczno- alergiczny.

• występuje u 30-70% noworodków

• pojawia się w ciągu 48 godzin

• najlepiej widoczny w pierwszych godzinach życia

• wysypka plamisto- grudkowa: drobne ( 1-3 mm) plamki z grudką centralnej na szczycie grudki można obserwować pęcherzyki czasami tylko większe plamki i plamy ( do 3.0 cm)

• zlokalizowana głównie na tułowiu a zwłaszcza na klatce piersiowej

• nie występuje na dłoniach, stopach, błonach śluzowych

• utrzymuje się od kilku godzin do kilku dni

• najlepiej widoczny w pierwszych godzinach życia

• występuje u noworodków donoszonych nie występuje u wcześniaków

• przyczyna niejasna- wzmożona ekspozycja na antygeny pokarmowe, kontaktowe

• postępowanie pielęgnacyjne, wyjątkowo leki np. clemastin

7. Zaburzenia krzepnięcia.

• występuje zwykle w 3- 4 dobie życia noworodka

• są następstwem fizjologicznie niższych stężeń czynników II, VII. IX, X ( spadek w 48- 72 godzinie) mniejszej ilości witaminy K niższego poziomu płytek krwi

• stężenie osoczowych czynników krzepnięcia wracają do normy w 7- 10 dniu życia

• są następstwem niedoboru witaminy K; brak wolnej witaminy K w surowicy matki, brak jelitowej flory bakteryjnej w pierwszych dniach życia, mleko kobiece zawiera niewielkie ilości witaminy K

• objawy- krwawienie z przewodu pokarmowego, krwawienie z pępowiny, krwawliwość przy odsysaniu

• zapobieganie- profilaktyka, domięśniowe podanie 1 mg witaminy

187.Scharakteryzuj pojęcia: opieka profesjonalna i opieka nieprofesjonalna.

Opieka nieprofesjonalna- opieka najczęściej sprawowana jest w domu, przez opiekunów nieformalnych i określana jest jako nieprofesjonalna. Jest to rodzaj opieki, pomocy udzielanej przez krewnych ( rodziców, dzieci), przyjaciół, sąsiadów.

Opieka ze strony współmałżonka, rodziców, dzieci, sąsiadów może poprzedzać wszelkie formalne interwencje profesjonalnych opiekunów. Opieka ta może towarzyszyć leczeniu szpitalnemu lub być kontynuacją po pobycie pacjenta w szpitalu ( wówczas może być świadczona również przez innych pacjentów lub byłych pacjentów).

Wszystkie środki podejmowane przez nieprofesjonalistów w celu promowania, podtrzymywania i przywracania zdrowia określa się jako samopomoc.

Osoby świadczące opiekę nieprofesjonalną z założenia nie posiadają wiedzy i umiejętności zawodowego opiekuna, opiekując się najczęściej postępują intuicyjnie ( wykorzystując wzory czerpane z najbliższego środowiska, przekazów zwyczajowych) i dlatego wymagają pomocy i wsparcia ze strony profesjonalistów opieki.

Do opieki nieprofesjonalnej zaliczamy samoopiekę.

Opieka profesjonalna

Opiekę określamy jako profesjonalną, jeżeli opiekun wykonuje zadania:

• w sposób rzeczowy

• zgodnie z ustalonymi normami i procedurami

• opierając się na wiedzy zdobytej w wyniku systematycznego kształcenia i stałego doskonalenia; ma kwalifikacje niezbędne do świadczenia określonego zakresu opieki.

Opieka profesjonalna może być świadczona w domu podopiecznego, w instytucjach ochrony zdrowia ( np. w szpitalu, ambulatoryjnie) i zakładach opieki społecznej.

Opieka może dotyczyć:

• wzmacniania zdrowia

• zapobiegania chorobom i urazom

• wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych, leczniczych, rehabilitacyjnych

188.Omów czym charakteryzuje się pielęgniarstwo określane jako tradycyjne.

Pielęgnowanie tradycyjne- jak sama nazwa wskazuje, powiązane jest tradycją, z tym, co charakteryzowało opiekę pielęgniarską pojmowaną i realizowaną jako pomocniczą ( w stosunku do leczenia), a więc

• podporządkowaną działaniom leczniczym ( lekarzowi i diagnozie lekarskiej)

W tradycyjnym pielęgnowaniu pielęgniarka występuje w roli:

• pomocnika lekarza ( pomocnika w zakresie leczenia przez wykonywanie zleceń lekarskich)

Pielęgnowanie tradycyjne- wybrane cechy:

• ograniczone

• zależne

Oznacza to, że zakres i charakter pracy pielęgniarki jest wyznaczony:

• zleceniami lekarskimi wynikającymi z ustalonego przez lekarza programu leczenia ( podstawowa orientacja: pojedyncza, chora, osoba)

• specjalizację zawodową lub funkcyjną pielęgniarki ( np. pielęgniarka opatrunkowa, od wstrzyknięć dożylnych, od tzw. drobnych zabiegów pielęgniarskich: pielęgniarka odpowiedzialna, starsza).

189. Omów czym charakteryzuje się pielęgnowanie zindywidualizowane.

Zindywidualizowane pielęgnowanie: to takie, które jest dostosowane do oczekiwań i wymagań podmiotu opieki oraz warunków, w jakich opieka pielęgniarska jest realizowana( placówki ochrony zdrowia, miejsce bytowania pacjenta, rodziny).

Zindywidualizowane pielęgnowanie- obowiązek pielęgniarki;

Jeśli prawem podmiotu opieki jest otrzymanie zindywidualizowanego pielęgnowania, to na pielęgniarce jako osobie merytorycznie i praktycznie przygotowanej do takiego właśnie pielęgnowania spoczywa obowiązek zagwarantowania go( świadczenie na rzecz podmiotu opieki).

Świadczenia takiej właśnie opieki leży:

• w obszarze zainteresowań i możliwości współczesnego pielęgniarstwa oraz w możliwościach zawodowych pielęgniarki( jest to przypisane jej kwalifikacjom i kompetencjom zawodowym)

• racjonalne rozpoznanie stanu biopsychospołecznego podmiotu opieki, przy uwzględnieniu swoistego dla niej elementu duchowego i kulturowego, planowania, pielęgnowania, jego realizowania oraz oceniania( oceny) wyników uzyskanych w stosunku do założonych indywidualnych celów pielęgnowania ustalonych dla danego podmiotu opieki.

190.Model pielęgnowania F. Nightingale jest jednym z klasycznych teorii. Do jakiej grupy należy?

Model pielęgniarstwa Florence Nightingale- model koncentryczny ( 1860).

Podstawowe dla modelu F. Nightingale pojęcia:

• istota ludzka

• zdrowie

• środowisko

• pielęgnowanie

Istota założeń teoretycznych Nightingale: główny nacisk położyła na

• środowisko otaczające człowieka( zdrowego lub chorego);

• wentylacja i ogrzewanie

• zdrowie domu, mieszkania, szpitala

• światło, hałas

• łóżko jego wyposażenie, utrzymanie w czystości i zapewnienie wygody

• żywienie i podawanie posiłków

• obserwacja pacjenta

• zarządzanie

• „ głupie” budzenie nadziei i doradzanie czyli niewłaściwa komunikacja

• pielęgnowanie pozostaje w ścisłym związku z tym, co dzieje się w środowisku otaczającym człowieka( zdrowie uzależnione od środowiska)

Nadrzędne pojęcia w modelu wg. Nightingale:

• Osoba- łączy w sobie komponenty fizyczne, społeczne, umysłowe, emocjonalne, duchowe; jest czymś więcej niż sumą wszystkich tych komponentów. To holistyczne rozumienie osoby przez Nightingale ma swoje źródło w duchowości człowieka; Człowiek jako osoba ma zarówno możliwości jak i podnosi odpowiedzialność za zmiany środowiska, które przynoszą korzyści zarówno jednostce jak i społeczeństwu.

• Zdrowie- to nie tylko przeciwieństwo choroby, ale także „ bycie zdolnym do dobrego użytkowania tych wszystkich sił, którymi człowiek może dysponować”. Wzmacnianie zdrowia człowieka można osiągnąć przez pogłębianie wiedzy, naukę, oraz poprzez wprowadzenie zmian w środowisku, przede wszystkim w odniesieniu do „ brudu, wody, diety, wilgoci, przepływu powietrza i usuwaniu nieczystości”

• Środowisko- tworzą czynniki otoczenia fizycznego, które mają istotne znaczenie w zapobieganiu chorobie jak i w procesie zdrowienia.

• Pielęgniarstwo- „ jest to służba Bogu- przez niesienie ulgi człowiekowi”

• pielęgnowanie powstaje w ścisłym związku z tym co dzieje się w środowisku otaczającym człowieka

• rolą pielęgniarki jest stwarzanie odpowiednich warunków środowiskowych( dbanie o świeże powietrze, wodę, światło, ciepło, czystość) aby przez to ułatwić przebieg choroby lub powrotu zdrowienia.

Założeniem jest to, że te czynności odbywają się przy jak najmniejszym obciążeniu i wysiłku pacjenta.

191.Wymień fazy poszczególnych etapów procesu pielęgnowania.

I ETAP ROZPOZNAWANIE

Fazy:

• gromadzenie danych: źródła danych: bliscy, pacjenci, rodzina; sposoby: obserwacja, wywiad, pomiar

• analizowanie i systematyzowanie danych

• stawianie diagnozy pielęgniarskiej

II ETAP PLANOWANIE

Fazy:

• ustalenie celu opieki( cel ustalony dla indywidualnego pacjenta i środowiska określa zakres i charakter opieki; cele powinny być jednoznacznie określone i wyraźne)

• formułowanie planu opieki pielęgniarskiej

III ETAP REALIZOWANIE

Fazy:

• sprawdzenie gotowości pielęgniarki do realizowania planu pielęgnowania

• sprawdzenie gotowości pacjenta do przyjmowania planu pielęgnowania

W tym etapie wymaga się aktywnego współuczestnictwa pacjenta i środowiska. Pielęgnująca i pielęgnowany muszą znać cel opieki i zakres i charakter zadań do wykonania w wymiarze informacyjnym, emocjonalnym, edukacyjno- wychowawczym, wynikającym z przyjętego planu opieki.

Pielęgniarka przystępując do realizowania planu opieki musi być świadoma, że rozpoczęta praca opiekuńcza musi być kontynuowana zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, aż do osiągnięcia wyniku końcowego.

IV ETAP OCENIANIE

Fazy:

• analizowanie wyników opieki pielęgniarskiej

• formułowanie oceny

W tym etapie zostaje określone co w zakresie opieki nad pacjentem i środowiskiem zostało już dokonane; stanowi ona podstawę do wyrażenia tego co można lub należałoby jeszcze uzyskać w tym zakresie.

Ocenianie wyników opieki polega na świadomym i systematycznym porównywaniu stanów: rozpoznanego, założonego, uzyskanego w drodze podjęcia celowych działań.

192. Pacjent ma prawo do skargi. Gdzie może się w tej sprawie udać?

Pacjent lub osoba reprezentująca jego prawa, jeżeli uzna, że te prawa zostały naruszone, może:

1). Zwrócić się z interwencją do bezpośredniego przełożonego osoby udzielającej świadczenia zdrowotne, a następnie do dyrektora zakładu

2). W razie niezadowalającego załatwienia sprawy zwrócić się o jej rozpatrzenie przez radę nadzorczą zakładu opieki zdrowotnej a następnie do organu, który utworzył i prowadzi zakład

3). Jeżeli naruszenie prawa dotyczyło fachowej czynności medycznej, zwrócić się do okręgowej izby lekarskiej, bądź do okręgowej izby pielęgniarek i położnych

4). Skierować sprawę do sądu powszechnego, jeżeli w wyniku działania lub zaniechania zakładu opieki zdrowotnej lub osoby wykonującej zawód medyczny naruszono dobro osobiste pacjenta lub wyrządzono szkodę materialną w rozumieniu kodeksy cywilnego.

Skargi mogą być złożone:

• w Książce Skarg i Zażaleń ( dotyczy szpitala- znajduje się izbie przyjęć, w przychodni - u kierownika)

• bezpośrednio u kierownika jednostki, bądź też u Rzecznika Praw Pacjenta, którego zadaniem jest: czuwanie nad przestrzeganiem praw pacjenta, wskazywanie trybu skargowego, przyjmowanie skarg, udzielanie odpowiedzi na skargi, analiza skarg, stały monitoring realizacji praw pacjenta.

193. Omów charakterystyczne objawy i zachowania sugerujące krzywdzenie dziecka.

• jest nieśmiałe, zamknięte w sobie

• ma trudności w nawiązywaniu kontaktów z innymi dziećmi

• jest nieufne

• ma trudności ze skupieniem uwagi

• ma kłopoty z nauką

• szybko denerwuje się, rezygnuje z wykonywania czynności, które sprawiają mu trudności i są czasochłonne

• zaburzenia snu, często budzi się w nocy, śpi snem przerywanym, płytkim

• moczenie nocne

• często rysunki dziecka krzywdzonego są smutne, w ciemnych kolorach

• podczas zabawy, często dziecko przenosi rozmowy rodziców na zabawki np. krzyczy, bije lalki, bawiąc się w dom

• częste siniaki i rany na ciele ( dziecko twierdzi, że się przewróciło nigdy nie mówi, że to któreś z rodziców)

• reaguje nerwowo bądź strachem, kiedy mówi się mu, że o jego złym zachowaniu zostaną poinformowani rodzice

194. Przedstaw zasady pielęgnacji pacjenta po strumectomii z uwzględnieniem powikłań.

Po operacji:

• w pozycji płaskiej z głową na boku, później w półwysokiej z dobrym podparciem głowy

• poinformować, aby pomagał sobie ręką przy wstawaniu ( podnoszenie głowy)

• uprzedzić o możliwości wystąpienia chrypki, trudności w połykaniu, mówieniu

• kontrola butli drenażowej( Redona, zastosowanie próżni);

• sprawdzać czy jest próżnia

• zapisywać kolor i ilość treści

• obserwacja opatrunku

• obserwacja w kierunku powikłań:

• krwawienie ( obserwacja opatrunków i drenów; krwiak wewnątrz- obrzęk szyi, duszność)

• przełom chirurgiczny ( nagłe nasilenie nadczynności gruczołu z objawami ze strony układu krążenia- zatrucie organizmu hormonami); objawy: temperatura, tachykardia, wzrost RR, obfite pocenie, pobudzenie psychiczne i ruchowe; postępowanie: sterydy, wyrównanie zaburzeń elektrolitowych, leki uspokajające, kontrola RR, HR, temperatura ( co 2 godziny), zapewnić niską temp. Otoczenia, dużą wilgotność powietrza, zimne, wilgotne okłady i tlen

• tężyczka- związana z wycięciem przytarczyc ( gospodarka wapniowo- fosforanowa); objawy: drętwienie, mrowienie ( nóg i ust), odruch Trosseau ( układanie palców w tzw. rękę położnika po uciśnięciu naczyń żylnych ramienia), objaw Chwosta ( skurcz mięśni okrężnych ust po uderzeniu młotkiem neurologicznym w kącik wargowy), uzupełnia się wapń

• uszkodzenie nerwów krtaniowych- chrypka, bezgłos; postępowanie: leki p/ bólowe, p/ gorączkowe, inhalacje, płukanie gardła i jamy ust, tabletki do ssania

195. Zdefiniuj pojęcie- stan pacjenta.

Stan pacjenta- to co dzieje się z pacjentem, okoliczności w jakich się znajduje, aktualne zmiany zachodzące w sferze bio- psycho- społecznej.

Stan biologiczny- obejmuje sferę biologiczną, funkcjonowanie organizmu ludzkiego i funkcje podstawowych układów: nerwowego, sercowo- naczyniowego, moczowego, płciowego oraz trudności jakie stan ten niesie dla pacjenta i środowiska z uwzględnieniem rzutowania tego na samopoczucie podopiecznego oraz jego wydolności.

Stan psychiczny- obejmuje sferę psychologiczną funkcjonowania człowieka. Stan ten określają: podstawowe możliwości umysłowe podopiecznego ( rozumienie tego co jest do niego mówione, zapamiętywanie, myślenie logiczne); orientacja co do własnej osoby i najbliższego otoczenia ( orientacja w wydarzeniach, działaniach, przedmiotach); sposobu przypisywania zmian w funkcjonowaniu własnego organizmu ( kategoria odbioru pozytywne, negatywne); stosunek do sytuacji w jakiej się znajduje, stanu własnego zdrowia, hospitalizacji, pielęgnowania, leczenia, sposób reagowania podopiecznego w danej sytuacji zdrowotnej.

Stan społeczny- obejmuje sferę społeczną, pozwala na wnioskowanie o stanie pacjenta jako członka rodziny i społeczeństwa w skład którego wchodzi i które tworzy, oraz rodziny czy też osób bliskich danemu pacjentowi a więc którzy stanowią dla niego określoną wartość.

196. Scharakteryzuj rozwój psychoruchowy dziecka w wieku poniemowlęcym.

Okres poniemowlęcy ( wczesnego dzieciństwa) obejmuje 2 i 3 r.ż

• zmniejsza się dynamika całego rozwoju dziecka: wzrost i masa ciała

• dziecko w 2 r.ż ma tylko 10 cm wzrostu więcej niż w okresie niemowlęctwa, do 3 r.ż podrośnie o 8 cm

• masa ciała w 2 r.ż 2.5 kg, w 3r.ż też 2.5 kg

• sylwetka się wyszczupla, zmienia się kształt klatki piersiowej i ustawienie żeber; klatka piersiowa robi się płaska, a ustawienie żeber bardziej poziome

• wzrastają kończyny, koście długie

• rozrastają się mięśnie

• umacniają się krzywizny fizjologiczne, są bardziej wyraźne

• kończąc 3 latka dziecko będzie sprawne fizycznie, powinno samodzielnie umieć zjeść, opanowuje kontrolowane oddawanie moczu i stolca

• szybko postępuje opanowanie i doskonalenie mowy

• zadaje liczne pytania, jest dociekliwe, wyraża chęć kontaktów i zabaw z rówieśnikami

• powinno mieć 20 zębów mlecznych

• zmniejsza się zapadalność na choroby przewodu pokarmowego, częste są choroby górnych dróg oddechowych, pojawiają się choroby zakaźne.

197. Wymień i omów funkcje zawodowe pielęgniarki wpływające na rozwój pielęgniarstwa.

1). Funkcja kształcenia:

• uczestniczenie w procesie kształcenia kandydatów do zawodu pielęgniarki

• współudział w procesie doskonalenia zawodowego pielęgniarek

• realizowanie własnego kształcenia i doskonalenia zawodowego

2). Funkcje zarządzania:

• rozpoznawanie stanu służb pielęgniarskich

• planowanie i organizowanie zespołów pielęgniarskich na potrzeby różnych kategorii odbiorców i warunków, w jakich opieka jest realizowana

• planowanie i organizowanie pracy własnej

• kierowanie pracą zespołów pielęgniarskich

• podejmowanie decyzji dotyczących służb pielęgniarskich

• wprowadzanie modyfikacji i zmian w organizacji oraz zarządzaniu opieką pielęgniarską

3). Funkcja naukowo- badawcza

• rozpoznawanie zapotrzebowania na rodzaj, zakres i charakter badań naukowych w pielęgniarstwie i dla pielęgniarstwa

• organizowanie i kierowanie zespołem prowadzącym badania

• ocenianie wyników badań pod kątem ich wykorzystania w praktyce

• współpraca w zespołach prowadzących badania podstawowe i kliniczne

• korzystanie z informacji naukowej

198. Wymień funkcje zawodowe pielęgniarki, których zadania uwarunkowane są na pracę na rzecz podopiecznego.

1). Funkcja opiekuńcza:

• pomaganie podopiecznemu w rozwiązywaniu jego indywidualnych problemów wynikających z życia z chorobą, niepełnosprawnością

• udzielanie wsparcia w cierpieniu, umieraniu

• pomaganie w rozwiązywaniu problemów podopiecznego wynikających z jego indywidualnej reakcji na stosowane metody diagnozowania, leczenia, rehabilitacji

2). Funkcja rehabilitacyjna:

• usprawnianie fizyczne, psychiczne i społeczne

3). Funkcja terapeutyczna:

• stosowanie metod, zabiegów diagnostycznych i leczniczych

4). Funkcja wychowawcza:

• motywowanie podopiecznych do podejmowania świadomej odpowiedzialności za zdrowie swoje i zdrowie swoich najbliższych

• przygotowanie podopiecznego do samoopieki i świadczenia opieki nieprofesjonalnej

5). Funkcja profilaktyczna:

• zapobieganie chorobom, niesprawności, urazom, wypadkom

6). Funkcja promowania zdrowia:

• wzmacnianie i potęgowanie zdrowia

199. Scharakteryzuj czynniki endogenne i egzogenne wpływające na rozwój fizyczny dzieci i młodzieży.

Czynniki wewnętrzne ( endogenne):

• czynniki genetyczne ( determinanty): genotyp, budowa i czynności genów, rekombinacja, determinacja płci, fenotyp, dobór zestawu genów

Czynniki genetyczne w sposób nieodwracalny decydują o przebiegu rozwoju, oddziaływają na tempo i rytm wzrastania, tempo i kolejność rozwoju uzębienia mlecznego i stałego i na przebieg procesu dojrzewania.

• czynniki paragenetyczne ( stymulatory, regulatory): właściwości metaboliczne organizmu matki, stan zdrowia i wiek matki, przebyte ciąże, tryb życia matki w ciąży, przeżycia psychiczne, sposób odżywiania, przyjmowane leki, czynniki hormonalne regulujące procesy rozwojowe

Czynniki paragenetyczne- endogenne niegenetyczne oddziaływają one w określonym rozwoju wewnątrzmacicznym na płód, są pochodnymi genetycznych właściwości matki.

Czynniki zewnętrzne ( egzogenne):

• czynniki środowiskowe:

• czynniki biogeograficzne ( modyfikatory, naturalne): klimat, sezonowość, stan powietrza, wody i gleby

• czynniki społeczno- ekonomiczne ( modyfikatory cywilizacyjno- kulturowe): status społeczny, status ekonomiczny, warunki bytowe rodziny, miejsce zamieszkania

• styl życia i zachowania zdrowotne: żywienie i aktywność ruchowa

• wpływ chorób przewlekłych ( genetycznych, metabolicznych, układowych).

200.Jakie znasz metody oceny rozwoju fizycznego dzieci.

1). Tabele liczbowe- jest to najprostsza metoda polegająca na porównywaniu wyników pomiarów danego dziecka z normami rozwojowymi przedstawionymi w formie tabeli. Ze względu na zjawisko akceleracji normy te powinny być zmieniane przynajmniej co 10 lat.

2). Siatki centylowe- przedstawione w sposób graficzny w postaci siatek centylowych normy rozwoju fizycznego. Chcąc sprawdzić jakąś cechę oznaczamy na siatce punkt przecięcia się dwóch linii pionowej oznaczającej wiek dziecka z poziomą oznaczającą daną cechę. Oznaczony punkt przecięcia będzie się mieścił w jakimś przedziale centylowym. Jako prawidłowy między 10 a 90 centylem.

3). Morfogramy- metoda graficzna ilustrująca kształtowanie się proporcji między składnikami częściami ciała jest to tzw. metoda profilów. Na pionowych równoległych do siebie skalach są oznaczone przeciętne wielkości wybranych cech populacji. Wielkość kolejnych cech połączone linią poprzeczną wyznaczają poziom rozwoju tych cech w określonym wieku kalendarzowym. Wyniki pomiarów badanego dziecka wyznaczamy poprzez łączenie poszczególnych punktów wyznaczając jego profil. Porównujemy ten profil z profilem właściwym dla danego wieku.

201. Jakie czynniki warunkują zjawisko akceleracji? Wymień przejawy i konsekwencje akceleracji.

Czynniki warunkujące:

• szybszy rozwój przemysłowy i kulturowy

• zmiany w sposobie żywienia

• polepszenie warunków sanitarnych

• usprawnienie opieki lekarskiej

• szczepienia ochronne

• spadek częstości i długości występowania chorób

• poprawa warunków socjalno- bytowych

Przejawy i konsekwencje:

• wcześniejsze wyżynanie zębów

• wcześniejsze dojrzewanie układu kostnego, układu płciowego

• opóźnienie procesów przekwitania i starzenia się organizmu

• ludzie stają się coraz wyżsi

• zmiany sprawności ruchowej

• zmiana kolejności przejawów rozwoju

• zwiększenie liczby nieprzystosowanej młodzieży

• psychopatie wieku młodzieńczego

202.Na czym polega wieloetapowość procesu pielęgnowania.

Wieloetapowość to następujące po sobie etapy, w skład których wchodzą inne elementy, mniejsze zwane fazami.

FAZA I ROZPOZNAWANIE: gromadzenie danych, analizowanie, systematyzowanie, stawianie diagnozy pielęgniarskiej

FAZA II PLANOWANIE: ustalenie planu opieki, dobieranie osób, sprzętu do zadań, formułowanie planu opieki pielęgniarskiej

FAZA III REALIZOWANIE: gotowość pielęgniarki do realizowania planu pielęgnowania, gotowość pacjenta do przyjmowania planu pielęgnowania

FAZA IV OCENIANIE: analizowanie wyników opieki pielęgniarskiej, formułowanie oceny.

203. W którym roki została uchwalona Ustawa o Samorządzie Pielęgniarek i Położnych? Czy przynależność do Samorządu Pielęgniarek i Położnych jest obowiązkowa?

Ustawa o Samorządzie Pielęgniarek i Położnych została uchwalona w roku 1991- 05-14. Według ustawy przynależność do samorządu jest obowiązkowa.

204. Scharakteryzuj noworodka donoszonego, cechy motoryki, odruchy bezwarunkowe.

Masa ciała 2500-4000kg

Tętno 120-160 u/min

Oddechy 30-50/ min

Zabarwienie skóry zaczerwieniona

Prawidłowy obwód główki 34-36 cm

Klatka piersiowa- beczkowata

Fałdy pośladkowe powinny być na jednej linii

Narządy rozrodcze dziewczynek:

-przedsionek pochwy i obecność błony dziewiczej jest zawsze

-wargi sromowe

Narządy rozrodcze chłopców: w worku mosznowym dwa jądra

Drożność odbytu, położenie: w ciągu 24 godzin powinien oddać smółkę

Odruchy noworodka:

• ssania

• połykania

• pełzania

• chwytanie dłońmi

• odruch Babińskiego

• odruch moro- zagarniania

205. Przedstaw rozwój somatyczny i motoryczny niemowlęcia.

Okres niemowlęcy rozpoczyna się w 2 m.ż

• unosi głowę wysoko i utrzymuje przez klika minut

• śledzi poruszające się obrazki

• odwraca głowę w kierunku dźwięku

• wydaje dźwięki i uśmiecha się

• zaczyna płakać łzami

W 3 m.ż:

• w pozycji na brzuchu opierając się na przedramionach unosi głowę

• utrzymuje i potrząsa grzechotką

• śledzi przedmiot

• zaczyna gruchać ( wydaje artykułowane dźwięki)

• ożywia się na widok ludzi, reaguje mimiką, uśmiecha się

W 4 m.ż:

• podparty potrafi siedzieć

• przewraca się z boku na plecy i odwrotnie

• sięga ręką po przedmioty, bawi się zabawkami, prowadzi je do ust

• odpowiada dźwiękiem i śmieje się głośno

• może odróżnić matkę od ojca

W 5 m.ż:

• podciągane za ręce potrafi usiąść

• oburącz sięga po przedmiot

• poznaje siebie w lustrze

• bawi się zabawkami

W 6m.ż:

• pojawiają się dolne siekacze

• siedzi trzymając się

• sięga po przedmioty jedną ręką

• gaworzy, wypowiada pierwsze sylaby

• otwiera usta na widok jedzenia

• bawi się nogami, przyciąga do ust

W 7m.ż:

• siedzi samo bez podparcia

• pełza na brzuchu

• przekłada zabawkę z ręki do ręki

• szuka schowanej zabawki

• powtarza wielokrotnie sylaby

• potrafi jeść łyżeczką

W 8m.ż:

• siedzi samo bez podparcia

• umie usiąść same

• trzymając się stoi

• pełza w przód

• wyrzuca zabawki z łóżeczka

• chwyta palcami

• reaguje lękiem na obcych

• bawi się w chowanego

W 9m.ż:

• pewnie siedzi

• stoi trzymane

• raczkuje

• trzymane stawia pierwsze kroki

• naśladuje ruchy

• reaguje na swoje imię

W 10m.ż:

• staje samo trzymając się

• bawi się układając palce w otwory, wyjmuje klocki

• rozumie zakazy i proste polecenia

• potrafi pić z kubeczka

W 11-12m.ż:

• stoi bez podparcia

• podnosi zabawki kucając

• chodzi trzymając za ręce lub kilka kroków samo

• wkłada mniejsze przedmioty do większych

• wskazuje przedmioty

• mówi mama i tata

206 Omów ogólne zasady leczenia bólu pooperacyjnego.

1). Obwodowe leczenie bólu- można to osiągnąć poprzez zablokowanie bodźców bólowych w miejscu ich powstania np. ostrzyknięcie brzegów rany środkiem analgezji miejscowej inny sposób to wykonanie blokady nerwów i pni nerwowych unerwiających operowaną okolicę no. Przy operacjach na górnych kończynach.

2).leczenie bólu na poziomie rdzenia kręgowego- sposób ten polega na zablokowaniu przewodzenia impulsów nocyceptywnych na poziomie rdzenia kręgowego. Robi się to za pomocą analgezji miejscowej, opioidów lub ich połączenia.

3).zewnątrz oponowe podawanie analgetyków miejscowych- przez cewnik do przestrzeni zewnątrzopnowej skutecznie hamuje odczuwanie bólu jeżeli tylko cewnik jest prawidłowo założony.

4). Okołordzeniowe podawanie opioidów- po podaniu do przestrzeni zewnątrzoponowej opioidy łączą się receptorami i powodują wystąpienie analgezji.

5).postępowanie p/ bólowe na poziomie OUN- jest to metoda tradycyjna najczęściej stosowana jest to podanie dożylne lub domięśniowe narkotycznych środków p/ bólowych. Można podawać opioidy w dawkach funkcjonowanych co kilka minut do ustąpienia bólu lub przez podawanie ciągłego wlewu przy zastosowaniu pompy infuzyjnej. Dawki powinny być indywidualnie dopasowywane do każdego pacjenta; można też zastosować analgezje kontrolowaną przez samego pacjenta za pomocą strzykawki automatycznej.

6). Niesteroidowe leki p/ zapalne

7). Psychoterapia relaksacja

Wybór metody zależy od operacji jaką wykonujemy. Z postępowaniem p/ bólowym wiąże się ryzyko powikłań. Potrzebny jest sprzęt do podawania leków p/ bólowych oraz sprzęt monitorujący podstawowe czynności człowieka. Leczenie zależy od prawidłowych zaleceń i zaangażowania personelu.

207. Scharakteryzuj cechy rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka w okresie pokwitania.

Jest to okres między 12 a 16 rokiem życia.

Okres skoku pokwitaniowego jest okresem ogromnej dysharmonii rozwojowej. Następuje szybki rozwój kośćca, za którym nie nadąża rozwój mięśni.

Okres pokwitania dzieli się na 3 fazy:

• przedpokwitania

• pokwitania właściwego

• młodzieńczą

Charakteryzują się zmianami biologicznymi takimi jak:

• pojawienie się owłosienia okolic narządów płciowych

• dynamiczny rozwój narządów płciowych i ich możliwość do rozrodu

• u dziewcząt wyraźnie piersi nabierają kształtu oraz poszerzają się biodra

• chłopcy stają się bardziej umięśnieni, zmienia im się głos przechodzą mutację; pojawia się owłosienie narządów oraz pod pachami, powiększenie jąder

• pojawia się trądzik młodzieńczy u obu płci

• u dziewczyn: pojawienie się białej wydzieliny z pochwy, zmiany proporcji ciała

208. Omów zadania pielęgniarki w opiece nad niemowlęciem z zapaleniem płuc.

Zapalenie płuc ( pneumonia) należą do najczęstszych schorzeń układu oddechowego: jednoogniskowe, wieloogniskowe ( odoskrzelowe), śródmiąższowe.

Objawy:

• wysoka temperatura,

• duszność, przyspieszony oddech

• kaszel początkowo suchy potem wilgotny

Leczenie powinno odbywać się w szpitalu:

• przyczynowe

• objawowe

Postępowanie:

• utrzymanie drożności dróg oddechowych oraz zapobieganie niedodmie

• wysokie ułożenie dziecka w pozycji półsiedzącej

• wietrzenie, nawilżanie pomieszczenia

• tlenoterapia ( cewnik do nosa lub maseczka), tak aby pO2 w gazometrii krwi wynosiła co najmniej 70mmHG

• ewakuacja zalegającej wydzieliny

• leki muko i sekretolityczne

• nawadnianie dziecka doustnie, dożylnie lub poprzez inhalację z soli fizjologicznej

• zachęcanie do kaszlu

• leki p/ gorączkowe, chłodne okłady, kąpiele

• preparaty wielowitaminowe

• dieta łatwostrawna

• spokój ( obecność rodziców)

Zadania pielęgniarki:

1). Działanie diagnostyczne

• ocena ogólnego stanu dziecka ( np. stopień świadomości, duszności) oraz różnych dolegliwości zgłaszanych przez rodziców ( np. nudności, wymioty, pragnienie, ilość oddawanego moczu, charakter i ilość oddawanych stolców)

• ocena rozwoju fizycznego ( masy ciała, wysokości, obwodu klatki piersiowej)

• ocena zabarwienia i wilgotności powłok i błon śluzowych

• kontrola ilości oddechów i HR, temp. Ciała, RR

• obserwacja charakteru kaszlu ( suchy, wilgotny, „ duszący”), narastanie lub ustępowanie duszności, pomiar szczytowego przepływu wydechowego ( PEF)

• obserwacja ewentualnych działań ubocznych stosowanego leczenia

• prowadzenie dokumentacji

2). Działania lecznicze

• zapewnienie odpowiedniej temperatury pomieszczenia i wilgotności

• podawanie zleconych leków

• inhalacje

• stosowanie drenażu ułożeniowego

• oklepywanie klatki piersiowej

• podawanie tlenu

3). Działanie edukacyjne

• zapoznanie rodziców dziecka z rodzajem i techniką zabiegów fizykoterapeutycznych ( inhalacja, leki wziewne, drenaż ułożeniowy, oklepywanie)

209. Omów zespół nagłej śmierci łóżeczkowej.

Zespół nagłej śmierci łóżeczkowej- jest to nagła śmierć dziecka, której przyczyna nie jest wyjaśniona mimo spełnienia warunków:

• pomimo wykonania sekcji zwłok

• pomimo badania miejsca śmierci dziecka

• pomimo analizy wywiadu klinicznego

Objawy zwiastujące zgon:

• dyskretne opóźnienia w rozwoju psychomotorycznym

• smutna, skąpa mimika twarzy, poważne

• występuje zaburzenia ze snem, wybudzają się z trudem

• wiotkie, nadmierne pocenie się

• zmiany zabarwienia skóry

Etiopatogeneza nieznana. Czynniki niezależne można zmodyfikować i usunąć:

• palenie

• niska masa urodzeniowa dziecka

• niski status społeczny i ekonomiczny rodziny

• pozycja na brzuchu w czasie snu

Czynniki nie dające się modyfikować:

• wcześniejsze zgony dzieci w rodzinie

• płeć męska

Czynniki dopełniające dające się zmodyfikować:

• przegrzanie dziecka

• młody wiek matki

• niski stopień wykształcenia matki

• infekcje górnych dróg oddechowych dziecka

Najczęściej 2-4 m.ż w porach chłodnych, może ją poprzedzić infekcje układu pokarmowego i oddechowego, są to wcześniaki, bliźniaki, dzieci palących, narkomanek, przewlekle chore.

Profilaktyka:

• nakaz ułożenia na plecach, nie zaleca się na boku

• nie palenie

• odpowiednia temperatura

• karmienie piersią

210. Omów zadania pielęgniarki w adaptacji dziecka i rodziny do warunków szpitalnych w kształtowaniu terapeutycznej współpracy.

Dziecko różni się od dorosłego chorego. Inne są jego potrzeby rozwojowe. Jest niesamodzielne, bezradne, uzależnione od dorosłych. Ze względu na nieukształtowaną psychikę wymaga specjalnych warunków opieki. Dziecko jest narażone na podwójny stres, cierpi fizycznie i psychicznie. Doświadcza lęku, bólu, ograniczenia aktywności.

Pielęgniarka w roli matki zastępczej:

• postawa życzliwa, opiekuńcza, empatyczna

• wyrozumiałość

• gotowość reagowania na reakcje i wezwania dziecka

Pielęgniarka w roli interpretatora:

• obecność pielęgniarki przy dziecku w sytuacjach nowych

• zapoznanie z nieznanym otoczeniem

• przygotowanie psychiczne dziecka do leczenia

• wyjaśnienie i pomoc w zrozumieniu zaistniałych zdarzeń

Pielęgniarka w roli organizatora wolnego czasu:

• zabawy manipulacyjno- konstrukcyjne

• gry planszowe, słuchanie muzyki

• zaspakajanie potrzeby rozwoju dziecka, ruch, aktywność, akceptacja, porozumiewanie się

Pielęgniarka w roli pośrednika- ogniwa łączącego między:

1). Dzieckiem a lekarzem- dostarczenie informacji o stanie zdrowia dziecka

2). Dzieckiem a rodzicami- udziela informacji, uczy jak pomóc dziecku

3). Lekarzem a rodzicami- przekazuje informacje odnośnie pielęgnowania, sprawowania opieki

4). Rodzicami a dzieckiem

Pielęgniarka w roli wychowawcy i nauczyciela:

• kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie

Pielęgniarka w roli powiernika:

• powierzanie osobie zaufanej swoich marzeń i tajemnic

Pielęgniarka w roli promotora zdrowia:

• popularyzowanie wiedzy o zdrowiu lub chorobie, czynnikach zagrażających

• kształtowanie postaw prozdrowotnych, doskonalenie nawyków

Rodzice powinni brać świadomy udział w procesie leczenia.

Pielęgniarka w odniesieniu do rodziny chorego dziecka:

• kształtowanie umiejętności stosowania zalecanego trybu życia

• wykonywanie zabiegów higienicznych

• stosowanie udogodnień zapobiegającym powikłaniom

• podtrzymywanie i zabezpieczanie podstawowych funkcji organizmu

• prowadzenie obserwacji objawów chorobowych

• dokonywanie pomiarów

• przygotowanie dziecka do badań

• podawanie leków

• stosowanie zaleceń dietetycznych

• wykonywanie zabiegów usprawniających

• wykonywanie opatrunków

• udzielanie pierwszej pomocy





fizjologia

bezpieczeństwo

poważanie

miłość

samorealizacja

---