2013-05-20 histopatologia
nowotwór - niekontrolowany niecelowy niepochamowany autonomiczny i szkodliwy dla organizmu rozrost tk na podłożu tk zdrowej.
13:00 drugie piętro budynek 24 pierwsze czerwcowe zajęcia
czynniki onkogenne:
chemiczne
fizyczne
biologiczne
czynniki endogenne biorące udział w indukcji nowotworów
czynniki chemiczne
bezpośrednie (ostateczne) reakcja z receptorami kom prowadząca do transforamcji nowotworowej min metale cięzkie …
prokarcerogenne - wykazują działanie onkogenne w wyniku przekszta łcania enzymymatycznych w kom poddanyuch tranformacji nowotworwoej min animy aromatyczne nitrozaminy alfatoksyny dym papierosowy spaliny samochodowe
czynniki fizyczne
promieniowanie jonizujący radioaktywne uv podczerwone, pierwiastki radioaktywne czynniki termiczne
urazy mechaniczne
czynniki biologiczne
onkowirusy
pasożyty
bakterie
roślny produkujące naturalne pestycydy
czynniki endogenne
hormowny
działanie bezpośrednio na kom docelową wspólnie z egkancerogenna prokancerogenów zoennymi czynikikami onkogenhymi aktywacja …
bakterie przewodu pokarmowego
azotyny wewnątrzypochodne i nitrozaminy
matabolity kwasu arachidonowego
wolne rodniki
metale ciężkei arsen kadm żelazo cynk miedz ołów nikiel i kadm
mechanizmy transformacji nowotworowej
mutacyjne - samoistne lub w wyniku działania czynników onkogennych zmiany kodu genetycznego
embionalne - utrwalone zaburzenia ekspsresji informacji gentycznej i zmiana czynniości genów
wirusowa
czyniki genetyczne
onkogeny retrowirówów - indukują nowotwory in vivo i
…
protoonkogeny i onkogeny
protoonkogeny - występujące w każdej komórece geny odgrywające kluczową rolę w mechanizmach i ch wzrostu dojrzewania i różnicowania się
onkogeny - wynik mutacji prootoongkogenów niewrażliwe na bodzce...
genty mutatorowe
naprawa mutacji prowadzących do aktywacji prootoonkogeów lun inaktywacji genu supresorowego
etapy onkogenezy
inicjacia -czynniki kancerogenny uskzadza dna komórki (fiksacja kancerogennu) - komórka macierzysta nowotworu
promocja - zmiany w genotywpie i pełna transformacja nowotwowtowora i komórki
progresja - wzrost zmienonych nowotworowo komórek
komórki macirzyste nowotworu - trwała zdolność do odtwarznia się nasilająca się wraz z kolejnym mutacjami niska zdolność do zróżnicowania się
pod względem zachowania biologicznego
nowotwory niezłośliwe
mijscowozłśliwe
złośliwe
nowotwory niezłośliwe
wzrost ograniczony (często torebka)
wzrost powolny
nie daje przerzutów ani wznowyszybki
nienacieka tkanek
rzadko zmiany wsteczne
miejscowo złośliwe
naciekający wzrost
szybki
nie dają przerzutłó częste wznowy
rzadko zmiany wsteczne
nowotwory złośliwe
naciejąco
bardzo syzbko
częste przerzuty i wznowy
naciekanie tkanek
częste zmiany wsteczne
nowotwory niezłośliwe obraz makroskopowy
torbielowate
lite
rosnące w głębi tkanek
rosnące na zewnątrz tzw polipy
nowotworzy złośliwe
rozrost mezoficzny - grzybiasty
rozrost endofityczny - wrzodziejący
rozrost ogniskowy w głebi tk
rozrost rozlany w głebi tk
budowa nowotworów
miąższ - komórki nowotworowej
podścielisko - tkanka łączna
guz histoidalny - zatarta granica między miąższem a podścieliskiem
guz organoidalny wyraźna granica
cechy mikroskopowe komórek nowotworu niezłośliwego
dobrze zróżnicowane - morgoliczne podobne do komórek dojrzałoścki tkanki z które się wywodzą
cechy mikroskopowe kom nowotoru złośliwego
niski stopień zróżnicowana
stoskutenk jądro/cytoplazma zmieniony na korzyść...
zrąb nowotworu
komórki tkanki łącznej
macierz zewnątrzk komókrowa - płynk żelu lub włókna
liczne naczynia krwonoścny
zrąb właściwy
zrąb tkanki …
stopień złości nowotwóru rośli ewraz z % niezróżnicowychych komórek w obrazi emikroskopowym
ocena zawansowana procesu nowotworowego system TNM
czynniki warunkujące innwazyjność
utrata hamowania kontaktowego
zmniejszenie przylegania kom - utrata fibronektyny (dezmosymy)'
produkcja enzymów niszczących tkanki
prodkucja TAF
morfoloiczne posstacie naciekania
wilkoogniskowe
drobnoogniskowe
rozproszone
drogi szerzenia się przerzutłó
naczynia krwionośći e (głwonie zylne) i chłonne (odwrtna diapedeza
kontakt bezpośredni
kanalikowa
stan przedrakowy
właciwy (bezwzględny) - nowotwór złośliwy rozwija się prawie zawsze np. polipowatość jelita grubego rogowacenia białe krtani róg skórny
niewlaściwy (względny )- nowotór złośliwy rozwija się statytykstycznie częściej np. przewlekłe
nie każdy nowotór jest rakiem
podział histogeniczny nowotwów
pochodznia nabłonkowego
pochodzenia mezenchymalnego
z taknki krwiotwórczej i chłonnej
nerwoej
tk barwnikotwórczej - tylko czerniak
zarodkowe
zawiązki narządów
rak - złośliwy z tkanki nabłonkowej