II. Wpływ temperatury na niektóre reakcje zwierząt zmiennocieplnych.
hetero termiczne zwierzęta(przemienno cieple): susły, kolibry, jeże, nietoperze, świstak, chomik
Zwierzęta ektotermiczne, zwierzęta pojkilotermiczne, zwierzęta cechujące się zmienną temperaturą ciała, zależną od temperatury otoczenia. Regulacja temperatury polega u nich na pobieraniu energii cieplnej z otoczenia (promienie słoneczne, nagrzane słońcem kamienie itp.) bądź na jej oddawaniu (powiew wiatru, cień). Do zwierząt ektotermicznych zaliczają się wszystkie zwierzęta oprócz ptaków i ssaków. Wyjątek: ryba głębinowa: stała temp ciała (otoczenie też) stałocieplna ektotermiczna, duże dinozaury najprawdopodobniej stałocieplne ektotemiczne.
Zwierzęta endotermiczne, zwierzęta homojotermiczne, zwierzęta mające zdolność utrzymywania stałej temperatury ciała dzięki odpowiednim procesom metabolicznym, aktywność ich nie jest więc zależna od temperatury otoczenia. Zwierzętami endotermicznymi są ptaki i ssaki. Wyjątek: owady w locie zmiennocieplne endotermy.
q10 - ile razy zmieni się zużycie tlenu lub inny czynnik razem ze wzrostem 10 stopni.
Wartość letalna gdzie 50 % osobników populacji ginie Tl50.
Przeciwdziałanie zmianom: białka szoku cieplnego (HSP), keratocyty antarktyczna ryba, glicerol owady.
III. Nerwy i mięśnie szkieletowe. Charakterystyka reakcji odruchowych.
Dzięki czemu można utrzymać podniesioną rękę? Co to jest miocyt? Sarkomer? Depolaryzacja błony i przekazywanie potencjału czynnościowego.
Ile wynosi potencjał spoczynkowy? -65 mV
Dendryty odbierają, aksony przewodzą.
Cechą znamienną w większości takich połączeń u kręgowców jest to, że receptory przesyłają informacje o bodźcach aksonami komórek czuciowych do rdzenia kręgowego i pnia mózgu, gdzie stymulacja przełączana jest na neurony ruchowe i dalej, ich aksonami, wyprowadzana jest do mięśni. Rdzeń kręgowy i pień mózgu to twory ośrodkowego układu nerwowego, stąd aksony czuciowe doprowadzające informacje do rdzenia i pnia nazywane są włóknami dośrodkowymi, zaś aksony ruchowe, wyprowadzające z nich informacje do mięśni - włóknami odśrodkowymi.
Synapsa elektryczna. Impuls jest bardzo szybko przekazywany. Występują w mięśniach, siatkówce oka, części korowej mózgu oraz niektórych częściach serca.
Chemiczna, ze szczeliną synaptyczną. Głównym neuroprzekaźnikiem pobudzającym w korze mózgowej ssaków jest kwas glutaminowy. Inne znane mediatory pobudzające to np.: acetylocholina, noradrenalina, adrenalina, dopamina, serotonina, histamina. Głównym neuroprzekaźnikiem hamującym jest kwas γ-aminomasłowy (GABA). Pozostałe mediatory hamujące to: glicyna i peptydy opioidowe.
Uk. Mięśniowy - obwodowo ułożone jądra. Skurcz - najpierw z pęcherzyków końcowych uwolnione zostają jony wapnia, które łączą się jednostką C troponiny na aktynie i odsłaniają tym samym miejsca aktywne na aktynie (podjednostki I). Główki miozyny łączą się z aktyną i przesuwają cienki w głąb sarkomeru. Dochodzi do skurczu mięśnia. Następnie główki miozyny odłączają się, potem to samo czynią jony wapnia, które wracają do pęcherzyków końcowych. Następuje rozkurcz.
Reobaza - To najniższe natężenie prądu, którym zostaje wywołany potencjał czynnościowy.
Chronotaksja - To czas, w którym nastąpi pobudzenie włókna, jeżeli przyłożone zostanie napięcie dwukrotnie większe od reobazy.
Refrakcja - właściwość komórek pobudliwych (a także błon komórkowych wypustek tych komórek), polegająca na okresowej niewrażliwości na stymulujące je bodźce po przejściu potencjału czynnościowego.
refrakcja bezwzględna, czyli stan w którym komórka nie jest w stanie odpowiedzieć na żaden bodziec (tak jest zaraz po przejściu potencjału), z czasem przechodzi w
refrakcję względną, kiedy to bodziec o większym niż fizjologicznie nasileniu może wywołać odpowiedź komórki
IV Automatyzm serca. Regulacja pracy serca. EKG.
Cykl pracy serca. Cykl pracy serca (cykl hemodynamiczny serca) jest indukowany przez układ bodźcoprzewodzący serca, który pobudza kardiomiocyty do skurczu w odpowiedniej kolejności wymuszając przepływ krwi. Na układ bodźcoprzewodzący wpływa impulsacja z układu autonomicznego regulując rytm serca i dostosowując go do aktualnych potrzeb ustroju.
Za początek cyklu pracy serca powszechnie przyjmuje się pauzę. W czasie pauzy przedsionki i komory serca są w stanie rozkurczu i krew pod wpływem gradientu (różnicy) ciśnień przelewa się z żył głównych i płucnych do przedsionków, a stamtąd do komór.
Następnie dochodzi do skurczu przedsionków, zwiększając ciśnienie w przedsionkach i powodując dopchnięcie jeszcze porcji krwi do komór, objętość komór po skurczu przedsionków nazywa się objętością późnorozkurczową, a ciśnienie panujące w komorach ciśnieniem późnorozkurczowym lub obciążeniem wstępnym.
Ciśnienie w komorach wzrasta powyżej ciśnienia w przedsionkach i następuje zamknięcie zastawek, odpowiednio trójdzielnej po prawej i mitralnej po lewej stronie serca i uderzenie krwi o zastawki od strony komór. Zamknięcie zastawek wywołuje efekt akustyczny w postaci pierwszego tonu serca.
Następnie rozpoczyna się skurcz komór nie powodujący zmiany objętości krwi zawartej w komorach jest to tzw. skurcz izowolumetryczny. W czasie skurczu izowolumetrycznego narasta napięcie ścian komór serca, co powoduje wzrost ciśnienia w komorach. Gdy ciśnienie przekroczy ciśnienie odpowiednio w pniu płucnym i aorcie następuje faza wyrzutu i pewna objętość krwi zostaje wypchnięta do pnia płucnego i aorty, jest to tzw. objętość wyrzutowa. Po fazie wyrzutu ciśnienie w komorach zaczyna spadać co powoduje zamknięcie zastawek pnia płucnego i aortalnej i wywołuje drugi ton serca.
W komorach po wyrzucie pozostaje zawsze pewna ilość krwi jest to objętość późnoskurczowa, a ciśnienie panujące w komorze nazywane jest ciśnieniem późnoskurczowym. Rozpoczyna się rozkurcz komór. W początkowej fazie rozkurczu ciśnienie w komorach jest jeszcze wyższe niż w przedsionkach i zastawki przedsionkowo-komorowe są zamknięte, ta faza rozkurczu nazywana jest rozkurczem izowolumetrycznym. Gdy ciśnienie w komorach spadnie poniżej ciśnienia w przedsionkach zastawki otwierają się i krew przelewa się z przedsionków do komór i cały cykl powtarza się.
Ciśnienie skurczowe w lewej komorze jest pięciokrotnie wyższe od ciśnienia skurczowego w komorze prawej. Mimo tej różnicy ciśnień objętość krwi wyrzucanej z komór podczas ich skurczu jest zbliżona.
Objętość wyrzutowa serca (ang. stroke volume, SV) - jest to objętość krwi wytłoczona przez jedną z komór serca podczas jej skurczu. U dorosłego mężczyzny objętość krwi wytłoczonej przez komorę podczas skurczu wynosi około 70-75 ml.
Pojemność minutowa (ang. cardiac output, CO) - jest to pojemność krwi wytłoczonej przez jedną z komór w czasie jednej minuty. Pojemność minutową oblicza się mnożąc objętość wyrzutową przez liczbę skurczów w czasie jednej minuty. Przykładowo: objętość wyrzutowa komory w spoczynku wynosi 70 ml, więc przy 70-75 skurczach na minutę daje to wynik objętości minutowej serca równy ok. 5 l/min (70 ml x 70/min = 5 l/min).
Wskaźnik sercowy (ang. cardiac index, CI) - jest to wskaźnik, który jest stosunkiem pojemności minutowej serca do powierzchni ciała. Pojemność minutowa serca w spoczynku przeliczona jest na m2 powierzchni ciała (ok. 3,2 l/min/m2).
Objętość wyrzutowa serca jest zależna od kilku czynników, do których zalicza się między innymi: ciśnienie tętnicze, kurczliwość komór, objętość krwi w komorze na początku jej skurczu. Na częstość skurczów serca wpływa m.in. autonomiczny układ nerwowy - współczulny przyspiesza czynność serca, przywspółczulny zwalnia ją.
Komórki te układają się w skupiska bezpośrednio pod wsierdziem (wg kolejności przechodzenia impulsu):
węzeł zatokowo-przedsionkowy,
szlaki międzywęzłowe (pęczki): przedni (pęczek Bachmana i gałąź zstępująca), środkowy (pęczek Wenckebacha), tylny (pęczek Thorela),
węzeł przedsionkowo-komorowy,
pęczek przedsionkowo-komorowy,
rozpoczynające się w obrębie komór odnogi pęczka Hisa: prawa i lewa (dzieląca się w obrębie lewej komory na wiązki przednią i tylną),
obie odnogi przechodzą pod wsierdziem w komórki sercowe przewodzące - włókna Purkiniego
Acetylocholina uwolniona z zakończeń neuronów przywspółczulnych łączy się z receptorem muskarynowym M2 i zwiększa wypływ jonów K+ z komórek rozrusznika wydłużając czas trwania prepotencjału rozrusznika. W związku z tym stan czynny w komórkach układu przewodzącego występuje rzadziej i serce kurczy się wolniej.
Noradrenalina z zakończeń neuronów współczulnych wiąże się z receptorami β-adrenergicznymi (których jest znacznie więcej w sercu niż receptorów α-adrenergicznych) zwiększa napływ jonów Ca2+ do komórek rozrusznika. Wtedy czas trwania prepotencjału rozrusznika skraca się, stan czynny w jego komórkach występuje częściej i przyspiesza się częstość skurczów serca.
V Fizjologia mięśni gładkich. Regulacja krążenia w naczyniach.
Aktywny metabolicznie układem jest układ kapilarny.
Wrotne ukrwienie występuje w wątrobie i przysadce.
W żyłach płynie krew dzięki wszystkim rodzajom sił: grawitacji, bocznym i innym.
Prawa komora serca ma wyrzut taki sam jak lew komora, ma mniejsze ciśnienie.
Oporowe komórki. W tętnicach. Są tak wąskie że tworzą ścianę.
NO ma takie same właściwości jak prostoglardy, czyli ma rozkurczające właściwości.
W kapilarze krwionośnej filtracja następuję w części tętniczej, a resorpcja w przyżylnej części.
Przy wzroście ciśnienia hydrostatycznego kapilara krwionośna ulega wydłużeniu.
Mięśnie szkieletowe są unerwione przedzwojowo.
Szybkość krwi jednakowa w każdym miejscu układu krążenia. ??
VI Narządy zmysłów - elektrolokacja u ryb.
Co biegnie do kresomózgowia?
Gdzie następuje główna wymiana jonowa? Nerki
Magnetoreceptory występują u migrujących ryb.
Linia naboczna to zagłębienie z rzęskami w żelu.
Ławica porusza się zsynchronizowanie dzięki linii nabocznej.
Dziobaki jako przedstawiciele ssaków wykrywają pole elektryczne.
Receptory smakowe u ryb mogą znajdować się na całym ciele.
Akomodacja w oku następuje przez przesuwanie całej soczewki.
Dzięki …. Ryby mogą słyszeć.
Jakie ryby wyczuwają natężenie prądu? rekin