Prewencja ćwiczenia V rok semestr 1.
Zdrowie
Zwierzę amatorskie (pacjent indywidualny) jest zdrowe jeśli znajduje się w stanie psychicznego i fizycznego komfortu, nie są widoczne oznaki kalectwa czy choroby.
Zwierzę gospodarskie (pacjent zbiorowy) jest zdrowe jeśli w okresie rozwoju nie wymagało interwencji terapeutycznych, zwłaszcza stosowania antybiotyków, wykazuje prawidłowe dla gatunku tempo wzrostu, jest utrzymywane w warunkach zapewniających mu dobrostan i jest źródłem żywności spełniającej żądane warunki jakości.
|
Lekarz terapeuta |
Lekarz profilaktyk |
Cel: |
-leczyć |
-chronić zdrowie stada zwierząt -współpracować z hodowcą by osiągnąć wysoka produkcyjność stada |
Działalność: |
-leczenie -profilaktyka |
-profilaktyka -doradztwo -leczenie |
Moment interwencji: |
-choroba |
-zagrożenie stada |
Lekarz terapeuta zarobki wprost proporcjonalne do patologii / niepowodzeń fermy.
Lekarz profilaktyk zarobki wprost proporcjonalne do efektów fermy
Rola lekarza wet. w procesie produkcji
1. Współpraca z hodowcą i producentem (maksymalizacja zysków lub minimalizacja strat)
2. Współuczestnictwo w procesie produkcji żywności dla ludzi (jakość i zdrowotność produktu końcowego)
3. Odpowiedzialność za same zwierzęta (ich zdrowie fizyczne i psychiczne)
4. Uczestnictwo w programach rządowych (zwalczanie chorób, znakowanie zwierząt)
właściciel/hodowca, obsługa lek. wet.
ZARZĄDZANIE
Produkcja rolna Ż BARIERA DLA CHORÓB STADA M
Y I
W K
I R
E stado podstawowe O Środowisko
N przychówek B
Produkcja I I
pasz E Z
M
Opieka nad stadem zwierząt
STADO <<< ZWIERZĘTA <<< ZWIERZĘTA
ZDROWE <<< ZAGROŻONE >>> CHORE
>>>
LEKARZ LEKARZ
PROFILAKTYK TERAPEUTA
Analiza stanu zdrowia na fermie:
1. Organizacja stada
2. Dokumentacja hodowlana
3. Produkcyjność
4. Żywienie
5. Relacje : obsługa-zwierzęta
6. Środowisko (mikro-makro)
7. Analiza epizootyczna
Cel wykonywania badań laboratoryjnych:
1. Ukierunkowanie rozpoznania.
2. Potwierdzenie (lub wykluczenie) wstępnego rozpoznania.
3. Monitorowanie przebiegu choroby.
4. Monitorowanie zdrowia zwierząt.
Badania
Kto? Kiedy? Jak? Komu?
\/ \/
\/ \/
\/ \/
Lekarz terapeuta Lekarz profilaktyk
\/ \/
Pacjent indywidualny Pacjent zbiorowy
Organizacja interpretacja wyników badań:
1. Określenie potrzeby badań.
2. Wybór grupy reprezentatywnej.
3. Oględziny, wywiad, zbieranie informacji o stadzie.
4. Wstępna diagnoza.
5. Weryfikacja przy użyciu badań celowych.
Analiza: -wydajności badania biochemiczne krwi
-żywienia badania morfologiczne krwi
-upadków badanie treści żwacza
-zachorowań badanie paszy
określenie warunków zoohigienicznych
\/ \/
\/ \/
6. Rozpoznanie ostateczne.
Badania zlecane do laboratorium:
1. Pojedyncza analiza.
2. Profil badań kontrolnych.
3. Profil narządowy.
Profile narządowe:
1. Nerkowy - mocznik, kreatynina, sód, potas, białko całkowite, albuminy;
2. Wątrobowy - aminotransferaza alaninowa ALAT asparaginianowa ASPAT, fosfataza zasadowa, γ-glutamylotransferaza, bilirubina, albuminy, dehydrogenaza mleczowa, cholesterol, amoniak;
3. Kostny - wapń, fosfor, fosfataza zasadowa, białko całkowite, albuminy;
4. Sercowy - aminotransferaza asparaginianowa, potas, sód;
5. Lipidowy - cholesterol, cholesterol HDL, triglicerydy;
6. Tarczycowy - trijodotyronina, tyroksyna, cholesterol;
Wartość referencyjna jest pojęciem statystycznym obejmującym 95% badanej populacji zwierząt zdrowych określonego gatunku.
Zakresy wartości referencyjnych zależą od:
1. Gatunku, rasy, płci, wieku, i stanu fizjologicznego;
2. Wielkość stada;
3. Cyklu okołodobowego i pory roku;
4. Żywienia;
5. Regionu;
6. Metod badania laboratoryjnego;
7. Błędu precyzji metody;
Globulina Gc- białko wiążące Wit D, wiązanie wolnej aktyny (we włóknach mięśniowych)
BOF/APP
Wykorzystanie białek ostrej fazy w diagnostyce weterynaryjnej;
1. Ostre infekcyjne i aseptyczne stany zapalne (Hp, SAA, Fb)
2. Monitorowanie zdrowia zwierząt w stadzie (Hp, Fb, pigMAP)
3. Różnicowanie między stanem ostrym a przewlekłym (Hp, SAA, Fb, α1-AG)
4. Weterynaryjna inspekcja przed i poubojowa (Hp, SAA)
5. Niektóre zaburzenia metaboliczne, stres (Hp, SAA)
Dwa profile czasowe białek ostrej fazy w reakcji na bodziec zapalny:
1. Białka szybko reagujące (SAA, α1-AG, C-RP) wzrost stężenia po 4-6 godzinach od zadziałania bodźca, stężenie maksymalne
w 24-48 godzinie, powrót do normy po 7-8 dniach.
2. Białka wolno reagujące (Hp, α1-AT, Fb, Cp) wzrost po 12-24 godzinach, stężenie maksymalne w 3-4 (3-6) dobie, powrót do normy po około 14 dniach.