Motywacja- co to jest? I najprostsze techniki jej osiągania.

I. Motywacja - jak podają źródła - to wszystkie mechanizmy odpowiedzialne za uruchomienie, ukierunkowanie, podtrzymywanie i zakończenia działania.

Według Maslowa motorem ludzkiego działania jest zaspakajanie potrzeb w pewnej hierarchii:

• Fizjologiczne

• Bezpieczeństwa

• Przynależności (więzi międzyludzkie)

• Szacunku (zaufanie do siebie, akceptacja, szacunek i zaufanie innych)

• Wiedzy i poznania

• Estetyczne

• Samorealizacji

Czynniki wzbudzając motywacje:

1. niezaspokojone potrzeby fizjologiczne (muszą być zaspakajane niezwłocznie)

2. niezaspokojone potrzeby psychiczne (osamotnienie, odrzucenie, utrata pozycji społecznej)

3. Wzbudzone wzorce afektywne (emocjonalne- przykrość, strach, wzbudzają potrzebę uwolnienia się od tych stanów).

4. działanie czynników zakłócających czynności praktyczne i umysłowe (frustracja, stres, konflikt, zagrożenie uznawanych wartości)

5. zaktywizowane zainteresowanie

6. ciekawość

7. oczekiwania

8. marzenia i fantazje

9. plany i aspiracje

Warunki powstawania procesu motywacyjnego:

1. wynik czynności musi być przez człowieka oceniany jako użyteczny

2. człowiek musi żywić przekonanie, że jest w stanie osiągnąć pożądany rezultat

Właściwości procesu motywacyjnego:

1. kierunek motywacji - cel, do którego zmierzamy.

2. natężenie motywacji, na które składają się:

• siła procesu motywacyjnego

• wielkość motywacji

• intensywność połączona z wydolnością organizmu

Wpływ motywacji na przebieg procesów poznawczych i działania

1. ludzie spostrzegają szybciej i dokładniej to, co w jakikolwiek sposób wiąże się z ich motywacja.

2. zapamiętywanie staje się dużo trwalsze, jeśli jednostka jest zmotywowana do przyjmowania określonych treści

3. motywacja wpływa pozytywnie na przebieg procesów myślowych, bowiem ludzie poświęcają więcej czasu na rozwiązanie problemu, wnikliwiej przeprowadzają rozumowanie oraz mobilizują do pomocy całą swoja wiedze.

Zależność między sprawnością działania a natężeniem motywacji można zobrazować w postaci dwóch praw:

1. W miarę wzrostu natężenia motywacji sprawność działania wzrasta do pewnego momentu, po czym zaczyna spadać. Przy bardzo dużym natężeniu motywacji sprawność działania jest niska.

2. w rozwiązywaniu zadania łatwego największą sprawność osiąga się przy wysokim poziomie natężenia motywacji. Przy rozwiązywaniu zadań trudnych największą sprawność osiąga się przy niskim natężeniu motywacji.

Napięcie motywacyjne- to specyficzny stan pobudzenia wyrażający się tendencją do podjęcia określonej czynności.

Napięcie motywacyjne jest rejestrowane w świadomości jako chęć zrobienia czegoś. Może mieć charakter dodatni lub ujemny.

1. ujemny charakter napięcia będzie wtedy, gdy chcemy czegoś uniknąć

2. dodatni wymiar jest chęcią zrealizowania planów i zamierzeń.

Napięcie motywacyjne zależy od wielkości niezaspokojonej potrzeby i od czasu niezaspokojenia (deprywacji). Napięcie może być doraźne lub trwałe.

1. doraźne - wpływa na przebieg aktualnych czynności

2. trwałe - związane jest z realizacją długofalowych celów.

Formy indukcji napięcia motywacyjnego:

1. napięcie słabnie lub zanika w skutek określonego celu

2. jeśli napięcie utrzymywało się zbyt długo może dojść do jego spontanicznego spadku co jest wynikiem wyczerpania organizmu

3. napięcie może ulegać wahaniom wskutek cyklicznych zmian zachodzących w ustroju.

4. napięcie motywacyjne może zostać usunięte przez inne konkurencyjne napięcia

5. napięcie może zostać zredukowane na skutek działania środków biochemicznych (leki, narkotyki, etc.)

Motywacja może mieć dwojaki charakter:

1. wewnętrzny - wtedy będzie tendencją do podejmowania i kontynuowania działania ze względu na sama treść tej aktywności

2. zewnętrzny - w takim przypadku Twoje zaangażowanie w podejmowanie aktywności będzie wyznaczone przez czynniki zewnętrzne. Zachowanie będzie instrumentem do otrzymania pewnej nagrody.

Potencjalne sprzeczności motywacji danej osoby to:

1. Przyciąganie z przyciąganiem - to sytuacja, w której człowiek jest zmuszony wybierać pomiędzy dwoma równie atrakcyjnymi możliwościami.

2. Unikanie z unikaniem - wtedy człowiek musi wybrac pomiędzy dwoma równie negatywnymi możliwościami (mniejsze zło)

3. Przyciąganie z unikaniem - sytuacja, w której ten sam cel ma pozytywne i negatywne cechy. W konflikcie tego typu cel jest atrakcyjniejszy, gdy jest odległy, natomiast gdy zbliżamy się do jego osiągnięcia, przestaje być on atrakcyjny.

II. Techniki motywacji

A.) Wyznaczanie celów

Cele pozwalają na decydowanie, co jest ważne w naszym życiu. Oddzielają to, co ważne od mniej ważnych rzeczy, oraz oczywiście zmotywują Cię w naturalny sposób do osiągnięć.

„Jeśli ktoś nie wie, do którego portu chce przypłynąć - żaden wiatr mu nie sprzyja” - Seneka

Określanie celów jest techniką o dużej skuteczności i szerokim zastosowaniu w różnych dziedzinach życia. Wyznaczając cele możemy skoncentrować się na właściwych zadaniach, mieć długookresową wizje oraz motywacje do działania. Możemy tez odpowiednio ukierunkować nasze potrzeby.

„Im bardziej precyzyjnie i pozytywnie możesz zdefiniować, czego pragniesz, im lepiej zaprogramujesz swój mózg, aby poszukiwał i zauważał możliwości, tym większą masz szanse osiągnięcia tego czego chcesz.” J. Oconnnor, J. Seymour

B.) Problemy

Robert Updegraff:

„ Powinniście się cieszyć ze wszystkich kłopotów, które stwarza wasza praca, ponieważ dostarczają wam one połowę waszego dochodu. Gdyby nie rzeczy, które się psuja, ludzie z którymi trudno dojść do porozumienia i problemy wypełniające wasz dzień pracy, znaleziono by kogoś innego do wykonywania waszych obowiązków za połowę waszego wynagrodzenia. Zacznijcie, więc szukać więcej kłopotów. Nauczcie się radzić sobie z nimi pogodnie i rozsądnie, traktujcie je raczej jako możliwości, niż jako powody do zdenerwowania”

C.) Stały postęp jest lepszy od szybkich zrywów.

Szybki zryw potrzebuje więcej energii. Rób każdego dnia trochę, niż w jeden dzień wszystko. Systematyczność pozwoli Ci się lepiej skupić i będzie pilnować twojej motywacji

D.) Dźwigaj więcej niż możesz

„Gdy człowiek stawia sobie granice tego, co zrobi, stawia sobie tez granice tego, co może zrobić” Charles Schwab

Przykład. Kiedy Charles chciał zwiększyć efektywność pracy poszedł do załogi, która kończyła pracę i zapytał się ile wypaliła stalowych prętów. Usłyszał w odpowiedzi 5. Wziął gruba kredę i na pół hali narysował cyfrę 5. Kiedy przyszła nowa załoga, dopytywała się co to za cyfra. Kiedy usłyszeli, że to wynik pracy poprzedniej zmiany i napisał ja sam dyrektor, co się wtedy stało? Otóż Charles przyszedł znów pod koniec zmiany i zapytał o wynik, narysował na pół hali cyfrę 8. W końcu wynik przekroczył 20 stalowych prętów.

Prosta technika zastosowana w tym przypadku to Rywalizacja. Jest to jedna z większych sił, która nas motywuje.

Technika otwartości

Opowiadaj o swoich celach i zamierzeniach nie dlatego, żeby się przechwalać, ale dlatego, że gdy nie ogłosisz światu swoich zamierzeń, to nadejdzie Cię kiedyś chwila zwątpienia i myśli „jutro to skończę, przecież nie wie co miałem zrobić”. Twój odwrót i przyznanie się do porażki w tym przypadku publicznie, będzie rzeczą bardzo nieprzyjemna i bolesną. Trzeba pamiętać że naszym ukrytym motywem jest unikania cierpienia. Wykorzystaj ta siłę: postaw realny cel i ogłoś go światu.

---