Rolnictwo jest działalnością człowieka polegającą na uprawie roślin i chowie zwierząt.
Dostarcza przede wszystkim produktów żywnościowych oraz surowców dla przemysłu.
Przyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa -Gleby -Ukształtowanie powierzchni
-warunki wodne a) wody powierzchniowe b) poziom wód gruntowych
-Warunki klimatyczne a) temperatura powietrza b) długość okresu wegetacji
c) nasłonecznienie d) opady
Najlepsze gleby w Polsce:
~Czarnoziemy-lessy Wyżyna Lubelska Wyżyna Sandomierska Nizina Śląska Przedgórze Sudeckie
~czarne ziemie- Pojezierze Kujawskie Równina Pyrzycka Nizina Śląska
~mady- Żuławy Wiślane
Klimat wpływa na rozmieszczenie oraz dobór gatunków uprawianych roślin.
Okres wegetacyjny-okres, w którym warunki termiczne umożliwiają wzrost roślin.
Dla większości roślin takie warunki występują wtedy, gdy średnia temperatura przekracza 5 C.
Najdłuższy okres wegetacyjny(powyżej 230 dni -Niż śląska i niż Wielkopolska.
Najkrótszy okolice Suwałk i Zakopanego
Własność ziemi 1.Prywatna 2.Państwowa -dawne PGR y 3.Spółdzielcza - spółdzielnie rolnicze
W Polsce przeważają małe i bardzo małe gospodarstwa, czyli występuje rozdrobnienie gospodarstw.
Prawie 58% polskich gospodarstw ma pow. do 5 ha.
Najwięcej małych gospodarstw występuje południowej i środkowej Polsce.
Rolnictwo samozaopatrzeniowe małe gospodarstwa przeznaczają większość wyprodukowanych płodów rolnych na własne potrzeby a nie na sprzedaż.
Gospodarstwa towarowe- małe wyspecjalizowane gospodarstwa producenci np. warzyw i owoców, przynoszą zyski właścicielom
Pszenica - Pogórze Karpackie, Nizina Śląska i Szczecińska, żuławy Wiślane, Pojezierze Kujawskie.
Żyto-Pojezierze Pomorskie, Mazurskie, Nizina Wielkopolska
Ziemniaki-Małopolska, Podkarpacie
Buraki cukrowe- Wyżyna Lubelska, Nizina Śląska, Nizina Wielkopolska, Nizina szczecińska, Pojezierze Kujawskie, Żuławy Wiślane
Źródła nieodnawialne-takie, których nie można w najbliższym czasie odnowić
Źródła odnawialne -źródła, których zasoby mogą się odtwarzać
Źródła alternatywne- Źródła odnawialne oprócz siły spadku wód rzecznych
Energia słoneczna, Siła wiatru, Energia geotermalna (ciepło wnętrza Ziemi)
Energia wód morskich ( siła falowania prądów i pływów morskich)
Energia biomasy (przetwarzanie odchodów zwierząt, spalanie roślin i odpadów rolniczych, komunalnych i przemysłowych)
Węgiel kamienny: -Zagłębie Lubelskie, Górnośląskie
Węgiel brunatny: -Zagłębie Bełchatowskie, Turoszowskie, Konińskie
Ropa naftowa- wydobycie w Polsce-3-4%kraj. zapotrzebowania reszta z Norwegii, Anglii, Iranu
Gaz ziemny-wydobycie w Pol. 40%zapotrzeb.Reszta z Rosji
Problemy polskiej energetyki:
-konieczność ograniczenia roli węgla w produkcji energii -zmniejszenie emisji, co2
-zwiększenie efektywności produkcji w elektrowniach -zmniejszenie energochłonności gospodarki
-konieczność budowy nowych elektrowni -zmniejszenie strat energii na liniach przesyłowych
-zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych
3 razy 20: - do 2020 roku o 20% zmniejszy się emisja, CO 2, do 12%zwiększy się udział energii produkowanej ze źr. Odnawialnych
W Polsce 96% energii produkowanej pochodzi z elektrowni cieplnych.
Rozmieszczenie elektrowni zależy od: bazy surowcowej, rynków zbytu i możliwości poboru wody.
Przemysł to dział gospodarki zajmujący się wydobywaniem surowców i ich przetwarzaniem za pomocą maszyn.
Przed 1989 rokiem- nacisk położono na rozwój górnictwa, hutnictwa, i energetyki-przemysłu ciężkiego Po 1989 -prywatyzacje, modernizacje
Przemysł wysokich technologii- high tech -wykorzystuje najnowocześniejsze osiągnięcia naukowe. najwięcej: Dolny Śląsk i aglomeracje miejskie
Ośrodek przemysłowy-miejscowość, w której liczba zatrudnionych w przemyśle i wlk produkcji są na krajową skalę np Kraków Warszawa Poznań
Okręg przemysłowy-kilka ośrodków przemysłowych wytwarzających, co najmniej 1% ogółu sprzedanej produkcji przemysłowej np. Warszawski, Górnośląski
Usługi to dział gospodarki, w którym nie wytwarza się produktów, ale zaspokaja potrzeby ludzi lub gospodarki
Usługi:-dla producenta: bankowe transportowe prawne komunalne finansowe reklamowe
-dla konsumenta: komunikacja handel komunalne turystyka kultura rekreacja gastronomia
Usługi tworzą 62% dochodu narodowego
Łączność jest rodzajem usług zapewniającym szybki przepływ informacji
Transport: Kolejowy, samochodowy, żegluga morska, żegluga śródlądowa, transport lotniczy, transport przesyłowy
Turystyka obejmuje różne formy spędzania wolnego czasu poza miejsce miejscem stałego zamieszkania na nie dłużej niż rok
Cele: wypoczynkowa, krajoznawcza specjalistyczna, religijna, nadlewa, biznesowa
Walory wypoczynkowe-np. czyste powietrze, cisza lesistość mała urbanizacja małe przekształcenie środowiska
Walory krajoznawcze-cechy środowiska przyrodniczego budzące zainteresowanie turystów i wartości kulturowe np. jaskinie zamki muzea zabytki
Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO -umieszcza się tam obiekty o unikatowej wartości kulturowej lub przyrodniczej
13 w Polsce: Stare miasto w Krakowie, Kopalnia Soli w Wieliczce
Obóz Auschwitz-Birkenau, Puszcza Białowieska, Stare Miasto w Warszawie, Stare Miasto w Zamościu, zespół miejski Torunia, Zamek w Malborku,
Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej, Kościoły w Jaworze i Świdnicy, kościoły południowej małopolski, Park Mużakowski, Hala Stulecia we Wrocławiu
Bilans handlu zagranicznego= eksport- import Partnerzy handlowi Polski: eksport: - Niemcy, Francja, Włochy, Anglia, Rosja, Czechy import: - Niemcy Rosja Chiny Włochy Francja