3602


Ralph Linton: KULTUROWE PODSTAWY OSOBOWOŚCI

ROZDZIAŁ I - JEDNOSTKA, KULTURA I SPOŁECZEŃSTWO

♦ Potrzeby jednostki są motywem jej działania. Wyróżniamy potrzeby czysto fizjologiczne (sen, seks i unikanie bólu) i potrzeby psychiczne. U dorosłego osobnika są one równie ważne. Ciało nie zawsze ma prymat - czasem zwycięża duch (strajki głodowe, tortury itp.).

♦ Charakter i potrzeby psychiczne możemy dedukować z zachowania.

♦ Każda potrzeba ludzka rzadko pozostaje w wyraźnie jednoznacznej relacji z jakimś wzorem jawnego zachowania. Działania ludzi przyczyniają się do zaspokajania kilku potrzeb jednocześnie → ubieramy się, by było ciepło, ale i dla zaspokojenia własnej próżności.

Najważniejsze potrzeby:

- pragnienie odzewu emocjonalnego; człowiek chce, by druga osoba reagowała na niego życzliwie (samo zachowanie formalnych kontaktów nie wystarczy - samotność w tłumie).

Ludzie przestrzegają zwyczajów swego społeczeństwa, ponieważ pragną aprobaty jak i boją się kary. Osobnik dorosły nawet, gdy sam potrafi o siebie zadbać pragnie niektórych przejawów odzewu, gdyż w okresie wczesnego dzieciństwa kojarzył go z zaspokojeniem najbardziej podstawowych potrzeb.

- Potrzeba bezpieczeństwa na dłuższą metę; człowiek postrzega czas jako kontinuum ciągnące się poza przeszłość i teraźniejszość w przyszłość. Bezpieczeństwo nie jest zapewnione jeśli istnieje obawa co do przyszłości. Poczucie czasu przyczynia się również do odkładania zaspokojenia potrzeb i znoszenia wyrzeczeń w przyszłość (religia - raj).

- Potrzeba nowych doświadczeń; wyraża się w nudzie, człowiek eksperymentuje. Tak jak pierwszą potrzebę można ją wnioskować z okresu wczesnego dzieciństwa kiedy większość tego co nowe było przyjemne.

♦ Potrzeby mają charakter pierwszych przyczyn. Człowiek działa, by rozładować napięcie. Potrzeby są kształtowane przez wiele różnych czynników (środowisko).

Życie społeczne stanowi cechę gatunkową homo sapiens.

Jesteśmy antropoidalnymi małpami próbującymi żyć jak termity, ale bez ich wyposażenia.

Cechy wspólne społeczeństw:

- społeczeństwo stanowią funkcjonalnie działające jednostki. Choć składają się z osobników, działają jako całości. Interesy każdego członka podporządkowane są całości np. mężczyźni idą na wojnę by bronić społeczeństwa, bandyci trafiają do więzienia.

Człowiek codziennie wyrzeka się skłonności i pragnień, bo wymaga tego życie społeczne. Jest to wynagradzane najczęściej przez dobrą reakcję innych. Wolne społeczeństwa nie są wolne tylko dają możliwość realizacji indywidualnościom na mniej ważnych oraz akceptowanych społecznie kierunkach.

- Działania niezbędne do przetrwania całości są przydzielane jednostkom (jak organizm).

Wzory kulturowe to standardy zachowania np. chłopiec uczy się jak być mężczyzną i wie kiedy osiągnie swój cel, bo wszyscy zgadzają się jak takie zachowanie (bycie mężczyzną) wygląda.

Jednostka robi coś dla innych, gdy ma pewność że również coś otrzyma. Na tych którzy wzorów nie przestrzegają wywierana jest presja.

Podwójna rola człowieka:

- jako cząstka organizmu społecznego utrwala status quo.

- jako indywidualność pomaga zmienić status quo jeśli jest taka potrzeba.

♦ Wynalazki wiążą się z indywidualnymi potrzebami wynikającymi z cierpienia z powodu zastanej rzeczywistości.

♦ Bodźcem do przyjmowania wzorów kultury są własne potrzeby i chęć pozytywnego odzewu. Chwytając przynętę bezpośredniej satysfakcji osobistej człowiek zostaje złapany na haczyk socjalizacji np. uczy się jeść pod wpływem swego popędu, ale jest uczony jeść „jak człowiek”, później popęd głodu powoduje reakcje dające go zaspokoić w akceptowany społecznie sposób (jest to nieświadome).

♦ Człowiek uczy się konfiguracji zachowań toteż odchylenia od nich pozwalają zobaczyć jednostkę (jej prawdziwe wnętrze).

ROZDZIAŁ II - POJĘCIE KULTURY

Wiele problemów można rozstrzygnąć rozpatrując sposób życia społecznego jako całości. Dla badacza nie ma jednostek „niekulturalnych”. Jednostka musi być rozpatrywana na tle swej kultury.

Kultura to „konfiguracja wyuczonych zachowań i ich rezultatów, których elementy składowe są podzielane i przekazywane przez członków danego społeczeństwa (autorska definicja)

♦ Otoczenie, w którym rozwija się jednostka zawiera wielką różnorodność przedmiotów i kontakt z nimi ma znaczący wpływ na osobowość.

Pierwsze dwie kategorie są jawne. Jawne aspekty są podstawowymi czynnikami w przekazywaniu kultury.

Kontakt z kulturą jawną i wyniesione z niego doświadczenia odtwarzają w jednostce podzielane z innymi stany psychiczne tworzące kulturę ukrytą (np. człowiek widząc jak inni boją się czaszki również zaczyna odczuwać strach na jej widok).

Rzeczywisty wzór kulturowy to reprezentacja pewnej ograniczonej skali zachowań.

Wszystkie kultury posiadają pewną liczbę wzorów idealnych. Są to abstrakcje skonstruowane przez członków społeczeństwa będące wyrazem jak w różnych sytuacjach ludzie powinni się zachowywać. Są konstruowane do zachowań najwyższej wagi. Kiedy te wzory są zupełnie zwerbalizowane i wykrystalizowane ich znaczenie zmniejsza się.

2

Opracowanie: Antoni Ruszkowski - antrus@free.polbox.pl

Streszczenie obejmuje tylko 2 rozdziały spośród 5



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
3602
3602
200406 3602
3602
3602
3602
3602
3602
3602
02 cwiczenie 3id 3602

więcej podobnych podstron