Środki odurzające i
substancje psychotropowe
w analizie toksykologicznej
Ustawodawstwo
Pojęcie środka odurzającego i substancji
psychotropowej definiowane jest przez:
Ustawa z dnia
24 kwietnia 1997
roku o przeciwdziałaniu
narkomanii (Dz.U. Nr. 75, poz. 468)
Ustawa z dnia
26 października 2000
roku o zmianie ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr. 103, poz. 1097)
Ustawa z dnia
6 września 2001
roku o zmianie ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii oraz o zmianie innych ustaw
(Dz.U. Nr. 125, poz. 1367)
W rozumieniu przepisów wyżej wymienionych ustaw
do
środków odurzających i substancji psychotropowych
zalicza się tylko te związki, które są wymienione w
wykazach stanowiących integralne ich części.
Ustawodawstwo
Zgodnie z ustawą i jej późniejszymi zmianami
karalne
jest:
posiadania środków odurzających i substancji
psychotropowych
wytwarzanie, przetwarzanie albo przerabianie
środków odurzających
przywóz z zagranicy, wywóz za granicę lub przywóz
w tranzycie takich środków
wprowadzanie ich do obrotu
Ustawa rozróżnia
dwie odmiany maku lekarskiego (
nisko- i wysoko-
morfinowy)
dwie odmiany konopi (
włókniste i inne
)
§
Podział
Środki odurzające (N)
Substancje psychotropowe (P)
Dzieli się na
cztery grupy
w zależności od:
-
stopnia ryzyka powstania uzależnienia w przypadku
używania ich w celach niemedycznych
-
zakresu ich stosowania w celach medycznych
.
Środki odurzające
Morfina
Kodeina
Alkaloidy opium
Heroina
Przetwory ze słomy makowej
Ziele konopi (marihuana) i żywica (haszysz)
Substancje psychotropowe
Amfetamina i jej pochodne
9
-Tetrahydrokannabinol
– psychoaktywny
składnik konopi
Zadania analityka
Identyfikacja
123 środków odurzających
110 substancji psychotropowych
24 prekursorów
Wykazanie ich obecności w różnych materiałach w tym
biologicznym
Oznaczanie ich czystości
Wyznaczenie ich stężenia w:
płynach ustrojowych
sekcyjnym materiale biologicznym
tzw. materiałach alternatywnych (np. włosy, ślina)
Identyfikacja domieszek, które mogą być istotne do ustalenia
źródła pochodzenia środka czy metody jego otrzymania
Analiza ilościowa składników biologicznie czynnych
(morfina,
9
-tetrahydrokannabinol)
w surowcach roślinnych
(
słoma
makowa, konopie).
Zadania analityka
Wybór odpowiedniego związku do oznaczenia
–
związek najbardziej reprezentatywny i specyficzny dla
danej substancji uzależniającej:
wskaźnik narażenia
wskaźnika skutków działania środka odurzającego na
organizm ludzki
Dobór takiego
biomarkera
warunkuje wyciąganie
prawidłowego wniosku dotyczącego:
czasu przyjęcia tego środka
czasu trwania narażenia
częstotliwości przyjmowania
określenie biernego lub czynnego narażenia
Zadania analityka
Dobór odpowiednich metod analitycznych
(metody sprawdzone w
międzylaboratoryjnych
testach kontroli jakości wyników badań)
W toksykologii sądowej obowiązuje zasada
potwierdzania każdego wyniku drugą
niezależną
(opartą na innych podstawach
teoretycznych)
metodą.
Dobór materiału do badań
(zasadniczą rolę odgrywa czas, jaki upłynął od
przyjęcia środka uzależniającego bądź narażenia
na niego
– czy też wystąpienia objawów – do
wykonania analizy).
Materiał do analiz
Do analizy wykonywanej
równocześnie z
występowaniem objawów
materiałem z
wyboru jest
krew lub ślina, a wykonywanej
później – mocz i pot.
Do wykonania analizy w celu stwierdzenia
przyjęcia narkotyku
w okresie od tygodnia do
nawet roku najlepszym materiałem do
badania są włosy.
Badanie włosów noworodków i małych dzieci
dostarcza informacji o ich narażeniu na te
środki zarówno w życiu płodowym, jak i po
urodzeniu.
Analiza włosów
Analiza ta umożliwia:
długofalową, retrospektywną diagnostykę
przyjęcia narkotyku
daje możliwość, po podzieleniu włosa na
odpowiednie odcinki, określenia przybliżonego
czasu, jaki upłynął od przyjęcia narkotyku
określenie okresu, w którym narkotyk był
przyjmowany
stwierdzenia, czy był przyjmowany okazjonalnie,
czy regularnie
Analiza włosów
Aspekty kontrowersyjne analizy narkotyków
we włosach:
rozróżnienie zanieczyszczenia zewnętrznego włosa
narkotykiem (np. oparami kokainy) od jego
obecności w tym materiale spowodowanej
aktywnym użyciem tego narkotyku oraz
kontaminacją endogenną (np. z potu)
Badanie tego materiału wymaga zastosowania
bardzo czułych metod:
GC/MS
GC/MS z chemiczną jonizacją
i derywatyzacji analitu
Analiza materiału
sekcyjnego
Materiał sekcyjny - bardzo małe próbki materiału (np.
100 mg wątroby czy mózgu)
Jest to materiał nieodtwarzalny, zmienny w czasie
Do interpretacji uzyskanego wyniku w odniesieniu do
przyczyny zgonu z powodu zatrucia, konieczne jest
oznaczenie tego środka i jego metabolitów
zarówno w postaci wolnej, jak i sprzężonej.
Badanie wykonuje się używając kilku rodzajów
materiału i określa się stosunek stężeń związku
macierzystego i metabolitów w tych materiałach.
Środki uzależniające
Alkaloidy opium
Amfetamina i jej pochodne
Konopie i ich składniki czynne
biologicznie
Środki halucynogenne
Alkaloidy opium
Opium
-
zatężony sok z niedojrzałych
makówek maku lekarskiego (Papaver
somniferum L.).
Największa zawartość opium spotykana jest w
maku uprawianym w
Złotym Trójkącie
(Birma,
Laos, Tajlandia), w
Złotym Rożku
(Iran, Irak,
Afganistan, Pakistan), w
dolinie BKA
(Liban), a
także w Turcji, Indiach, Nigerii i Meksyku.
Alkaloidy opium
Zawiera około
40 alkaloidów
, które można
podzielić na dwa rodzaje:
- pochodne fenantrenu
- pochodne izocholiny
W opium znajdują się głównie:
morfina (8-14%)
narkotyna (noskapina) (2-8%)
papaweryna (0.7-3%)
tebaina (0.2-1%)
kodeina
Alkaloidy opium
Pierwsze doniesienia
– 3000-2500 B.C.
Homer w Odysei opisuje napój zawierający
opium
Stosowane w prawie wszystkich kulturach
głównie w celach leczniczych
Szczególnie szeroko opium stosowano w
Europie i USA w XIX wieku (Anglia
–
stosowanie opium jak aspiryny)
Alkaloidy opium
Opium było w przeszłości używane jako środek:
przeciwbólowy
uspokajający
nasenny
odurzający
Stosowane było głównie w postaci
nalewki
alkoholowej (laudanum) lub palone
Próby ograniczania sprowadzania brytyjskiego
opium do Chin doprowadziły do wojen
opiumowych.
Heroina
Heroina
(diacetylomorfina, C
21
H
23
NO
5
)
półsyntetyczny narkotyk otrzymywany w
wyniku
acetylacji morfiny
od
7 do 8 razy
silniej działający i uzależniający niż
morfina
Narkotyk ten po raz pierwszy
wyprodukowano
w Niemczech
w
1874
roku i zaczęto wykorzystywać w celach
medycznych, jako silny środek
przeciwbólowy.
Obecnie w większości krajów jego
stosowanie w medycynie jest zabronione.
Heroina
Dzięki grupom acetylowym szybciej
przechodzi przez barierę krew-mózg
W mózgu jest enzymatycznie
metabolizowana do aktywnych
terapeutycznie metabolitów (morfina) -prolek
Farmaceutyczna postać heroiny stosowana
w leczeniu osób silnie od niej uzależnionych
(Wielka Brytania -
Diagesil
®
, Szwajcaria,
Holandia)
Heroina
Heroina
może mieć postać białego, różowego,
brązowego lub niebieskiego proszku, w zależności
od miejsca jego produkcji i sposobu oczyszczania.
Rozprowadzane przez dealerów dawki (działki)
posiadają masę średnio
0.1 grama
zawierają
zazwyczaj
20-30 mg
czystej heroiny. Pozostałość
to glukoza, mąka, efedryna, cukry itp.
„
Heroina nr.4
” (80%)
czy
„
brown sugar
”,
przyjęte bez rozcieńczenia
są śmiertelne dla człowieka.
Heroina
Polska heroina
– „
kompot
” - ciemnobrunatny
płyn wytwarzany ze słomy makowej warunkach
domowych.
Zawiera
oprócz
morfiny
i
heroiny
inne
alkaloidy, np.
kodeinę
, a także
pozostałości
stosowanych do produkcji odczynników
chemicznych i materiału roślinnego
.
Bardziej szkodliwy i działa znacznie silniej niż
czysta heroina oraz szybciej prowadzi do
uzależnienia
Alkaloidy opium
W organizmie łączą się z tymi samymi receptorami,
co
endogenne odpowiedniki np. endorfiny
(hormony peptydowe -
hormony szczęścia)
Działanie:
wpływanie depresyjnie na centralny układ nerwowy i
ośrodek oddechowy
działanie uspokajająco
działanie nasennie
działanie przeciwbólowe
Po przyjęciu występuje euforia, uczucie
wewnętrznego spokoju, błogostanu i harmonii
trwające od 3-6 godzin.
Widoczne objawy
Alkaloidy te powodują rozszerzenie naczyń
wieńcowych i mózgowych, blokują bodźce
seksualne.
Do widocznych objawów wskazujących na
przyjęcie opiatów należą:
zamazane szkliste oczy, zwężone źrenice
brak apetytu, katar
wymioty, ból mięśni
gęsia skórka, gorączka
zimne poty, łzawienie
Głód narkotyczny
Głód narkotyczny
- objawy odstawienia, 8-12
godzin od przyjęcia ostatniej dawki.
Do objawów tych należą:
przyspieszona praca serca (kołatanie)
bóle głowy, wymioty
niepokój, bezsenność, depresja, rozdrażnienie
biegunka, podwyższona temperatura
zaburzenia oddychania i widzenia
epilepsja, zaburzenia neurologiczne, paraliż, zapaść
myśli samobójcze
Heroina
Heroina
w większej dawce może wpływać
paraliżująco na centralny układ nerwowy, a
szczególnie ośrodek naczyniowo-ruchowy w
pniu mózgowym
Zapaść krążeniowo-oddechowa lub
zakrztuszenie się własnymi wymiocinami –
śmierć
Alkaloidy opium
Regularne przyjmowanie tych środków
odurzających powoduje wytworzenie się
silnego
psychicznego i fizycznego
uzależnienia i tolerancji
W celu uzyskania tego samego efektu trzeba
zwiększyć dawkę np. od 1 do 10 ml kompotu
Sytuacje stresowe, choroby, czy nawet krótki
okres abstynencji, obniżają tolerancję, co
stwarza zagrożenie przedawkowania, w
wyniku którego może nastąpić zgon.
Alkaloidy opium
Powodują
:
obniżenie progu wrażliwości na ból, co prowadzi
do ignorowania przez narkomanów symptomów
pojawiającej się choroby i wycieńczenia
organizmu
uszkodzenia mózgu
powstanie zakrzepów
zakażenie wirusem HIV czy żółtaczki i wielu
innych schorzeń
utratę masy ciała i impotencję
Alkaloidy opium -
metabolizm
Po podaniu
heroina
ulega szybkiemu procesowi
deestryfikacji do
6-monoacetylomorfiny (6-MAM)
i
w dalszej kolejności do
morfiny
.
Czas biologicznego półtrwania wynosi:
5 minut
– heroina
45 minut - 6-monoacetylomorfiny
Obecna w kompotach
kodeina
również
ulega
metabolizmowi do morfiny
.
Morfina
w znacznej części
jest wydalana z
organizmu z moczem w postaci
glukuronidów i
siarczanów
; tylko nieznaczna część morfina
wydalana jest jako wolna zasada.
Metabolizm heroiny
Amfetamina
1-fenylopropylo-2-amina
(benzedryna,
psychedryna, perwityna)
Mieszanina racemiczna:
(2S)(+)-1-fenylo-2-aminopropan
(dekstroamfetamina)
(2R)(-)-1-fenylo-2-aminopropan
(lewoamfetamina)
Amfetamina i jej pochodne
XIX/XX wiek - pierwsze syntezy i badania
związków pobudzających:
amfetamina
(1887)
metylenodioksyamfetamina
(
MDA
, 1910)
3,4-metylenodioksymetamfetamina
(
MDMA
,
1912)
metamfetamina
(1919)
inne pochodne zsyntezowane na bazie
fenyloetyloaminy
Do tej pory zdefiniowano działanie ok.
200
tego typu
związków
Syntetyczne pochodne
Najbardziej rozpowszechnione w Polsce syntetyczne
pochodne fenyloprolyloaminy:
amfetamina
(speed) i jej analogi
MDA
(love pill)
MDE
(Eve)
MDMA
(Ecstasy, Adam)
efedryna
oraz jej produkt domowej przeróbki –
metkatynon
Ostatnio szczególnego znaczenia nabiera
p-metoksy -
amfetamina (PMA, death)
i współobecna z nią w
tabletkach
p-metoksymetamfetamina (PMMA)
PMA
-
opóźnione działanie psychoaktywne, prowadzi do
przedawkowania.
Amfetamina i jej pochodne
Enancjomery
tych związków wykazują
odmienne działanie na organizm człowieka
manifestujące się różną toksycznością i
odmiennymi efektami behawioralnymi.
Enancjomery (S)-(+) amfetaminy i
metamfetaminy
wykazują pięć razy
silniejsze działanie pobudzające na
ośrodkowy układ nerwowy niż
enancjomery R-(-)
.
Amfetamina i jej pochodne
W nielicznych krajach Europy (
Szwajcaria
)
kontrolowane prawnie są tylko enancjomery
prawoskrętne amfetaminy i metamfetaminy
,
przy czym w powszechnym obrocie
aptecznym znajdują się leki z lewoskrętnymi
enancjomerami
tych związków (Vicks
Inhaler
®
- do inhalacji przez nos) lub leki,
które metabolizują do takich enancjomerów.
Amfetamina i jej pochodne
W Polsce analiza enancjoselektywna nie jest
rutynowo prowadzona
. Ustawa z dnia 24
kwietnia 1997
roku o przeciwdziałaniu
narkomanii
obejmuje kontrolą mieszaninę
racemiczną amfetaminy i jej pochodnych.
Większość leków będących prekursorami
amfetaminy nie znajduje się w urzędowym
wykazie środków farmaceutycznych
dopuszczonych do obrotu w Polsce.
Leki dostępne zagranicą, środki działające
anorektycznie
, nie są prawnie kontrolowane.
Amfetamina i jej pochodne
Łańcuchowe pochodne amfetaminy i
metamfetaminy
znajdują zastosowanie w
lecznictwie ze względu na działanie
znoszące
łaknienie i rozszerzające naczynia oraz w
leczeniu choroby Parkinsona
. Leki te nie są objęte
kontrolą prawną.
Bardzo ważne jest
rozróżnienie metamfetaminy
lub amfetaminy pochodzącej z zapisanego przez
lekarza leku oraz z metabolizmu tych leków od
pochodzącej z nadużywania niedozwolonych
(prawnie kontrolowanych)
związków
.
Amfetamina i jej pochodne
Wyniki analizy toksykologicznej powinny
stanowić podstawę do rozstrzygnięcia,
czy amfetamina i metamfetamina
stwierdzone w materiale biologicznym
pochodzą z przypisanych leków, czy
powstały w wyniku metabolizmu lub ich
nadużycia w celach pobudzających.
Amfetamina i jej pochodne
Amfetamina oraz metamfetamina -
związki
najczęściej przyjmowane w celach
pobudzających centralny układ nerwowy
Ich pierścieniowe pochodne –
MDA, MDE,
MDMA
, zaliczane do nowej klasy środków
zwanych
ENTAKTOGENAMI (narkotykami
rekreacyjnymi)
, charakteryzują się
działaniem nieprzewidywalnym.
MDA i MDMA
-
działanie halucynogenne.
Amfetamina i jej pochodne
W niskich dawkach wywołują
:
pobudzenie psychiczne
wzmagają aktywność umysłową, koncentrację myśli
ułatwiają percepcję i kojarzenie wrażeń
Po ich przyjęciu może wystąpić również stan
gotowości, czuwania oraz bezsenność, niekiedy zaś
przemijające stany ociężałości lub senności.
Związki te powodują
:
przyspieszoną akcję serca
podwyższenie ciśnienia krwi
suchość w jamie ustnej
rozszerzenie źrenic
podwyższenie temperatury ciała
Amfetamina i jej pochodne
Rynek narkotykowy
– substancje
dostępne w postaci tabletek w różnych
kolorach (różowym, pomarańczowym i
zielonym) z różnymi wytłoczonymi,
popularnymi znakami czy napisami.
Najczęściej sprzedawane w postaci
proszku (50 do 80mg w porcji) o różnej
zawartości składnika czynnego.
Amfetamina - analiza
Trudności w jednoznacznej identyfikacji:
nieznaczne różnice w strukturze
Izomery położeniowe:
1-PEA i 2-PEA
metamfetamina i fentermina,
Większość z nich to mieszaniny
enancjomerów.
Amfetamina - analiza
Trudności w analizie
:
Materiał biologiczny – naturalny składnik to aminy, których
rodzaj i stężenie zmienia się w toku rozkładu gnilnego.
Obecność interferujących amin endogennych - fałszywie
dodatnie wyniki uzyskane metodami immunoenzymatycznymi.
W próbkach moczu i materiału sekcyjnego można stwierdzić
piki interferujące z metamfetaminą przy analizie metodą
chromatografii gazowej z detekcją uczuloną na azot
Powstawanie artefaktów podczas analizy amfetamin
dokonywanej szczególnie metodami GC-MS.
W materiale biologicznym wykrywa się więcej niż jedną
pochodną amfetaminową.
Amfetamina - analiza
Trudności w interpretacji wyniku analizy:
przyjmowanie różnych związków w niewielkich
odstępach czasu
amfetamina i MDA są obecne w moczu jako
produkty demetylacji odpowiednio
–
metamfetaminy i MDMA oraz MDE
wprowadzenie do organizmu, wraz z
amfetaminą, zanieczyszczeń powstałych
podczas syntezy (MDMA często towarzyszy
MDE)
Amfetamina - analiza
Analiza proszków pochodzących z rynku
narkotykowego
-
półprodukty charakterystyczne dla
zastosowanej syntezy
Substancje stosowane do fałszowania
– środki
farmakologicznie czynne:
Metamizol
Paracetamol
Aminofenazon
Kwas acetylosalicylowy
Kwas askorbinowy
Środki używane do rozcieńczania
:
cukier, glukoza, skrobia, laktoza, węglan sodu
Konopie
Konopie
– roślina uprawiana i używana w
Europie
Główny odbiorca i kraj tranzytowy konopi -
Holandia
Dystrybucja - Belgia i Albania
W 1996r. skonfiskowano w Europie 410 ton
konopi, głównie w Hiszpanii
Konopie (Cannabis)
Środki odurzające pochodzące z konopi:
Marihuana
(suche, szczytowe i owocujące
części roślinne)
Haszysz
(sprasowana w kostki żywica)
Olej haszyszowy
Skład konopi
Identyfikacja ponad
400 substancji chemicznych
, z
których około
100
odpowiada za ich charakterystyczny
zapach. Większość z nich to lotne terpeny i
seskwiterpeny.
Najważniejsze związki występujące w konopiach to:
Δ
9
-
tetrahydrokannabinol (Δ
9
-THC lub THC)
kannabidiol
(CBD) i produkt jego rozkładu
kannabinol (CBN),
a
-pinen
myrcen
trans-
β-ocymen
a
-terpinolen
trans-kariofilen
a
-humulen
tlenek kariofilenu
(wykrywany przez psy tropiące narkotyki)
Marihuana
Podczas jej palenia na skutek pirolizy tworzy
się ponad
2000
związków.
Na znane farmakologiczne i toksykologiczne
działanie marihuany ma wpływ
osiemnaście
klas związków chemicznych
(związki
azotowe w tym aminokwasy, węglowodory,
cukry, terpeny, kwasy organiczne proste i
tłuszczowe).
Kannabinoidy
Składniki odpowiedzialne za psychoaktywność
konopi (ponad 60 różnych związków)
Związki chemiczne oddziałujące na receptory
kannabinoidowe
w mózgu.
Obecnie ta grupa związków dzieli się na:
kannabinoidy
roślinne - występują jako alkaloidy
roślinne,
endokannabinoidy -
występują w ciałach ludzi i
zwierząt,
kannabinoidy syntetyczne -
zostały stworzone przez
człowieka
Tetrahydrokannabinol (THC)
Tetrahydrokannabinol
(nazwa angielska
T
etra
H
ydro
C
annabinol, C
21
H
30
O
2
) - THC -
główna substancją psychoaktywną zawartą w
konopiach indyjskich.
Istnieje kilka izomerów THC różniących się
położeniem wiązania podwójnego. Dwa
izomery -
Δ
9
-THC
i
Δ
8
-THC
-
występują w
naturze.
Główną substancją aktywną konopi indyjskich
jest izomer
L-trans-
Δ
9-
tetrahydrokannabinolu
THC
THC posiada dwa chiralne
centra o konfiguracji trans.
Badania (lata 1969-
1972) wykazały,
że wszystkie główne kannabinoidy
występujące w marihuanie oraz
otrzymane syntetycznie posiadają
pentylową grupę dołączoną do
pierścienia aromatycznego
.
Niektóre próbki marihuany
zawierają 9THC z metylowym i
propylowym łańcuchem bocznym
9
-Tetrahydrokannabinol
Średnia zawartość
9
-tetrahydrokannabinolu (9THC)
w:
marihuanie
– 2.9%
haszyszu
– 3.4%
oleju haszyszowym
– 16.5%
Najwyższe stężenie 9THC
dochodziły do:
27.7% w marihuanie
29.9% w haszyszu
43.2% w oleju haszyszowym
.
Kannabinole
Kannabinol
(
CBN
) wykazuje 10%
aktywności
9THC
, a
kannabidiol
(
CBD
) nie
posiadając własnej aktywności moduluje
działanie
9THC
i
CBN
.
CBD
w czasie palenia przekształca się w
9THC
.
Konopie - analiza
Konopie różnego pochodzenia
(konopie
włókniste pochodzące z prywatnych upraw w
różnych warunkach - w ogródkach, szklarniach,
doniczkach i w różnym okresie rozwoju rośliny).
Wyznaczanie zawartości 4 naturalnych
składników konopi:
CBD (kanabidiol)
CBN (kannabinol)
9THC
kannabinochromenu (CBCh)
CBN
CBD
Przedmiot badań
Żadna z popularnych metod
(TLC, GC, HPLC-
UV, HPLC-DAD)
nie rozdziela zadawalająco
9THC i 8THC.
Każde stężenie 9THC
w badanych próbkach -
suma stężeń tetrahydrokannabinoli
(9THC i 8THC)
Wykrywalność 9THC metodami HPLC jest
dwukrotnie wyższa niż 8THC, metodami TLC
pięciokrotnie, a metodą GC – dziesięciokrotnie.
8
-Tetrahydrokannabinol
8THC
występuje w konopiach w bardo małych
stężeniach nie przekraczających 0.1% masy
próbki.
Aktywność 8THC jest 20 razy mniejsza od
9THC
(cała aktywność psychofizyczna konopi
związana jest z zawartością 9THC)
Zawyżenie psychoaktywności konopi przez
sumowanie stężeń 8 i 9THC przybliża ją do
rzeczywistej, ponieważ w czasie palenia
niektóre nieaktywne składniki konopi, ulegając
dekarboksylacji, stają się psychoaktywne.
Kannabinole
Występują w konopiach w formie obojętnej i
kwasowej.
Formy kwasowe przeważają w roślinach
młodych.
Istnieje wiele kryteriów podziału konopi na
odmiany:
bogate w CBD (kanabidiol)
bogate w 9THC
Podział konopi
Trzy główne typy konopi, różniące się pod
względem użytkowym, biologicznym i
morfologicznym:
konopie włókniste
(THC < 0.3% i CBD > 0.5%)
konopie pośrednie
(THC > 0.3%, CBD > 0.5%
z bardzo zmiennym stosunkiem THC/CBD)
konopie żywiczne
(
narkotyczne
, THC > 0.3% i
CBD < 0.5%).
Podział konopi
Żadne z dotychczasowych badań, nie dają
podstaw do jednoznacznego zaliczenia
pojedynczej próbki konopi do typu
włóknistego lub narkotycznego.
Dla celów sądowych
stosuje się urzędowy
podział na
konopie włókniste i
narkotyczne
na podstawie ustawowo
narzuconej zawartości głównego składnika
psychoaktywnego konopi, tj.
9THC
.
Podział konopi
Susz konopi przechowywany przez dłuższy
czas
– zmiana składu chemicznego:
zmniejszenie zawartość 9THC
zwiększenie stężenia CBD
9THC
Aktywna dawka 9THC (5-20 mg)
powoduje:
silne działanie subiektywne w postaci uczucia euforii
zaburzenia odczuwania i percepcji wrażeń
zmysłowych
zaburzenia osądu i pamięci oraz beztroski
może doprowadzić do psychozy toksycznej.
zwiększenie łaknienia
bóle głowy
nudności
zawroty głowy
pocenie się
zaczerwienienie spojówek i rozszerzenie źrenic.
9THC - analiza
W celu potwierdzenia przyjęcia 9THC
,
równocześnie z występowaniem objawów jego
działania, a więc
od kilku minut do
kilkudziesięciu godzin od wprowadzenia
marihuany lub haszyszu do organizmu
,
wykonuje się:
analizę toksykologiczną krwi
analizę toksykologiczną śliny
W dłuższym okresie czasu (kilka do kilkunastu
dni od wprowadzenia THC
)
:
analizę toksykologiczną moczu i potu
9THC - analiza
9THC można wykazać w powietrzu
wydychanym do 12 minut od chwili
wypalenia marihuany.
Stężenie we krwi
9THC 2-3 g/ml
-
wypalenie
papierosa nie wcześniej niż 6 godzin
od
pobrania materiału.
Najsilniejszy efekt działania 9THC - po
30-40
minut od rozpoczęcia palenia
Substancje halucynogenne
Związki psychodysleptyczne lub
halucynogeny
-
substancje, których główną
składową działania jest powodowanie
zaburzeń percepcji otaczającej
rzeczywistości
HALUCYNOGEN - PSYCHODELIK
greckie słowa
psyche
– dusza
deloun
– ukazywać
Substancje halucynogenne
Humphrey Osmond
- Brytyjczyk, w latach
1960-
tych w Ameryce Północnej prowadził
badania nad efektami psychotropowymi
meskaliny oraz LSD.
Jeden z wielu psychiatrów, entuzjastycznie
podchodzących do możliwości
wykorzystania halucynogenów jako
narzędzia umożliwiającego głębszy wgląd w
psychikę człowieka.
Substancje halucynogenne
Budowa
– strukturalnie przypominają
neuroprzekaźniki – zakwalifikowane do
dwóch głównych grup:
pochodnych fenyloalkiloaminy
pochodnych indolalkiloaminy
Pozostałe substancje o właściwościach
halucynogennych, których struktura jest
nieco inna, umieścić można dla celów
systematycznych w dodatkowej grupie.
Substancje halucynogenne
Grupa pochodnych fenyloalkiloaminy
-
związki o
budowie epinefryny, norepinefryny oraz dopaminy:
meskalina
2,5-dimetoksy-4-bromoamfetamina
2,5-dimetoksy-4-metyloamfetamina
3,4-metylenodioksymetamfetamina
(MDMA)
3,4-metylenodioksyamfetamina (MDA)
Substancje halucynogenne
Grupa pochodnych indolalkiloaminy -
związki o strukturze przypominającej
serotoninę:
dimetylotryptamina
(DMT)
psylocybina
harmalina
Dietyloamid kwasu
D-lizergowego
Lyserg Säure Diäthylamid – LSD
dietyloamid kwasu lizergowego
Przekształcenia
izomeryczne LSD
Substancje halucynogenne
Substancje o budowie odmiennej niż
wymienione
ketamina
dekstrometorfan
mirystycyna
difenhydramina
Czynniki wywołujące
halucynacje
Stany chorobowe przebiegające z wysoką gorączką
Zaburzenia psychiczne
Uszkodzenie mózgu spowodowane zatruciami
pokarmowymi lub urazami mechanicznymi
Zatrucia pokarmowe pośrednio zaburzające pracę mózgu
Nadprodukcja hormonów tyroidowych lub
adrenergicznych
Podawanie wysokich dawek kortyzonu
Kuracja hormonami tyroidowymi
Delirium tremens
(obłęd opilczy)
Stany fizycznego wyczerpania
Metabolizm LSD
Dane dotyczące metabolizmu LSD - okres 30 lat
od chwili jego odkrycia.
Szybkie wchłanianie z żołądka
We krwi występuje głównie w formie związanej z
białkami (ok. 90%)
Biologiczny okres półtrwania wynosi ok. 3 h
Główne metabolity LSD:
2-oksy-3-hydroksy-LSD (A)
N-desmetylo-LSD (B)
Metabolizm LSD
Przemiany mogą również polegać na hydroksylacji
pierścienia fenolowego i prowadzić do powstania
kolejnych dwóch metabolitów:
13-hydroksy-LSD (C)
14-hydroksy-LSD (D)
Obecność grup polarnych umożliwia tworzenie
połączeń LSD z kwasem glukuronowym i tym samym
dalszy spadek stężenia związku macierzystego.
Wszystkie te przemiany sprawiają, iż jedynie
1%
niezmienionego LSD zostaje wydalone wraz z
moczem.
Metabolizm LSD
2-oksy-3-hydroksy-LSD
N-desmetylo-LSD
13-hydroksy-LSD
14-hydroksy-LSD
Metabolizm LSD
Doniesienia literaturowe o występowaniu
innych metabolitów LSD:
2-oksy-LSD
N-desetylo-LSD
etylowinylo-LSD
Niskie stężenia LSD w materiale
biologicznym sprawiają, iż
możliwość
detekcji
jest ograniczono praktycznie
do 24
godzin po przyjęciu środka.
Metabolizm LSD
Ostatnie kilka lat
– pojawienie się publikacji
dotyczących metodyki oznaczania
2-oksy-3-
hydroksy-LSD (metabolit A)
, którego
stężenie w moczu
jest do ok.
20-krotnie
wyższe niż LSD
. Możliwość potwierdzenia
przyjęcia LSD w znaczenie dłuższym czasie.
Oznaczanie
N-desmetylo-LSD (metabolit B)
:
stężenia porównywalne z LSD
3-
krotnie dłuższy czas biologicznego półtrwania