Pierwszy miesiąc - NOWORODEK
Co twoje maleństwo potrafi robic?
-waga większości noworodków wynosi około 3500 g,
-długość ok. 50 cm.
-W tym okresie aktywność przeważnie ogranicza się do spania, jedzenia i wypróżnia się.
-Mózg jest maleńki, ale ma aż milion komórek.
Dziecko już po kilku dniach prawdopodobnie będzie umiało:
-podnieśc główkę na moment, gdy leży na brzusku;
-wymachiwa rączkami i nóżkami;
-skupi wzrok na przedmiotach oddalonych o 20-30cm.
- Teraz świat widziany jego oczkami jest rozmazany, ale i tak widzi dużo więcej niż przy narodzinach. Fascynują go kolorowe wzory, czarno białe zdjęcia i specjalne zabawki dla dzieci. Uwielbia twarze, szczególnie oczy. W niedługim czasie będzie wodzić oczami za poruszającymi się przedmiotami.
-Układ kostny noworodka nie jest jeszcze ukształtowany. Kości są słabe, gdyż zawierają niewielkie ilości soli mineralnych i w dużej części mają budowę włóknisto- chrzastkową.
-Jedynie kości czaszki są twardsze od innych. Na sklepieniu czaszki w miejscu zetknięcia się kości ciemieniowych i czołowych jest przestrzeń wypełniona tkanka włóknistą tj. ciemiączko duże. Przestrzeń pomiędzy kośćmi ciemieniowymi a kością potyliczną nazywa się ciemiączkiem małym, które zrasta się w pierwszym kwartale życia.
-Układ mięśniowy podobnie jak układ kostny nie jest jeszcze rozwinięty całkowicie. Włókna mięśniowe są cienkie o niewielkiej sile skurczu. Dwie cechy charakteryzujące postawę leżącego noworodka to asymetria oraz tendencja do przewagi zginaczy.
-Układ nerwowy nie jest w pełni dojrzały. Ciężar mózgu jest duży w stosunku do ciężaru ciała (wynosi ok. 380g.) Komórki nerwowe nie są zróżnicowane w typowe warstwy, wypustki komórek są słabo wykształcone.
Stosunek noworodka do otaczającegoświata regulują przede wszystkim odruchy bezwarunkowe, które są odpowiedzią na bodżce związane z nowym środowiskiem życia.
Jednym z pierwszych testów któremu są poddane noworodki, jest to test APGAR, który większośc z nich zdaje z dobrym wynikiem.
Test APGAR
Test ten ułożony został przez lekarkę pediatrę Virginię Apgar.
Poniżej znajduje się tabela APGAR, czyli stan dziecka po urodzeniu według APGAR.
Badanie przeprowadzane jest w pierwszej i piątej minucie po porodzie (bądź w następnych, jeżeli zachodzi taka potrzeba) w pięciu kategoriach. Za każdą z nich lekarz przyznaje od 0 do 2 punktów zatem maksymalnie stan noworodka może być oceniony na 10 punktów. By łatwiej zapamiętać, jakie parametry są oceniane, można zastosować prosty sposób: APGAR = OCENA.
Przy czym :
O = oddech,
C = czynność serca,
E = efekt drżenia błony śluzowej nosa,
N = napięcie mięśni,
A = aktualne zabarwienie skóry.
Najpierw neonatolog sprawdza, czy noworodek potrafi sam oddychać i jak sprawnie to robi. Następnie z jaką częstotliwością bije serce. Kolejną czynnością jest wywołanie reakcji na bodźce, np. strumieniem światła czy drażnieniem nosa przez delikatne dotykanie jego błony śluzowej cewnikiem. Później lekarz sprawdza napięcie mięśniowe ( im bardziej dziecko jest wiotkie, tym mniej punktów otrzyma ) i kolor skóry ( im bardziej jest ona zaróżowiona, tym lepiej, bo świadczy to o jej doskonałym ukrwieniu ). Stan dziecka uważany jest za dobry, gdy suma punktów mieści się między 8 a 10. Cyfry od 4 do 7 punktów odpowiadają dziecku urodzonemu w średnim stanie: noworodek jest silny, ale może mieć nieregularny oddech i być siny. Zaś jego napięcie mięśniowe i praca serca są prawidłowe. Ocena poniżej 4 świadczy o tym, że dziecko jest wiotkie, blade lub sine, z niską częstotliwością tętna i bezdechem. Przy ocenie 0-3 mówimy o zamartwicy ciężkiej, której głównym objawem jest brak podjęcia funkcji oddychania lub o lekkim stopniu zamartwicy, gdy dziecko uzyskało 6-7 punktów i wykazuje zaburzenia oddychania.
Wybrane odruchy noworodka :
0.Odruch Rootinga
Noworodek, którego policzek zostanie delikatnie muśniety, odwraca główkę w kierunku bocca, otwiera usta i wykazuje gotowoś do ssania. Odruch ten trwa do 3-4 miesiąca.
1. Odruch płaczu,
2. Odruchy: szukania i ssania i połykania .Odruch szukania pojawia się 31 tygodnia życia, zanika 6 miesiąca. Odruch ssania pojawia się 34 tygodnia ciąży, zanika 36 miesiąca życia. Odruch połykania pojawia się34 tygodnia życia. Gdy tylko pogłaszczesz dziecko w policzek natychmiast odwróci główkę w jego stronę i otworzy szeroko usta w poszukiwaniu jedzenia, nawet, jeśli odnajdzie tylko palec zacznie go mocno ssać. Odruch połykania i ssania bada się wprowadzając smoczek do ust dziecka, po czym następuje energiczne ssanie.
3. Odruch Moro, obecny od urodzenia do 4 miesiąca życia (pochodzi od nazwiska badacza, który opisał ten odruch), inaczej zwany odruchem obejmowania. Można to wykonać u dziecka leżącego na plecach unosząc główkę i nagle opuszczając ją. Bądź też trzymając za dłonie podnosić powoli tułów do góry i szybko go opuszczać albo też gwałtownie poruszać łóżeczkiem, na którym dziecko leży. Jest to nagłe poczucie utraty oparcia, gdy gwałtownie zmienimy położenie ciała noworodka lub w pomieszczeniu, w którym jest dziecko rozlegnie się nagły hałas, ostry dźwięk. Prawidłową reakcją obronną noworodka jest wyciągnięcie ramion i rozwarcie dłoni a następnie zaciśnięcie dłoni i przywiedzenie obydwu ramion do linii środkowej ciała. Może temu towarzyszyć płacz, prostowanie grzbietu, głowy, ruchy nóg.
4. Odruch chwytny rąk i stóp. Od urodzenia do 3 roku życia (stopy), 5-6 rok życia (dłonie). Można zaobserwować wkładając swój palec w dłoń noworodka, zaciska on wówczas paluszki tak mocno, że można go nawet unieść.
5. Odruch pełzania - jeśli ułożonemu na brzuszku noworodkowi delikatnie podrażnisz stopy przykładając do nich np. rękę, zacznie on nieznacznie przesuwać się do przodu.
6. Odruch stąpania inaczej zwany odruchem chodu automatycznego. Jeśli chwycimy dziecko pod pachy, tak, aby jego stópki dotykały podłoża zacznie on przebierać nóżkami tak jakby chciał iść do przodu. Donoszony noworodek opiera się całą stopą na podłożu, próbuje wyprostować tułów - jest to tzw. odruch podparcia, a następnie rozpoczyna naprzemiennie zgięcie i prostowanie nóg pozorując chodzenie, przy czym jedna noga krzyżuje się z drugą. Odruch ten zanika ok. 2 miesiąca życia.
7. Niesymetryczny toniczny odruch szyjny- wyzwala się przy ułożeniu dziecka na plecach. Odruch ten polega na prostowaniu kończyn po tej stronie, w którą zwrócona jest twarz i na zgięciu kończyn po stronie przeciwnej. Odruch jest od urodzenia. Znika zwykle po 3- 4 miesiącu życia.
8. Odruch Galanta - inaczej wygięcie grzbietu - uzyskuje się przez drażnienie okolicy przykręgosłupowej pleców. Następuje wówczas zgięcie grzbietu w stronę drażnioną.
9. Odruch Szala - przy obejmowaniu ręką noworodka leżącego na plecach kieruje się on do boku po przeciwnej stronie, unosząc łokieć ponad tułów dziecka. U noworodka donoszonego ręka nie dochodzi do wyrostka barkowego, a łokieć nie sięga do linii środkowej ciała.
10. Skrzyżowany odruch wyprostu - drażnienie powierzchni podeszwowej stopy lekko wyprostowanej kończyny dolnej. Efekt: w pierwszej fazie uzyskujemy zgięcie przeciwstawnej nogi - w drugiej fazie, jej przywodzenie, a w trzeciej - wyprostu.
11. Odruch Babińskiego - Zanika do 2 roku życia. Gdy delikatnie dotykamy stópki noworodka, to paluszki u stópki wyprostowują się stronę grzbietową.
12. Odruch rzęskowy - tj. mruganie przy głaskaniu rzęs.
Noworodek reaguje na silne bodźce świetlne, akustyczne. Dokładnie nie zlokalizuje, ale zwraca oczy w kierunku bodźca. Powonienie u noworodków nie jest jeszcze dobrze rozwinięte. Prawdopodobnie rozpoznaje on zapach matki i jej mleka.
Źrenice reagują na światło od 29 tygodnia życia płodnego. Dziecko urodzone po 32 - 36 tygodniu odwraca głowę w kierunku intensywnego oświetlenia.
Art. chigieniczne
body ( pod pajacyka zakładałam ) ze 4 szt
pajacyki ( niezastąpione , miałam 4 szt i zuzyłam wszystkie, bo dzidzia smułkę wydala i brzudzi się wszystko)
czapeczka dla dzidzi ( po kapieli się przyda napewno)
kocyk , nie przydał sie, dopiero na wyjście)
rożek ( koniecznie, dzidzia ciągle była w rożku)
chusteczki nawilżone ( knoecznie)
pieluszki jednorazowe ( koniecznie, nie daja wcale pieluszek)
krem do pupy ( albo puder)
oliwka ( mi się nie przydała)
pieluszki tetrowe ( przydały się , ze 6 szt, mi mąż musiał dowieźć, podkładałam pod małą jak przewijałam, jak ulewała, sobie jak lało mi się z piersi)
niedrapki ( koniecznie)
sweterek ( nie przydał mi się )
pieluszka flanelowa ( jedna lub dwie starczy, położyłam w rożku żeby mała go nie ufajdała bo miałam tylko jeden)
odzież na wyjście dla dzidzi( mąż może dowieźć)
kaftaniki ( nie używałam, ale jeden by się przydał żeby założyć dziecku zaraz jak się urodzi pod pajacyk, potem pod pajacyk ubierałam body)
suszarka ( koniecznie, żeby szybko w łazience wysuszyć włosy i iść do dzidzi jak najszybciej)
nie wzięłam ale było potrzebne:
szczoteczka do włosów dla dzidzi, bo po porodzie są sklajstrowane i warto rozczesac troszkę po kąpieli)
mydełko do mycia dla dziecka
spirytus ci dadzą więc nie musisz brać ani kupowac nawet
skarpetki dla dzidzi ( ja ubierałam, bo tam było zmino, ciągle okna kazali otwierać i były przeciągi)
herbata jak pijesz , połozne mają czajnik i mogą zaparzyć, ja załowałam że nie wziełam
KOSMETYKI DLA NOWORODKA:
- kosmetyki NIVEA (krem na każda pogodę, krem przeciw odparzeniom do pupy (np. Sudocrem, Linomag), płyn do kapieli z oliwką, szamponik do włosków z rumiankiem łagodzący)
- Maść BEPANTHEN
- płyn do prania zmiękczający po 1 miesiącu cocolino
- oliwka pielęgnacyjna np. BAMBINO nalać do wody kąpielowej
- zasypka (puder)
- miękka szczoteczka do włosków
- nożyczki w zestawie z cążkami i pilniczkiem - bardzo cieniutkie (nie Canpol)
- płatki kosmetyczne (przydatne do obmywania twarzy dziecka i okolic oczu)
- patyczki do uszu (specjalne dla dzieci)
- proszek do prania przeznaczony dla niemowląt np. bobas , dzidziuś
- chusteczki pielęgnacyjne nawilżone np. BAMBINO
- zestaw do przemywania pępka (70% spirytus lub Gencjana, gaziki, patyczki jednorazowe) Stosujemy przy każdym przewijaniu noworodka. Wkrapiamy owijając kikucik pępka w każdą stronę i wycieramy. Uwaga! Pępek nie jest unerwiony.
- sól fizjologiczna do przemywania oczu gdy ropieją lub czyszczenia noska (10 ampułek x 5 ml)
- termometr do mierzenia temperatury dziecka (nie elektroniczny, za każdym razem podaje inną temperaturę)
- wkładki laktacyjne dla mamy
- Infacol kropelki na kolkę