PRZYRZĄDY POMIAROWE.
Rurka Pitota - najprostsze urządzenie do pomiaru prędkości płynu, oparte na zastosowaniu równania Bernoulliego. Była ona używana pierwotnie do pomiaru prędkości rzek.
Została po raz pierwszy skonstruowana w 1732 roku przez Henriego Pitota.
W zastosowaniu do pomiaru prędkości nurtu rzeki jest to rurka szklana zgięta pod kątem 90° i zwrócona wlotem pod prąd. Drugie ramię rurki jest pionowe; ustala się w nim słup wody o wysokości H względem nieodkształconego zwierciadła wody.
Rurka Prandtla - przyrząd do pomiaru prędkości przepływu płynu poprzez pomiar ciśnienia w przepływającym płynie (cieczy oraz gazów). Składa się on z dwóch osadzony w sobie rurek, z czego pierwsza wewnętrzna służy do badania ciśnienia całkowitego płynu, natomiast zewnętrzna do badania ciśnienia statycznego.
Rurka Prandtla, opracowana przez Henryego Darcy oraz Ludwiga Prandtla, jest udoskonaleniem wcześniejszego wynalazku francuskiego inżyniera Henri Pitota zwango Rurką Pitota.
Rurka poprzez otworek na półkukistym nosku rurki mierzy ciśnienie całkowite p1 (ciśnienie spiętrzenia), a poprzez otwór w powierzchni bocznej oddalony od przodu rurki, ciśnienie statyczne p2.
Rotametr, właśc. przepływomierz o zmiennym przekroju - przyrząd do pomiaru natężenia przepływu płynów. Po raz pierwszy urządzenia tego typu zostały opatentowane przez niemieckiego producenta Rota, obecnie Rota-Yokogawa, stąd nazwa Rotametr (ang. rotameter)
Ma postać pionowej szklanej rury, rozszerzającej się ku górze. W rurze umieszczony jest pływak. Płyn wprowadza się od dołu rury. Ruch płynu powoduje unoszenie pływaka do położenia, w którym zrównoważą się działające nań siły:
siła ciężkości pływaka (działająca pionowo do dołu),
siła tarcia przepływającego płynu o powierzchnię boczną pływaka (działająca do góry),
siła wyporu, wywołana różnicą ciśnień pod i nad pływakiem (działająca do góry).
Na ścianie rury naniesiona jest skala, opisana w jednostkach natężenia przepływu.
Druga i trzecia z wymienionych sił zależą od szybkości przepływającego płynu, dodatkowo druga zależy od rodzaju (lepkości) płynu. Szybkość z kolei zależy od przekroju szczeliny (o kształcie pierścieniowym) między wewnętrzną ścianą rury a pływakiem. Przekrój tej szczeliny w miarę rozszerzania się rury ku górze wzrasta i pływak przy coraz większych przepływach zajmuje coraz wyższe położenie. Wartość mierzonego natężenia przepływu wskazuje górna krawędź pływaka.
Istnieje możliwość przekształcenia natężenia na sygnał elektryczny przy pomocy np. przetwornika indukcyjnościowego transformatorowego w układzie różnicowym, a więc pływak musi być wykonany z materiału ferromagnetycznego. Wówczas taki rotametr, który daje możliwość przesyłania sygnału elektrycznego na odległość, nosi nazwę telerotametru.