Obudowa łukowo - podatna (ŁP) przezn. głównie do zabezp. wyrobisk korytarzowych znajdujących się w zasięgu wpływów ciśnień eksploatacyjnych. Stosowana jest praktycznie we wszystkich warunkach geologicznych (kopalnie węglowe). Zaleca się stosowanie jej do zabezpieczenia długotrwałych wyrobisk górniczych zlokalizowanych w skałach zwięzłych o średniozaawansowanej tektonice charakteryzujących się odpornością na działanie atmosfery kopalnianej. W korzystniejszych warunkach obudowę ŁP można zastąpić kotwiową lub z betonu natryskowego (kopalnie miedzi), w trudniejszych warunkach można stosować obudowy łukowe obetonowane, stalowo - betonowe, kotwiowo - stalowo - betonowe.
Technologia wykonywania obudowy ŁP - istnieją dwa sposoby wykonywania obudowy ŁP: 1)montaż odrzwi na spągu wyrobiska i ich ustawienie, 2) z użyciem podciągu.
Elementy konstrukcyjne obudowy ŁP
Łuk stropnicowy, 2 łuki ociosowe, 4 strzemiona (składa się z kabłąku, jarzma i nakrętek), Okładziny żelbetowe lub siatki cięto-ciągniowe,
Betonity fundamentowe lub stopy podporowe, Wykładka z kamienia,
Rozpory min 5 szt.
Sposób układania okładzin żelbetowych: na styk (na pełno), ażurowo, rębem bocznym (na sztorc), rozstawnie.
Siatki okładzinowe
Siatka okładzinowej typu MM - Łączenie jej odbywa się poprzez: zakładanie na sworznie, przymocowanie na zakładkę, wykonanie podsadzki za obudową z zastosowaniem siatki MM.
Innym typem sitaki okładzinowej jest siatka typu „mawo”. Jest ona łączona poprzez specjalny drut. w przypadku tej siatki obserwuje się niekorzystne zjawisko powstawania pustek za prętami ułożonymi w kształcie kąta ostrego podczas zastosowania natryskiwanego betonu. Powoduje to że siatki „mawo” nie powinny być stosowane w przypadkach jednoczesnego użyciu betonu natryskowego.
Siatka typu Z (zgrzewana) dzieli się na: zaczepową typ Z, łańcuchowa typ L, łańc.-węzłowa LW, łańcuchowo-zaczepowa LZ.
Betonity fundamentowe
Wyróżniamy: betonity zwykłe BZ (wyższe), betonity wzmocnione BW (niższe). W przypadku betonitów BW stosuje się wzmocnienie górnej części betonitów wkładką z ceownika.
Stalowe stopy podporowe występują w dwóch odmianach: SPW (walcowane) i SPT (tłoczone).
Rozpory stalowe - wykonane są z kształtowników (kątown. lub rur).
Technologia drążenia poziomych wyrobisk korytarzowych
Sposób drążenia może być oparty na:
- minimalnym stopniu mechanizacji (mechaniczne wiercenia otworów strzałowych, pozostałe czynności ręcznie),
- średnim stopniu mechanizacji (wiercenie i ładowanie zmechaniz.),
- mechanizacji kompleksowej (zmechanizowane czynności: urabianie, ładowanie, odstawa, częściowo obudowa).
Operacje i czynności procesu drążenia wyrobiska korytarzowego
Proces roboczy: drążenie wyrobiska korytarzowego
Operacje: wykonanie wyłomu z obudowy drewnianej lub ŁK
Czynności: wykonanie otworów, roboty strzałowe, ładowanie urobku, obudowa
Wyposażenie: tory, ścieki, rurociągi
Wiercenie otworów: średnica otworu (36 mm), długość otworu (od 1,5 do 3,2 m), sprzęt do wiercenia (wiertarki, lawety, wozy wiercące)
Ładowanie urobku: ładowarki: zasięrzutna, bocznie-sypiąca, łapowa.
Odstawa urobku
W schemacie technologicznym z użyciem ŁBS i wozu wiertniczego do odstawy może być zastosowany przenośnik zgrzebłowy:
- bardziej odporny - nie ma kłopotów ze zmianą długości
W przypadku zastosowania ładowarki zasięrzutnej i wozów średnich (lub dużych) konieczne jest dodatkowe zastosowanie ŁBS (bo zasięrzutne są dostosowane do wozów małych, większych w całości nie zapełni) - następuje współpraca obu ładowarek.
Drążenia z zamknięciem spągu
Techn. opracowane dla przypadków gdy konieczne jest zamknięcie spągu spągnicami, odbywa się w 2 etapach:
1. drążenie przekroju całkowitego i obudowa z użyciem obudowy stalowej podwyższonej łukowej
2. w odległości kilkunastu m od przodku zakłada się spągnice, układa koryta ściekowe i zasypuje urobkiem
Drążenie wyrobisk korytarzowych nachylonych
Wyróżnia się dwie grupy wyrobisk korytarzowych nachylonych
- upadowe - dowierzchnie
Upadową (w czasie drążenia) nazywa się wyrobisko nachylone. drążone z góry w dół. Dowierzchnia (w czasie drążenia) nazywa się wyrobisko nachylone, drążone z dołu do góry.
Drążenie upadowych
Zwykle stosuje się schemat technologiczny z użyciem ład. zgarniak. Sprzęt:
- wiercenie: wiertarki ręczne na podporach
- ładowanie urobku: ładowarki zgarniakowe, rzadziej łapowe
Przy użyciu ładowarki zgarniakowej można wykonywać różne czynności związane z ładowaniem urobku. Dokonuje się to przez odpowiednie zamocowanie krążka zwrotnego ładowarki w przekroju urobiska. Przy użyciu ładowarki zgarniakowej można wykonywać następujące czynności: ładowanie urobku, przesuwanie ładowarki, odgarnianie urobku, czyszczenie poboczy.
Lekkie ładowarki szybowe można stosować do ładowania urobku przy drążeniu upadowych o większych nachyleniach (ok.30°). Są zawieszone do wózków porusz. się po szynie kolejki podwieszanej. Ładowarki te dobrze współpracują z wozami samowyładowczymi.
ŁBS podwieszane - W przodkach upadowych o nachyleniu do ok. 14° można zastosować również ŁBS podwieszane na linie doczepionej do wspomagającego kołowrotu.
Zastosowanie ładowarki łapowej ograniczone jest kątem nachylenia wyrobiska (ok. 8°).
- odstawa: przenośniki taśmowe (do 18°), zgrzebłowe (do 25°), w zakresie nachyleń 20-40° wozy samowyładowcze (skipowozy)
- transport materiałów: wozy i kolejki linowe
- odwadnianie: stopniowe; woda z przodka jest tłoczona przy użyciu pompy przodkowej do komory przelewowej, z niej woda jest tłoczona przy użyciu pomp stacjonarnych do następnej komory przelewowej lub do ścieku na poziomie wydobywczym.
Zabezpieczenie czoła przodka przy drążeniu wyrobiska
Wybrane przepisy BHP
- wyrobisko o nachyleniu większym niż 12°, w którym odbywa się ruch pieszy wyposaża się w schody i poręcze dla przejścia ludzi
- wykonywane wyr. o nachyleniu większym niż 25° wyposaża się w:
a) przedział odstawczy; b) przedział dla przejścia ludzi zabezpieczony przed wpadnięciem do niego urobku lub innych materiałów;
c) urządzenie łączności lokalnej między wejściem do wyrobiska a przodkiem przy długości wyrobiska większej niż 20 m.
Podczas przechodzenia ludzi wyrobiskiem drążonym po wzniosie większym niż 25°, prace w przodku przerywa się.
Zabezpieczenie wozów przed samostaczaniem.
- Przesuwanie przedmiotów i materiałów może następować tylko po takich drogach, które zapewniają samohamowność środka transportowego lub przedmiotu transportowanego.
- Środki transportowe nie mogą być puszczane swobodnym ruchem.
- Tory albo środki transportowe wyrobiska o nachyleniu ponad 4° zabezpiecza się tak by w przypadku zerwania liny ciągnącej lub rozłączenia śr. transp. nie nastąpiło ich samo stoczenie lub zsunięcie.
- Dolną stację nadawczo - odbiorczą wyrobiska pochyłego połączoną z czynnym wyrobiskiem wykonuje się w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracujących i przechodzących osób.
- W wyrobiskach, w których jest prowadzony transport linowy, niedozwolone jest przebywanie ludzi.
- Dopuszcza się możliwość przebywania w wyrobisku transportu linowego pracowników obsługi transportu urobku pod warunkiem, że przebywają we wnękach wyposażonych w sygnalizację ostrzegawczą, mają bezpośrednią łączność z operatorem maszyny napędowej i możliwość natychmiastowego zatrzymania składu transportu.
Drążenie dowierzchni
Podstawowy schemat technologiczny jak przy upadowych (z użyciem ładowarki zgarniakowej)
Ładowanie urobku: do nach.ok. 30° stosuje się ład.zgarniakowe
Odstawa urobku: wozy (zwykłe małe, do nachylenia ok. 25°), przenośniki zgrzebłowe do ok. 20°, taśmowe do ok. 18°, wstrząsane do ok. 15°, zsuwnie 30 do 45°
Transport materiałów: wozy, kolejki linowe lub jednoszynowe, łódki transportowe
Przy drążeniu dowierzchni o kącie nachylenia do 9-10° można zastosować ŁBS.
Do nachylenia do 14° może być stosowany kombajn AM-50.
Technologia drążenia wyrobisk komorowych posiadających bezpieczne połączenie z szybem.
Wyrobiska komorowe - posiadają stosunkowo duży przekrój, w porównaniu z ich długością.
Do wyrobisk komorowych w praktyce zalicza się: wyrobiska przyszybowe, wyrobiska korytarzowe o przekroju pow. 20m2 ; wyrobiska korytarzowe prowadzone po łuku o promieniu krzywizny R<25 m; oraz wyrobiska korytarzowe krótsze od 50 m (skrzyżowania, odgałęzienia, rozwidlenia) o długości zgodnej z dokumentacją techniczną lub o dł. 25 m w każdą stronę od środka skrzyżowania, odgałęzienia lub rozwidlenia; wnęki w obudowie drewnianej.
Przy drążeniu komór posiadających bezpieczne połączenie z szybem stosuje się 2 grupy technologii: I. drążenie wlotów szybów klatkowych; II.drążenie wlotów szybów skipowych
Drążenie wlotów szybów klatkowych wykonuje się sposobami:
- pełnym przekrojem - warstwami poziomymi od góry w dół
- warstwami poziomymi od dołu do góry
Drążenie pełnym przekrojem stosuje się przeważnie przy wykonywaniu wlotów poziomych (tzn. bez nachylenia w części stropowej) o wysokości i szerokości do 4,5 - 5 m w dobrych warunkach geologicznych tj. w wytrzymałych łupkach piaszczystych i piaskowcach. Wyłom i obudowę wlotu prowadzi się odcinkami długości 2-3 m z użyciem obudowy tymczasowej. W przypadku wlotów nachylonych stosuje się wykonanie w dwóch fazach:
I - wyłom na wysokości sklepienia poziomego i wykonanie murów prostych, II - przybierka stropu i wykonanie sklepienia
Drążenia warstwami poziomymi stosuje się w przypadkach gdy wysokość wlotu jest większa niż 4,5 m. Wykonywanie wlotu rozpoczyna się zwykle od warstwy skały o mniejszej wytrzymałości, gdy wytrzymałość skał jest praktycznie jednakowa zwykle rozpoczyna się od warstwy górnej. Wykonanie postępuje w 4 fazach:
I - wyłom warstwy górnej umożliwiający założenie sklepienia poza sklepieniem nachylonym
II - wyłom i wykonanie sklepienia wspartego na krótkich odcinkach murów prostych
III - wykonanie włomu na wysokość murów prostych
IV - wyłom odcinkami pod mury proste
Drążenie od warstwy dolnej :
I - wyłom na wysokość murów prostych II - przybierka pod sklep.
Zalety sposobu drążenia od warstwy górnej:
- wysokość warstwy górnej jest zwykle mniejsza, co ułatwia wykonanie obudowy tymczasowej i ostatecznej
- obudowę tymczasową wykonuje się jeden raz, w przypadku drugim obudowę wykonuje się na długich stojakach
- zabezpieczenie stropu obudową ostateczną zwiększa bezp. pracy
Wady sposobu drążenia od warstwy górnej:
- konieczność wykonywania stopy dla sklepień
- kon. dokładnego wiązania stopy oraz bezgłowia sklepień ze skałami
- niemożność posadowienia sklepień na skałach mało wytrzymałych
Technologia drążenia komór nie posiadających bezpośredniego połączenia z szybem.
Uwagi ogólne: komory o małych przekrojach (do 20m2) drąży się jak wyr.korytarzowe, przekroje 20-30 m2 zwykle pełnym przekrojem, komory o przekroju powyżej 30 m2 wykonuje się warstwami.
Jako obudowę tymczasową lub wstępną stosuje się kotwie, siatkę stalowa lub beton natryskowy. Stosuje się również łuki stalowe gięte na zamówienie. Niekiedy stosuje się drewno. Jako obudowę ostateczną stosuję się obudowę sklepioną lub powłokową.
Technologia wykonania warstwami w dół (belgijska)
I - wykonywanie górnej warstwy komory odcinkami o długości max. 3 m na całą jej długość. Wyłom w kształcie obrysu sklepienia zabezpieczony obudową tymczasową (drewnianą, w korzystnych warunkach kotwiową). Obudowa murowa sklepiona wykonywana odcinkami wraz z postępem przodka z posad. na stopie podporowej
II - wykonywanie w osi komory odcinka transportowego o nachyleniu 20 stopni i szerokości 2,5 m. Ociosy wyłomu zabezpieczone kotwiami drewnianymi lub klinowymi.
III - wykonanie dolnej części komory w kolejności:
a) wybranie rdzenia w kształcie trapezu na odcinku max. 6 m
b) kolejne naprzemianległe wykonywanie wyłomu pod mur ociosowy odcinkami max. 2 m wraz z podmurowaniem muru sklepienia
Technologia wykonania z wyprzedzeniem warstwy górnej
I - wykonanie wyłomu górnej warstwy komory na odcinku max. 2,5 m. Zabezp. odsłoniętego stropu obudową tymczasową drewnianą
II - wyk. obudowy murowanej sklepieniowej na odcinku wykonanego wyłomu. Obudowa murowana posad. na stopach podporowych. Wykonanie wdzierki w dolnej warstwie komory na odcinku 2,5 m
III - rozparcie murów ociosowych górnej warstwy komory. Wykonanie przybierki ociosu oraz wykonanie muru ociosowego po jednej stronie komory. Analogicznie j/w po drugiej stronie komory.
Technologia wykonania pełnym przekrojem
I - wykonanie wyłomu max. 3 m i zabezpieczenia obudową tymczasową drewnianą, dodatkowe podparcie stojakami
II - wybieranie urobku na odcinku max. 2,5 m, wymiana stojaków (wsparcie na spągu) i wznoszenia obudowy murowej
Techn. wykon. z użyciem chodników przyociosowych (niemiecka)
I - wykonanie chodników przyociosowych na całą długość komory w obudowie tymczasowej drewnianej. Wyk. murów ociosowych komory
II - wykonywanie odcinkami o długości max. 2,5 m przybierki stropu do pełnego obrysu sklepienia komory oraz zabezpieczenia odsłoniętego stropu obudową tymczasową drewnianą. W miarę postępu przodka murowanie odcinkami sklepienia komory
III - urabianie pozostałego rdzenia części dolnej komory
Technologię stosuje się w skałach słabo i średnio-zwięzłych oraz gdy wymagane jest wykonanie ławy fundamentowej żelbetowej wzdłuż ociosu komory.
Wykonanie wyr. komorowego z zast. obudowy tymczasowej ŁK
I etap: 1) mocowanie podciągów z szyn 115 mm lub podciągów drewnianych podbudowanych stojakami dla zabezp.obudowy ŁK,
2) - Przybierka stropu i ociosów oraz zabudowa odsłoniętego wyłomu odrzwiami drewnianymi.
II etap: 1) wykonanie wdzierki stropu na wysokość sklepienia komory
2) zabezpieczenie odsłoniętego stropu obudową tymczasową drewnianą czy wykonanie murów ociosowych komory.
III etap: 1) podmurowanie murów ociosowych do jej pełnej wysokości
2) zabudowa konstrukcji wsporczej pod krążyny
3) wstawienie krążyn oraz murowanie odcinka sklepienia komory.
Wyk. komory z zast. obudowy kotwiowo - betonowo - stalowej
Wariant I - kolejność k+b+s
I etap: 1) zakotwienie stropu po wyk. włomu oraz obrywki w przodku
2) wybranie urobku i zakotwienie ociosu z zast. siatki stalowej
II etap: 1) wykonanie betonu natryskowego zakotwionej części wyr.
III etap: zabudowa ob. ŁP i oklinowanie jej o obudowę kotwiowo-bet.
IV etap: wykonanie betonu natryskowego
Dobór wersji obudowy k+b+s zależy od aktualnych warunków geologicznych panujących w obrębie wyrobiska. Przyjmuje się max. zabiór 1,3 metra. Długość w obudowie kotwiowej 4m. Długość w obudowie kotwiowo - betonowej wg warunków geolog. max. 6m.
Wariant II - kolejność k+s+b
I etap: 1)zakotwienie stropu po wyk. wyłomu oraz obrywki w przodku
2) wybranie urobku i zakotwienie ociosów
II etap: 1) zabudowanie obudowy ŁP. odrzwia obudowy stabilizować przy użyciu klamer dystansowych lub rozpór
III etap: 1) wykonanie obudowy z betonu natryskowego
Długość odcinka na obudowie kotwiowej 6m., długość odcinka w obudowie kotwiowo - stalowej 150m.
Remonty i rekonstrukcje obudowy wyr. korytarz. i komorowych
Obudowa wyrobiska może ulec zniszczeniu na wskutek:
- nadmiernych obciążeń obudowy - ukrytych wad materiałowych
- korozji materiału obudowy.
W zależności od rozmiarów uszkodzeń wyróżnia się: naprawę obudowy, przebudowę wyrobiska oraz usuwanie zawału.
Usuwanie zawału (przechodzenie wyrobiska przez zawał)
Może być wykonane następującymi metodami:
- z użyciem obudowy wyprzedzającej wbijanej ŁP:
Jako obudowę wbijaną stosuje się najczęściej szyny zaostrzone na jednym końcu (rzadziej zaostrzone bale). Szyny te są podwieszone na specjalnych wieszakach i są w nich oklinowane za pomocą klinów drewnianych w taki sposób że są wbijane pod odpowiednim kątem zachowując w ten sposób stały przekrój wyrobiska. Pod szyny zabudowuje się łuki stalowe. Zawał po jego przejściu może być uszczelniony poprzez wykonanie powłoki z betonu natryskowego (z pozostawieniem rurek iniekcyjnych) a następnie cementacja.
- z użyciem obudowy drewnianej i zabezp. pustek po zawale:
Sposób postępowania zależy od długości zawału.
W przypadku zawałów o nie dużej rozpiętości 4-5 stopni zakłada się podciągi na nowo zabudowanych odrzwiach wzmacniających równolegle do osi wyrobiska. Pod osłoną podciągów wybiera się zawał budując dalsze odrzwia a pustą przestrzeń nad stropnicami wykłada się kasztami z drewna.
Przy zawałach o dużej rozpiętości sposób przechodzenia zawału jest uzależniony od wytrzymałości skał stropowych.
W przypadku gdy sklepienie zawału ma nie dużą wysokość i skały otaczające są zwięzłe stosuje się metodę z krótkimi podciągami.
Roboty rozpoczyna się od zabudowy stojaka pomocniczego. Po wybraniu skał zawałowych na długości ok. 1,2m. stawia się odrzwia kierunkowe które stabilizuje się klamrami stalowymi. Między odrzwiami kierunkowymi i odrzwiami w chodniku zakłada się krótkie podciągi. Na podciągach układa się stos, zakłada odrzwia pośrednie i klinuje ponownie całość. Przed przejściem do następnego odcinka wycina się stojak pomocniczy i usuwa klamrę.
W przypadku gdy sklepienie zawału ma nie dużą wysokość i skały otaczające są słabe stosuje się metodę z długimi podciągami. Podciągi o długości 6m. opierane są jednym końcem na zwale a drugim na stropnicy odrzwi już zabudowanych. Na podciągach tych zakłada się stos, wybiera się skałę i zakłada odrzwia. Stos się klinuje i zabudowuje pod strop. Po zabudowaniu odcinka zakłada się nowe podciągi ochronne i postępuje podobnie w następnych odcinkach.
W przypadku bardzo dużych pustek i zwięzłych skał stosuje się obudowę pustek:
a) rozporowo - ociosową - przy dobrze utrzymującym się sklepieniu i słabych ociosach. Obudowa ta składa się z rozpór poziomych uzupełnionych rozporami pionowymi. Rozpory poziome zabudowuje się z dołu do góry lub z góry w dół. Zabudowa z góry w dół jest bardziej korzystna przypadku słabszego sklepienia.
b) rozporowo - sklepieniową - w przypadku słabszego stropu. Obudowa rozporowa opiera się na obudowie chodnikowej z którą tworzy jedną całość. Obudowa składa się z odrzwi chodnikowych, rozpór poziomych i pionowych oraz zastrzałów górnych. W kierunku osi chodnika obudowa jest rozpierana rozporami podłużnymi. W punktach węzłowych stosuje się dodatkowe klamry stalowe.
Przedstawione sposoby zabezpieczania pustek mają wiele wad:
a) jest to niebezp., b) przekazywanie obciążeń na wyr. po rekontr. jest nierównomierne, c) duża pracochłonność i zużycie drewna
Wad tych nie posiada technologia przy użyciu spoiw wypełniających. Stosuje się 2 rodzaje maszyn do mechanicznego podawania spoiw:
1. na zasadzie transportu pneumatycznego - suchy materiał podawany jest przewodami do dyszy wylotowej w której jest mieszany z wodą. ciąg technologiczny złożony z: dmuchawy podającej spoiwo z wozów kopalnianych do zbiornika, przewodów tłoczących, dyszy wylotowej, zbiornika wody i przewodów wodnych.
2. na zasadzie transportu hydraul. - w zbiorniku następuje mieszanie spoiw z wodą, skąd następnie pompa tłoczy mieszaninę przewodami.
Ciąg technologiczny składa się z: zbiornika materiału, pompy, przewodów tłoczących, rur perforowanych umieszczonych w górotworze lub pustce po oberwanych skałach.
Naprawy obudowy
Obudowa może ulec częściowemu zniszczeniu lub spękaniu na wskutek zwiększających obciążeń lub obniżenia podłoża.
Przy znacznym osiadaniu fundamentów współpracujących ze ścianą powstają w środku fundamentu rysy pionowe związane z osiągnięciem przez mur wytrzymałości na rozciąganie. W bocznej części łuku powstają spękania ukośne pochylone ku środkowi. Przy dalszym wzroście osiadań wytwarza się w murze sklepienie i ciężar górnej części muru przenosi się ku krawędziom fundamentów.
W przypadku obniżenia się podłoża powstają w murze rysy ukośne pochylone w stronę osiadającego podłoża. Omówiony obraz uszkodzeń jest ważny dla muru z cegły i betonitu.
Metody napraw obudowy.
Metoda tradycyjna - stosuje się w przypadku rys o znacznej rozwartości lub w przypadku uszkodzeń o znacznej powierzchni. Uszkodzone części muru rozbiera się, odsłonięte powierzchnie czyści się, a następnie zamurowuje się cegłę na murawie cementowej. Jeżeli rysy mają mniejszą rozwartość można uszkodzoną część muru rozebrać. Prostopadle do rysy należy wykonać w spoiwie bruzdy o głębokości 2,5 do 3 cm i długości 0,5 m. Rozstaw bruzd wynosi 0,2 m. Bruzdy wydmuchać powietrzem, zwilżyć wodą i wypełnić plastyczną masą. Do bruzd z zaprawą wciska się pręty stalowe.
Metoda iniekcji - stosuje się w przypadku występowania rys w wielu miejscach muru. Do iniekcji używa się zaczynu cementowego w stosunku wody do cementu 1:3 lub specjalnych środków firmowych. Zaprawa cementowa to mieszanina cementu, piasku do 5 mm i wody. Mieszanka betonowa to cement, piasek, kruszywo i woda.
Przed przystąpieniem do iniekcji skuć tynk przy rysie na całej długości. Osadzić rozprężne rurki iniekcyjne na całej długości rysy w odstępach 20-40 cm. Przedmuchać rysę przy użycie sprężonego powietrza. Uszczelnić rysę przez zaszpachlowanie zaprawą cementową. Po stwardnieniu zaprawy przedmuchać rysę przez rurki iniekcyjne (sprawdzenie drożności). Wtłaczanie zaczynu lub zaprawy zaczyna się od najniżej położonej rurki iniekcyjnej i prowadzi aż do wypływu z rurki powyżej.