WŁOS
W przekroju poprzecznym włos składa się z:
warstwy rdzennej
warstwy korowej
osłonki włosa
Dlatego też gdy farbujemy włosy szamponem wnika on tylko do osłonki włosa, łatwo się wypłukuje i dlatego brak jest odrostów. Natomiast farba wnika głęboko aż do warstwy korowej - stąd też odrosty.
Okresy rozwoju włosa:
ANAGEN - okres wzrostu - trwa ok.4-5 lat lub dłużej, w tym czasie odbywają się nieustanne podziały komórek macierzystych opuszki i melanogeneza (w tej fazie włosy zostaną zniszczone podczas depilacji, w innej nastąpi ich odrost).
KATAGEN - okres przejściowy - inwolucja - trwa ok.2-4 tygodni, w tym czasie opuszka i mieszek zaczynają obumierać, zatrzymany jest podział i wzrost włosa. Martwa cebulka odrywa się od brodawki skórnej.
TELOGEN - okres spoczynkowy - trwa ok.2-4 miesięcy, jest to czas kiedy włos jest martwy i wypada.
Wyróżniamy trzy rodzaje włosów:
Meszek - włos jasny, cienki , tułów
Włosy długie - broda, pachy
Włosy szczeciniaste - brwi i rzęsy
Najczęściej spotykane dolegliwości związane z nadmiernym owłosieniem:
HIRSUTYZM (dotyczy tylko kobiet)
Obejmuje strefy charakterystyczne dla mężczyzn tj.: policzki, broda, górna warga, klatka piersiowa, uda. Ponad 90% przypadków to skutek zbyt wysokiego stężenia androgenów w organizmie.
Spotykamy dwie odmiany:
hirsutyzm samoistny (idiopatyczny) - przyczyna nie do końca poznana, czasem mogą nią być doustne środki antykoncepcyjne, niektóre leki na nadciśnienie. Leczenie polega na korzystaniu z zabiegów elektroterapii, podawaniu doustnych środków antykoncepcyjnych o działaniu antyandrogennym.
hirsutyzm objawowy - jako skutek zaburzeń nadnerczy, jajników, przysadki, używania anabolików, kortykosteroidów, androgenów.
HIPERTRYCHOZA (dotyczy kobiet i mężczyzn)
Dotyczy włosów na głowie, brwi i rzęs. Dolegliwość ma najczęściej podłoże genetyczne. Zależy również od wieku, płci i rasy.
Metody usuwania włosów:
Metody tymczasowe
pęseta
golenie żyletką
depilatory mechaniczne: za pomocą wibrujących, ruchomych sprężynek lub kółek (dysków).
rozjaśnianie: używa się do tego 6-15% wody utlenionej z odrobiną amoniaku. Po skończeniu zakwasza się skóra.
depilacja chemiczna: działa na zasadzie rozpuszczenia keratyny włosa pod wpływem czynników redukujących lub hydrolitycznych (alkalia: wodorotlenki wapnia, baru i strontu). Metodą redukcji działają siarczki nieorganiczne i organiczne, czyli merkaptany (sole kwasu tioglikolowego). Czasami dodaje się do preparatu środki przyspieszające pęcznienie keratyny w celu lepszej penetracji depilatora w głąb włosa. Wadą merkaptanów jest ich przykry zapach. Po zabiegu należy przywrócić skórze pH.
woskowanie: na zimno oraz na ciepło. Wosków na ciepło używa się w salonach kosmetycznych. Są to preparaty głównie azulenowe, z chlorofilem, aloesem, tlenkiem tytanu, pszczele, owocowe oraz rozpuszczalne woski na bazie wody i oleju. Wosk nakładamy cienko i nie może być za ciepły - wtedy zabieg jest mniej bolesny. Jedne zastygają i usuwane są palcami po ochłodzeniu, inne nie zastygają i są usuwane za pomocą pasków z materiału lub flizeliny. Nie nakłada się bezpośrednio po depilacji kosmetyków o intensywnym działaniu. Żeby zabieg był skuteczny włosy muszą mieć długość co najmniej 0,5cm.
Podczas depilacji należy omijać krwiaki, żyłki, strupki, rany, znamiona i inne uszkodzenia skóry.
Metody „trwałe”
elektroliza: metoda oparta na działaniu prądu stałego o niskim natężeniu. Włos usuwany jest poprzez wprowadzenie elektrody igłowej do mieszka włosowego (do brodawki włosa) i puszczeniu prądu. W mieszku wytwarza się ług, który chemicznie niszczy rozwijające się komórki. Końce igły powinny być lekko zaokrąglone, by nie przebiły ścianki torebki włosowej. Igłę wprowadzamy na głębokość 2-5mm aż do odczucia lekkiego oporu. W elektrolizie KATODA (-) jest elektrodą igłową (nierdzewna stal chromowo-niklowa), dla skór bardzo wrażliwych, alergicznych pokryte są 24-karatowym złotem. ANODA (+) jest elektrodą bierną i mocujemy ją zwykle na przedramieniu.
termoliza: metoda wykorzystująca prąd zmienny o wysokiej częstotliwości i niskim napięciu. Jest to zabieg cieplny, który koaguluje komórki tkankowe i wzrostowe mieszków włosowych. Termoliza jest metodą bolesną i istnieje w niej stosunkowo duże ryzyko powstania blizn pozabiegowych.
blend: metoda łączy w sobie elektrolizę i termolizę. Ług (wodorotlenek sodowy) w połączeniu z termolizą ociepla się i niszczy komórkę wytwarzającą włos.
Przeciwwskazania do epilacji prądem:
ciąża
epilepsja
ciężkie choroby nerwicowe
choroby skóry związane z układem krążenia (sztuczne zastawki, rozrusznik serca, aparat na zęby)
cukrzyca
okolica tarczycy, piersi (niezbędna jest konsultacja lekarska)
przerwanie ciągłości skóry, stany ropne, zapalne
choroby wirusowe, bakteryjne
znamiona (ze znamion nie wolno usuwać włosów)
epilacja laserowa: wszystkie tkanki mają zdolność do pochłaniania energii fali świetlnej o określonej długości. Pod wpływem światła laserowego zniszczeniu ulegają głównie melanina (opuszka) i hemoglobina (brodawka) - selektywna fototermoliza. Struktury, które pochłaniają pewne stałe długości fali nazywamy chromatoforami. Tylko włos w anagenie zawiera wystarczającą ilość melaniny by go trwale usunąć. W przypadku laserów, które wykorzystują jako chromatofor hemoglobinę ważna jest koncentracja utlenowanej hemoglobiny w naczyniach odżywiających macierz włosa. Do skutecznego usunięcia włosa wystarczy penetracja tkanek między 3-4mm. Im jest większa, tym wzrasta ryzyko uszkodzenia tkanek otaczających.
Do epilacji laserowej służą następujące lasery:
wykorzystujące jako chromatofor melaninę
- rubinowe (dł. fali 640nm)
- aleksandrytowe (755nm)
- diodowe (810nm)
wykorzystujące jako chromatofor hemoglobinę
- Nd:Yag (Neodymowo-Yagowy 1064nm)
Przeciwwskazaniem epilacji laserowej jest:
opalanie przed i po epilacji przez co najmniej 4-8 tygodni
ostre stany zapalne
zranienia, otarcia w rejonach naświetlanych
alergia
trądzik różowaty, zwykły
łuszczyca
liszaj płaski
znamiona barwnikowe
bielactwo
kuracje substancjami fotouczulającymi (w trakcie i tuż po): witamina A (retinol) i jej pochodne, antybiotyki (tetracykliny), cytostatyki, środki przeciwgrzybicze, niektóre leki nasercowe, zioła (np. dziurawiec) i preparaty uspokajające.
sulfonamidy
aspiryna (powoduje mniejszą krzepliwość krwi), biseptol, sulfaguanidyna, aspartan (słodzik)
antykoncepcja
epilacja ultradźwiękami: polega na wykorzystaniu w zabiegu enzymów proteolitycznych (trypsyna, chymotrypsyna, papaina) przy użyciu głowicy emitującej ultradźwięki. Powoduje to trwałe zahamowanie wzrostu włosów. Oddziaływanie terapeutyczne ultradźwięków to skutek takich zjawisk jak: absorpcja, odbicie i rozproszenie. W kosmetyce za pomocą ultradźwięków wprowadzamy enzymy w postaci żelu.
epilacja impulsem świetlnym: wykorzystuje niekoherentne (błysk światła, brak jednej koherentnej wiązki światła) źródło światła. Wybiórcze uszkadzanie mieszków włosowych odbywa się poprzez intensywne, pulsujące światło o długości fali większej niż 590nm, generowane przez lampę błyskową. Metoda łączy oddziaływanie energii cieplnej i świetlnej. Energia cieplna prowadzona przez trzon włosa sprawia, że dochodzi do koagulacji brodawki włosa. Urządzenie ma wbudowany filtr UV.