Jak radzić sobie z hałasem

Piotr Miączyński

2003-02-17, ostatnia aktualizacja 2004-06-08 12:43

Szum zamykanej bramy podziemnego garażu. Głośne kroki w mieszkaniu piętro wyżej. Trzaskanie drzwi dobiegające z klatki schodowej. Gwizdek czajnika. Jak z walczyć z hałasem w mieszkaniu?

Przyczyną złej akustyki mieszkania może być błąd architekta (np. zastosowanie nieodpowiednich materiałów) albo niewłaściwe wykonanie (użycie innych materiałów, niż przewidywał projekt).

Wymagania dotyczące jakości akustycznej obiektu zawarte są m.in. w Polskiej Normie: PN-B/02151/3:1999. Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Izolacyjność przegród w budynkach oraz izolacyjność elementów budowlanych. Norma weszła w życie 1 stycznia 2001 r.

Sprawdź, zanim kupisz

W akustyce budowlanej ważne są wielkości dwóch wskaźników: izolacyjności powietrznej (R) dla ścian i stropów i izolacyjności od dźwięków materiałowych (L) tylko dla stropów. Im te wskaźniki są wyższe, tym mniej słyszymy, co się dzieje u sąsiada.

By sprawdzić, czy budowane dla nas mieszkanie spełnia obowiązujące normy zapytaj dewelopera/spółdzielnię/wykonawcę:

1. Jaka jest izolacyjność akustyczna ścian i stropów?

Według normy w domach wielorodzinnych obowiązują następujące wartości wskaźników:

•  R dla stropów - minimum 51 dB (decybeli), L - maksimum 58 dB,

•  R dla ścian - minimum 50 dB (jeśli jest niższe, przez ścianę słychać głośniejszą rozmowę), a L dla korytarza i klatki schodowej - maksimum 53 dB.

UWAGA! W domach jednorodzinnych te normy nie są obowiązkowe. Zaleca się tylko odpowiednią wysokość wskaźników izolacyjności akustycznej przegród wewnętrznych, i tak: R stropów to minimum 45 dB, L maksimum 63 dB, ścian: R minimum 30 dB.

Warto też wiedzieć, że według dawnych norm w domach jednorodzinnych odpowiednio izolowane przed hałasem musiały być tylko przegrody zewnętrzne. Wymóg ten nie dotyczył więc stropów oraz ścianek działowych (można, ale nie trzeba było ich wyciszać). Dlatego często zdarzało się tak, że dom miał ściany zewnętrzne zbudowane w tradycyjnej murowanej technologii o dobrej izolacji akustycznej, a konstrukcja ścian wewnętrznych i stropów była szkieletowa, wypełniona tylko płytami gipsowo-kartonowymi bez odpowiedniej izolacji. Taki dom był jak pudło rezonansowe.

2. Jaki poziom hałasu jest (lub będzie w przyszłości) na terenie, gdzie stoi nasz dom?

Poziom do 45 dB oznacza, że w okolicy jest cicho, 56-60 dB przeciętnie, 71-75 dB głośno, powyżej 75 dB to przeważnie obszary przy trasach komunikacyjnych).

3. Jak głośna jest wentylacja i winda w budynku (nie powinno być więcej niż 50 dB)?

Gdy jest za głośno

Jeśli przeszkadza nam hałas ściany, drzwi i okna i stropy trzeba izolować. Na rynku jest wiele nowoczesnych materiałów do wygłuszania. Niestety, nie ma uniwersalnego, który by nas chronił przed każdym rodzajem hałasu. Np. wełna mineralna i styropian są dźwiękochłonne i bardzo dobrze izolują przed dźwiękami uderzeniowymi, ale słabo przed powietrznymi. Z kolei beton i cegła pełna ze względu na dużą masę jednostkową znakomicie izolują przed dźwiękami powietrznymi, ale mają słabą dźwiękochłonność oraz izolacyjność przed dźwiękami uderzeniowymi.

Czym się ratować

Ściany. Można je obudować płytami gipsowo-kartonowymi wypełnionymi materiałami porowatymi, włóknistymi lub gąbczastymi o otwartych porach, np. wełną mineralną czy watą szklaną, bądź wyłożyć je korkiem.

UWAGA! Taka operacja bardziej wytłumi dźwięki wewnątrz pomieszczenia niż na zewnątrz - ty odczujesz niewielką poprawę, za to twój sąsiad gigantyczną (nie będzie słyszał, co dzieje się u ciebie). Bardziej sensowne byłoby więc obudowanie ścian od strony sąsiada.

•  Okna. Hałas z ulicy można zmniejszyć, uszczelniając je. Ważna jest szczelność między ościeżnicą a otworem w murze (w starych oknach można zakładać np. uszczelki) oraz właściwe dopasowanie skrzydła do ościeżnicy.

•  Sufit. Jeśli dźwięki (uderzeniowe) dochodzą do nas z góry, powinniśmy zastanowić się nad montażem tzw. sufitu podwieszonego. Rozwiązanie to ma jedną wadę - obniża wysokość pomieszczeń (o blisko 30 cm). Izolacyjność akustyczna sufitu podwieszonego może zostać jeszcze podwyższona przez powłokę z wełny mineralnej.

•  Podłoga. Sposobem na ograniczenie rozprzestrzeniania się dźwięków uderzeniowych oraz powietrznych przez strop jest ułożenie na nim tzw. pływającej podłogi (niemocowanej do podłoża). Izolację (3-5-cm warstwy styropianu, np.elastycznego, lub wełny mineralnej) układa się bezpośrednio na podłożu lub na paroizolacji. Oba materiały wymagają dociśnięcia do podłoża warstwą jastrychu anhydrytowego.

UWAGA! Najlepszą izolację od dźwięków uderzeniowych zapewnia wykładzina PCV.

Jeśli ze względu na małą nośność stropu nie jest możliwe wykonanie ciężkiej podłogi pływającej, dostateczną izolację akustyczną uzyskamy, kładąc podłogę na legarach (belkach drewnianych). Układa się je w poprzek belek stropowych (najczęściej co jeden metr). Przestrzeń między legarami wypełnia się np. wełną mineralną, styropianem, filcem, porowatą płytą pilśniową.

•  Instalacje. Aby dźwięki nie roznosiły się po instalacjach wodociągowych, stosuje się elastyczne przekładki z gumy lub filcu pomiędzy ścianą a rurą. Ich przejścia przez ściany i strop izoluje się wełną mineralną lub kitem. Żeby takowa operacja cokolwiek dała, muszą się na nią jednak zgodzić wszyscy sąsiedzi.

Nie pomoże już nic

Niestety, rady te nie do końca mają zastosowanie w przypadku wielkiej płyty. Hałas ma tu zbyt wiele źródeł, więc modernizacje byłyby bardzo kosztowne. Wynika nie tylko ze złych właściwości okien i ścian (konstrukcyjnych i działowych), ale też z położenia nieodpowiedniej izolacji akustycznej pod podłogą. Hałas dobiega też ze źle zaprojektowanych i wykonanych instalacji (wodociągowej, kanalizacyjnej). Nawet nowe drzwi nie odizolują nas zupełnie od hałasu z klatki schodowej spowodowanego złym zaprojektowaniem i wykonaniem schodów oraz stanu lub standardu windy.

---