T. ROŚLINY PASTEWNE ICH ZNACZENIE I KLASYFIKACJA
- Rośliny motylkowe grubonasienne (strączkowe)
- Rośliny motylkowe drobnonasienne
- Rośliny pastewne niemotylkowe (kukurydza)
- Rośliny okopowe bulwiaste i korzeniowe
Podstawą doboru roślin pastewnych powinien być plon suchej masy.
/ Technologie produkcji roślin strączkowych
Łubiny
Łubin biały
Łubin wąskolistny (średnie wymagania, fioletowy)
Łubin żółty
Groch
Groch siewny
Groch polny (peluszka)
Wyki (trzeba uprawiać ze zbożem)
Wyka siewna (jara)
Wyka kosmata (ozima)
Bobik
Soja
- wszystkie rośliny strączkowe są jare oprócz wyki kosmatej
/ Roślin strączkowe przeznaczyć można na
- nawóz zielony - łubin
- nasiona
- przemysłowe
Można je uprawiać w plonie głównym i poplonach (np. łubiny i przyorać na nawóz zielony)
Zawartość białka w bobiku i grochu ok. 20%, a łubin żółty 50%.
Niektóre rośliny mają dużą zawartość tłuszczu - soja (18-22% tłuszczu), łubin biały.
Substancjami szkodliwymi i i niepożądanymi u roślin strączkowych są alkaloidy (substancje antyżywieniowe) - nienadają się do paszy.
- jako roślina przedplonowa - bardzo dobra
- rośliny strączkowe siejemy po zbożach
W ostatnich latach powierzchnia zasiewu łubinu zmalała z powodu choroby grzybowej artraktozy.
/Fazy wzrostu i rozwoju
Kiełkowanie (7-14 dni, dużo wody)
Wschody
Faza rozetki - formowanie liści
Faza formowania i szybkiego wydłużania pędu
Faza pąków kwiatowych
Faza kwitnienia
Faza wykształcania nasion
Faza dojrzewania
- jeśli w fazie kwitnienia będzie susza to roślina niewyda nasion
- jeśli siejemy nasiona to trzeba je zaprawić od chorób grzybowych (zaprawą fungicydową), i od szkodników i zaprawą Nitraginą (szczepionka bakterii brodawkowych) żeby rośliny mogły szybciej pobierać azot.
/System korzeniowy
W okresie formowania 2-3 liści pojawiają się na korzeniach roślin charakterystyczne zgrubienia zwane brodawkami, powstają one pod wpływem bakterii brodawkowych, które przedostają się do roślin z gleby. Rozpoczyna się współżycie bakterii z rośliną - symbioza. Rośliny korzystają z azotu atmosferycznego przyswajanego przez bakterie a w zamian dostarczają bakteriom substancji węglowodanowych.
- owocem roślin strączkowych jest strąk
- w strąkach jest wiele nasion, strąki mogą pękać
- nasiona są różnej wielkości - największe są nasiona bobiku, a najmniejsze wyki.
/ Kiełkowanie nasion
epigeiczne
- nadziemne
- Łubin, fasola, soja
- Siejemy płytko
- Rozwija się szybciej ta część podliścieniowa
hypogeiczne
- podziemne
- siejemy głęboko
- peluszka, groch, wyka, bobik
Wymagania klimatyczne
- fasola, soja najbardziej boi się przymrozków
- groch nie boi się przymrozków
Wymagania glebowe
- duże - bobik, groch siewny, wyka jara; klasy od I do III
- średnie - łubin biały i wąskolistny, peluszka; gleby klasy IV
- małe - łubin żółty, wyka kosmata; gleby klasy V
/ Uprawa (roślin strączkowych) roli po zbożach
Podorywka
Bronowanie
Nawożenie (fosforowo - potasowe)
Orka przedzimowa
Agregat uprawowy
Głębokość siewu
- płytko - łubin, fasola, soja; na gł. 2 - 4 cm.; jeżeli gleba wilgotna
- głęboko - peluszka, groch, wyka, bobik
/ NAWOŻENIE
Uprawa roślin motylkowych jest podstawą w gospodarstwach ekologicznych bo jest pozyskiwanie azotu w glebie, z ha łubinu może pozostać nawet do 200kg azotu w glebie.
Trzeba dostarczyć fosfor i potas żeby r. strączkowe ładnie rosły.
Azot może możemy dawać w niewielkiej dawce na słabych stanowiskach.
Jeżeli r. strączkowe uprawiane są na nasiona to nie dajemy obornika.
Odmiana niesamokończąca - kiedy nie wszystkie rośliny dojrzewają równo
Desykacja - pryskanie na wyrównanie dojrzewania
/ SIEW
Do siewu bierzemy nasiona zdrowe, dobre kiełkujące (r. Strącz. Szybko tracą zdolność kiełkowania)
Do siewu należy użyć nasion zdrowych, nieuszkodzonych, dobrze kiełkujących. Przed siewem nasiona należy zaprawić zaprawą grzybobójcza i owadobójczą oraz szczepionką bakteryjną.
Wysiew kg/ha =
/ zespół uprawek pożniwnych
- orka przedzimowa
- włoka
- siew1,2/ IV
- zbiór 2-4 tyg. Po zbiorach zbóż
T.TECHNOLOGIA UPRAWY ROŚLIN MOTYLKOWYCH DROBNONASIENNYCH
Koniczyna - biała, czerwona (łąkowa), biało - różowa, inkarnatka, perska
Lucerny - mieszańcowa, chmielona
Komonica zwyczajna
Esparceta
Seradela
Kanianka - pasożyt zjadający koniczynę
/ Jednoroczne
- jare: koniczyna perska, seradela
- ozima: inkarnatka
/ Dwuletnie
- koniczyna czerwona
/ Wieloletnie
- koniczyna biała, biało - różowa, lucerna mieszańcowa, komonica, esparceta
Pasza zawiera dużo białka, witaminy i mikroelementy. Zawartość białka oraz jego strawność są najwyższe w fazach poprzedzających kwitnienie.
- kiszonka
- siano
- susz
Motylkowe pełnia w gospodarstwie różne funkcje
- pasze
- pozostawiają w glebie dużo resztek pożniwnych i azot
4- 5 lat miedzy roślinami motylkowymi na tym samym polu.
Dobrze zacieniają glebę zapobiegając erozji.
- są miododajne
- trzmiele zapylają koniczynę
Charakterystyka biologiczna
- system korzeniowy głęboki, lucerna do 9 m
- bakterie brodawkowe dostarczają azotu
- płytko korzeniące to rosnące na słabych glebach - seradela, koniczyna perska
- szyjka korzeniowa - między korzeniem a łodygą, zgrubiała część łodygi, organ spichrzowy dla rośliny bo w nim są gromadzone substancje zapasowe w postaci węglowodanu, rośliny z szyjką kosimy kilka razy w roku dzięki tej szyjce ona odrasta
- łodygi wznoszące i płożące
- liście trójlistkowe - koniczyna; 5 - komonica
- kwiatek charakterystyczny dla motylkowych
- kwiaty zebrane w kwiatostany
- główki - koniczyna, komonica
- grona - lucerna, esparceta, seradela
- owocem roślin motylkowych jest strąk jedno lub wielonasienny
- największe nasiona ma esparceta
- najdrobniejsze nasiona ; masa tysiąca nasion 0,5 g do 1,5g (k. biało - różowa, biała)
- średniej wielkości; masa tysiąca nasion 1,5 g do 3 g (k. czerwona, perska, inkarnatka, lucerna, seradela)
- duża; 14g (esparceta)
1
2
3