WSB
Wydział Zamiejscowy w Gdyni
Fiolet - jola
Zielone - internet
Czarny - slajdy
Makroekonomia
EGZAMIN
Zakres zagadnień
1. Celem finalnym w polityce monetarnej banku centralnego w Polsce jest:
2. W Polsce (i innych krajach) deficyt budżetowy finansowany jest głównie poprzez:
3. Na poniższym wykresie przesunięcie AD1 - AD2 ilustruje wpływ na popyt globalny:
4. Funkcja konsumpcji ilustruje:
5. W rachunku PKB metodą wydatkową NIE UWZGLĘDNIAMY:
6. W rachunku produktu krajowego brutto (PKB) sumujemy
7. U podstaw teorii efektywnego popytu J.M.Keynesa legło założenie:
8. Wzrost podaży pieniądza w gospodarce, przy niezmienionym poziomie popytu na pieniądz oznacza: -Inflację -wzrost cen (i płac)pozostawiając wielkość produkcji i zatrudnienia na niezmienionym poziomie
9. Pieniądz, pełniąc funkcję środka płatniczego, jest instrumentem: - Środek płatniczy - ta funkcja wiąże się z jego zdolnością do regulowania różnych zobowiązań z tytułu zaciągniętego kredytu, płacenia należnego podatku, kary pieniężnej itp.Ta funkcja przyczyniła się do rozwoju systemu kredytowo-pożyczkowego, co jest siłą napędową rozwoju gospodarczego (bez kredytów przeważająca ilość projektów inwestycyjnych nie mogłaby być sfinansowana)
10. Krańcowa skłonność do konsumpcji (MPC) wynosi 0,80, wówczas mnożnik inwestycyjny wynosi: - (MPC +MPS=1) (0,8 + MPS =1 ) MPS=1-O,8=O,2
11. Konsumpcja autonomiczna oznacza: -(Co) - poziom wydatków konsumpcyjnych ,niezależny od dochodu
12. PKB traktowany jest jako niedoskonały miernik dobrobytu, ponieważ:
- Nie uwzględnia ilości czasu wolnego od pracy ,pomija wartość dóbr i usług wytwarzanych na własne potrzeby
13. Pieniądz, pełniąc funkcję środka tezauryzacji, jest instrumentem: Funkcja pieniądza jako środka tezauryzacji jest to proces, który prowadzi do zmniejszenia ilości pieniądza w obiegu. Tezauryzacja może być symptomem braku zaufania społeczeństwa do instytucji finansowych w okresach kryzysu gospodarczego. Funkcja tezauryzacji jest niekiedy określana jako funkcja środka przechowywania bogactwa. Umożliwia wykorzystanie pieniądza w przyszłości. -Środek tezauryzacji (gromadzenie pieniądza jako skarbu) - podstawą tej funkcji pieniądza jest zaufanie: jako nabywcy wierzymy, że pieniądze zachowują wartość. Skłonność do tezauryzacji zależy od stopnia stabilizacji jego siły nabywczej. Tezauryzujemy go np. w złocie lub oddajemy do banku, gdy stopa procentowa od depozytów terminowych
14. Pieniądz, pełniąc funkcję środka cyrkulacji, jest instrumentem:
Pieniądz jest powszechnym "środkiem wymiany" w transakcjach kupna-sprzedaży. Każdy przyjmuje go za sprzedane towary i usługi, wiedząc o tym, że za pieniądze będzie mógł nabyć inne niezbędne mu dobra (materialne lub usługi). Dzięki pieniądzowi nastąpiło rozdzielenie w czasie transakcji kupna-sprzedaży na dwie odrębne czynności - transakcję kupna oraz transakcję sprzedaży - przez co przestała istnieć konieczność zachowania jedności czasu i miejsca. Towar lub usługa może być sprzedany, a za otrzymane pieniądze dokonać zakupu towaru lub usługi w innym miejscu oraz w innym terminie. jednostka rozrachunkowa. - Środek wymiany - cyrkulacyjna (transakcyjna) pośrednictwo w transakcjach, w których dochodzi do równoczesnego wzajemnego przekazania towar i pieniądza pomiędzy uczestnikami wymiany. Dzięki sprzedaży towarów lub usług otrzymujemy pieniądze, które następnie możemy wymienić na inne potrzebne nam dobra, nie musimy, tak jak to jest w przypadku wymiany barterowej szukać posiadacza potrzebnego nam towaru, który zechce wymienić go na nasz towar.
15. Pieniądz banku centralnego obejmuje: politykę pieniężna państwa, bazę monetarną za pomoca otwartego rynku tj kupna i sprzedaży państwowych papierów wartościowych, wpływa na wysokośc mnożnika kreacji pieniądza przez nakładanie na banki wymogu rezerw minimalnych lub ustalanie na karnym poziomie stopy dyskontowej od kredytów.
bank centralny emituje pieniądz gotówkowy. Następnie wprowadza go do obiegu poprzez skup metali szlachetnych, walut obcych oraz w formie długu, czyli udzielając kredytów bankom komercyjnym (w niektórych państwach również rządowi). Jest jedyną instytucją uprawnioną do emitowania znaków pieniężnych w danym państwie.
16. Górna i dolna stopa procentowa banku centralnego wyznacza Górną granicę przedziału wahań rynkowej stopy procentowej wyznacza stopa lombardowa, określająca krańcowy koszt pozyskania pieniądza na rynku między bankowym, dolną zaś stopa depozytowa, określająca minimalną rentowność lokat dokonywanych na tym rynku. W ustawie o Narodowym Banku Polskim wymienione są następujące formy refinansowania się banków komercyjnych w banku centralnym:1. Do określonej kwoty na rachunku kredytowym.2. Pod zastaw papierów wartościowych (kredyt lombardowy).3. W innej formie określonej przez zarząd NBP np. nieoprocentowany kredyt techniczny.
17. Poziom stopy WIBOR (7-dniowej) zbliżony jest do stopy banku centralnego
18. Eksport netto oznacza jest różnica pomiędzy wartością produkcji ze sprzedażą, a dana gospodarką za granicy(różnica między eksportem a importem). jest różnicą między eksportem a importem.Wartość eksportu netto jest to bilans handlowy, gdy eksport jest większy od importu następuje nadwyżka handlowa, gdy import przewyższa import gospodarka wykazuje deficyt handlowy, eksport netto powiększa nasze mierniki PKB ujmowanego od strony dochodów i wydatków. - Różnicę pomiędzy wartością produkcji i sprzedażą przez daną gospodarkę za granicę. Różnica między eksportem a importem Nx = X - Z (X- eksport, Z-import)
19. Która sytuacja może spowodować wzrost podaży pieniądza w gospodarce
podaż pieniądza to całkowita wartość znajdujących się w obiegu zasobów pieniądza, traktowanego jako środek wymiany. Obejmuje ona ilość gotówki (banknotów i bilonów), będącej w obiegu pozabankowym oraz wkładów bankowych płatnych na każde żądanie, czyli aktywa, które są płynne, a więc które bez problemu można zamienić na gotówkę (aktywa najbardziej płynne), sprzedając je na rynku finansowym, przy minimalnym koszcie tej operacji.Na wielkość podaży pieniądza wpływają przede wszystkim 2 główne czynniki:
- wartość wyemitowanych przez bank centralny znaków pieniężnych (baza monetarna);
- wartość udzielonych przez banki komercyjne kredytów w formie gotówkowej i bezgotówkowej.
20. Mnożnik bazy monetarnej oznacza
relacja ilości pieniądza transakcyjnego do ilości pieniądza BC.mb=M1/MO
Na podaż pieniądza w kraju składają się depozyty na żądanie w bankach oraz gotówka w posiadaniu społeczeństwa, czyli banknoty i bilon znajdujące się poza systemem bankowym.
Pp = G + D
Gdzie:
Pp - podaż pieniądza
D - depozyty które znajdują się w bankach komercyjnych
G - pieniądz gotówkowy poza systemem bankowym
Na rozmiar bazy monetarnej państwa składają się wszystkie pieniądze występujące w formie gotówkowej (poza systemem bankowym) i depozyty banków komercyjnych w banku centralnym czyli ich rezerwy obowiązkowe.
Bm = G + Ro
Bm - baza monetarna
Ro - rezerwy obowiązkowe
G - gotówka poza systemem bankowym
Mnożnik bazy monetarnej jest stosunkiem podaży pieniądza znajdującego się w rękach społeczeństwa do bazy monetarnej czyli do pieniądza banku centralnego.
mb - mnożnik bazy monetarnej
Pp - podaż pieniądza
Bm - baza monetarna
D - depozyty na żądanie
Ro - rezerwy obowiązkowe
G - gotówka poza systemem bankowym
Mb czyli mnożnik bazy monetarnej informuje o maksymalnej możliwości przyrostu ilości pieniądza w gospodarce przy zwiększeniu bazy monetarnej o jednostkę pieniężną
Podaż pieniądza (Pp) = mnożnik bazy monetarnej (mb) x baza monetarna (Bm)
Parametry od których zależy wielkość bazy monetarnej
przykład:
stopa rezerw obowiązkowych r = 20%
stopa zapotrzebowania na gotówkę c = 15%
czyli bank centralny może oczekiwać podaży pieniądza (przyrostu ilości pieniądza w gospodarce) o 3,28 na każdą jednostkę pieniężną.
Mnożnik kreacji pieniadza jest to iloraz zasobu pieniadza i bazy monetarnej.
Podaż pieniądza = mnożnik kreacji pieniądza x baza monetarna
Wysokość mnożnika kreacji pieniądza zależy od: planowanej przez banki stopy rezerw gotówkowych tj.
- stosunku rezerwy do całkowitej wartości wkładów,
- planowanego stosunku gotówki w obiegu poza bankowym do całkowitej wartości wkładów w bankach
21. Instrumentem polityki monetarnej banku centralnego NIE JEST:
22. Krańcowa skłonność do konsumpcji to: Krańcowa skłonność do konsumpcji (ang. marginal propensity to consume, w skrócie pol. KSK; ang. MPC) - część (ułamek) każdej dodatkowej jednostki dochodu, którą gospodarstwa domowe skłonne są przeznaczyć na konsumpcję. Przykładowo, jeśli dochód wzrasta o 10 złotych, a KSK wynosi 0,75, wówczas konsumpcja wzrośnie o 7,50 zł, natomiast 2,50 zł przeznaczone zostanie na oszczędności. Krańcowa skłonność do konsumpcji oraz krańcowa skłonność do oszczędzania przyjmują wartości z zakresu <0,1> , a ich suma zawsze równa jest jedności:KSK + KSO = 1Ten opisujący psychikę konsumentów parametr jest wartością stałą, nie zmienia się mimo wzrostu dochodu, zakładamy bowiem, że w danym okresie gospodarstwa domowe przeznaczają na konsumpcję stałą część swego dochodu.
Niedostateczny poziom popytu konsumpcyjnego - funkcjonalny związek z malejącą, krańcową skłonnością do konsumpcji.
23. W systemie pieniądza papierowego...
Pieniądz papierowy - to niewymienialna na złoto postać pieniądza, którego wartość nominalna nie zależy od wartości materiału, z którego został zrobiony. W procesie ewolucji jest kolejną postacią pieniądza. jest to znak wartości niewymienialny na złoto i nie mający wartości substancjonalnej. Jest on symbolem wartości, któremu państwo nadało kurs przymusowy, właściwość środka cyrkulacji i środka płatniczego oraz przywilej płacenia nim podatków i świadczeń na rzecz Skarbu Państwa przez obywateli.
24. W systemie pieniądza kruszcowego... to jedna z form pieniądza, która pojawiła się w początkowej fazie jego rozwoju i zastąpiła inną z form, pełniących funkcję płatniczą - towary powszechnego użytku. Pomysł zastąpienia towarów konsumpcyjnych metalami znacznie usprawnił wymianę handlową. Na początku rolę pieniądza pełniły metale nieszlachetne, takie jak żelazo, miedź oraz brąz, natomiast w toku dalszej ewolucji zastąpiły je metale szlachetne - złoto i srebro, a także platyna.
25. Operacje otwartego rynku banku centralnego oznaczają....występują wtedy kiedy bank centralny zmienia wielkość bazy monetarnej, kupując lub sprzedając papiery wartościowe na otwartym rynku pozwalają wpływać na wielkość bazy monetarnej ponieważ podaż pieniądza jest to iloczyn bazy monetarnej i mnożnika kreacji pieniądza, operację otwartego rynku wpływają jednocześnie na rozmiary podaży pieniądza.
26. Efekt majątkowy (realnego bogactwa) wystąpi w gospodarce gdy…Efekt majątkowy(bogactwa polega na przesunięciu wykresu funkcji konsumpcji pod wpływem zmiany wartości majątku gospodarstw domowych.
Zwiększający się majątek podobnie jak zwiększające się dochody prowadzą do wzrostu konsumpcji.
27. Czy polskie ministerstwo finansów może dowolnie (w relacji do PKB) zwiększać dług
publiczny? Do zaciągania zobowiązań dla sfinansowania potrzeb finansowych państwa, spłaty tych zobowiązań oraz przeprowadzenia innych operacji finansowych związanych z zarządzaniem długiem upoważniony jest Minister Finansów.
28. W bilansie płatniczym rachunek obrotów bieżących obejmuje: rachunek obrotów bieżących, nazywany w skrócie rachunkiem bieżącym (od ang. current account) jest składową bilansu płatniczego danego państwa. Na saldo rachunku obrotów bieżących składają się:
saldo dochodów
inne niesklasyfikowane obroty bieżące
Nadwyżka na rachunku bieżącym zwiększa rezerwy walutowe kraju, deficyt powoduje zmniejszenie rezerw. Bilans płatniczy - jest to syntetyczne zestawienie wszystkich płatności dokonanych między rezydentami krajowymi a zagranicą, dotyczącym określonego okresu, zazwyczaj jednego roku kalendarzowego.
Bilans płatniczy jest zatem narzędziem, które stosując techniki księgowe, pozwala określić sytuację finansowa kraju „na styku” z otoczeniem zewnętrznym.
Cele i zadania bilansu płatniczego:
zapewnienie informacji o stanie stosunków finansowych państwa z zagranicą, przeznaczonej dla administracji gospodarczej,
oddziaływanie na kierunki polityki gospodarczej państwa, zwłaszcza monetarnej, fiskalnej, handlowej i na kurs walutowy,
zapewnienie informacji bankom i przedsiębiorstwom oraz innym podmiotom bezpośrednio lub pośrednio uczestniczącym w wymianie handlowej i finansowej z zagranicą.
Bilans jest zestawieniem sporządzanym według ogólnych zasad księgowości w oparciu o zasady przedstawione przez MFW
W bilansie płatniczym ujmujemy - oprócz transakcji, którym towarzyszą płatności (mają charakter odpłatny) - także transakcje nieodpłatne, np. darowizny, jednostronne transfery.
29. Jeżeli w dłuższym okresie w gospodarce oszczędności nie wystarczają dla sfinansowania inwestycji netto, to:
30. Granicą bezpieczną dla ujemnego salda rachunku obrotów bieżących jest:
31. Rezerwy walutowe wzrosną, gdy: bo rząd będzie wymieniał euro w NBP, osłabienie złotego zwiększy wycenę rezerw, rosną ceny obligacji. Poziom rezerw walutowych brutto
W Polsce na rezerwy walutowe składa się złoto monetarne, SDR-y (special drawning rights) oraz inne aktywa zagraniczne w walutach wymienialnych w banku centralnym.
W systemie stałego kursu walutowego (lub jego kontroli) deficyt płatniczy wyrównywany jest za pomocą rezerw walutowych. Dewaluacja waluty następuje po wyczerpaniu rezerw walutowych w celu zbilansowania deficytu.Wzrost rezerw powoduje zmniejszenie ryzyka destabilizacji złotego w przypadku gwałtownych zaburzeń na międzynarodowym i polskim rynku walutowym oraz zwiększenie gwarancji spłaty zadłużenia zagranicznego. Poziom państwowych rezerw walutowych w wyrażeniu względnych (np. stosunek do rocznej wartości importu lub zadłużenia państwa) jest z uwagą obserwowany przez zagranicznych inwestorów.
32. Kurs waluty w Polsce jest ustalany przez: Bank Centralny
Kurs walutowy określa ilość zagranicznej waluty, jaka może być nabyta na przykład za jednostkę waluty rodzimej. Kurs walutowy jest kształtowany na rynku walutowym, gdzie waluty podlegają wolnemu handlowi.
Kurs walutowy określa, jak drogie są towary zagraniczne w porównaniu z rodzimymi. Kiedy kurs waluty wzrasta, towary zagraniczne stają się tańsze w porównaniu z produkowanymi w kraju. Zmiany kursu mają istotny wpływ na wewnętrzne procesy produkcji, wymiany i równowagi finansowej.
Kurs walutowy jest ustalany na rynku w wyniku działania sił podaży i popytu, a wyrażany w liczbie jednostek waluty własnej odpowiadający jednostce waluty obcej. Kurs walutowy w Polsce jest płynny. "Kurs walutowy nie musi być jednak wyznaczany przez rynek. Może go również kształtować bank centralny - deklarując gotowość sprzedawania i kupowania walut obcych po określonej cenie. W takiej sytuacji nie ma jednak pewności, czy popyt na dewizy równoważy się z podażą, a ewentualna nadwyżka popytu lub podaży wpływa na poziom rezerw walutowych banku centralnego. Dzieje się tak w momencie, gdy bank centralny skupuje więcej walut, niż sprzedaje - wówczas rezerwy walutowe rosną - w odwrotnej sytuacji rezerwy maleją. "
33. Bank centralny skupił walutę obcą na rynku walutowym, a w konsekwencji
34. Inflacja we współczesnej gospodarce wywoływana jest:
Przyczyny inflacji
Źródeł inflacji można doszukiwać się w kłopotach finansowych państwa, w wysokich podatkach i źle prowadzonej polityce pieniężnej, ale tak naprawdę na zmianę inflacji mogą wpłynąć wszelkie ruchy podejmowane w gospodarce czy na rynku finansowym. Przyczyny powstawania inflacji najłatwiej przedstawić na przykładach najczęściej rozpowszechnionych jej typów: inflacji kosztowej i popytowej.
Do najczęstszych przyczyn inflacji zalicza się:
- nadmierną emisję pieniędzy (np. poprzez ich dodruk, poziom oprocentowania)
- ingerencję państwa w politykę emisyjną Banku Centralnego
- wzrost kosztów produkcyjnych
- nadmierny wzrost popytu
- niezrównoważony budżet państwa (wydatki przewyższają wpływy)
- przeinwestowanie gospodarki (zbyt duże nakłady na inwestycje)
- import inflacji
- utrzymującą się przez długi czas nadwyżkę eksportu nad importem
- monopolizację gospodarki - przenoszenie kosztów produkcji na cenę
- zadłużenie przedsiębiorstw
35. Popyt globalny w gospodarce (AD) jest sumą: jest to złożona ujemna współzależność między ogólnym poziomem cen w gospodarce oraz calkowitym zasobem dóbr i usług, którw konsumenci, przedsiębiorstwa i rząd pragną nabyć w danym czasie w danej gospodarce przy danym poziomie cen. jest to suma popytów na danym obszarze. Popyt globalny jest kluczową kategorią w makroekonomii. Popyt globalny inaczej łączny odnosi się do sumy (kwoty), jaką podmioty gospodarki planują wydać na dobra i usługi przy różnej wielkości dochodu (in. przy danych cenach) w danym okresie. W literaturze, zwłaszcza anglojęzycznej, zapisywany często w skrócie jako AD (aggregate demand).Na łączny popyt składają się:
wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych
nakłady inwestycyjne,
wydatki rządowe,
eksport netto. Zatem w gospodarce mamy do czynienia z trzema podmiotami: gospodarstwami domowymi, przedsiębiorcami oraz rządem, które ponoszą wydatki oznaczane w literaturze symbolami C - Consumption, I - Investition, G od słowa Government . Osobną kategorią jest eksport netto (NX - Net eXport), który jest różnicą między wydatkami poniesionymi przez krajowe i zagraniczne podmioty - NX = X - Im.
Funkcja ta, podobnie jak funkcja popytu, pokazuje skłonność do zakupu (jednakże tu bez rozgraniczania na dobra) w zależności od wielkości dochodu grup konsumenckich np. gospodarstw, przedsiębiorstw itp. Obliczanie popytu zagregowanego jest jedną z metod obliczania produktu krajowego. Na popyt zagregowany mają wpływ:
-realne bogactwo społeczeństwa,
-realne stopy procentowe,
-oczekiwania ekonomiczne,
-oczekiwania inflacyjne,
-zmiany w kursach wymiany walut,
-dochód państw importujących towary