6.PRERIE - rozległe obszary porośnięte roślinnością trawiastą, w Ameryce Północnej. Preria jest podobna do występującego w Azji stepu prerię niską - na obszarach o małych opadach (400 mm rocznie), porośniętą luźno kępkami niskich traw, prerię typową - na obszarach o opadach rocznych rzędu 600 mm i glebach typu czarnoziemów, z kępkową roślinnością trawiastą do 120 cm wysokości, prerię łąkową - również na czarnoziemach, złożoną z traw wysokich, na obszarach o opadach ok. 1000 mm rocznie. 7.PAMPY trawiasta lub krzewiasto-trawiasta formacja roślinna o charakterze stepowym występująca w Ameryce Południowej, na której wypasa się bydło i owce. Występuje na terenie Argentyny od wybrzeża Atlantyku po zbocza Andów, obejmuje obszar 765tys.km.Pampa jest formacją przejściową między roślinnością twardolistną, a lasami liściastymi. W roślinności pampy dominują trawy z rodzaju ostnic (w tym charakterystyczna Cortaderia selloana), byliny i rośliny zielne jednoroczne. Drzewa należą do rzadkości i występują głównie wzdłuż brzegów niektórych rzek. Różnorodność gatunków w poszczególnych regionach zależy m.in. od lokalnych warunków klimatycznych, wilgotności gleby i dominującego typu gospodarki (rolnictwo i hodowla najczęściej bydła i owiec itp.). 8.MAKIA to wtórna formacja roślinna występująca w wilgotniejszych siedliskach w rejonie śródziemnomorskim. Powstała w miejscu zniszczonych przez Rzymian twardolistnych, głównie dębowych lasów. Tworzą ją wiecznie zielone, sucholubne, twardolistne zarośla, składające się ze skarlałych drzew takich jak dąb ciernisty i ostrolistny , cedr atlaski , drzewo poziomkowe , dzikie odmiany oliwek czy pistacja kleista , drobnolistnych krzewów i krzewinek (dominują rodzaje: mirt i wrzosiec) oraz licznych gatunków aromatycznych roślin zielnych. Wiele z owych olejków eterycznych ma zastosowanie w medycynie. Okres wegetacji przypada na wiosnę, gdy ilość opadów jest największa. Na glebach wapiennych makia przechodzi w garig.
|
9.Wiecznie zielony wilgotny las równikowy Rozmieszczenie między 10 stopniem pn do 10 pd długości geograficznej. Klimat: średnia temperatura powyżej 17 stopni Celsjusza. Brak pór roku. Roczna suma opadów powyżej 2400 mm, średnio (12000mm). Gleby: laterytowe, ubogie (obfitość opadów powoduje wymywanie związków) Drzewa bardzo wysokie, 50 gatunków drzew na 1 hektar średnio. Dolina Amazonki - 423 drzewa (87 gatunków) średnio. Są to najstarsze lasy na kuli ziemskiej, nie są dotknięte zlodowaceniem. Są to lasy wielopoziomowe: najwyższe ponad 60 metrów. Bananowce, bambusy (byliny, NIE drzewa, bardziej trawy). Liany, epifity, epifile (storczyki, bromelie). Rotang (meble ratanowe z nich robią), paprocie. Runo: begonie, obrazkowate, marzanowate (w tym kawa). Pasożytnicze raflezje. System korzeniowy drzew jest płaski i gładki, gdyż nie mają czego sięgać do ziemi (substancje mineralne wymyte przez wodę). Kakaowce, kauczukowce. Brak pierścieni przyrostów z powodu braku pór roku. Kaulifloria (kwiaty bezpośrednio na pniu) i kaulikarpia (owoce na pniu). Durjan (owoc, śmierdzący owoc). Zróżnicowanie lasów tropikalnych: -Dolina amazonki na obszarach zalewanych - las igapo (brak krzewów, ubóstwo lian) -Na obszarach nie zalewanych - las ete -Selva (typowy las tropikalny) - Afryka - mniejsze zaznaczenie warstw, większy udział podrostu i runa Zwierzęta: afrykański słoń leśny (mniejszy), okapi (wikariant żyrafy), małpy szerokonose, lemury, wiewiórecznik, małpiatki, mnóstwo owadów, ptaków (kolibry ameryka, papugi), żaby nadrzewne. 10.Pustynie Pojęcie pustyni: teren pozbawiony zwartej szaty roślinnej, skrajnie suchy, stale lub okresowo gorący o ujemnym bilansie wodnym. Parowanie potencjalne przewyższa wielokrotnie opady. |
Przyczyny powstawania pustyni: -komórka Hadley'a (pustynie powstające na zwrotnikach) -zimne prądy morskie np. Benguelski, Peruwiański, Dryft wiatrów Zachodnich, Kanaryjski. Zimne prądy uniemożliwiają parowanie, powstawanie chmur a co za tym idzie - opady. -Cień opadowy - wysokie góry powodują brak opadów po jednej stronie (suche powietrze). Tybet w cieniu opadowym himalajów, albo atakama - cień andów -Położenie w środku kontynentu - deszcze nie są w stanie dotrzeć w głąb kontynentu od morza/oceanu, gdyż wilgoć opada na krawędziach kontynentu. Zasięg występowania - do 20% powierzchni Ziemi. Obszary suche pokrywają zatem 15-20 mln kilometrów kwadratowych. Zakres występowania - największe obszary gorących pustyń i półpustyń znajdują się na półkuli północnej. Obszar pustyń afrykańsko-indyjskich (sahara, półwyserp arabski, część iranu i pakistanu). Ameryka północna - obszary w południowo-zachodniej części kontynentu. Półkula południowa: centralna część australii, afryka południowa, zachodnie wybrzeże ameryki południowej. Klimat: suchy i skrajnie zwrtonikowy, występują również w suchych wnętrzach kontynentów w klimacie podzwrotnikowym, a także umiarkowanym (Azja środkowa, Ameryka Północna). Podział na chłodne i gorące: chłodne w strefie umiarkowanej, mają zimną zimę. Gorące są w ciągu dnia gorące, nocą chłodne, w strefie zwrotnikowej. Cechy klimatu: suchy i gorący, opady niskie, nieregularne, nie przekraczają 200mm, wysokie ciśnienie, duże amplitudy domowe. Gleby ubogie, piaszczyste, mogą być zasolone. Pustynia kamienista (hamada) żwirowa (serir), piaszczysta (erg), pustynia lodowa Opuncja, aloes, kaktus kolumnowy, saguaro (typowy symbol meksyku - kaktus, masa do 8 ton), jazgrza, akacja, tamaryszek, jojoba, róża jerychońska, agawa, daktylowiec. Chłodne pustynie: Jukka (drzewo jezuego)
|
Zwierzęta: baktrian, dromader, gazela, szakal, hiena, fenek, owca grzywiasta, mrównik, mangustamyszoskoczek, heloderma (jedyna jadowita jaszczurka, Meksyk/Arizona), skorpiony, skarabeusze, skoczek pustynny, suseł, jaszczurka, szarańcza wędrowna. WELWICZIA (roślina) - PUSTYNIA NAMIB -
KRAINY ZOOGRAFICZNE Kraina palearktyczna: -większość zwierząt należy do rodzin wspólnych z innymi krainami, -tylko 2 rodziny ssaków - ślepce i selewinki - są endemiczne; -brak szczerbaków i torbaczy, a prawie zupełnie naczelnych; -charakterystyczne są niedźwiedzie, rysie, lisy, łosie, renifery, jelenie właściwe, żubr i pewne rodziny (krety); w górach - muflon, kozica, koziorożec, owca grzywiasta, jak; na pustyniach -wielbłądy -prawie wszystkie rodziny ptaków spotykane również w innych krainach -mało gadów; w porównaniu z innymi krainami stosunkowo liczne płazy ogoniaste (traszki i salamandry) Kraina nearktyczna: -wiele gatunków, rodzajów i rodzin wspólnych z palearktyką (np. niedźwiedzie, lisy, renifery, bizony); -na samym pd. domieszki tropikalne np. pancernik, opos, jaguar, puma, ocelot; na preriach kojoty, pieski preriowe a także odpowiedniki antylop - endemiczne widłorogi; -szeroko rozprzestrzeniony endemiczny skunks, pekari, szop -brak bażantów, dropi, sępów; szeroko rozprzestrzenione indyki; -dużo gadów, np. grzechotniki, -liczne płazy ogoniaste (salamandry, traszki, aksolotle [rozmnaża się jako larwa - NEOTENIA]) |