Czułość libeli Jest to kąt £ o który należy pochylić oś libeli aby wychylenie pęcherzyka wynosiło 1 działkę . Czułość libeli geodezyjnej wymości od 5'' do 30''
CENTROWANIE I POZIOMOWANIE TEODOLITU
- Przyrządy do pomiarów kątowych -
1. Ustawiamy statyw w przybliżeniu centrycznie nad punktem z zachowaniem poziomu głowicy statywu.
2. Łączymy teodolit z głowicą statywu za pomocą śruby sercowej.
3. Unosząc lekko dwie nogi statywu i obserwując przez pion optyczny znaczek centrujący naprowadzamy centr znaczka na punkt zachowując przy tym poziom głowicy statywu.
4. Opuszczamy delikatnie dwie nogi (cały czas patrząc do pionu optycznego) statywu na ziemię tak aby
znaczek centrujący cały czas zajmował centryczne położenie względem naszego punktu
5. Wbijamy wszystkie 3 nogi statywu w ziemię.
6. Sprawdzamy położenie znaczka centrującego po wbiciu nóg statywu w ziemię (w pionie
optycznym)
7. Ewentualne niewielkie przesunięcie znaczka centrującego względem punktu korygujemy
śrubami poziomującymi. Przy znacznym wychyleniu znaczka powtarzamy czynności od
punktu nr1
8. Poziomujemy teodolit w sposób przybliżony za pomocą libeli okrągłej podnosząc i
opuszczając na przemian dwie nogi statywu
Środek punktu
geodezyjnego
Znaczek centrujący
9. Poziomujemy teodolit w sposób dokładny za pomocą libeli rurkowej.
• Ustawiamy libelę rurkową równolegle do 2 śrub poziomujących i kręcąc nimi równocześnie i w
przeciwnych kierunkach doprowadzamy pęcherzyk do górowania
• Obracamy alidadę o 900 i trzecią śrubą doprowadzamy pęcherzyk do górowania
• Wracamy do położenia pierwotnego i ewentualne wychylenie pęcherzyka korygujemy dwoma
śrubami poziomującymi
10. Zwalniamy śrubę sercową i przesuwamy teodolit po głowicy statywu (patrząc przez pion
optyczny) aby znaczek centrujący znalazł się dokładnie nad punktem.
11. Przy ewentualnym wychyleniu pęcherzyka libeli rurkowej powtarzamy czynności od punktu nr 9
PRZYGOTOWANIE TEODOLITU DO POMIARU
1. Sprawdzenie i rektyfikacja elementów mechanicznych, optycznych, systemu odczytowego i warunków osiowych
2. Centrowanie i poziomowanie instrumentu
3. Ustawienie ostrości siatki celowniczej i obrazu
4. Przybliżone celowanie (celownik kolimatorowy) na sygnał (cel)
5. Unieruchomienie alidady względem spodarki (zacisku alidady) i lunety (zacisk lunet)
6. Naprowadzenie środka siatki celowniczej na sygnał - leniwka pozioma i pionowa
7. Ustawienie ostrości systemu odczytowego i wykonanie odczytu
Opis topograficzny
•Wykonany na formularzu
•Zawiera informację
•opisową
•graficzną
Dane opisowe Dane opisowe
1. Oznaczenie arkusza mapy topograficznej w skali 1: 10
000
(jednostka segregująca opisy topograficzne)
1. Numer punktu i oznaczenie klasy
2. Opis położenia - nazwę województwa, gminy,
miejscowości
3. Nazwę lub nazwisko władającego
nieruchomością na której jest punkt
Szkic szczegółowy Szkic szczegółowy
1. Szkic szczegółowy z domiarami, zorientowany
względem kierunku północnego, tak
wykonany, aby punkt można odnaleźć w
terenie, oraz zlokalizować na mapie
topograficznej w skali 1: 10 000
Metoda najmniejszych kwadratów (bardziej odpowiednia, ale nieużywana nazwa: metoda minimum sumy kwadratów błędów) - najpopularniejsza (choć nie najlepsza) z metod statystycznych estymacji i wyznaczania linii trendu na podstawie zbioru danych w postaci par liczb. Najczęściej jest stosowana przy regresji liniowej, ale może też być stosowana do statystycznego wyznaczania parametrów nieliniowych linii trendu.
Metoda najmniejszych kwadratów przy regresji liniowej
Żądamy minimalizacji funkcji χ2, która mierzy odchylenie zadanej zależności funkcyjnej od punktów doświadczalnych. W przypadku funkcji liniowej f(x) = ax + b, funkcja χ2 sprowadza się - σi to odchylenie standardowe (niepewność pomiaru) danego punktu pomiarowego (w zmiennej y). Aby znaleźć minima tej funkcji ze względu na parametry a i b, różniczkuje się po a i b i przyrównuje do 0.
Ograniczenia metody najmniejszych kwadratów
Metoda najmniejszych kwadratów zawsze daje wynik o najmniejszej sumie kwadratów błędów. Nie ma jednak gwarancji, że wynik ten ma jakikolwiek praktyczny sens. W szczególności, jeśli w danych występuje dużo elementów odstających, rezultaty mogą nie mieć nic wspólnego z rzeczywistą linią trendu, czy zależnością między zjawiskami opisywanymi przez zmienne losowe.
Metoda najmniejszych kwadratów dostosowuje się bowiem do punktów najbardziej oddalonych od średniej, które mogą wprowadzić największy błąd. Jeśli mamy w danych pojedynczą zakłócającą obserwację bardzo oddaloną od reszty, przyciągnie ona do siebie linię trendu. Takie zjawisko jest niestety częste w realnych danych, nie należy więc stosować metody najmniejszych kwadratów bez sprawdzenia (choćby na wykresie rozrzutu) braku elementów odstających albo ich usunięcia.
Błąd gruby
•wynika z niedbałości lub ewidentnej pomyłki eksperymentatora, wyraźnej niesprawności sprzętu albo nieoczekiwanego zaburzenia układu pomiarowego
•objawia się istnieniem jednego wyniku znacząco odstającego od pozostałych, uzyskanych w danej serii pomiarów
•wynik pomiaru obarczony błędem grubym jest zazwyczaj łatwo zauważalny i należy go odrzucić lub posłużyć się odpowiednim testem.
Błąd systematyczny
•błąd polegający na stałym lub zmiennym, systematycznym odchyleniu wyniku pomiaru od rzeczywistej wartości wielkości mierzonej
•przesunięcie wyniku następuje zwykle w tę sama stronę
•dowolna liczba powtórzeń pomiaru nie ujawni nieprawidłowości
•przyczyny: nieprawidłowe ustawienia przyrządu pomiarowego, niewystarczająca czystość chemiczna, periodyczne zaburzenia układu pomiarowego czynnikami zewnętrznymi, niedoskonała standaryzację lub kalibracja, błąd obsługi
•błąd ten eliminuje się zmieniając przyrząd na pozbawiony wady lub kontrolując tok postępowania oraz warunki, w których wykonywany jest pomiar
•czasami daje się skorygować wynik numerycznie po pomiarze
błąd przypadkowy
•powstaje na skutek działania czynników losowych
•jest miarą rozrzutu otrzymywanych wyników wokół wartości najbardziej prawdopodobnej.
•jego obecność powoduje niemożność uzyskania jednakowych wartości wyników w danej serii pomiarowej (przy założeniu, że są mierzone z wystarczającą ilością miejsc znaczących)
•źródłami błędów losowych są wszelkie zmienności występujące w sposób przypadkowy w toku procesu analitycznego
•błędu przypadkowego w zasadzie nie da się wyeliminować a także nie da się go oszacować przed dokonaniem pomiaru
•staramy się tak zaprojektować i przeprowadzić pomiar, aby wartość błędu przypadkowego była jak najmniejsza
Przedstawianie błędów pomiarowych i zaokrąglanie wyników
Przy zaokrąglaniu wyniku pomiaru stosowane są powszechnie przyjęte zasady zaokrągleń : liczbę kończącą się cyframi 0-4 zaokrąglamy w dół, a 5 - 9 w górę .
Oszacowane błędy zaokrąglamy zawsze w górę, ponieważ w żadnym przypadku nie wolno pomniejszać błędów. Zawsze lepiej podać zawyżoną wartość błędu niż go niedoszacować .
Obliczenia wykonujemy zawsze z większą liczbą cyfr, niż chcemy podać wynik. Zaokrągleń dokonujemy dopiero po zakończeniu obliczeń.
Błędy pomiarów zaokrąglane są do pierwszej cyfry znaczącej (wyjątek: 1, 2). Ostatnia cyfra znacząca w każdym wyniku pomiaru powinna stać na tym samym miejscu dziesiętnym, co błąd pomiaru.
Osnowa geodezyjna - zbiór odpowiednio wybranych i stabilizowanych punktów terenowych, dla których określono współrzędne płaskie lub wysokościowe w przyjętym układzie współrzędnych z użyciem metod geodezyjnych. Osnowy geodezyjne, w zależności od gęstości rozmieszczenia punktów oraz dokładności wyznaczenia ich współrzędnych dzielą się na klasy.
Punkty osnowy geodezyjnej pełnią rolę nawiązania dla wszystkich robót geodezyjnych, których wynikiem są współrzędne określone w państwowym układzie współrzędnych. Punkty pomiarowej osnowy geodezyjnej mogą być punktami ciągów poligonowych dwustronnie nawiązanych, ciągów poligonowych jednostronnie nawiązanych, ciągów poligonowych zamkniętych, ciągów niwelacyjnych dwustronnie nawiązanych, ciągów niwelacyjnych zamkniętych oraz innych konstrukcji geodezyjnych.
Osnowy geodezyjne, ze względu na sposób przedstawienia wzajemnego położenia punktów, dzielą się na:
osnowę poziomą, w której określone jest wzajemne położenia punktów na powierzchni
osnowę wysokościową, w której wysokość punktów określono względem punktu odniesienia
osnowę dwufunkcyjną, której punkty maja znane położenie i wysokość, a więc spełniają równocześnie funkcje punktów osnowy poziomej i wysokościowej
osnowę przestrzenną, w której punkty mają znane położenie w układzie geocentrycznym.
interpolacja warstwic - (geomatyka), zagęszczanie warstwic poprzez matematyczne wyliczanie punktów pośrednich pomiędzy sąsiadującymi warstwicami już istniejącymi, przez które wkreśla się dodatkowe linie obrazujące warstwice pośrednie (interpolowane).
Zagadnienia które podał:
Metody obliczania pól powierzchni
-analityczne
-graficzne
-mechaniczne -planimetrem
(wzór Gaussa na to jakiś)
geodezyjne opracowanie planu generalnego projektu inwestycji
prawa przenoszenia błędów średnich
zadanie analityczne np. z policzeniem pola
praktyczne ćwiczenie - jak dany pomiar się robiło
i jakieś pytanie z wykładu
osnowa geodezyjna
interpolacja warstwic