Wykorzystanie białek ostrej fazy w diagnostyce weterynaryjnej;

1. Ostre infekcyjne i aseptyczne stany zapalne (Hp, SAA, Fb)2. Monitorowanie zdrowia zwierząt w stadzie (Hp, Fb, pigMAP)3. Różnicowanie między stanem ostrym a przewlekłym (Hp, SAA, Fb, α1-AG)4. Weterynaryjna inspekcja przed i poubojowa (Hp, SAA)5. Niektóre zaburzenia metaboliczne, stres (Hp, SAA)

Dwa profile czasowe białek ostrej fazy w reakcji na bodziec zapalny:1. Białka szybko reagujące (SAA, α1-AG, C-RP) wzrost stężenia po 4-6 godzinach od zadziałania bodźca, stężenie maksymalne w 24-48 godzinie, powrót do normy po 7-8 dniach.2. Białka wolno reagujące (Hp, α1-AT, Fb, Cp) wzrost po 12-24 godzinach, stężenie maksymalne w 3-4 (3-6) dobie, powrót do normy po około 14 dniach.

Po co prowadzić monitoring laboratoryjny stada?

1. U bydła wczesne objawy choroby są często trudne do zauważenia2. Grupowy system utrzymania utrudnia, a często uniemożliwia szybkie wykrycie zwierząt chorych3. Im wcześniej zostaną wykryte zaburzenia tym mniej zwierząt zachoruje i tym będą mniejsze koszty4. Wyniki badań laboratoryjnych mogą wskazywać na odchylenia od normy, gdy nie występują jeszcze objawy kliniczne

Wskazania do monitoringu laboratoryjnego:

1. Stado jest zdrowe, a naszym celem jest upewnienie się na podstawie oznaczania wybranych parametrów czy nie powstały jakieś odchylenia od normy, które mogłoby w przyszłości doprowadzić do choroby, zaburzeń metabolicznych. (ten wariant jest elementem monitorowania zdrowia stada)

2. Istnieje problem, który wymaga dokładnego sprecyzowania (charakter zaburzeń, narządy najbardziej obciążone, potencjalny czynnik infekcyjny) - tu wyniki badań mają potwierdzić/ uzupełnić/ wykluczyć rozpoznanie kliniczne, w dalszym etapie potwierdzić prawidłowości podjętego postępowania leczniczego/profilaktycznego.

Dlaczego białka ostrej fazy (BOF) ?

1. Klasyczne markery stanów zapalnych mają ograniczoną przydatność w chowie wielkostadnym.

2. BOF są czułymi markerami, ich wzrost jest proporcjonalny do intensywności stanu zapalnego

Wykorzystywane w diagnostyce zwierząt gospodarskich:

Haptoglobina Hp wszystkie gatunki stany ostre

Fibrynogen Fb wszystkie gatunki stany przewlekłe

Surowiczy amyloid A(SAA) Bo

Białko c-rp CRP Eq, Su

____________________________________

α1 - kwaśna glikoproteina (α 1-AG)

Cp - ceruloplazmina

α1- AT lub surowicze inhibitory proteaz (PS)

Sm- seromukoid

Alb - albumina

Tf - transferyna

LBP - białko wiążące lipopolisacharyd

Wykorzystanie BOF w diagnostyce weterynaryjnej:

1. Ostre infekcje i aseptyczne stany zapalne - Hp, SAA, Fb

2. Monitorowanie zdrowia zwierząt w stadzie - Hp, Fb, pigNAP

3. Monitorowanie przebiegu leczenia - Hp, Fb, SAA, Cp

4. Różnicowanie miedzy stanem ostrym a przewlekłym - Hp, Fb, SAA, α1-AG

5. Weterynaryjna inspekcja przed i poubojowa - Hp, SAA

6. Niektóre zaburzenia metaboliczne, stres - Hp, SAA

Białka szybko reagujące : SAA, C-RP

Białka wolno reagujące : Fibrynogen, Haptoglobina

Sposób reakcji BOF u bydła na bodziec zapalny

Reakcja Przykłady białek

Wielokrotny wzrost poziomu Hp, SAA

Zwiększenie stężenia od Fb, alfa1-AG, alfa1-AT, Cp, Sm, LBP

Kilkudziesięciu do kilkuset%

Spadek stężenia Alb, transferyna

---